NAUKA Gazeta Wyborcza

Naukowcy wymy�lili, jak z dwutlenku w�gla zrobi� alkohol i inne przydatne zwi�zki chemiczne

antropocen

Tomasz Ulanowski

Do tej po�ytecznej pracy uczeni z USA zaprz�gli genetycznie zmienione bakterie. Ca�y proces opisuj� w najnowszym wydaniu pisma "Nature Biotechnology".
22.02.2022 | 19:05

biologia

biotechnologia

chemia

globalne ocieplenie
Pracownicy i studenci filii UAM w Kaliszu nie chc� jej w��czenia do Uniwersytetu Kaliskiego. Decyzj� podejmie Senat

UAM

Janusz Jaros

Rektorka UAM prof. Bogumi�a Kaniewska spotka�a si� z pracownikami i studentami kaliskiej filii UAM, kt�rzy mieli zdecydowa�, czy chc�, by ich plac�wk� w��czono w struktury tworzonego w�a�nie Uniwersytetu Kaliskiego. - Wszyscy jednog�o�nie...
22.02.2022 | 17:30

edukacja

Kalisz

nauka

uczelnie
Dlaczego pozosta�e zwierz�ta nie rozwin�y inteligencji zbli�onej do ludzkiej?

Nauka

Barry Bogin [Loughborough University ]

Inteligencja, jak� zawdzi�czamy du�ym m�zgom, nie tylko u�atwia�a nam przetrwanie. Umo�liwia r�wnie� tworzenie olbrzymich sieci spo�ecznych i niespotykan� opiek� nad m�odymi . To jedna z przyczyn naszego ewolucyjnego sukcesu.
22.02.2022 | 15:41

dzieci

inteligencja

m�zg

nauka
Naukowcy z Politechniki Warszawskiej pr�buj� wyhodowa� trzecie z�by

Politechnika Warszawska

Karolina Sarniewicz

Naukowcy z Politechniki Warszawskiej we wsp�pracy z Uniwersytetem Medycznym w Poznaniu rozpocz�li projekt, w kt�rym sprawdz�, czy z kom�rek macierzystych w dzi�s�ach da si� wyhodowa� trzecie z�by.
22.02.2022 | 15:27

kom�rki macierzyste

nauka

naukowcy

stomatologia
"The New York Times": Nie mog� si� oderwa� od telefonu. Co robi�?

Nauka

Annie Sneed

To, czy nadu�ywanie smartfona jest uzale�nieniem, stanowi nadal przedmiot debaty. Eksperci pozostaj� jednak zgodni, �e istniej� sposoby na zmniejszenie skali zjawiska.
21.02.2022 | 15:37

nauka

nowe technologie

psychologia
Przed nami kolejny tydzie� z cyklonami. Dzi� "Antonia", w �rod� - "Bibi"

prognoza pogody

Tomasz Ulanowski

Prognoza pogody na pierwsz� po�ow� najbli�szego tygodnia? W�druj�ce ni�e i wichury. Od czwartku pogoda ma wreszcie si� uspokoi�.
21.02.2022 | 11:36

globalne ocieplenie

klimat

nauka

pogoda
Tworzy modele 3D kom�rek raka, komponuje, nagrywa p�yty. Kim jest Agata Kurzyk?

nauka

Aleksander S�awi�ski

Zajmuje si� wykorzystywaniem kom�rek tkanki t�uszczowej do konstrukcji rusztowa� do odbudowy ko�ci, tworzy modele 3D kom�rek raka sk�ry. Za osi�gni�cia naukowe dosta�a nagrod� premiera. Gra te� na wiolonczeli, nagrywa, koncertuje i komponuje muzyk�...
20.02.2022 | 14:13

biologia

muzyka

sylwetka

technologie
Aby odby� stosunek, humbaki pokonuj� tysi�ce kilometr�w

Nauka

Kasper Kalinowski

Czego si� nie robi dla mi�o�ci.
20.02.2022 | 12:00

antropocen

biologia

humbak

nauka
Zajadek domowy - pluskwiak, kt�rego warto polubi�

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Wi�kszo�� owad�w �yj�cych w naszych domach �ywi si� tym samym co my, dlatego cz�sto wyrz�dzaj� nam szkody. Istnieje jednak kilka gatunk�w, kt�re s� drapie�nikami i poluj� na inne stawonogi, dzi�ki czemu nam pomagaj�.
19.02.2022 | 17:00

biologia

nauka

zwierz�ta
Jakub Szczerba z SUM najlepszym studentem wynalazc� w Polsce. Stworzy� termometr w plastrze

nauka

Magdalena Warchala-Kope�

Jakub Szczerba, student czwartego roku kierunku lekarskiego na �l�skim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach, zosta� laureatem og�lnopolskiego konkursu "Student wynalazca". Jego termometr w plastrze u�atwi �ycie rodzicom.
18.02.2022 | 17:40

