nauka

• WHO: COVID-19 ciągle groźny. Chrońmy osoby starsze i schorowane!

  COVID-19

  Jacek Kubiak

  Światowa Organizacja Zdrowia ostrzega, że koronawirus SARS-CoV-2 ciągle masowo zabija i że jest za wcześnie na rezygnację z obostrzeń.

  15.04.2022 | 17:00

  nauka

  pandemia koronawirusa

  szczepienia

  zdrowie

  

• Nadlatuje olbrzymia kometa. Największa z dotąd poznanych

  kosmos

  Piotr Cieśliński

  Kosmiczny Teleskop Hubble'a przyjrzał się lecącej w naszym kierunku komecie Bernardinelliego-Bernsteina, którą dostrzeżono nieco ponad pół roku temu. Okazuje się, że jest ogromna. Naukowcy oceniają średnicę jej jądra na co najmniej 120 km.

  15.04.2022 | 16:00

  astronomia

  kometa

  kosmiczny teleskop hubble'a

  nauka

  

• Co mają wspólnego: poród w młodym wieku, wczesna menopauza, brak dzieci, dużo dzieci? Wiążą się z wyższym ryzykiem demencji

  zdrowie psychiczne

  Paulina Mozolewska

  Niektóre dane wskazują, że demencja częściej dotyka kobiety. Ryzyko rozwoju otępienia rośnie wraz z wiekiem, można by więc sądzić, że kobiety chorują częściej, ponieważ dłużej żyją. Nie ma jednak co do tego pewności.

  15.04.2022 | 14:00

  demencja

  menopauza

  nauka

  zdrowie

  

• Pogoda w Wielkanoc. Przydadzą się czapki i szaliki

  Wielkanoc

  Krzysztof Drozdowski

  Wielkanoc będzie w tym roku chłodna. Jednak czeka nas też sporo słońca.

  15.04.2022 | 10:43

  nauka

  pogoda

  prognoza pogody

  

• Naukowcy otworzyli sarkofag założyciela Zakonu Trupiej Czaszki. "Wyborcza" była przy tym

  Oleśnica

  Beata Maciejewska

  Spoczął w trumnie odziany jak na bal, w jedwabie i koronki, które przetrwały ponad trzysta lat. Ale pierścienia z trupią czaszką na jego lewej ręce nie było. Ktoś już wcześniej otworzył sarkofag księcia oleśnickiego Sylwiusza Nimroda.

  15.04.2022 | 06:11

  Beata Maciejewska

  historia

  nauka

  Tylko na Wyborcza.pl

  

• Nauka od kuchni. Jak podać jedzenie, żeby smakowało

  Wielkanoc

  Katarzyna Staszak

  Kiedy sałatka wyglądała na lepszą? Na jakich talerzach zjadamy więcej? I jak działa pornografia żółtkowa? Naukowcy dowodzą, że jemy także oczami i uszami.

  15.04.2022 | 06:00

  dieta

  nauka

  zdrowie

  

• Geniusz i diabełek. "Zamieszkał ze mną Giacomo" - notuje 38-letni Leonardo da Vinci

  Leonardo da Vinci

  Walter Isaacson

  Fragment biografii Leonarda da Vinci (1452-1519): jednego z największych malarzy wszech czasów, wynalazcy i odkrywcy, być może najwszechstronniej utalentowanej osoby w dziejach.

  15.04.2022 | 00:01

  biografia

  książka

  nauka

  Walter Isaacson

  

• Ukraińcy uczą się polskiego. Słowa "dźwig", "gęś" czy "niedźwiedź" są najtrudniejsze

  wojna w Ukrainie

  Anna Malinowska

  Na tej lekcji nikt nie hałasował, wszyscy pilnie notowali i powtarzali. Najwięcej trudności przysporzyły takie słowa, jak "dźwig", "gęś" czy "niedźwiedź". W czwartek w Zamku Sieleckim w Sosnowcu rozpoczęto kurs języka polskiego dla Ukraińców.

  14.04.2022 | 20:41

  język polski

  Katowice

  nauka

  Sosnowiec

  

• Antoni Królikowski choruje na SM - stwardnienie rozsiane. Co to za choroba?

  stwardnienie rozsiane

  Paulina Mozolewska

  "Wszystko zaczęło się od tego, że w 2016 r. zostałem zaproszony do udziału w programie rozrywkowym i nagle na scenie coś wyszło gdzieś z trzewi, przez gardło i do mózgu. Nagle miałem paraliż całej lewej strony twarzy" - powiedział Królikowski w...

