NAUKA Gazeta Wyborcza

Pomidor bywa mniej eko od kurczaka

rolnictwo

Vaclav Smil

Ilu wegan zajadaj�cych si� takim specja�em zdaje sobie spraw� z jego obci��enia paliwami kopalnymi? Przedrukowujemy fragment polskiego wydania ksi��ki prof. Vaclava Smila pt. "Jak naprawd� dzia�a �wiat".
13.09.2024 | 06:00

antropocen

globalne ocieplenie

Klimat i �rodowisko

nauka
Ameryka�scy lekarze przeprowadzili pierwszy na �wiecie przeszczep ca�ego oka

transplantacje

Margit Kossobudzka

Dokona� tego zesp� chirurg�w z Nowojorskiego Specjalistycznego Szpitala Langone Health. Oko przeszczepiono wraz z cz�ci� twarzy 46-letniemu m�czy�nie
12.09.2024 | 17:05

nauka

oczy

przeszczepy

zdrowie
Pozna�ska Akademia Medyczna bez zgody na kszta�cenie lekarzy. Zgod� ma Uniwersytet Kaliski

Wiadomo�ci z Poznania

Janusz Jaros

Uniwersytet Kaliski prowadzi nab�r na kierunek lekarski. Zgod� po pozytywnej opinii Pa�stwowej Komisji Akredytacyjnej wyda� resort nauki. Jednak ministerstwo zdrowia zwleka z publikacj� rozporz�dzenia o limicie miejsc. Zgody na kszta�cenie lekarzy...
11.09.2024 | 17:11

medycyna

nauka

ochrona zdrowia

uczelnie
Naukowcy uczynili sk�r� myszy przezroczyst�. Mog� ogl�da� jej wewn�trzne narz�dy

biologia

Margit Kossobudzka

Nie jest to zwyk�a sztuczka magiczna dla zabawy. Bezinwazyjne zagl�danie do �ywych tkanek by�o marzeniem wielu naukowc�w i lekarzy.
11.09.2024 | 11:04

badania naukowe

chemia

fizyka

nauka
Musk si� rozp�dza. Kosmos ucieka Europie

kosmos

Piotr Cie�li�ski

Ambitna prywatna misja kosmiczna Polaris Dawn, kt�ra wystartowa�a z kosmodromu za oceanem, powinna nam, Europejczykom, u�wiadomi� dwie rzeczy.
11.09.2024 | 08:58

astronomia

nauka
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

7 rzeczy

Margit Kossobudzka

Powr�t na Ziemi� feralnego Starlinka, wo�aj�ce si� po imieniu ma�py i pierwsze odkryte obserwatorium astronomiczne w Egipcie. Oto czym "karmi�a" nas nauka w minionym tygodniu
10.09.2024 | 13:47

genetyka

kosmos

medycyna

nauka
�aziki marsja�skie w AGH. Fina� European Rover Challenge za nami, zwyci�y� zesp� ze Szwajcarii

AGH

Tymoteusz Stefanowicz

Dru�yna FHNW Rover Team ze Szwajcarii zwyci�y�a w rozgrywanych w weekend na terenie Akademii G�rniczo-Hutniczej mi�dzynarodowych zawodach robotyki kosmicznej, European Rover Challenge (ERC).
10.09.2024 | 11:18

astronautyka

kosmos

nauka

�aziki marsja�skie
Bu�garskie habilitacje. Naukowc�w z tymi stopniami znale�li�my na wielu polskich uczelniach. Ich jako�ci w Polsce nikt nie weryfikuje

bu�garskie habilitacje

Agata Kulczycka, Danuta Paw�owska

Nie wsp�pracuj� z bu�garskimi naukowcami, nie prowadz� bada� w Bu�garii, nie wyk�adaj� na bu�garskich uczelniach. Jad� tam tylko po to, by zrobi� habilitacj�. Jako�ci tych habilitacji w Polsce nikt nie sprawdza, a stopnie naukowe uzyskane w...
10.09.2024 | 05:55

