ASTRONOMIA Gazeta Wyborcza

Zmar� prof. Jean-Pierre Lasota. Tropiciel kosmicznych �r�de� promieniowania X

Nauka

Prof. Marek Demia�ski

31 pa�dziernika 2024 r. odszed� na zawsze prof. dr hab. Jean-Pierre Lasota. �rodowisko astronom�w polskich i francuskich straci�o znakomitego naukowca i wspania�ego cz�owieka.
04.11.2024 | 18:29

astrofizyka

astronomia

kosmos

naukowiec
Pe�nia Ksi�yca, ale komet� i tak pi�knie wida�

astronomia

Tomasz Ha�adyj

Obserwacji komety C/2023 A3 Tsuchinshan-ATLAS sprzyja pogodne niebo, za to troch� przeszkadza Ksi�yc w pe�ni. Ale zdj�cia i tak wychodz� rewelacyjnie.
17.10.2024 | 15:19

kometa C/2023 A3

komety

kosmos

niebo
Rozwi�� quiz. Co wiesz o kometach?

quizy Wyborczej

Tomasz Ulanowski

Jak� komet� mo�na teraz wypatrzy� na naszym niebie? Z czego sk�adaj� si� komety i jak� konsystencj� ma ich j�dro? Zapraszamy do zabawy.
15.10.2024 | 14:30

astronomia

komety

kosmos

nauka
Kometa C/2023 A3 jest ju� widoczna go�ym okiem. Gdzie i jak j� wypatrzy�?

astronomia

Karol W�jcicki

Kometa C/2023 A3 Tsuchinshan-ATLAS prezentuje si� coraz lepiej. Czekamy ju� tylko na dobr� pogod�.
15.10.2024 | 06:00

kometa C/2023 A3

komety

kosmos

niebo
Niebo nad Beskidami przeja�ni�o si� i nad Skrzycznem mo�na by�o zobaczy� komet�

Wiadomo�ci z Katowic

Ewa Furtak

Kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) wzbudza ogromne zainteresowanie. Nazywana jest nawet "komet� stulecia". W Beskidach "upolowali" j� astro-fotografowie.
14.10.2024 | 10:49

astronomia

Beskidy

kometa C/2023 A3

Skrzyczne
Szykujmy si� na komet�. B�dzie widoczna go�ym okiem

Wiadomo�ci z Katowic

Tomasz Ha�adyj

Kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) powinna by� widoczna go�ym okiem w Polsce od 12 pa�dziernika na niebie wieczornym. Je�li rzecz jasna sprawdz� si� prognozy co do jej jasno�ci, bo z kometami nigdy nic nie wiadomo.
12.10.2024 | 14:05

astronomia

kosmos
Szykujmy si� na komet�. B�dzie widoczna go�ym okiem

astronomia

Tomasz Ha�adyj

Kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) powinna by� widoczna go�ym okiem w Polsce od 12 pa�dziernika na niebie wieczornym. Je�li rzecz jasna sprawdz� si� prognozy co do jej jasno�ci, bo z kometami nigdy nic nie wiadomo.
11.10.2024 | 11:15

kosmos
Pojedyncza gwiazda najbli�sza S�o�cu ma planet� - odkryli astronomowie

egzoplaneta

Tomasz Ulanowski

Mo�e te� mie� jeszcze trzy inne.
01.10.2024 | 14:00

astronomia

fizyka

kosmos

nauka
Od tego weekendu Ziemia b�dzie mia�a drugi ksi�yc. Tylko przez dwa miesi�ce

ksi�yc

Piotr Cie�li�ski

Niewielka asteroida zostanie przechwycona przez grawitacj� Ziemi i stanie si� naszym tymczasowym ksi�ycem.
27.09.2024 | 14:19