Katowice

�l�ski Uniwersytet Medyczny
Nie do��, �e kac, to jeszcze l�k? Dlaczego spora cz�� skacowanych odczuwa niepok�j

alkohol

Craig Gunn

Poranek po nocy wype�nionej alkoholem nie jest zabawny, je�li masz kaca. Dla wi�kszo�ci ludzi kac wi��e si� z b�lem g�owy, zm�czeniem, pragnieniem lub nudno�ciami. Ale niekt�rzy zg�aszaj� r�wnie�, �e do�wiadczaj� tego, co nazywaj� "hangxiety".
18.02.2022 | 16:43

nauka

The Conversation

zaburzenia l�kowe

zdrowie
Cyklon "Eunice" przeszed� bombogenez� i rozwin�� d�o. Ko�o Irlandii wia�o 180 km/godz.

prognoza pogody

Krzysztof Drozdowski

Od pi�tkowego do sobotniego wieczora ni� "Eunice" sprowokuje wichur� w Polsce.
18.02.2022 | 15:30

nauka

pogoda
Nowe leki �agodz�ce ci�ki przebieg COVID-19 i ratuj�ce �ycie s� w zasi�gu r�ki

COVID-19

Jacek Kubiak

Naukowcy ustalili list� potencjalnych lek�w obni�aj�cych stan zapalny podczas burzy cytokinowej, kt�ra pojawia si� w p�ucach pacjent�w z ci�kim przebiegiem COVID-19.
18.02.2022 | 14:00

koronawirus

nauka

zdrowie
Apel polskich naukowc�w w obronie Stowarzyszenia "Memoria�"

Stowarzyszenie Memoria�

List Otwarty

Wzywamy do poniechania dalszych krok�w, zmierzaj�cych do zniweczenia ponadtrzydziestoletniego dorobku Stowarzyszenia "Memoria�", do pozytywnego rozpatrzenia s�usznie przys�uguj�cej stowarzyszeniu apelacji i do umo�liwienia mu dalszego...
18.02.2022 | 13:38

nauka

Rosja

wyborcza to wy
Ryby ponownie zda�y test lustra. Dlaczego psy i koty go nie zdaj�?

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Albo musimy przyzna�, �e ryby s� �wiadome w�asnej egzystencji, albo powinni�my zrewidowa� przydatno�� testu lustra dla oznaczania samo�wiadomo�ci - podsumowuj� naukowcy w pi�mie "PLOS Biology".
18.02.2022 | 11:49

antropologia

biologia

nauka
Cyklon za cyklonem przynosz� nam wichury. Wyj�tkowo wietrzny luty

prognoza pogody

Krzysztof Drozdowski

Wczoraj nad Polsk� szala� "Dudley", kt�ry sprowokowa� zjawisko derecho. W sobot� odwiedzi nas kolejny ni� - "Eunice". A ko�o Nowej Fundlandii powstaje nast�pny cyklon, kt�ry zbli�y si� do nas we wtorek i w �rod�.
18.02.2022 | 06:00

globalne ocieplenie

klimat

nauka

pogoda
Prawo to doskona�y kierunek. Zdaniem Polskiej Komisji Akredytacyjnej

Uniwersytet w Bia�ymstoku

xp

Kierunek prawo, realizowany na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Bia�ymstoku, otrzyma� Certyfikat Doskona�o�ci Kszta�cenia w kategorii "Doskona�y kierunek". Przyzna�o go Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Certyfikat potwierdza doskona�o�� w...
17.02.2022 | 18:13

nauka

studenci

studia

Wydzia� Prawa
Ludzki m�zg zwalnia dopiero po sze��dziesi�tce - uspokajaj� naukowcy

m�zg

Tomasz Ulanowski, Piotr Cie�li�ski

Wyniki badania uczonych z Niemiec obalaj� dotychczasowy pogl�d, �e moc obliczeniowa naszego m�zgu zaczyna spada� zaraz po osi�gni�ciu szczytowych mo�liwo�ci w wieku ok. 25 lat.
17.02.2022 | 18:00

antropologia

biologia

metabolizm

nauka
Naukowcy tworz� uniwersalne narz�dy. Znalezienie dawcy przeszczepu b�dzie prostsze?

nauka

Paulina Mozolewska

Czas oczekiwania na przeszczepienie narz�du zale�y m.in. od grupy krwi. Uczeni pracuj� nad wyeliminowaniem tego problemu.
17.02.2022 | 17:00

krew

przeszczep

transplantacja

zdrowie
Czy specszczepionki przeciw omikronowi b�d� lepsze od obecnych? Na razie na to nie wygl�da

szczepienia przeciw COVID-19

Margit Kossobudzka

Tak sugeruj� badania na rezusach i myszach. Ci�gle czekamy na wyniki bada� przeprowadzonych na ludziach.
17.02.2022 | 15:30

