NAUKA Gazeta Wyborcza

Copernicus Festival wyrusza w Kosmos. Edycja 2023: spotkania z wybitnymi naukowcami i warsztaty

nauka

Marta Gruszecka

Dlaczego boimy si� tego, czego nie wiemy? Czy niepewno�� mo�e by� szans� dla ludzko�ci? Na te i inne pytania odpowie wybitny psycholog spo�eczny prof. Arie W. Kruglanski, jeden z go�ci 10. edycji Copernicus Festivalu. �wi�to nauki odb�dzie si�...
19.05.2023 | 08:59

festiwal

Krak�w
Ministerstwo w specjalnym komunikacie potwierdzi�o, �e tak, Czarnek po prostu si� zem�ci�

Wolna Sobota

Agnieszka Kublik

Minister nie poprzestaje na ukaraniu Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Teraz grozi tym naukowcom, kt�rzy si� za IFiS uj�li.
19.05.2023 | 06:40

Andrzej Duda

Barbara Engelking

cenzura

nauka
Dw�ch naukowc�w z Opola podpisa�o listy w obronie prof. Engelking. "Nauka musi si� rozwija� bez nacisk�w"

Przemys�aw Czarnek

Piotr Zapotoczny

Pr�by nacisku na naukowc�w przez pana Czarnka, gro�enie odebraniem finansowania to jedne z setki powod�w dla kt�rych - w normalnych warunkach - powinien zosta� natychmiast zdymisjonowany z funkcji ministra - uwa�a doktorant Dawid Mazurek z...
19.05.2023 | 06:31

Barbara Engelking

list otwarty

nauka

polityka
Nie dajmy si� Czarnkowi, bro�my wolno�ci nauki

Opinie

Rafa� Zakrzewski

W protestach przeciw represjonowaniu polskiej nauki nie zauwa�y�em wyra�nego g�osu m�odego pokolenia. Nie widzia�em reakcji organizacji studenckich czy np. wiec�w na uczelniach
18.05.2023 | 14:46

Barbara Engelking

nauka

Polska Akademia Nauk

Przemys�aw Czarnek
Neurokognitywistka: "Badam, jak gry zmieniaj� m�zgi graczy"

polscy naukowcy donosz�

Natalia Kowalczyk-Gr�bska

Gry komputerowe to nie tylko forma rozrywki m�odych ludzi. To u�yteczne narz�dzie do badania neuroplastyczno�ci i funkcjonowania ludzkiego m�zgu.
18.05.2023 | 12:38

gry

m�zg

nauka

poradnik psychologiczny
To by�a metafora i prowokacja - rektor SWWS t�umaczy si� z wzywania do prze�ladowa� naukowc�w

polityka

Janusz Jaros

Polityk Suwerennej Polski, rektor SWWS Micha� Sopi�ski nie przeprasza za nawo�ywanie do golenia g��w i odbierania obywatelstwa polskim naukowcom badaj�cym Zag�ad�. Swoje wpisy w mediach spo�eczno�ciowych usun��. W najnowszym wywiadzie dla "Do...
18.05.2023 | 11:32

hejt

Holocaust

ministerstwo sprawiedliwo�ci

nauka
Jak zwa�y� astronaut� w kosmosie?

Nauka

Dariusz Aksamit

Potrzebne jest urz�dzenie, kt�re ma w �rodku co�, co drga ze znan� cz�stotliwo�ci� - jak uk�ad ci�arka i spr�yny. Astronauta powinien si� tego urz�dzenia chwyci�.
18.05.2023 | 10:00

astronauci

grawitacja

kosmos

ksi��ki
Uniwersytet Zielonog�rski w �wiatowym rankingu. Ma�y skok w tabeli, kt�ry cieszy

nauka

�uk

W �wiatowym rankingu zielonog�rska uczelnia zaj�a miejsce w 18. setce. Uniwersytet w por�wnaniu z wynikami sprzed roku awansowa� o kilka miejsc.
18.05.2023 | 09:40

ranking

Uniwersytet Zielonog�rski
Wizerunek Matki Boskiej na drzewie? Dlaczego dostrzegamy twarze tam, gdzie ich nie ma

Nauka

Kasper Kalinowski

Na jednym z drzew w miejscowo�ci Parczew niekt�rzy mieszka�cy dostrzegli Wizerunek Matki Boskiej.
17.05.2023 | 16:20

m�zg

nauka

percepcja

psychologia
Dieta �r�dziemnomorska mo�e dzia�a� jak chodzenie

Tylko Zdrowie

Katarzyna Staszak

Posi�ki z du�� ilo�ci� warzyw i owoc�w przygotowywane w domu mog� poprawi� wydolno�� tak jak przej�cie 4 tys. dodatkowych krok�w dziennie - twierdz� kardiolodzy.
17.05.2023 | 15:30

dieta

dieta �r�dziemnomorska

fitness

nauka
UWM w mi�dzynarodowym rankingu. Jak wypad�a uczelnia z Olsztyna?