asteroida

astronomia

kosmos
Jasna kometa nad polskim niebem. Jest szansa, �e zobaczymy j� go�ym okiem

astronomia

Kamil Deresz

W po�owie pa�dziernika obserwator�w nieba czeka nie lada gratka w postaci jasnej komety. By� mo�e b�dzie ona widoczna nawet nieuzbrojonym okiem na polskim niebie. Czy j� zobaczymy?
27.09.2024 | 10:00

kometa

kosmos

przyroda

wszech�wiat
Musk si� rozp�dza. Kosmos ucieka Europie

kosmos

Piotr Cie�li�ski

Ambitna prywatna misja kosmiczna Polaris Dawn, kt�ra wystartowa�a z kosmodromu za oceanem, powinna nam, Europejczykom, u�wiadomi� dwie rzeczy.
11.09.2024 | 08:58

astronomia

nauka
Archeolodzy odkryli staro�ytne egipskie obserwatorium. To pierwsze takie znalezisko

archeologia

Margit Kossobudzka

Daje ono wgl�d w wiedz� na temat astronomii i jej g��bokiego zwi�zku z duchowymi i rytualnymi praktykami Egipcjan.
05.09.2024 | 10:46

astronomia

Egipt

nauka

zabytki
Urz�dzili�my cywilizacj� tak, �e prawie nikt nie rozumie nauki i technologii. To recepta na katastrof�

nauka

Ann Druyan, Carl Sagan

Stworzyli�my globaln� cywilizacj�, w kt�rej najwa�niejsze sk�adniki - transport, komunikacja i wszystkie inne ga��zie przemys�u, rolnictwo, medycyna, edukacja, rozrywka, ochrona �rodowiska, a nawet kluczowa dla demokracji instytucja g�osowania -...
18.08.2024 | 06:04

astronomia

cywilizacja

kosmos

nowe technologie
Astrofizyczka: Jeste�my w maksimum cyklu s�onecznego. Na S�o�cu jest mn�stwo wybuch�w

nieustraszona w pracy

Marzena Filipczak

Jako 16-latka zbudowa�a teleskop, p�niej mia�a udzia� w Nagrodzie Nobla. Teraz jest w pierwszym polskim zespole, kt�ry zbudowa� przyrz�d dla NASA
13.08.2024 | 12:01

astronomia

kosmos

NASA
Wielka gratka dla obserwator�w nocnego nieba. Perseidy i zorza polarna. Mo�na ustrzeli� dublet

perseidy

Jacek Glugla

Amatorscy mi�o�nicy astronomii i nocnego nieba przygotowywali si� do apogeum "spadaj�cych gwiazd" z poniedzia�ku na wtorek (12-13 sierpnia). Poza Perseidami kolejny raz jest mo�liwa jeszcze jedna atrakcja - zorza polarna.
12.08.2024 | 20:01

astronomia

nocne niebo

zorza polarna
Noc Perseid�w. Patrz w niebo, a potem szukaj na ziemi [MAPA]

perseidy

Danuta Paw�owska

W bazie NASA jest blisko 45 tys. udokumentowanych uderze� meteoryt�w. Na terenie Polski mamy ponad 20 takich miejsc. Ka�dego roku na Ziemi� spada 17 tys. kosmicznych obiekt�w. Jak znale�� meteoryt i gdzie go szuka�?
10.08.2024 | 06:00

astronomia
Astronomka z rewolwerem. Od okularu lunety odmra�a sobie cz�� twarzy. Dzierga wi�c grub� kominiark�

Portrety kobiet

Aleksandra Koz�owska

Rozalia Szafraniec trafia na Lubomir 28 kwietnia 1934 r. Zastaje tam "domek drewniany o 4 izbach i ma�ym pokoiku na poddaszu". W jednym pokoju mie�ci si� biblioteka, chronometr, odbiornik radiowy, arytmometr, w drugim stoi ��ko, st� i krzes�o - to...
03.08.2024 | 06:00