nauka
"Kokainowe hipopotamy" Pablo Escobara do odstrza�u i sterylizacji

zwierz�ta

Robert Jurszo

Kolumbijski s�d chce przymusi� resort �rodowiska do rozwi�zania problemu niechcianego "dziedzictwa" po narkotykowym bossie. Ale nie wszyscy chc� �mierci zwierz�t.
09.09.2024 | 15:26

hipopotamy

klimat

nauka

przyroda
To ono przynios�o nam upa�y. Powietrze polarne kontynentalne - co to takiego?

zjawiska atmosferyczne

Krzysztof Drozdowski

Pierwszy tydzie� wrze�nia by� bardzo upalny. Niemal codziennie w wielu miejscowo�ciach mieli�my temperatur� przekraczaj�c� +30 st. C. Pogoda jednak znacznie r�ni�a si� od tej, jak� obserwowali�my w drugiej po�owie sierpnia, mimo �e by�a r�wnie�...
09.09.2024 | 15:20

nauka

pogoda

prognoza pogody

zjawiska pogodowe
Wielkie rozczarowanie Cogiteonem. Wielka inwestycja, zrealizowana przez PiS, to niewypa�

Cogiteon

Anna Kolet-Iciek

Ma�opolskie Centrum Nauki Cogiteon zbiera fatalne recenzje. Sprawdzi�am, czy faktycznie zas�uguje na tak niskie noty. Podpisuj� si� pod ka�dym negatywnym komentarzem na jego temat. W dodatku pojawi�y si� zarzuty o mobbing dla wicedyrektorki...
08.09.2024 | 09:00

atrakcje

edukacja

Ma�opolska

Ma�opolskie Centrum Nauki Cogiteon
Modraszek korydon i jego �wierkaj�ce poczwarki

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Mr�wki to wojownicy, kt�rzy nie toleruj� w swoim otoczeniu �adnych intruz�w. Istniej� jednak owady, kt�re nie tylko si� ich nie boj�, ale potrafi� je te� sk�oni� do wsp�pracy.
07.09.2024 | 13:51

motyle

nauka

owady

przyroda
Nadchodz� du�e zmiany w pogodzie. Och�odzi si� i spadnie deszcz

prognoza pogody

Krzysztof Drozdowski

Polska nie jest jedynym krajem w �rodkowej i p�nocnej Europie gdzie pocz�tek wrze�nia by� upalny. To si� jednak ko�czy
06.09.2024 | 14:00

nauka

pogoda

zjawiska atmosferyczne

zjawiska pogodowe
Odwlekasz zadania? Sprawd�, jak pokona� prokrastynacj�

psychologia

Katarzyna Staszak

Przek�adasz wizyt� w urz�dzie na "jutro"? Robisz prezentacj� na ostatni� chwil�? Sprz�tasz zamiast nauki do egzaminu? Jak sprawniej robi� to, co trzeba
06.09.2024 | 11:28

nauka

praca

prokrastynacja

relacje i zwi�zki
B�l stopy. Kiedy szuka� pomocy u rehabilitanta

stopy

Margit Kossobudzka

Narz�d ruchu cz�owieka to skomplikowany mechanizm. Dzia�a bez zarzutu, je�li wszystkie podzespo�y s� sprawne. Stopa jest jednym z najwa�niejszych element�w tej maszyny
06.09.2024 | 06:03

b�l stopy

fizjoterapeuci

nauka

ortopedia
Nasze DNA staje si� coraz bardziej z�o�one. Przynajmniej w oczach naukowc�w

genetyka

Margit Kossobudzka

Uczeni zmapowali 50 tys. tajemniczych w�z��w zaci�ni�tych na DNA. Twierdz�, �e kiedy� doprowadzi to do opracowania nowych lek�w na raka.
06.09.2024 | 06:00