UWM

Grzegorz Szyd�owski

Ranking CWUR 2023: UWM w�r�d 10 proc. najlepszych szk� wy�szych na �wiecie.
17.05.2023 | 14:55

nauka
Prorektor Politechniki �l�skiej zosta� osobowo�ci� uniwersytet�w europejskich

Politechnika �l�ska

Tomasz Czoik

Prorektor ds. nauki i rozwoju Politechniki �l�skiej prof. Marek Pawe�czyk zosta� laureatem konkursu "Uniwersytety Europejskie - Sojusze Przysz�o�ci" w kategorii Osobowo��.
17.05.2023 | 13:16

Gliwice

nauka
Jak si� nagrzewa Ziemia? Jakby�my zdetonowali�my 25 mld bomb atomowych

antropocen

Tomasz Ulanowski

Na tyle naukowcy obliczaj� warto�� energii wpompowanej przez nasz� cywilizacj� do systemu klimatycznego Ziemi tylko w latach 1971-2020.
17.05.2023 | 12:00

ekocyd

globalne ocieplenie

klimat

nauka
To rolnictwo zabija ptaki w Europie - wskazuj� winnego naukowcy

antropocen

Tomasz Ulanowski

Tylko od 1980 r. liczebno�� ptak�w na naszym kontynencie zmniejszy�a si� o jedn� czwart�.
17.05.2023 | 06:00

ekocyd

nauka

przyroda

ptaki
Skandal w polskiej archeologii. Plagiator w radach presti�owego instytutu

uczelnie

Piotr �ytnicki

Rektorka UAM w Poznaniu powo�a�a plagiatora do rady naukowej instytutu archeologicznego w Atenach, a potem przekonywa�a, �e nie mo�e go odwo�a�. Plagiat odkry� przypadkiem czujny doktorant. Nie ma mowy o pomy�ce.
17.05.2023 | 05:55

archeologia

nauka

plagiat

UAM
Poka� mi sw�j szkielet, a powiem ci, kim jeste�

Nauka

Monika G��bi�ska

Kiedy kto� mnie pyta, sk�d wiem, czy badany szkielet nale�y do kobiety lub m�czyzny, jaki by� wiek tej osoby w chwili �mierci albo na jakie choroby cierpia� badany osobnik, zawsze powtarzam, �e s�ucham, co m�wi� ko�ci.
16.05.2023 | 19:00

antropologia

ksi��ki

nauka
M�wienie do dzieci sprzyja rozwojowi ich m�zgu?

Nauka

Kasper Kalinowski

Warto m�wi� do dzieci. Wp�ywa to korzystnie na ich p�niejsze zdolno�ci j�zykowe oraz rozw�j m�zgu.
16.05.2023 | 17:00

j�zyk

nauka

poradniki Wyborczej

psychologia
Ro�nie park kosmicznych technologii, sejmik powo�a� sp�k�. "Chcemy finansowa� si� sami"

nowe technologie

�uk

Parkiem Technologii Kosmicznych w zielonog�rskim Nowym Kisielinie b�dzie zarz�dza� sp�ka. Na jej powo�anie zgodzi� si� sejmik lubuski. - Chcemy si� sami finansowa� - m�wi prof. Marek Banaszkiewicz.
16.05.2023 | 16:38

Innowacyjne Lubuskie

nauka

Park Technologii Kosmicznych w Nowym Kisielinie

przemys� kosmiczny
Tak�e twoje DNA jest jak mi�o�� i unosi si� w powietrzu - dowodz� naukowcy

genetyka

Tomasz Ulanowski

Ten fakt wprawia badaczy w rozterki etyczne.
16.05.2023 | 14:00

antropocen

etyka

nauka

prawo
Nowe zdj�cie pot�nej czarnej dziury pokazuje, jak powstaj� d�ety

Nauka

Kamil Deresz

Astronomowie zaprezentowali nowe zdj�cie czarnej dziury w galaktyce Messier 87.
16.05.2023 | 11:00

czarna dziura

kosmos

nauka
"The New York Times": joga dla sceptyk�w

Tylko Zdrowie

Melinda Wenner Moyer

Joga, kt�ra powsta�a w Indiach ponad 5 tys. lat temu, sta�a si� podstaw� ameryka�skiego fitnessu z wielu powod�w. Nie wymaga skomplikowanego sprz�tu i jest dost�pna prawie dla ka�dego.
16.05.2023 | 06:00

fitness

nauka

styl �ycia

sztuka �ycia
Uwaga! Komary lubi� zapach niekt�rych myde�

komary

Tomasz Ulanowski

Sezon na komary ju� si� rozpocz��. Jak ich unika�?
15.05.2023 | 18:00

kleszcze

mikrobiom

myd�o

nauka
Czym jest konwekcja i co ma wsp�lnego z chmurami i burzami?

