Słówka. Magazyn o języku

Profesor Hugo Steinhaus (na zdjęciu) kłócił się z innym matematykiem, prof. Bronisławem Knasterem, o odmianę jego nazwiska. W dopełniaczu Knastra czy Knastera?

Niemiecki filolog zaatakował nasze przypadki. Pojedynek o deklinację

Beata Maciejewska

Przymiotnik "uśmiechnięty" jest dla krytyków obecnej władzy morderczą inwektywą

Michał Rusinek

Michał Rusinek

W TV Republika Donald Tusk jest ironicznie nazywany 'szefem uśmiechniętej Polski'.

Jak to się stało, że serial "Breaking Bad" zrobił w Czechach karierę jako "Piernikowy tata"?

Bartłůmjej Wanot

Czeska edycja serialu 'Breaking Bad' na DVD

Akwafresz - to dla Ukraińców flaga Rosji. Ma kolory jak pasta do zębów

Ewa Zientarska

Ewa Zientarska

Dzień Rosji w Sankt Petersburgu, 2024 r.

Hiszpan ma ptaszka, Francuz - motyla, Polak - muchę. Co mężczyznom lata pod szyją?

Bartłůmjej Wanot

Anglicy postawili na określenie muchy związane z kokardką (bowtie). Na zdjęciu: Daniel Craig w muszce, a raczej zawiązanej kokardce, na 66. Festiwalu Filmowym w Londynie.

Kiedy pytać "gdzie", a kiedy "dokąd"? Kogo to dziś obchodzi!

Felietony

Jacek Wasilewski

Jak spytałby wyrafinowany widz opery: "gdzie idziesz" czy "dokąd idziesz"? Może większość z państwa odpowie: "dokąd idziesz", ale wystarczy wyjść na ulicę, by forma "gdzie" okazała się bardziej adekwatna.
19.12.2023 | 00:05

dokąd

gdzie

gdzie czy dokąd

język polski
"Straszna siła", "nie możemy niczego wybierać". Dlaczego te słowa uwierają Morawieckiego?

Felietony

Michał Rusinek

Nasze oczy są szczególnie wyczulone na różnice, dostrzegamy więc to, co Morawicki zmienił i usunął, parafrazując w exposé wypowiedź Jarosława Marka Rymkiewicza.
15.12.2023 | 07:00

Donald Tusk

Jarosław Marek Rymkiewicz

język polski

Mateusz Morawiecki
"Witam" pozwala szybko wklepać tekst na klawiaturze. Pokoleniowy spór o powitanie

Listy do Słówek

Czytelnik "Słówek"

Upiorne "witam" wzięło się z potrzeby skracania języka. Kiedy, i czy, to się skończy? - pyta Czytelnik.
14.12.2023 | 17:20

e-mail

Jak zaczynać maile

jak zacząć rozmowę?

język polski
"Kargul, podejdź no do płota!". Siedem najlepszych cytatów z "Samych swoich"

Andrzej Mularczyk

Jacek Szczerba

- Wacio Kowalski porwał mnie w ramiona, jakbym był dzieckiem, i zakręcił mną dwa razy mówiąc: "Ty skurwysynu, dupę zedrę, ale postać ci stworzę. Będziesz mi dziękował" - wspominał Andrzej Mularczyk.
12.12.2023 | 07:00

język polski

Kargul i Pawlak

najsłynniejsze zdania

Sami swoi
"Wiedziałem, że nie udźwignę gramatyki". Jak Bralczyk radził sobie na polonistyce

Słówka. Magazyn o języku

Karolina Oponowicz, Paweł Goźliński

Witold Doroszewski był wielki i masywny, w swoim gabinecie siadał sobie na krzesełku, takim niedużym, i tak powoli się zsuwał. Ciągle miałem nadzieję, że spadnie.
10.12.2023 | 11:25

jerzy bralczyk

język polski

słówka

Tylko na Wyborcza.pl
Do kobiety - "kretynka", o opozycji - "polityczne lumpy". Obelgi marszałka Terleckiego przeszły do historii

Felietony

Michał Rusinek

Szczególną niechęć, a nawet odrazę wzbudzała w marszałku posłanka Lewicy Joanna Senyszyn. Kiedy próbowała złożyć wnioski, które były niezgodne z polityką jego partii, mówił m.in.: "Brzydzę się wziąć do ręki tą (sic!) kartkę".
08.12.2023 | 06:00

język polski

Koalicja Obywatelska

Michał Rusinek

Ryszard Terlecki
Mikołaj i mikołaj. Kiedy to imię zapisujemy wielką, a kiedy małą literą?

mikołajki

Teresa Kruszona

Kiedy piszemy w "Wyborczej" o mikołajkach i świętych mikołajach, czytelnicy oburzają się, że małymi literami, że nie szanujemy tradycji, a nawet świętości. Szanujemy. I tradycję, i świętości. I zasady ortografii.
06.12.2023 | 06:00

język polski

Pogotowie językowe

sylwester

słówka
"Podwoi" i "podwojów". Kogo dziś obchodzi, czy słowo brzmi dostojnie? Czytelnika "Słówek"!

