Słówka. Magazyn o języku

Podczas niedawnych protestów Gruzini często skandowali nazwę swojego kraju: Sakartwelo. Na zdjęciu: Marsz dla Europy, Tbilisi, październik 2024 r.

Czy rusycyzm Gruzja zniknie z map świata? Pierwszy krok zrobili Litwini

Bartłůmjej Wanot

W teatrzyku PiS najważniejszym bohaterem jest Tusk. I lodówka z Tuskiem

Michał Rusinek

Michał Rusinek

Jarosław Kaczyński, Beata Szydło, Mariusz Błaszczak, 2 stycznia, 2025 r.

Putin to "dowbojob", czyli "p***b". Jak bluzga Zełenski?

Bartłumjej Wanot

Ukrposzta wydała znaczek z wypowiedzią Zełenskiego, w której stwierdził, że 'Memorandum budapesztańskie to ch****a'.

Słowiańskie słowa roku 2024 mówią w jakim świecie żyjemy. Nic śmiesznego

Bartłumjej Wanot

Maria Kaleśnikawa na proteście po wyborach prezydenckich na Białorusi, Mińsk, 30 sierpnia 2020 r. To z nią ma związek białoruskie słowo roku 2024.

"A babcia? Czego się napije?". Kto nie dziadurzy, niech podniesie rączkę

Ewa Furtak

Ewa Furtak

Parada w Bielsku-Białej pod hasłem 'Dołącz do nas! Baw się z nami!'.

Gdy Anglik mówi "git", to myśli "dupek", a Polak: "jest dobrze". "Git" jest zawsze git

Młodzieżowe Słowo Roku 2023

Aleksandra Lewińska

Nawet w angielskim słowniku odnotowano, że Polacy używają słowa "git" w znaczeniu "dobrze", choć w angielszczyźnie to słówko ma zupełnie inne znaczenie - mówi prof. Marek Łaziński z jury plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku.
02.12.2023 | 05:30

git

język polski

młodzieżowe słowo roku

słownik młodzieżowy
Rusinek czyta Kaczyńskiego. I oto wyłania się: przenikliwe "ja", podporządkowane mu "my" oraz chaotyczne "oni"

Jarosław Kaczyński

Michał Rusinek

Jarosław Kaczyński pokazuje, że nie cofnie się przed niczym, żeby wygrać następne wybory. Obawiam się, że można mu wierzyć.
01.12.2023 | 06:00

język polski

mateusz morawiecki

Michał Rusinek

PiS
"Hasta la vista, baby". Siedem najwspanialszych pożegnań filmowych

Słówka. Magazyn o języku

Jacek Szczerba

Chyba nigdzie ludzie nie żegnają się tak efektownie jak w filmach. Rozgrywający się na lotnisku finał "Casablanki" stanowi archetyp wszelkich filmowych pożegnań.
30.11.2023 | 05:36

cytaty z filmów

hasta la vista

Jacek Szczerba

język polski
Jak mówić o języku młodych, unikając kontrowersyjnych słów? Inby Młodzieżowego Słowa Roku

słownik młodzieżowy

Aleksandra Lewińska

Jakie oburzenie by wybuchło, gdyby do finału plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2023 weszło slangowe słowo "smash", które rok temu wygrało plebiscyt w Niemczech? - rozmowa z prof. Anną Wileczek z jury konkursu.
27.11.2023 | 22:30

git

język polski

Młodzieżowe Słowo Roku 2023

riposta
"Marszałkini", "sekretarzyni" - tak, ale nie na siłę. Kiedy Rusinek powiedziałby "marszałek Witek"?

feminatywy

Michał Rusinek

To, jak się mówi do nas, powinniśmy móc wybierać sami. Wojciech Maziarski ma rację, że sobie przyznaje to prawo; nie ma racji, odmawiając go innym. Dotyczy to także feminatywów.
24.11.2023 | 00:05

Elżbieta Witek

język polski

marszałkini

Michał Rusinek
Gdy premier "formułuje" nowy rząd, to poloniści płaczą. O mylonych słowach

Pogotowie językowe

Teresa Kruszona

O ile "adoptować" i "adaptować" myli nam się coraz rzadziej, o tyle "formować" i "formułować" - często. Zwłaszcza ostatnio.
20.11.2023 | 06:46

homonimy

język polski

paronimy

rząd Donalda Tuska
"Wirujący seks" i "rozważające nastroje" w obozie Zjednoczonej Prawicy. W pułapce imiesłowów