COVID-19

nauka

omikron

zdrowie
Dr hab. Katarzyna Wojczulanis-Jakubas, biolo�ka. Badam, dlaczego samce zajmuj� si� piskl�tami

polscy naukowcy donosz�

Katarzyna Wojczulanis-Jakubas

Taka opieka nie jest wcale oczywista. Zabiera bowiem czas i energi�, kt�re samce mog�yby wykorzysta� na uganianie si� za kolejnymi samicami.
17.02.2022 | 14:00

biologia

mi�o��

nauka

ptaki
Kto pierwszy zwykle m�wi "kocham ci�"? M�czyzna

psychologia

Kasper Kalinowski

M�czy�ni potrzebuj� mniej czasu, aby wyzna� mi�o��. Potwierdzono to na trzech kontynentach.
17.02.2022 | 13:00

antropologia

biologia

nauka

zwierz�ta
"The New York Times": Jak d�ugo mo�na nosi� t� sam� maseczk� medyczn�?

COVID-19

Tara Parker-Pope

Wci�� powinni�my nosi� maseczki, zw�aszcza w zamkni�tych i zat�oczonych przestrzeniach. Profesjonalne maseczki filtruj�ce mo�emy nosi� wielokrotnie, je�li tylko przestrzegamy kilku prostych zasad.
17.02.2022 | 10:36

koronawirus

maseczki

nauka

pandemia koronawirusa
Niesamowity eksperyment. Orangutany wiedz�, co to m�otek i do czego s�u�y kamienne ostrze

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Na rozw�j ich kultury kamienia �upanego nie ma jednak co liczy�. Orangutany znajduj� si� na kraw�dzi zag�ady.
17.02.2022 | 06:00

antropocen

antropologia

biologia

ekocyd
Aby pomy�le� o liczbach wi�kszych ni� cztery, potrzebujemy s��w

antropologia

Kasper Kalinowski

Ludzie radz� sobie z tym r�nie. Unikatowy system liczenia oparty na wykorzystaniu 40 staw�w opracowali Papuasi.
16.02.2022 | 17:14

biologia

nauka

zwierz�ta
"The New York Times": Czy raka trzustki da si� wykry� wcze�niej?

rak trzustki

Jane E. Brody

Rak trzustki to paskudny, nieust�pliwy zab�jca, kt�ry przeciwstawia si� wszelkim wysi�kom medycyny. Trudno go wcze�nie wykry�, trudno leczy�.
16.02.2022 | 16:51

nauka

onkologia

rak

zdrowie
Trzeci pacjent (i pierwsza kobieta) wyleczony z zaka�enia HIV. Now� metod�

HIV

Margit Kossobudzka

Na ca�ym �wiecie prawie 38 mln ludzi �yje z HIV, a oko�o 73 proc. z nich otrzymuje leczenie. Jednak infekcji nie da si� w ten spos�b ca�kowicie wyeliminowa�.
16.02.2022 | 13:58

nauka

zdrowie
Prognoza pogody. Polska pod smogiem, ale wieczorem cyklon "Dudziaczek" przyniesie silny wiatr

smog

Tomasz Ulanowski

Nad Polsk� wracaj� w�druj�ce ni�e. Od dzisiejszej nocy do soboty wiatr powieje nawet z pr�dko�ci� 110 km/godz.
16.02.2022 | 10:24

nauka

prognoza pogody
Popatrz w g�r�. Dzi� wschodzi �nie�ny Ksi�yc

ksi�yc

Piotr Cie�li�ski, Tomasz Ulanowski

Pe�nia nast�pi cztery minuty przed godz. 18, ale przez ca�� noc Ksi�yc b�dzie pokazywa� nam swoj� w pe�ni o�wietlon� przez S�o�ce twarz. I tylko nazwa tej pe�ni - �nie�ny Ksi�yc - jako� nie pasuje w obecnych czasach.
16.02.2022 | 06:00

kosmos

luty

nauka

pe�nia
Pfizer ma ju� szczepionk�, czy b�dzie mia� te� lek na COVID-19? Wyniki s� obiecuj�ce