Aleksandra Koz�owska

astronomia

Rozalia Szafraniec
Ziemia jest teraz najdalej od S�o�ca. Dzi�ki temu lato mamy d�u�sze

uk�ad s�oneczny

Piotr Cie�li�ski

Brzmi to paradoksalnie, ale latem Ziemia jest najdalej, a zim� najbli�ej S�o�ca.
05.07.2024 | 09:24

astronomia

lato

s�o�ce

ziemia
Tajemnice astrolabium. Jak dzia�a to co�, co na pomnikach Kopernik trzyma w r�ce

astronomia

Piotr G�uchowski

Ma�o jest os�b na �wiecie, kt�re faktycznie wiedz�, jak dzia�a astrolabium - m�wi popularyzator astronomii in�. Mateusz Krakowczyk.
05.07.2024 | 06:30

Miko�aj Kopernik

nauka

s�o�ce

ziemia
Co my�leli nasi przodkowie, gdy spogl�dali na Drog� Mleczn�?

The Conversation

Or Graur [University of Portsmouth]

Wszystkie kultury przypisywa�y szczeg�lne znaczenie S�o�cu i Ksi�ycowi, ale co z per�owym pasmem �wiat�a i cienia, kt�re obecnie nazywamy Drog� Mleczn�?
21.06.2024 | 17:50

archeologia

astronomia

Egipt

historia
Lato trwa kr�cej czy mo�e d�u�ej ni� zima? Rozwi�� quiz o porach roku

quizy Wyborczej

Piotr Cie�li�ski

Sk�d si� bior� pory roku, czy z przesileniem letnim mamy do czynienia tylko na Ziemi, kiedy S�o�ce jest najbli�ej? Kr�tkie letnie noce zach�caj� do zabawy i rozmy�la�. Zapraszamy do naszego quizu.
20.06.2024 | 17:43

astronomia

lato

pory roku

ziemia
Znaleziono 7 gwiazd, kt�re przypuszczalnie otacza Sfera Dysona. Mo�e to �wiadczy� o obecno�ci obcych cywilizacji

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Zesp� astronom�w ze Szwecji, Indii i USA znalaz� gwiazdy, kt�rych emisja w zakresie podczerwieni jest podejrzanie du�a. Nie jeste�my w stanie jej przypisa� �adnym znanym zjawiskom naturalnym.
17.06.2024 | 12:23

astronomia

gwiazdy

kosmos

obce cywilizacje
Parada planet. Sze�� planet Uk�adu S�onecznego w jednej linii na niebie

planety

Piotr Cie�li�ski

Przez najbli�sze kilka dni warto wsta� przed brzaskiem i spojrze� na wschodnie niebo. Taki widok niecz�sto si� zdarza.
03.06.2024 | 11:00

astronomia

kosmos

nauka

niebo
Popatrz w g�r� tej nocy. Takiej zorzy polarnej nad Ziemi� nie by�o ponad 20 lat

zorza polarna

Wojciech Tymowski

Ostatniej nocy niebo nad Polsk� roz�wietli�a niespotykana w naszej szeroko�ci geograficznej zorza polarna. Jak m�wi Karol W�jcicki, popularyzator astronomii i autor bloga "Z g�ow� w gwiazdach", spektakularne zjawisko mo�e zn�w pojawi� si� na niebie...
11.05.2024 | 19:18

astronomia

Centrum Nauki Kopernik

niebo

zjawiska atmosferyczne
Niesamowita zorza polarna nad Podhalem [ZDJ�CIA]

zorza polarna

Marek Podmok�y

Kto nie przespa�, mia� mo�liwo�� na w�asne oczy zobaczy� niezwyk�y spektakl na niebie, b�d�cy skutkiem burzy magnetycznej. Zorza polarna nad Podhalem to wyj�tkowa rzadko��.
11.05.2024 | 10:43

astronomia

niebo

Podhale

Tatry
Pot�na zorza polarna nad Polsk�. "Ta noc przechodzi do historii astronomii"

zorza polarna

Jacek Glugla

Tak silnej zorzy polarnej nad Polsk� dot�d nie obserwowali�my. Najlepiej widoczna by�a w po�udniowej cz�ci kraju. - Nie widzia�em chyba czego� takiego nawet w Norwegii - m�wi� Karol W�jcicki, popularyzator astronomii, kt�ry spektakl na niebie...
11.05.2024 | 01:44

astronomia

zorza
Rozwi�� quiz. Co wiesz o Ksi�ycu?