Nauka

Krzysztof Drozdowski

Zaczyna si� wiosenno-letni sezon burzowy, wi�c coraz cz�ciej b�dziemy s�ysze� o zjawisku konwekcji.
15.05.2023 | 17:00

nauka

prognoza pogody

zjawiska atmosferyczne

zjawiska pogodowe
Co w egipskim mie�cie Berenike robi� pos�g Buddy z lokami jak makaron?

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Polsko-ameryka�ski zesp� archeolog�w prowadz�cy wykopaliska na terenie staro�ytnej �wi�tyni w egipskim Berenike, odkry� ponadmetrowy pos�g Buddy. Nowe znalezisko rzuca �wiat�o na powi�zania handlowe Rzymu i Indii oraz oblicze wczesnej globalizacji.
15.05.2023 | 14:00

archeologia

Budda

Egipt

nauka
Najpierw ni� "Benedykt", a potem kolejny cyklon z po�udnia. Czeka nas mokry tydzie�

pogoda

Tomasz Ulanowski, Krzysztof Drozdowski

IMGW wyda� ostrze�enie 1. stopnia przed burzami, intensywnymi opadami deszczu oraz mo�liwymi wezbraniami rzek.
15.05.2023 | 10:49

cyklon

nauka

prognoza pogody
Uwaga! S�upy wysokiego napi�cia szkodz� pszczo�om. A wi�c szkodz� tak�e ro�linom

antropocen

Tomasz Ulanowski

Naukowcy w�a�nie dowiedli, dlaczego tak jest.
15.05.2023 | 10:00

ekocyd

nauka

owady

przyroda
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Paulina Mozolewska

W ubieg�ym tygodniu du�o si� dzia�o, zar�wno na Ziemi, jak i w kosmosie. Zapraszamy na przegl�d najciekawszych odkry� naukowych.
15.05.2023 | 06:00

kosmos

nauka

zdrowie
Badanie historycznej prawdy nie obra�a narodu. Oburzaj�ce gro�by ministra Czarnka

Opinie

Janusz Reykowski

Przemys�aw Czarnek ma fa�szywe wyobra�enia o swojej roli jako ministra - nie odr�nia jej od roli dzia�acza partyjnego. Wskutek tego staje si� zagro�eniem dla wolno�ci nauki.
15.05.2023 | 06:00

Barbara Engelking

nauka

Przemys�aw Czarnek
"The New York Times": Tajemnica b�lu owulacyjnego

cykl menstruacyjny

Alisha Haridasani Gupta

Cierpisz na tajemniczy b�l po jednej stronie podbrzusza, kt�ry nie jest zwi�zany z miesi�czk�? To mo�e by� b�l owulacyjny. Czasami jest tak silny, �e mo�na go pomyli� z zapaleniem wyrostka robaczkowego.
14.05.2023 | 16:00

kobieta

nauka

owulacja

zdrowie
Wyje�d�amy. Psa trzeba zabra�, a kot mo�e zosta� sam. Na jak d�ugo?

koty

Margit Kossobudzka

Koty s� przez nas postrzegane jako samotnicy, kt�rym brak cz�owieka nie przeszkadza. To jednak jest dalekie od prawdy i lepiej nie sprawdza� na w�asnej sk�rze (i kota), co si� mo�e wydarzy�, gdy zostan� d�u�ej same.
14.05.2023 | 13:20

nauka

poradniki Wyborczej

przyroda

zwierz�ta
"The New York Times": Emocjonalna ulga zwi�zana z przebaczeniem

Nauka

Catherine Pearson

Zast�powanie przepe�nionego z�o�ci� nastawienia dobr� wol� wi��e si� z wyra�nymi korzy�ciami dla zdrowia psychicznego.
13.05.2023 | 17:00

nauka

przepraszanie

psychologia

zdrowie psychiczne
Te motyle kopuluj� nawet przez godzin�. Nie maj� nic przeciwko podgl�daczom

