NAUKA Gazeta Wyborcza

Straszne powietrze w Polsce. To nie py� znad Sahary, ale nasze prapolskie brudy

smog

Tomasz Ulanowski

Rzut oka na map� zanieczyszcze� powietrza w Europie przera�a. Polska brudasem Unii Europejskiej.
17.03.2022 | 11:29

antropocen

nauka

zanieczyszczenie powietrza

zanieczyszczenie �rodowiska
Jeste� ozdrowie�cem? Przebieg COVID-19 mo�e wp�ywa� na twoje zdrowie psychiczne nawet p�tora roku po diagnozie

COVID-19

Paulina Mozolewska

Badania jasno wskazuj�, �e COVID-19 wp�ywa na nasz� psychik�. Wci�� jednak zbyt ma�o wiemy o d�ugoterminowych konsekwencjach dla zdrowia psychicznego.
17.03.2022 | 11:14

koronawirus

nauka

pandemia koronawirusa

zaburzenia psychiczne
Plebiscyt Pomorskie Sztormy. Zag�osuj na nominowanych w kategorii Sztorm Naukowy

Pomorskie Sztormy

Katarzyna Fryc

W kategorii Sztorm Naukowy chcemy pokaza�, jak du�o ciekawego dzieje si� m.in. na naszych uczelniach. To nagroda i nominacje dla tych, kt�rzy szukaj� nowych rozwi�za� starych problem�w, celuj� w innowacjach, publikuj� w renomowanych czasopismach,...
17.03.2022 | 07:45

Gda�ski Uniwersytet Medyczny

nauka

Politechnika Gda�ska

Uniwersytet Gda�ski
Jak uderzy� w GLONASS i st�pi� z�by rosyjskiej nawigacji satelitarnej

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Ju� kilkadziesi�t tysi�cy ludzi podpisa�o petycj� Daniela Kucharskiego, kt�rej celem jest zak��cenie dzia�ania rosyjskiej nawigacji satelitarnej. Mo�na j� wci�� podpisywa� w internecie.
17.03.2022 | 06:30

GPS

NASA

nauka

Rosja
Niekt�re kolory mog� przyci�ga� komary - nowe badania

komary

Cassandra Edmunds [Bournemouth University]

Nasza wiedza o tym, co przyci�ga komary, pozostaje niepe�na. Sytuacj� zmieniaj� najnowsze badania. Je�li nie chcesz zosta� pogryziony, pomocne mo�e si� okaza� unikanie czerwonych i czarnych wzor�w w krat�.
16.03.2022 | 17:25

nauka

owady
Jacy s� przyw�dcy? Inteligentni, zadowoleni z siebie, pij�cy i chorzy, tak�e psychicznie

genetyka

Tomasz Ulanowski

Tak sugeruje badanie genetyczne, kt�rego wyniki ukaza�y si� w najnowszym wydaniu tygodnika "PNAS"
16.03.2022 | 12:39

antropologia

biologia

nauka

zdrowie
Podwariant BA.2 omikronu mo�e wywo�a� sz�st� fal� pandemii COVID-19

omikron

Jacek Kubiak

Wariant omikron wirusa SARS-CoV-2 wydawa� si� kierowa� pandemi� ku ko�cowi. Jednak jego podwariant BA.2, kt�ry szczeg�lnie cz�sto atakuje r�wnie� osoby, kt�re przesz�y zaka�enie, mo�e zmieni� bieg wydarze�.
16.03.2022 | 12:35

koronawirus

nauka

pandemia koronawirusa

poradniki Wyborczej
UWM uruchamia rekrutacj� dla student�w z Ukrainy, zatrudnia te� naukowc�w