quizy Wyborczej

Margit Kossobudzka

Sprawd� czy wiesz, od czego pochodzi nazwa R�owy Ksi�yc, jak nazywa si� granica jasnej i ciemnej tarczy Srebrnego Globu oraz kto stworzy� najdok�adniejsz� map� Ksi�yca.
09.05.2024 | 14:59

astronomia

ksi�yc

nauka
Odkryto najwi�ksz� czarn� dziur� w naszej Galaktyce

kosmos

Piotr Cie�li�ski

Jest wyj�tkowo blisko Ziemi i skrywa zagadk�. Dodajmy, �e chodzi o gwiazdow� czarn� dziur�, czyli tak�, kt�ra pozosta�a po wypalonej gwie�dzie. Bo absolutny rekord masy dzier�y wci�� centralna czarna dziura w �rodku Drogi Mlecznej, ale ona ma inne...
16.04.2024 | 19:00

astronomia

czarne dziury

droga mleczna
Gdzie i kiedy za�mienie S�o�ca b�dzie najbli�ej Polski?

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Ameryka P�nocna mia�a w tym roku emocjonuj�ce ca�kowite za�mienie S�o�ca. Ile trzeba czeka� na za�mienie w Europie?
13.04.2024 | 08:31

astronomia

Europa

ksi�yc

s�o�ce
W poniedzia�ek ca�kowite za�mienie S�o�ca. Prognozy pogody wywo�uj� rozpacz

za�mienie s�o�ca

Piotr Cie�li�ski

W pasie ca�kowitego za�mienia, kt�ry przebiega przez Ameryk� P�nocn�, niebo ma by� przewa�nie zachmurzone. Nawet w Meksyku czy Teksasie, gdzie - jak si� zdawa�o - b�d� najlepsze warunki do obserwacji tego najbardziej spektakularnego w tym roku...
07.04.2024 | 14:53

astronomia

kosmos

USA
Ksi�yc Jowisza Europa produkuje mniej tlenu ni� s�dzili�my

The Conversation

Andrew Coates

Lodowy ksi�yc Jowisza, Europa, od dawna uwa�any jest za jeden z najbardziej nadaj�cych si� do zamieszkania �wiat�w w Uk�adzie S�onecznym. Teraz misja Juno na Jowisz po raz pierwszy szczeg�owo zbada�a jego atmosfer�.
24.03.2024 | 15:20

astronomia

kosmos

nauka

�ycie
Astronom z Harvardu: Czas na nast�pn� rewolucj� kopernika�sk�. Twierdz�, �e nie jeste�my intelektualnym centrum Wszech�wiata

Wolna Sobota

Piotr Cie�li�ski

Prof. Avi Loeb kieruje na Harvardzie poszukiwaniami �ycia pozaziemskiego. "Im bardziej przypatrywali�my si� asteroidzie Oumuamua, tym bardziej intrygowa�a. Jest bardzo cienka i odpycha j� od S�o�ca jaka� tajemnicza si�a. Natura nie tworzy takich...
15.03.2024 | 07:46

astronomia

kosmos

odkrycia

Piotr Cie�li�ski
Astronomowie odkryli rekordowego kwazara. Jest p� biliarda razy ja�niejszy ni� S�o�ce!