dna

nauka

onkologia

rak
Na stopach wida�, z jakimi problemami zmaga si� nasz organizm

stopy

Margit Kossobudzka

Wygl�d naszych st�p m�wi o naszej kondycji, tocz�cych si� w organizmie infekcjach, chorobach uk�adu sercowo-naczyniowego, a nawet zaburzeniach neurologicznych.
06.09.2024 | 05:53

b�l stopy

nauka

nogi

zdrowie
Kiedy spada liczba nietoperzy, ro�nie u�ycie pestycyd�w. A wtedy wzrasta te� �miertelno�� niemowl�t

pestycydy

Tomasz Ulanowski

Na takie sprz�enie wskazuje publikacja w najnowszym wydaniu tygodnika "Science".
05.09.2024 | 20:00

antropocen

nauka

nietoperze

przyroda
Wyk�adowca Uniwersytetu Radomskiego powo�any do ministerialnego zespo�u doradczego

nauka

Ma�gorzata Rusek

Prof. dr hab. in�. Tomasz Wasilewski zosta� powo�any przez ministra nauki do Zespo�u doradczego do spraw infrastruktury badawczej
05.09.2024 | 19:32

Dariusz Wieczorek

ministerstwo nauki i szkolnictwa wy�szego

Sie� Badawcza �ukasiewicz

uniwersytet radom
�cielenie ��ka zaostrza alergi� na roztocze?

prawda czy mit

Margit Kossobudzka

�cieli� czy nie �cieli�? Oto jest pytanie. Czy nauka mo�e na nie odpowiedzie�?
05.09.2024 | 17:50

alergia

astma

nauka

roztocze
Archeolodzy odkryli staro�ytne egipskie obserwatorium. To pierwsze takie znalezisko

archeologia

Margit Kossobudzka

Daje ono wgl�d w wiedz� na temat astronomii i jej g��bokiego zwi�zku z duchowymi i rytualnymi praktykami Egipcjan.
05.09.2024 | 10:46

astronomia

Egipt

nauka

zabytki
Liczne klasy i ha�as. W tym roku szkolnym dzieciom trudno si� b�dzie skupi� na lekcji

Szkolak

Magdalena Wojciechowska

W starszych klasach s� uczennice i uczniowie z podw�jnego rocznika, dodatkowo do polskich szk� do��cz� kolejne dzieci z Ukrainy. Czy rok szkolny b�dzie up�ywa� pod has�em ciasnoty?
05.09.2024 | 09:27

dzieci z Ukrainy

ha�as

nauka

szko�a
Kto za�mieca �wiat plastikiem? Naukowcy wskazuj� palcem

plastik

Tomasz Ulanowski

Co roku ludzko�� za�mieca Ziemi� ponad 52,1 mln ton makroplastiku - pisz� badacze w najnowszym "Nature". Polacy, cho� trudno w to uwierzy�, nale�� do czy�cioch�w. Wzgl�dnych.
04.09.2024 | 18:00

antropocen

Klimat i �rodowisko

nauka

ochrona �rodowiska
Naukowcy ustalili, kt�re cz�ci m�zgu najszybciej si� starzej�. Nie s� to dobre wie�ci

neurobiologia

Margit Kossobudzka

Wraz z wiekiem w budowie i organizacji ludzkiego m�zgu zachodz� wyra�ne zmiany. Niestety, najszybciej starzej� si� te obszary, kt�re s� nam najbardziej potrzebne - dowodzi nowe badanie.
04.09.2024 | 10:45

ewolucja

homo sapiens

m�zg

nauka
Edukacja domowa to nie tylko Szko�a w Chmurze. S� tak�e w�r�d zwyczajnych, rejonowych szk� publicznych