Grzegorz Szyd�owski

UWM przyjmuje student�w i naukowc�w z Ukrainy. Dla pierwszych uruchamia rekrutacj�, drugim oferuje prac�
16.03.2022 | 11:30

nauka

studenci

Ukraina

UWM
Homeopatia nie dzia�a, a badania, kt�re wskazuj� co� innego, reprezentuj� tylko wycinek rzeczywisto�ci

nauka

Paulina Mozolewska

W XVIII w. leczenie chor�b mog�o by� bardziej niebezpieczne ni� samo schorzenie. Upuszczanie krwi by�o w pe�ni akceptowaln� terapi�, a zabiegi chirurgiczne bardzo cz�sto ko�czy�y si� �mierci� w m�czarniach.
16.03.2022 | 07:00

homeopatia

zdrowie
NASA otworzy�a pojemnik, kt�ry zaplombowano 50 lat temu na Ksi�ycu

ksi�yc

Piotr Cie�li�ski

Zawiera pr�bki ska� zebranych podczas misji Apollo 17 w 1972 roku - ostatniej za�ogowej misji na Srebrny Glob. Przez p� wieku pozostawa�y zamkni�te w hermetycznym pojemniku.
15.03.2022 | 17:58

apollo

NASA

nauka
Mo�e dzi�ki tej wojnie otrze�wiejemy? 8 �wiate�ek nadziei

nauka

Piotr Cie�li�ski, Tomasz Ulanowski

Trudno pisa� o korzy�ciach, kiedy gin� ludzie, a �wiat naszych bliskich s�siad�w leg� w gruzach i p�omieniach. Ale wojna, kt�r� Rosja Putina wypowiedzia�a Ukrainie (i de facto Zachodowi), to krwawa lekcja dla ca�ego Zachodu.
15.03.2022 | 14:27

antropocen

COVID-19

ekocyd

globalne ocieplenie
Ro�nie nowa generacja informatyk�w. Wroc�awska uczelnia otwiera laboratorium wirtualnej rzeczywisto�ci

technologie

karko

Gogle, wielki zielony ekran oraz zaawansowane komputery i programy - tak wyposa�one zosta�o nowe laboratorium w Wy�szej Szkole Bankowej we Wroc�awiu. Praktyka w nim przyda si� nie tylko informatykom, ale r�wnie� przysz�ym lekarzom czy architektom.
15.03.2022 | 12:27

biznes

laboratorium

nauka

technologia
Jakie ptaki najcz�ciej przylatuj� do karmnik�w? Podsumowanie akcji

Dr Betleja patrzy na ptaki

Jacek Betleja

Ornitolodzy przy karmnikach najcz�ciej �api� bogatki. Kolejne miejsca w rankingu karmnikowych ptak�w zajmuje sikora modraszka oraz �uszczaki: czy�, dzwoniec, grubodzi�b i zi�ba.
15.03.2022 | 12:22

nauka

ornitologia

ptaki
Prognoza pogody. Jak d�ugo si� utrzyma �adna pogoda?

prognoza pogody

Tomasz Ulanowski

Wed�ug prognozy IMGW �adna pogoda utrzyma si� co najmniej do niedzieli. Ale dzi� i w �rod� mo�e troch� popada�. Tak�e deszcz ze �niegiem.
15.03.2022 | 06:00

globalne ocieplenie

nauka

pogoda
Gigant w�r�d mikrus�w. Odkryto najwi�ksz� na �wiecie bakteri�!

mikrobiologia

Margit Kossobudzka

Naukowcy s� zaskoczeni nie tylko jej wielko�ci�, ale te� z�o�ono�ci�. Ta bakteria mo�e by� brakuj�cym ogniwem mi�dzy organizmami jedno- i wielokom�rkowymi.
14.03.2022 | 15:40

bakterie

biologia

mikroorganizmy

nauka
Siedem rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

W tym tygodniu naukowcy zach�cali nas do przemy�lenia, czy jeste�my w stanie przestawi� si� na jedzenie owad�w, odkryli, �e s�ynna figurka Wenus z Willendorfu wcale z niego nie pochodzi, i sprzeciwili si� temu, by Rosja nadal mog�a podgl�da� prace w...
14.03.2022 | 12:34

archeologia

fizyka

szympansy

zdrowie
Czy zwierz�ta te� odczuwaj� wiosenne przesilenie?