  14.04.2022 | 18:11

  antek królikowski

  nauka

  zdrowie

  

• Trzy dziwne sceny z czołgowych bitew w Ukrainie. Wyjaśniamy

  wojna w Ukrainie

  Piotr Cieśliński

  Na wojennych zdjęciach z Ukrainy widzimy prawdziwy pogrom czołgów. Wielu z nich odpadają wieżyczki, niektóre mają dziwne baldachimy z prętów i kątowników, a jeszcze inne błyskawicznie korodują i pokrywają się rdzą. O co tu chodzi?

  14.04.2022 | 17:02

  czołgi

  nauka

  

• Hamlet w buszu. Szympansy rozpoznają czaszki towarzyszy

  zwierzęta

  Kasper Kalinowski

  Szympansy przejawiają wiele zachowań, które w ludzkich kategoriach można określić mianem żałoby. Potrafią również rozpoznawać czaszki przedstawicieli własnego gatunku. Zupełnie jak ludzie i słonie.

  14.04.2022 | 16:00

  antropologia

  biologia

  nauka

  

• Prof. Anna Drążkowska, archeolog i konserwator: Badam krypty. Są fascynujące

  polscy naukowcy donoszą

  Anna Drążkowska

  Przebadałam ponad 30 krypt grobowych wraz z pochówkami. Każdy taki projekt to dla mnie wyjątkowe doświadczenie i przygoda naukowa.

  14.04.2022 | 13:46

  archeologia

  nauka

  

• Naukowe imperium Przemysława Czarnka. Olsztyn chce się przed nim obronić

  UWM

  Tomasz Kurs

  Czy parlamentarzyści opozycji obronią Olsztyn przed ministrem Przemysławem Czarnkiem, który chce tworzyć Akademię Kopernikańską? Ich zdaniem jedną z "ofiar" tego ogólnopolskiego projektu będzie wydział lekarski UWM.

  14.04.2022 | 13:00

  edukacja

  Janusz Cichoń

  Michał Wypij

  nauka

  

• Putin. Psychologia destrukcyjnego przywództwa. Jak sobie z nią poradzić

  wojna w Ukrainie

  Magnus Linden [Lund University], George R. Wilkes [King's College London ]

  W przypadku Putina nie możemy liczyć na skruchę, wyrzuty sumienia czy chęć dialogu. Jednak cechy ciemnej triady osobowości, które są widoczne w jego działaniach, dają wskazówki, jak należy traktować rosyjskiego przywódcę.

  14.04.2022 | 10:44

  nauka

  psychologia

  psychopata

  Władimir Putin

  

• Po pierwsze, nie marnuj. Wielkanocna sałatka jarzynowa pierwsza pójdzie do kosza

  Wielkanoc

  Katarzyna Staszak

  Sałatka jarzynowa, pieczywo, szynka, owoce i warzywa najczęściej lądują w śmietniku. W czasie świąt wyrzucamy nawet trzy razy więcej jedzenia niż zwykle.

  14.04.2022 | 10:10

  dieta

  nauka

  zdrowie

  

• Sztuczna inteligencja ma uchronić gracza przed szponami hazardu. Pracują nad tym naukowcy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

  Katowice

  Magdalena Warchala-Kopeć

  Grupa STS, jeden z największych bukmacherów w Europie Środkowej, rozpoczęła współpracę z Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach. Efektem ma być algorytm typujący graczy zagrożonych uzależnieniem od hazardu.

  14.04.2022 | 07:43

  nauka

  Uniwersytet Ekonomiczny

  

• Omikron XE. Nowy, bardzo zakaźny wariant koronawirusa

  COVID-19

  Jacek Kubiak

  WHO ocenia, że ujawniony 19 stycznia wariant genetyczny XE koronawirusa SARS-CoV-2 jest o 10 proc. bardziej zakaźny od klasycznego wariantu omikron.

  14.04.2022 | 05:00

  koronawirus

  nauka

  omikron

  pandemia koronawirusa

  

• Intensywna terapia powstała, by uratować dwunastolatkę chorą na polio

  nauka

  Matt Morgan

  Nie było respiratora, więc studenci medycyny siadali na zamianę przy łóżku Vivi i przez całą dobę siedem dni w tygodniu ściskali torbę toczącą powietrze do jej tchawicy.

  13.04.2022 | 19:00

  zdrowie

  

• Podniebne pokazy ptaków. Dlaczego niektóre ptaki tworzą widowiskowe murmuracje

  ptaki

  Tom Langen (Clarkson University)

  Stado tysięcy szpaków tworzących masę pulsującą różnymi kształtami to szmery lub murmuracja. Czemu zawdzięczamy ten niesamowity widok?