COVID-19

Paulina Mozolewska

Dobry lek na COVID-19 powinien nie tylko zmniejsza� objawy choroby, ale r�wnie� sprawia�, �e zaka�eni nie b�d� roznosi� wirusa. W�a�nie tak dzia�a potencjalny lek opracowany przez firm� Pfizer. Na razie jednak tylko na chomiki.
15.02.2022 | 19:00

koronawirus

nauka

pandemia koronawirusa

zdrowie
Ameryka�skie biopaliwo z kukurydzy prowokuje wi�ksz� emisj� w�gla do atmosfery ni� benzyna

antropocen

Tomasz Ulanowski

Prawdopodobnie wi�ksz� a� o blisko jedn� pi�t�. Takie szacunki naukowcy z USA przedstawiaj� w najnowszym wydaniu tygodnika "PNAS".
15.02.2022 | 17:27

ekocyd

globalne ocieplenie

nauka

Zmiana Klimatu
Deepfake. Komputerowe twarze wydaj� si� bardziej ludzkie ni� prawdziwe. I budz� wi�ksze zaufanie

nauka

Kasper Kalinowski

Po raz kolejny okazuje si�, �e ewolucja nie przygotowa�a naszego m�zgu do nowych technologii.
15.02.2022 | 15:43

antropologia

biologia

deepfake

psychologia
NASA sfotografowa�a powierzchni� Wenus sponad chmur w �wietle widzialnym! Zagadka rozwi�zana?

kosmos

Piotr Cie�li�ski

Od lat astronomowie - zar�wno profesjonali�ci, jak i amatorzy - donosz� o tym, �e czasem widz� s�ab� po�wiat�, kt�ra rozja�nia ciemn� stron� Wenus. Dot�d jednak k�adziono to na karb z�udzenia optycznego. Zdj�cia nale��cej do NASA sondy Parkera...
15.02.2022 | 12:07

Ksi�yc

NASA

nauka

Parker Solar Probe
Rzeki na ca�ym �wiecie s� zanieczyszczone farmaceutykami

ekocyd

Tomasz Ulanowski

Jest to gro�ne nie tylko dla organizm�w wodnych, ale r�wnie� po�rednio tak�e dla ludzi.
15.02.2022 | 10:29

antropocen

nauka
Neuralink Elona Muska i wsp�pracuj�cy z ni� uczeni oskar�eni o zn�canie si� nad ma�pami

Elon Musk

Paulina Mozolewska

Zwierz�tom wszczepiano do m�zg�w chipy komputerowe ��cz�ce je z komputerem. Teraz Musk chce testowa� takie urz�dzenia na ludziach.
15.02.2022 | 06:00

chip

ma�py

m�zg

nauka
Zakrzepica. D�ugie ogl�danie seriali jest gro�ne jak lot samolotem

zakrzepica

Katarzyna Staszak

Jedna noga jest nieco grubsza. W okolicach stopy lub w �ydce pojawia si� b�l. Wiele os�b lekcewa�y takie objawy, czekaj�c, a� min�. Tymczasem choroba post�puje.
15.02.2022 | 06:00

nauka

udar

zawa�

zdrowie
Bycie samemu jest niezdrowe

zwi�zki

Margit Kossobudzka

Bycie samemu jest niezdrowe i gdzie� podsk�rnie do czujemy. Samotno��, izolacja to uczucia, kt�re towarzyszy�y nam jeszcze przed pandemi�. Ta jednak je pog��bi�a. Problem jest og�lno�wiatowy.
14.02.2022 | 20:33

mi�o��

nauka

samotno��

zdrowie
Ile wa�y neutrino? Najnowszy pomiar mocno odchudzi� najl�ejsz� cz�stk� elementarn�

fizyka

Piotr Cie�li�ski

To nie by� b�ahy eksperyment, kt�ry mia� jedynie zaspokoi� ciekawo�� w�cibskich fizyk�w. Masa neutrina to sprawa wagi �wiatowej. A nawet kosmicznej.
14.02.2022 | 18:57

cz�stki elementarne

eksperyment

kosmos

nauka
Edukacja o przyjemno�ci p�yn�cej z seksu skutkuje seksem bezpieczniejszym

edukacja seksualna

Paulina Mozolewska

Wi�kszo�� program�w zwi�zanych z edukacj� seksualn� skupia si� na ryzyku zwi�zanym ze wsp�yciem bez zabezpieczenia i ostrzega przed mo�liwo�ci� zaka�enia si� chorobami przenoszonymi drog� p�ciow�. O rado�ci z seksu jako� zapominaj�.
14.02.2022 | 17:40

nauka

seks

walentynki

zdrowie
Nauka o podstawach zemsty. Bywa przyjemna, ale na d�u�sz� met� to raczej z�y pomys�

nauka

Geoff Beattie [Edge Hill University ]

Zemsta aktywuje o�rodek nagrody w m�zgu i mo�e poprawi� nastr�j. Jednak z perspektywy neuronauki jej d�ugotrwa�e konsekwencje s� ju� w�tpliwe.
14.02.2022 | 14:28

m�zg

psychologia

The Conversation

zdrowie

Poprzednia 84 85 86 87 88 ... Nast�pna