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

Zdecydowanie wreszcie nadchodzi wiosna. Powinni�my tryska� energi�, a snujemy si� senni i zm�czeni. To wiosenne przesilenie, kt�re mog� odczuwa� tak�e nasze psy czy koty.
13.03.2022 | 14:34

nauka

wiosna

zm�czenie
Rektorzy rosyjskich uczelni za Putinem. Polska zrywa zwi�zki z rosyjsk� nauk�

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Tysi�ce naukowc�w z Rosji pot�pi�o wojn� na Ukrainie, ale rektorzy rosyjskich uniwersytet�w stan�li za Putinem. Wyst�pili z wiernopodda�czym o�wiadczeniem popieraj�cym agresj�. Polska zrywa umowy o wsp�pracy w dziedzinie nauki, m.in. wyst�puje ze...
12.03.2022 | 19:13

CERN

nauka

rektor

Rosja
Omacnica spichrzanka zwana r�wnie� molem spo�ywczym

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Motyle nale�� do powszechnie lubianych owad�w, ale i w�r�d nich jest kilka czarnych owiec. Dobrym przyk�adem jest omacnica spichrzanka (Plodia interpunctella), kt�ra cz�sto lata w naszych mieszkaniach. Do tego ch�tnie dobiera si� do jedzenia.
12.03.2022 | 15:50

motyle

nauka

owady
Podsumowanie tygodnia: Dzi� mija druga rocznica og�oszenia przez WHO pandemii koronawirusa. Nikt jej jeszcze nie odwo�a�

pandemia koronawirusa

Margit Kossobudzka

Co najmniej jedn� dawk� szczepionki przeciw COVID-19 otrzyma�o tylko 63,4 proc. �wiatowej populacji. Dzi� wiemy doskonale, �e jedna dawka, ba, nawet dwie dawki, szczepionki stworzonej na bazie mRNA to za ma�o, by zneutralizowa� koronawirusa.
11.03.2022 | 19:14

koronawirus

nauka

podsumowanie tygodnia

zdrowie
Wczesna trauma wp�ywa na zdolno�� s�oni do oceny zagro�enia ze strony lw�w - nowe badania

zwierz�ta

Graeme Shannon (Bangor University)

Trauma z dzieci�stwa mo�e prowadzi� do d�ugotrwa�ych skutk�w nie tylko u ludzi. W naszych badaniach odkryli�my, �e trauma i g��boka dezorganizacja spo�eczna do�wiadczone dekady wcze�niej maj� realny wp�yw na zachowanie s�oni.
11.03.2022 | 18:13

nauka

ssaki

s�o�
Buk w Europie umiera. Zmiany klimatu zagro�� wi�kszo�ci buk�w zwyczajnych

ekocyd

Tomasz Ulanowski

Ucierpi� tak�e buki rosn�ce w Polsce. Ale ci�ko b�d� mia�y przede wszystkim te w Europie Po�udniowej.
11.03.2022 | 15:30

antropocen

globalne ocieplenie

Klimat i �rodowisko

nauka
Och�odzenie i opady �niegu. To zas�uga wiru polarnego

Nauka

Krzysztof Drozdowski

Zaskakuj�co wcze�nie rozpada si� typowa dla zimy struktura wiru polarnego. St�d och�odzenie i opady �niegu. Taka sytuacja ma miejsce r�wnie� na Ukrainie.
11.03.2022 | 10:45

nauka

pogoda
�ycie w warunkach ekstremalnych

Nauka

Kevin Peter Hand

Jak dowiedzie� si�, czy pod pokrytymi lodem skorupami ksi�yc�w Jowisza i Saturna istnieje �ycie? W znalezieniu odpowiedzi mog� pom�c najbardziej niedost�pne miejsca na Ziemi. �ycie potrafi zaskakiwa�.
11.03.2022 | 06:05

nauka

wszech�wiat

�ycie pozaziemskie
Szympansice unikaj� ludzi. Dzi�ki temu mog� przetrwa�

Nauka

Kasper Kalinowski

Plastyczno�� zachowania w przypadku wielu gatunk�w ssak�w jest kluczem do przetrwania zmian klimatycznych i s�siedztwa ludzi. Dlatego tak wa�ne jest to, jak szympansy reaguj� na ludzi.
10.03.2022 | 16:30