By� rodzicem

Magdalena Warchala-Kope�

O edukacji domowej zrobi�o si� g�o�no dzi�ki Szkole w Chmurze, kt�r� jedni uwa�aj� za wybawienie od szko�y systemowej, a inni uznaj� za furtk� pozwalaj�c� miga� si� obowi�zku szkolnego. Ale edukacja domowa to nie tylko SwCh.
04.09.2024 | 10:21

edukacja domowa

nauka

nauka zdalna

szko�a
Mro�enie zamiast trumny. Niemiecka firma wysy�a po zmar�ych karetki-zamra�arki

�mier�

Katarzyna Staszak

To oferta dla os�b, kt�re maj� pieni�dze i ogromn� wiar� w rozw�j nauki. Mo�na zamrozi� ca�e cia�o, sam m�zg albo ukochane zwierz�.
04.09.2024 | 06:06

hibernacja

kriokonserwacja

krioterapia

m�zg
Bu�garskie habilitacje. Kwitn�cy kierunek polskiej turystyki naukowej

Tylko na Wyborcza.pl

Agata Kulczycka

To droga do awansu i wi�kszych pieni�dzy. P�ac� polskie uczelnie. - To nie w porz�dku, �e osoby, kt�re nie maj� dorobku, pr�buj� obej�� przepisy - m�wi dr hab. Grzegorz Krawiec, profesor Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
04.09.2024 | 05:58

bu�garskie habilitacje

nauka

Politechnika Rzeszowska
Ptasia grypa zabija w Antarktyce. Naukowcy alarmuj�

ptasia grypa

Tomasz Ulanowski

Pandemia ptasiej grypy zagra�a antarktycznym gatunkom, kt�re ju� s� zagro�one wymarciem.
03.09.2024 | 18:00

Antarktyka

nauka

pandemia

przyroda
W ruchu uczymy si� najszybciej i najlepiej. Tak wygl�da�a ewolucja. A dzieciom ka�emy siedzie� w szkolnych �awkach

By� rodzicem

Agnieszka Urazi�ska

Mamy jedno z najbardziej liberalnych praw o�wiatowych. Nigdzie nie ma na przyk�ad zapis�w, �e musimy tworzy� klasy jednowiekowe, stosowa� oceny sumuj�ce, albo �e musi by� jaka� konkretna liczba ocen w semestrze, �eby mo�na by�o klasyfikowa� ucznia -...
03.09.2024 | 12:53

frustracja

matematyka

m�zg

nauka
Uwaga znowu upa�. IMGW ostrzega

upa�

Tomasz Ulanowski

Ostrze�enia IMGW przed upa�em obejmuj� przede wszystkim Polsk� Zachodni�. Jutro upalnie ma by� nawet na Wybrze�u. Tak�e noce maj� by� tropikalne - z temperatur� powy�ej 20 st. C.
02.09.2024 | 17:31

globalne ocieplenie

nauka

ostrze�enie IMGW

pogoda
Pszczo�a kar�owata po raz pierwszy znaleziona w Europie. Gniazdo zosta�o zniszczone

pszczo�y

Tomasz Ulanowski

Pierwsz� europejsk� koloni� pszczo�y kar�owatej naukowcy odkryli na Malcie. To mo�e by� jej przystanek na drodze do kolonizacji ca�ej Europy Po�udniowej.
02.09.2024 | 17:26

antropocen

gatunki inwazyjne

Klimat i �rodowisko

nauka
Szefowa instytutu PAN: Nauka to sport wyczynowy. Musimy stworzy� warunki juniorom