Felietony

Michał Rusinek

Wiemy, że posługiwanie się imiesłowami jest jak chodzenie po linie nad przepaścią, ale niedawno okazało się, że przepaść ta jest bezdenna. Dowodów dostarczyła nam Olga Semeniuk-Patkowska, sekretarzyni stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.
17.11.2023 | 00:30

imiesłowy

język polski

Michał Rusinek

PiS
W Krakowie kropeczki znad "u" w nazwisku językoznawcy Brücknera latają, gdzie chcą. Wpadki w nazwach ulic

Słówka. Magazyn o języku

Renata Radłowska

To pech zrobić błąd na tabliczce z nazwiskiem patrona ulicy - przestawić literę czy zmienić imię. Ale jeszcze większy pech - pomylić się w nazwisku patrona językoznawcy.
15.11.2023 | 14:36

Aleksander Brückner

język polski

nazwy ulic

słówka
"Parawaning", "plażing" i "smażing". Tysiące nowych słów czeka w kolejce do słownika

Słówka. Magazyn o języku

Violetta Szostak

"Balkoning" pierwszy to nazwa "sportu" polegającego na tym, że ludzie skaczą z hotelowych balkonów do basenu - rozmowa z Agatą Hącią, językoznawczynią z Uniwersytetu Warszawskiego.
15.11.2023 | 12:54

Agata Hącia

bambik

język polski

nowe słowa
"Witaj, Redakcjo" - takie "radosne powitanie". Czemu "witam" wypiera "dzień dobry"?

Słówka. Magazyn o języku

Czytelnik "Słówek"

- Witając się, nie jestem ani uniżony, ani wywyższony, ot taki w sam raz - uważa Czytelnik "Słówek".
13.11.2023 | 22:44

e-mail

Jak zaczynać maile

jak zacząć rozmowę?

język polski
Prognoza na dziś: "sztorm w moralności", "wiatr historii" wywiewa ratowników. Ale rzecznik praw dziecka, Mikołaj Pawlak, płynie

Felietony

Michał Rusinek

W felietonie Pawlaka uwagę przykuwa ratowanie życia topielcom - wizja makabryczna, bo topielec to nie ten, kto się topi, ale ten, kto się utopił.
10.11.2023 | 06:00

język polski

kazania

Michał Rusinek

Mikołaj Pawlak
Pytacie "czemu" czy "dlaczego"? "Czemu" jest ze wsi, słoiki tak mówią!

rusycyzmy

Jacek Wasilewski

Oczyśćmy "czemu" z zarzutów. Żadna obca to forma, żaden ruski agent.
09.11.2023 | 11:55

czemu czy dlaczego

Jan Kochanowski

język polski

słówka
"Krew, pot i łzy". Ta fraza pisze się od dwóch tysięcy lat i wciąż jej potrzebujemy

Słówka. Magazyn o języku

Józef Krzyk

"Mogę wam tylko obiecać krew, znój, łzy i pot" - mówił Winston Churchill. Ale wcześniej inni politycy odważyli się na podobną deklarację.
07.11.2023 | 06:00

II wojna światowa

język angielski

język polski

słynne przemowy polityczne
Pyrrusowe zwycięstwo - czyli jakie? Sprawdź, czy dobrze używasz przysłów i powiedzeń - rozwiąż test językowy

Słówka. Magazyn o języku

Teresa Kruszona

"Uszło Ci to płazem"? - świetnie. Jednak, czy chodzi tu żabę? Rozwiąż kwiz i przeczytaj nasz przewodnik "10 przysłów i powiedzeń".
05.11.2023 | 06:00

język polski

Kwiz

przysłowia

pyrrusowe zwycięstwo
Zaleje nas "tęczowy potop", nowy rząd "ucieknie"... Spokojnie, do apokalipsy Terleckiego dodano happy end

Felietony

Michał Rusinek

Czasami śmiechu dusić się nie da, jeśli się nie chce samemu udusić. Na przykład - czytając felieton Ryszarda Terleckiego w "Dzienniku Polskim".
03.11.2023 | 00:05

język polski

Michał Rusinek

PiS

Ryszard Terlecki
Czy w "list-opadzie" z drzew spadają listy? Bo "listki" na pewno

Liściopad

Dariusz Barański

Kaszubi mówiąc o listopadzie używają też określenia "smutan", bo to miesiąc, kiedy wspomina się zmarłych.
02.11.2023 | 18:45

Dariusz Barański

język polski

listopad

nazwa miesiąca
O dobru i o złu. Dlaczego profesor Miodek zebrał cięgi za dwa słowa?