Pogotowie językowe

Teresa Kruszona

Jak jest ładniej, bardziej majestatycznie: otwarcie podwoi czy otwarcie podwojów? - pyta Czytelnik.
04.12.2023 | 14:00

język polski

Listy do Słówek

odmiana rzeczowników

słówka
Gdy Anglik mówi "git", to myśli "dupek", a Polak: "jest dobrze". "Git" jest zawsze git

Młodzieżowe Słowo Roku 2023

Aleksandra Lewińska

Nawet w angielskim słowniku odnotowano, że Polacy używają słowa "git" w znaczeniu "dobrze", choć w angielszczyźnie to słówko ma zupełnie inne znaczenie - mówi prof. Marek Łaziński z jury plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku.
02.12.2023 | 05:30

git

język polski

młodzieżowe słowo roku

słownik młodzieżowy
Rusinek czyta Kaczyńskiego. I oto wyłania się: przenikliwe "ja", podporządkowane mu "my" oraz chaotyczne "oni"

Jarosław Kaczyński

Michał Rusinek

Jarosław Kaczyński pokazuje, że nie cofnie się przed niczym, żeby wygrać następne wybory. Obawiam się, że można mu wierzyć.
01.12.2023 | 06:00

język polski

mateusz morawiecki

Michał Rusinek

PiS
"Hasta la vista, baby". Siedem najwspanialszych pożegnań filmowych

Słówka. Magazyn o języku

Jacek Szczerba

Chyba nigdzie ludzie nie żegnają się tak efektownie jak w filmach. Rozgrywający się na lotnisku finał "Casablanki" stanowi archetyp wszelkich filmowych pożegnań.
30.11.2023 | 05:36

cytaty z filmów

hasta la vista

Jacek Szczerba

język polski
Jak mówić o języku młodych, unikając kontrowersyjnych słów? Inby Młodzieżowego Słowa Roku

słownik młodzieżowy

Aleksandra Lewińska

Jakie oburzenie by wybuchło, gdyby do finału plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2023 weszło slangowe słowo "smash", które rok temu wygrało plebiscyt w Niemczech? - rozmowa z prof. Anną Wileczek z jury konkursu.
27.11.2023 | 22:30

git

język polski

Młodzieżowe Słowo Roku 2023

riposta
"Marszałkini", "sekretarzyni" - tak, ale nie na siłę. Kiedy Rusinek powiedziałby "marszałek Witek"?

feminatywy

Michał Rusinek

To, jak się mówi do nas, powinniśmy móc wybierać sami. Wojciech Maziarski ma rację, że sobie przyznaje to prawo; nie ma racji, odmawiając go innym. Dotyczy to także feminatywów.
24.11.2023 | 00:05

Elżbieta Witek

język polski

marszałkini

Michał Rusinek
Gdy premier "formułuje" nowy rząd, to poloniści płaczą. O mylonych słowach

Pogotowie językowe

Teresa Kruszona

O ile "adoptować" i "adaptować" myli nam się coraz rzadziej, o tyle "formować" i "formułować" - często. Zwłaszcza ostatnio.
20.11.2023 | 06:46

homonimy

język polski

paronimy

rząd Donalda Tuska
"Wirujący seks" i "rozważające nastroje" w obozie Zjednoczonej Prawicy. W pułapce imiesłowów

Felietony

Michał Rusinek

Wiemy, że posługiwanie się imiesłowami jest jak chodzenie po linie nad przepaścią, ale niedawno okazało się, że przepaść ta jest bezdenna. Dowodów dostarczyła nam Olga Semeniuk-Patkowska, sekretarzyni stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.
17.11.2023 | 00:30

imiesłowy

język polski

Michał Rusinek

PiS
W Krakowie kropeczki znad "u" w nazwisku językoznawcy Brücknera latają, gdzie chcą. Wpadki w nazwach ulic