astronomia

Piotr Cie�li�ski

To najja�niejszy obiekt w znanym nam Wszech�wiecie. Dzieli nas a� 12 mld lat �wietlnych, tj. jego �wiat�o potrzebowa�o 12 mld lat, aby dolecie� do Ziemi.
20.02.2024 | 08:21

czarne dziury

galaktyki

kosmos
Laureatka Pokojowej Nagrody Nobla i naukowcy z NASA przyjad� do Torunia

Miko�aj Kopernik

Grzegorz Giedrys

Przez trzy dni, od 16 do 18 lutego, naukowcy z NASA i Uniwersytetu Harvarda, a tak�e laureatka Pokojowej Nagrody Nobla b�d� starali si� w Toruniu znale�� odpowiedzi na pytania, jakie nowe rewolucje czekaj� na nas w przysz�o�ci.
16.02.2024 | 18:00

astronomia

fizyka

Toru�
Niesamowite zdj�cie �nie�ki i nocnego nieba. Nagrodzili je specjali�ci z NASA

Karkonosze

Rafa� Zieli�ski

�nie�ka fotografowana noc� i niebo nad ni�, na kt�rym wida� m.in. gwiazdozbi�r Oriona - taki widok zdoby� wyr�nienie specjalist�w z NASA i tytu� Astronomicznego Zdj�cia Dnia. Jego autorem jest Marcin �lipko, pasjonat astrofotografii z dolno�l�skiej...
15.02.2024 | 10:21

astronomia

Dolny �l�sk

fotografia

G�ry
Gdyby woda zgromadzona w tych lodowcach rozla�a si� po Marsie, pokry�aby go oceanem o g��boko�ci 2 m

mars

Tomasz Ulanowski

Pod pot�n� warstw� py�u kryj� si� lodowce o grubo�ci niemal 4 km. Naukowcy odkryli je w�a�nie na Marsie.
19.01.2024 | 07:00

astronomia

kosmos

lodowce

nauka
Ale kosmos! Amatorzy, w tym licealista z Polski, wykonali jedno z najpi�kniejszych zdj�� Andromedy

astrofotografia

Piotr Cie�li�ski

Andromeda to s�siednia galaktyka spiralna, odleg�a o 2,5 mln lat �wietlnych. Zdj�cie - wykonane przez grup� student�w i licealist�w - wprost zapiera dech i od kilku dni rozchodzi si� w �wiatowych mediach.
22.12.2023 | 15:00

amatorzy

andromeda

astronomia

droga mleczna
Przesilenie zimowe. W pi�tek najkr�tszy dzie� w roku i pierwszy dzie� zimy

Nauka

Piotr Cie�li�ski

W pi�tek b�dziemy syci� si� dziennym �wiat�em najkr�cej w ca�ym roku. Mamy przesilenie zimowe - o godz. 4.37 rano S�o�ce przechodzi przez punkt Kozioro�ca na niebie i rozpoczyna si� astronomiczna zima.
21.12.2023 | 19:00

astronomia

niebo

przesilenie zimowe

zima
Geminidy - dzi� kulminacja cudownych meteor�w. Wszystko, co musisz o nich wiedzie�

nocne niebo

Piotr Cie�li�ski

Geminidy s� jednym z najbardziej obfitych i spektakularnych roj�w meteor�w. Cz�sto przy�miewaj� nawet g�o�ne sierpniowe Perseidy. Prognoza m�wi, �e noc� z 13 na 14 grudnia ulewa tych spadaj�cych gwiazd b�dzie najbardziej obfita.
13.12.2023 | 15:35

astronomia

geminidy

kosmos

meteory
Kometa Halleya wraca! Od soboty zbli�a si� do Ziemi

Nauka

Piotr Cie�li�ski

W sobot� s�ynna kometa Halleya osi�gn�a aphelium, czyli najdalszy punkt na swojej orbicie oko�os�onecznej. Od teraz mo�na ju� odmierza� czas, kiedy znowu zawita w pobli�e Ziemi i urz�dzi nam spektakl na niebie.
12.12.2023 | 12:45

astronomia

kometa

kosmos

1 2 3 4 5 ... Nast�pna