antropocen

nauka

szympans

zwierz�ta
Pierwsza osoba, kt�ra otrzyma�a przeszczep serca od �wini, zmar�a dwa miesi�ce po prze�omowym eksperymencie

przeszczep serca

Margit Kossobudzka

Lekarze na razie nie podali dok�adnej przyczyny zgonu, twierdz�c jedynie, �e stan pacjenta zacz�� si� pogarsza� kilka dni wcze�niej.
10.03.2022 | 14:10

nauka

serce

transplantacja

transplantologia
Iwermektyna idzie w �lady amantadyny. Kolejne badania wykaza�y, �e nie dzia�a na COVID-19

Tylko Zdrowie

Paulina Mozolewska

Iwermektyna jest dopuszczona do u�ytku w leczeniu tr�dziku r�owatego u ludzi oraz zaka�e� paso�ytami u zwierz�t. Wiele os�b jednak uwa�a, �e to "magiczny" lek na COVID-19.
10.03.2022 | 13:57

COVID-19

koronawirus

nauka

pandemia koronawirusa
Prof. Jurij Stetsyszyn: Inteligentne nanomateria�y to przysz�o��. Tak�e dla wolnej Ukrainy

Nauka

Jurij Stetsyszyn

Nadchodzi nowa era medycyny, w kt�rej kluczow� rol� b�d� odgrywa� inteligentne nanomateria�y.
10.03.2022 | 13:31

nauka

nowe technologie

Ukraina

ukrai�scy naukowcy donosz�
"The New York Times": Tasza jest uzbrojona po z�by!

Nauka

Joshua Rapp Learn

Ten niewielki drapie�nik jest fatalnym p�ywakiem. Jednak dzi�ki dziwnej adaptacji dobrze radzi obie w strefie mi�dzyp�ywowej.
10.03.2022 | 13:08

biologia

nauka

zwierz�ta
Dzie� Otwarty Politechniki Bia�ostockiej. Po raz pierwszy od dw�ch lat

Politechnika Bia�ostocka

xp

Jak przygotowa� si� do matury z matematyki? Jak zaprogramowa� roboty mobilne? Jak wygl�da uderzenie pioruna? Czy ekodomy to przysz�o��? Jak powstaje bolid Formula Student, a jak �azik marsja�ski? Jak tworzy� fabryki przysz�o�ci i co krowa ma...
09.03.2022 | 09:34

nauka

studenci

studia

uczelnie
Wielki Zderzacz Hadron�w ju� nie dla Rosjan. CERN zawiesza Rosj� w statusie obserwatora

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Pa�stwa cz�onkowskie europejskiego o�rodka bada� j�drowych CERN pod Genew� pot�pi�y rosyjsk� inwazj� na Ukrain�, a tak�e udzia� Bia�orusi w tej wojnie. Rada CERN postanowi�a zawiesi� Rosj� w statusie obserwatora.
09.03.2022 | 06:30

CERN

nauka

polska akademia nauk

wielki zderzacz hadron�w
Dlaczego oliwa z pierwszego t�oczenia jest zdrowsza od innych olej�w

Tylko Zdrowie

Richard Hoffman (University of Hertfordshire)

Osoby dbaj�ce o lini� lub staraj�ce si� zdrowo od�ywia� cz�sto s�ysz�, by uwa�a� na ilo�� oleju u�ywanego podczas przygotowywania posi�k�w. To jednak wcale nie oznacza, �e powinni�my go ca�kowicie wyeliminowa� z diety.
08.03.2022 | 19:27

dieta

dieta �r�dziemnomorska

nauka

oliwa
Owady to po�ywienie przysz�o�ci? Zjedz� niemal wszystko, a odpady po ich hodowli mo�na wykorzysta� w uprawie ro�lin