Polska Akademia Nauk

Alicja Gardulska

Rozumiem intencje wiceministra Gduli, ca�kiem trafnie zidentyfikowa� problemy PAN. Pierwsza kibicowa�abym powa�nym zmianom w Akademii. Ale chcia�abym, �eby celem by�o polepszenie nauki - m�wi prof. Agnieszka Chaci�ska, dyrektorka IMoL PAN.
02.09.2024 | 11:14

badania naukowe

nauka
Mi�o�� nie jedno ma imi�. Naukowcy zbadali, gdzie w m�zgu rodz� si� r�ne rodzaje mi�o�ci

mi�o��

Margit Kossobudzka

Mo�na kocha� partnera, dziecko, psa, przyrod�... Fi�scy naukowcy po raz pierwszy zbadali, jakie cz�ci m�zgu aktywuj� r�ne rodzaje mi�o�ci i kt�ra z nich najsilniej tam rezonuje.
31.08.2024 | 15:20

emocje

m�zg

nauka

uczucia
Ameryka�ski uczony: By�em przera�ony r�norodno�ci� jako�ci nauki, kt�r� produkowa�y instytuty PAN

Polska Akademia Nauk

Alexander Wlodawer

Wed�ug standard�w proponowanego prawa nie powinienem pisa� tego listu, poniewa� mam ponad 75 lat, a zatem jestem uwa�any za osob� niedo��n� i niezdoln� do udzielania jakichkolwiek sensownych porad.
31.08.2024 | 14:56

badania naukowe

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wy�szego

nauka

nauka w Polsce
Likwidacja Akademii Wymiaru Sprawiedliwo�ci. Ministerstwo chce si� pozby� nominata Ziobry

Wiadomo�ci z Poznania

Janusz Jaros

Projekt ustawy likwiduj�cej Akademi� Wymiaru Sprawiedliwo�ci skierowa� resort sprawiedliwo�ci do kancelarii rady ministr�w. W miejsce likwidowanej uczelni powstanie Wy�sza Szko�a S�u�by Wi�ziennej. Pozwoli to na odpolitycznienie uczelni opanowanej...
31.08.2024 | 12:00

edukacja

ministerstwo sprawiedliwo�ci

nauka

polityka
Spaleni s�o�cem. Komu niestraszne coraz bardziej upalne polskie lato?

upa�

Tomasz Ulanowski

Tegoroczne lato nale�y zaliczy� do bardzo upalnych. Wiele wskazuje na to, �e upa� rozleje si� na wrzesie�, a wi�c wyj�tkowo gor�cy b�dzie tak�e pocz�tek jesieni.
31.08.2024 | 11:08

antropocen

globalne ocieplenie

nauka

pogoda
W nauce bez zmian. Du�o wi�cej pieni�dzy nie b�dzie

szkolnictwo wy�sze

Alicja Gardulska

W projekcie bud�etu na 2025 r. na nauk� i szkolnictwo wy�sze zapisano 2,6 mld z� wi�cej ni� w tym roku. Zwi�zkowcy m�wi� o rozczarowaniu.
30.08.2024 | 19:18

bud�et

nauka

podwy�ki dla nauczycieli

uczelnie
Czy uraz g�owy mo�e spowodowa� tycie?

prawda czy mit

Margit Kossobudzka

Nawet zwyk�a kolizja drogowa, podczas kt�rej dochodzi do silnego szarpni�cia cia�em, niesie ze sob� ryzyko uszkodzenia mi�ni, staw�w czy urazu g�owy.
30.08.2024 | 06:23

m�zg

nauka

urazy g�owy

zdrowie
Ptaki te� maj� kultur�. Kultur� tkania gniazda

kultura

Tomasz Ulanowski

Afryka�skie dziergacze wiedz� architektoniczn� o budowie gniazd przekazuj� sobie przez memy, a nie przez geny.
30.08.2024 | 06:05

genetyka

memy

nauka

przyroda
Naukowcy odkryli, jak dieta wzbogaca nasz mikrobiom

dieta

Tomasz Ulanowski

W pr�bkach �ywno�ci z 50 kraj�w uczeni zidentyfikowali ponad tysi�c gatunk�w mikrob�w, z kt�rych po�owa by�a wcze�niej nieznana nauce.
29.08.2024 | 17:00

antropocen

Klimat i �rodowisko

mikrobiom

mikrobiota

Poprzednia 4 5 6 7 8 ... Nast�pna