Słówka. Magazyn o języku

Renata Radłowska

To pech zrobić błąd na tabliczce z nazwiskiem patrona ulicy - przestawić literę czy zmienić imię. Ale jeszcze większy pech - pomylić się w nazwisku patrona językoznawcy.
15.11.2023 | 14:36

Aleksander Brückner

język polski

nazwy ulic

słówka
"Parawaning", "plażing" i "smażing". Tysiące nowych słów czeka w kolejce do słownika

Słówka. Magazyn o języku

Violetta Szostak

"Balkoning" pierwszy to nazwa "sportu" polegającego na tym, że ludzie skaczą z hotelowych balkonów do basenu - rozmowa z Agatą Hącią, językoznawczynią z Uniwersytetu Warszawskiego.
15.11.2023 | 12:54

Agata Hącia

bambik

język polski

nowe słowa
"Witaj, Redakcjo" - takie "radosne powitanie". Czemu "witam" wypiera "dzień dobry"?

Słówka. Magazyn o języku

Czytelnik "Słówek"

- Witając się, nie jestem ani uniżony, ani wywyższony, ot taki w sam raz - uważa Czytelnik "Słówek".
13.11.2023 | 22:44

e-mail

Jak zaczynać maile

jak zacząć rozmowę?

język polski
Prognoza na dziś: "sztorm w moralności", "wiatr historii" wywiewa ratowników. Ale rzecznik praw dziecka, Mikołaj Pawlak, płynie

Felietony

Michał Rusinek

W felietonie Pawlaka uwagę przykuwa ratowanie życia topielcom - wizja makabryczna, bo topielec to nie ten, kto się topi, ale ten, kto się utopił.
10.11.2023 | 06:00

język polski

kazania

Michał Rusinek

Mikołaj Pawlak
Pytacie "czemu" czy "dlaczego"? "Czemu" jest ze wsi, słoiki tak mówią!

rusycyzmy

Jacek Wasilewski

Oczyśćmy "czemu" z zarzutów. Żadna obca to forma, żaden ruski agent.
09.11.2023 | 11:55

czemu czy dlaczego

Jan Kochanowski

język polski

słówka
"Krew, pot i łzy". Ta fraza pisze się od dwóch tysięcy lat i wciąż jej potrzebujemy

Słówka. Magazyn o języku

Józef Krzyk

"Mogę wam tylko obiecać krew, znój, łzy i pot" - mówił Winston Churchill. Ale wcześniej inni politycy odważyli się na podobną deklarację.
07.11.2023 | 06:00

II wojna światowa

język angielski

język polski

słynne przemowy polityczne
Pyrrusowe zwycięstwo - czyli jakie? Sprawdź, czy dobrze używasz przysłów i powiedzeń - rozwiąż test językowy

Słówka. Magazyn o języku

Teresa Kruszona

"Uszło Ci to płazem"? - świetnie. Jednak, czy chodzi tu żabę? Rozwiąż kwiz i przeczytaj nasz przewodnik "10 przysłów i powiedzeń".
05.11.2023 | 06:00

język polski

Kwiz

przysłowia

pyrrusowe zwycięstwo
Zaleje nas "tęczowy potop", nowy rząd "ucieknie"... Spokojnie, do apokalipsy Terleckiego dodano happy end

Felietony

Michał Rusinek

Czasami śmiechu dusić się nie da, jeśli się nie chce samemu udusić. Na przykład - czytając felieton Ryszarda Terleckiego w "Dzienniku Polskim".
03.11.2023 | 00:05

język polski

Michał Rusinek

PiS

Ryszard Terlecki
Czy w "list-opadzie" z drzew spadają listy? Bo "listki" na pewno

Liściopad

Dariusz Barański

Kaszubi mówiąc o listopadzie używają też określenia "smutan", bo to miesiąc, kiedy wspomina się zmarłych.
02.11.2023 | 18:45

Dariusz Barański

język polski

listopad

nazwa miesiąca
O dobru i o złu. Dlaczego profesor Miodek zebrał cięgi za dwa słowa?

Słówka. Magazyn o języku

Aleksandra Lewińska

Dla tłumacza Roberta Stillera formy "o dobru" i "o złu" to były plebejskie innowacje typu "mam pomysła" lansowane przez Ferdynanda Kiepskiego - rozmowa z językoznawcą Arturem Czesakiem.
31.10.2023 | 10:32

Artur Czesak

dobro

Jan Miodek

język polski

Poprzednia 4 5 6 7 8 ... Następna