Nauka

Paulina Mozolewska

Wyliczenia naukowc�w wskazuj�, �e rezygnacja z hodowli przemys�owej zwierz�t umo�liwi�aby znacz�ce i szybkie zmniejszenie emisji gaz�w cieplarnianych.
08.03.2022 | 17:09

dieta

mi�so

nauka

owady
Kobiety maj� inn� fizjologi� ni� m�czy�ni. Dlaczego wi�c bior� te same leki?

kobiety

Margit Kossobudzka

Istnieje analiza, z kt�rej wynika, �e 8 na 10 lek�w, kt�re wycofano z rynku ameryka�skiego pomi�dzy rokiem 1997 a 2000, zosta�o wycofanych ze wzgl�du na dzia�ania niepo��dane u kobiet. Czy projektanci bada� klinicznych to wiedz�?
08.03.2022 | 12:13

badania naukowe

leki

nauka

zdrowie
Co sk�ada si� na �wiadomy umys�?

Nauka

Antonio Damasio

Czym jest to, co nazywamy umys�em? Wi�kszo�� uproszcze� mija si� z prawd� - mo�liwa jest inteligencja bez umys�u, a nasze spostrze�enia nie s� czym� dok�adnym.
08.03.2022 | 06:05

filozofia

m�zg

nauka

umys�
Ochrona dzieci w metawersum: �atwo obwinia� technologie, ale wszyscy mamy do odegrania pewn� rol�

Nauka

Andy Phippen [Bournemouth University ]

Odpowiedzialno�� za bezpiecze�stwo dzieci w sieci �atwo zrzuci� na dostawc�w technologii. Rzeczywisto�� jest bardziej z�o�ona. Dzieci nie b�d� bezpieczne, je�li nie zadbaj� o to r�wnie� ich rodzice.
07.03.2022 | 19:05

nauka

nowe technologie
Picie alkoholu zmniejsza m�zg. Naukowcy uwa�aj�, �e wielko�� efektu mo�e zale�e� od dawki

Tylko Zdrowie

Paulina Mozolewska

Intensywne picie szkodzi nie tylko w�trobie. A co z umiarkowanym spo�yciem alkoholu? Nowe badania wskazuj�, �e nawet kilka piw tygodniowo mo�e wp�ywa� na zmniejszanie si� obj�to�ci m�zgu.
07.03.2022 | 19:05

alkohol

m�zg

nauka

uzale�nienia
Wczesna menopauza mo�e zwi�ksza� ryzyko wyst�pienia demencji - uwa�aj� naukowcy

Tylko Zdrowie

Paulina Mozolewska

Demencja objawia si� mi�dzy innymi upo�ledzeniem mowy, umiej�tno�ci do zapami�tywania, podejmowania decyzji. Jej przyczyn� jest degradacja kom�rek nerwowych w m�zgu.
07.03.2022 | 17:24

demencja

menopauza

nauka

zdrowie
Co czeka ukrai�skie dzieci w polskiej szkole? Mam mieszane uczucia

Nauka

Olga Wo�niak

Do polskich szk� trafi�y ju� pierwsze dzieci uchod�c�w z Ukrainy i - musz� przyzna� - mam mieszane uczucia. Oczywi�cie, �e lepiej, by zaj�y g�ow� czym� innym, dzieci�cymi sprawami, poby�y w towarzystwie dzieci, ale...
07.03.2022 | 17:00

edukacja

nauka

Przemys�aw Czarnek

Strefa nauczyciela
Psycholog: Pami�tam 80-letni� pani�, kt�rej PTSD nie ucich�o 50 lat po II wojnie �wiatowej

Nauka

Kasper Kalinowski

O tym, jak nasz m�zg reaguje na wojn�, jak w trudnych czasach pomaga� innym i samemu sobie, dlaczego tak trudno zapomnie� o traumatycznych do�wiadczeniach, oraz naturze PTSD rozmawiamy z dr. hab. Jaros�awem Micha�owskim, profesorem Uniwersytetu SWPS.
07.03.2022 | 15:36

nauka

psychologia

ptsd

wojna w Ukrainie

Poprzednia 84 85 86 87 88 ... Nast�pna