Słówka. Magazyn o języku

Aleksandra Lewińska

Dla tłumacza Roberta Stillera formy "o dobru" i "o złu" to były plebejskie innowacje typu "mam pomysła" lansowane przez Ferdynanda Kiepskiego - rozmowa z językoznawcą Arturem Czesakiem.
31.10.2023 | 10:32

Artur Czesak

dobro

Jan Miodek

język polski
Dlaczego po polsku mówimy o latach, a nie o rokach? Bo zatrzymaliśmy czas

język polski

Jerzy Bralczyk, Jacek Wasilewski

Zimę można tylko przetrwać. Do tego stopnia, że zdarza nam się mówić o przezimowaniu. Nie przychodzi nam do głowy, żeby gdzieś przelatować, przewiośnić czy przejesienić.
28.10.2023 | 00:10

czas zimowy

Jerzy Bralczyk

słówka

zmiana czasu
Przychodzi Bralczyk do lekarza: Jak długo będę musiał tak pościć? "W pana przypadku krótko - do końca życia"

czarny humor

Jerzy Bralczyk, Artur Mamcarz

Skoro śmiech "unieważnia nawet bardzo silne negatywne emocje", to co rozśmiesza ratowników medycznych, pacjentów i grabarzy?
25.10.2023 | 15:13

Jerzy Bralczyk

język polski

sztuka życia

słówka
"Meczów" i "koców" brzmi dziwnie, tak jak "klusków". Prawda czy fałsz?

Pogotowie językowe

Teresa Kruszona

Z jakiegoś powodu końcówka -ów jest nielubiana albo używana z wahaniem.
23.10.2023 | 23:56

język polski

klusek czy kluska?

odmiana rzeczowników

słówka
Tusk przypomniał nam , że Polska może być "kochana", a nie tylko "walcząca" i "zdradzona"

wybory 2023

Michał Rusinek

Najlepiej, najprościej i bez leksykalno-krasomówczych popisów mówiły jednak kobiety: Joanna Scheuring-Wielgus, gratulująca Polkom i Polakom oszałamiającej frekwencji, i Magdalena Biejat podsumowująca kampanię.
20.10.2023 | 00:05

Donald Tusk

Jarosław Kaczyński

język polski

Michał Rusinek
"Pełen luksus" i "pełen komfort"? To błąd. Profesor Miodek o skamielinach gramatycznych

Słówka. Magazyn o języku

Jan Miodek

Skąd się w naszym języku wzięły warianty pełny - pełen, godny - godzien, do których można także dołączyć pary zdrowy - zdrów, wesoły - wesół, żywy - żyw, gotowy - gotów?
18.10.2023 | 06:00

Czytelnia Słówek

Jan Miodek

język polski

modne słowa
Koncert Ewy Farny czy Ewy Farnej? Stacja we Włoszczowie czy Włoszczowej? Po prostu - po polsku

Listy do Słówek

Czytelnik "Słówek", Teresa Kruszona

"Kiedyś kolega powiedział, że był w Białej Podlasce, a ja - że w Suchej Beskidzkiej, a nie w Suchej Beskidzce. Jak się powinno poprawnie odmieniać" - pyta Czytelnik.
16.10.2023 | 23:25

Ewa Farna

język polski

odmiana nazwisk

Pogotowie językowe
"Lecz politykę jak gruźlicę - powietrzem" - mówił Woodrow Wilson. Tak wygrał wybory

american dream

Józef Krzyk

Niektóre z jego przemów są ponadczasowe i równie dobrze co w 1912 roku w Stanach Zjednoczonych, mogłyby zostać wygłoszone dziś nad Wisłą.
16.10.2023 | 00:05

Pokojowa Nagroda Nobla

słynne przemowy polityczne

słówka

Woodrow Wilson
"Rośnie w trakcie", "jest miękki i sprężysty". Co o makaronie posła Kowalskiego powiedziałby Freud?

Felietony

Michał Rusinek

Może chodzi o traumę, jakiej Janusz Kowalski doświadczył na widok popularnych niegdyś koszulek z napisem "Italians Do It Better" - "Włosi są w tym lepsi"?
13.10.2023 | 06:00

Janusz Kowalski

język polski

makaron

Michał Rusinek

Poprzednia 5 6 7 8 9 ... Następna