Kaszubi mówiąc o listopadzie używają też określenia "smutan", bo to miesiąc, kiedy wspomina się zmarłych.

– "Dawniej słowa 'liść' i 'list' były tym samym wyrazem. Najpierw był „list" - wyjaśnia prof. Katarzyna Kłosińska w książce „Skąd się biorą słowa". - „List" jednak nie miał takiego znaczenia jak dzisiaj, tylko odnosił się do zielonej części drzewa, a więc do tego, co dzisiaj nazywamy „liściem" .
Dlatego w nazwie miesiąca mamy list-opad.

Słowo list miało też zbiorową formę liście (jak pióro i pierze). Tej formy użył Jan Kochanowski w znanej fraszce: "Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!". Nie pod jednym liściem lipy, ale pod liśćmi, mimo że formalnie, gramatycznie, to liczba pojedyncza. W XVI w. od formy liście powstało słowo liść, które znaczyło to samo co list. I przez długi czas używano ich zamiennie. A jeśli chodzi o list pisany, to już w średniowieczu kartkę pergaminu nazywano list, bo przypominała liść rośliny, później to określenie przeszło na pisma wysyłane na takich kartkach.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Łukasz Grzymisławski poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    "Dawniej słowa „liść" i „list" były tym samym wyrazem."

    Ciekawostka - w języku węgierskim tak zostało do dziś. Levél to zarówno liść jak i list :)
    @kulson
    I we francuskim "feuille", i w angielskim "turn over a new leaf" -- sporo tego będzie
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @quintus.pl
    To akurat angielski idiom o specyficznym znaczeniu, ale nikt chyba, nie używa "leaf" jako określenia listu.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @szklarniarz
    Ciekawe, że jest leaflet. Czy on wywodzi się od leaf?
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @quintus.pl
    Po francusku list to lettre à liść to feuille.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Panie, gdzie tu odpoczywać, jak na zimę drwa trza rąbać i chałupę gacić
    @redoktor
    Kiziakiem musi, kiziakiem...
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    Teraz rzeczownik zbiorowy brzmi "listowie", czyli znowu odwołuje się do listu.
    już oceniałe(a)ś
    10
    0
    Jak dla mnie wygrywa kaszubski "smutan" :)
    już oceniałe(a)ś
    8
    0
    U Gałczyńskiego też
    Spotkanie z Szopenem
    ..leci liście z drzew,
    @lot71
    tu "liście" jest liczbą pojedynczą, obecnie raczej "listowie"
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Raz się komar z komarem przekomarzać zaczął mówiąc że widział raki jak się winkiem raczą...kozioł fiknal koziołka, słoń się cały słaniał; baran się rozindyczyl a indyk zabraniał.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    Może poczta była na strajku i listy opadały z toreb listonoszów?
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    A czy listopad 1918 roku to też posępność?
    już oceniałe(a)ś
    1
    0