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Lotnica zyska (Aglia tau) to jeden z najwi�kszych i najwspanialszych motyli w naszych lasach.
13.05.2023 | 13:00

motyle

natura

nauka

owady
Naukowcy z UJ badaj� b�l. Prof. Przemys�aw B�bel: "Nie mo�na ludziom m�wi�, �e nie ma �adnego powodu, by odczuwali b�l"

psychologia

Ada Chojnowska

Ra�enie pr�dem, ucisk ramienia, wk�adanie d�oni do wody z lodem - to tylko kilka sposob�w naukowc�w na wywo�ywanie b�lu. Ka�dy bodziec boli inaczej, czasem wcale. Bo b�l jest subiektywny, zmierzy� si� go nie da, da si� za to zmniejszy� lub zwi�kszy�...
13.05.2023 | 05:55

Krak�w

nauka

Tylko na Wyborcza.pl

Uniwersytet Jagiello�ski
W Ogrodzie Botanicznym UJ ods�oni�to po�udnik krakowski. U�ywa� go do oblicze� Miko�aj Kopernik

Uniwersytet Jagiello�ski

Magdalena Pabisek

Historyczny po�udnik zerowy, kt�rego u�ywa� do swoich pomiar�w Miko�aj Kopernik, zosta� oficjalnie ods�oni�ty w Krakowie w Ogrodzie Botanicznym UJ. Po�udnik stanowi� podstaw� do oblicze� udowadniaj�cych, �e to Ziemia obiega S�o�ce, a nie odwrotnie.
12.05.2023 | 21:39

astronomia

geografia

Miko�aj Kopernik

nauka
Prof. Andrzej Szarata zosta� nowym rektorem Politechniki Krakowskiej

uczelnie

dw

W wyborach uzupe�niaj�cych dotychczasowy dziekan Wydzia�u In�ynierii L�dowej prof. Andrzej Szarata pokona� jedynego kontrkandydata - prof. Dariusza Bogda�a.
12.05.2023 | 18:53

nauka

Politechnika Krakowska
Muzykowanie mo�e spowolni� niekt�re procesy starzenia si� m�zgu

Nauka

Kasper Kalinowski

Spadek mo�liwo�ci poznawczych, kt�ry nast�puje wraz z wiekiem, to wypadkowa wielu czynnik�w i z�o�ony proces. Mo�e go �agodzi� muzykowanie.
12.05.2023 | 14:00

m�zg

nauka

psychologia

starzenie
Pozna� tajemnice kosmosu. Copernicus Festival w Krakowie

Copernicus Festival

Marta Gruszecka

Kosmos b�dzie motywem przewodnim 7. edycji Copernicus Festivalu. Porozmawiaj� o nim gwiazdy �wiata nauki, m.in. neurobiolo�ka Katrin Amunts, matematyk i astronom Bernard Carr, astrofizyk David Grinspoon i psycholog Arie W. Kruglanski. Festiwal...
12.05.2023 | 06:33

kosmos

Krak�w

Muzeum In�ynierii i Techniki

nauka
Czy mo�na by� uzale�nionym od stresu?

prawda czy mit

Margit Kossobudzka

Gloryfikowanie bycia zaj�tym przez ca�y czas, zar�wno w pracy, jak i poza ni�, mo�e by� niebezpieczne. Zwi�ksza to prawdopodobie�stwo chronicznego stresu i wypalenia.
12.05.2023 | 06:30

m�zg

nauka

na��g

stres
Obie Ameryki zasiedlili tak�e "Chi�czycy" - nowe badanie o pochodzeniu Indian

Indianie

Tomasz Ulanowski

"Chi�czycy" w cudzys�owie, bo, oczywi�cie, kilkadziesi�t-kilkana�cie tysi�cy lat temu nie by�o jeszcze chi�skiej cywilizacji (liczy ona blisko cztery tysi�ce lat). Ale rejon �wiata, kt�ry dzisiaj nazywamy Chinami, zasiedlali ju� ludzie ciekawi...
11.05.2023 | 19:00

antropologia

archeologia

Chiny

genetyka
Naukowcy odkryli prawdopodobn� przyczyn� choroby Parkinsona?

choroba parkinsona

Paulina Mozolewska

Choroba Parkinsona mo�e wi�za� si� z bakteriami zamieszkuj�cymi jelita. Dzi�ki badaniom naukowym wiemy coraz wi�cej o szczeg�ach tego zwi�zku.
11.05.2023 | 18:24

choroby neurodegeneracyjne

jelita

mikrobiom

nauka

Poprzednia 43 44 45 46 47 ... Nast�pna