  13.04.2022 | 14:00

  biologia

  nauka

  zwierzęta

  

• Jaka będzie pogoda w Wielkanoc

  Wielkanoc

  Tomasz Ulanowski

  IMGW prognozuje, że Wielkanoc będzie raczej chłodna.

  13.04.2022 | 11:22

  nauka

  pogoda

  prognoza pogody

  

• Astronomia kościelna. Dlaczego Wielkanoc prawosławna wypada tydzień później od tej w chrześcijaństwie zachodnim?

  Wielkanoc

  Piotr Cieśliński

  Wbrew pozorom w tym roku nie jest to bardzo wielka wina kalendarza juliańskiego, którym posługuje się Cerkiew.

  13.04.2022 | 05:00

  astronomia

  cerkiew

  Kościół

  nauka

  

• Psylocybina skuteczniejsza w leczeniu depresji niż leki? Poprawia komunikację w mózgu

  zdrowie psychiczne

  Paulina Mozolewska

  Psylocybina to organiczny związek chemiczny o właściwościach psychodelicznych, który występuje w wielu gatunkach grzybów halucynogennych.

  12.04.2022 | 19:00

  depresja

  grzybki halucynogenne

  nauka

  poradniki Wyborczej

  

• Waży 100 kg, jest z betonu i pływa. Kajak studentów Politechniki Krakowskiej przeszedł pierwszy test na wodzie

  Politechnika Krakowska

  Ada Chojnowska

  Czy kajak z betonu może pływać? Studenci Politechniki Krakowskiej udowadniają, że jak najbardziej. Do budowy użyli stworzonej przez siebie ekologicznej mieszanki, a w czerwcu konstrukcja będzie miała okazję sprawdzić się podczas międzynarodowych...

  12.04.2022 | 16:14

  Bagry

  beton

  kajaki

  nauka

  

• 700-letni sarkofag odkryty pod katedrą Notre Dame w Paryżu

  archeologia

  Mikołaj Marcysiak

  Sarkofag z XIV w. został uznany przez naukowców za znalezisko o niezwykłej wartości.

  12.04.2022 | 14:00

  nauka

  pożar katedry Notre Dame

  

• Co byś poczuł po ataku sarinem

  sarin

  Wojciech Orliński

  W przypadku substancji takich jak sarin fachowcy nie mówią o "gazach", tylko o bojowych środkach trujących o działaniu paralityczno-drgawkowym. Nie bez powodu: to nie są gazy, to przeważnie ciecze, czasem nawet ciała stałe. Działanie tego środka...

  12.04.2022 | 08:00

  nauka

  wojna w Ukrainie

  zdrowie

• Dlaczego spora część palaczy nie choruje na raka płuc

  nowotwór

  Paulina Mozolewska

  Palenie papierosów zwiększa ryzyko nowotworów. A jednak część palaczy nie choruje nawet po setce "paczkolat".

  12.04.2022 | 05:00

  nauka

  onkologia 2022

  papierosy

  poradniki Wyborczej

  

• 10 powodów dla których warto jeść czekoladę

  czekolada

  Irena Cieślińska

  Czy jednak czekolada jest równie zdrowa jak warzywa? Jedzona w umiarze - jak najbardziej.

  12.04.2022 | 00:01

  dieta

  Meksyk

  nauka

  tony halik

  

• Ax-1. Pierwsza prywatna misja w Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

  kosmos

  Piotr Cieśliński

  - Nie jesteśmy kosmicznymi turystami, ale prywatnymi astronautami - upierają się członkowie czteroosobowej misji Ax-1, która w sobotę dotarła do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

  11.04.2022 | 16:00

  Elon Musk

  iss

  nasa

  nauka

  

• Pod Krakowem odbył się rajd samochodowy. Najwyraźniej ceny benzyny są jeszcze za niskie

  antropocen

  Tomasz Ulanowski

  Nie potrafimy odejść od paliw kopalnych, choć Rosja wypowiedziała nam wojnę. I co, odejdziemy od nich dla naszych dzieci i wnuków?

  11.04.2022 | 14:00

  globalne ocieplenie

  nauka

  wojna w Ukrainie

  Zmiana Klimatu

  

• Prognoza pogody. Idzie ocieplenie, ale Wielkanoc raczej chłodna

  prognoza pogody

  Tomasz Ulanowski

  W czwartek ma być nawet 20 st. C.

  11.04.2022 | 10:31

  nauka

  pogoda

  Wielkanoc

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  nauka

  Tomasz Ulanowski

  Dobra wiadomość tygodnia: ornitolodzy potwierdzili obecność w Polsce bardzo rzadkiego orła południowego.

  11.04.2022 | 06:00

  zdrowie

  

• "The New York Times": W oceanie pada śnieg z mikroplastiku

  Nauka

  Sabrina Imbler

  Naukowcy twierdzą, że maleńkie drobiny plastiku przeniknęły do łańcucha pokarmowego w głębinach morskich. Przez to mogą zmienić rolę, jaką ocean odgrywa w procesie ochładzania Ziemi.

  10.04.2022 | 20:25

  antropocen

  Klimat i Środowisko

  mikroplastik

  nauka

  

• Kropla drąży skałę. Ale jak? Naukowcy odkryli, dlaczego krople wody mają taką destrukcyjną moc

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Woda jest miękka, przecieka nam przez palce i trudno sobie wyobrazić, jak jej drobne krople są w stanie powodować erozję twardych skał czy metalowych powierzchni. A jednak są one jedną z największych destrukcyjnych sił natury. Naukowcy z...

  09.04.2022 | 15:47

  deszcz

  fizyka

  nauka

  woda

  

• Politechnika Bydgoska nie zatrzymuje się. Teraz buduje Akademickie Centrum Sportu

  Politechnika Bydgoska

  geo

  W piątek (8 kwietnia) przy silnym wietrze, utrudniającym długie przemowy oficjeli, wmurowany został kamień węgielny pod budowę Akademickiego Centrum Sportu.

  08.04.2022 | 15:30

  Akademickie Centrum Sportu

  Bydgoszcz

  nauka

  uczelnie

  

• Chińscy naukowcy mają nowy pomysł na zahamowanie przerzutów nowotworowych. Kluczem są bakterie zamieszkujące wnętrze guza

  nowotwór

  Paulina Mozolewska

  Mikroby zamieszkujące ludzki organizm mają ogromny wpływ na nasze zdrowie. Nikogo już nie dziwi fakt, że bakterie zamieszkujące jelita oddziałują na odporność. Coraz więcej wiemy też o tym, jak zmieniają funkcjonowanie naszego mózgu i podatność na...

  08.04.2022 | 15:00

  bakterie

  mikrobiota

  nauka

  przerzuty

  

• Ukraińska klimatolożka dr Switłana Krakowska: Proszą mnie o rozmowę media z całej Europy. Oprócz tych z Niemiec

  antropocen

  Tomasz Ulanowski

  Dokładnie dokumentujemy nie tylko zbrodnie przeciw ludziom popełniane przez Rosjan w naszym kraju, ale i ich zbrodnie przeciw środowisku naturalnemu.

  08.04.2022 | 07:00

  globalne ocieplenie

  IPCC

  nauka

  ochrona środowiska

  

• Ekologia i technologie. Nauka pomaga ograniczać skutki katastrofy klimatycznej

  nowe technologie

  Dariusz Kortko

  Jeśli chcemy ocalić planetę i skutecznie walczyć ze skutkami katastrofy ekologicznej, musimy iść na wojnę. A wojna - jak wiadomo - jest matką wynalazków. Nauka i nowe technologie, które rodzą się na naszych oczach, dają nadzieję na zwycięstwo.

  08.04.2022 | 05:59

  Ekologia

  Jedna planeta. Jedno życie

  Nauka

  

• Doktor Marta Semkiw, biolożka: Badam drożdże, które mogą nam pomóc opracować nowe szczepionki i ekologiczne paliwo

  ukraińscy naukowcy donoszą

  Marta Semkiv

  Drożdże potrafią przekształcać cukry takie jak glukoza czy sacharoza w etanol i dwutlenek węgla w procesie fermentacji alkoholowej. Dzięki temu procesowi możemy spożywać chleb oraz pić piwo czy wino. Ale to nie koniec ich możliwości.

  07.04.2022 | 16:03

  drożdże

  nauka

  naukowcy

  paliwo

  

• Rozwiąż quiz: Co ty wiesz o kosmosie, przyrodzie i całej reszcie?

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Zapraszamy wszystkich miłośników nauki! Sprawdzimy twoją wiedzę z wielu dziedzin: matematyki, astronomii, medycyny i biologii!

  07.04.2022 | 15:52

  astronomia

  biologia

  matematyka

  medycyna

  

• Śmierdząca sprawa czy boski aromat? Uczeni ujawniają zapach starożytnego grobowca

  archeologia

  Margit Kossobudzka

  Archeologia zapachu może wzbogacić nasze zrozumienie przeszłości i być może sprawić, że wizyty w muzeach staną się bardziej wciągające.

  07.04.2022 | 13:17

  Egipt

  mumie

  nauka

  starożytność