NAUKA Gazeta Wyborcza

Smog. Czystym powietrzem oddycha zaledwie 80 tys. ludzi na �wiecie - wyliczaj� naukowcy

smog

Tomasz Ulanowski

Praktycznie nie ma ucieczki przed zanieczyszczonym powietrzem. A dok�d mo�na przed nim uciec cho�by teoretycznie?
07.03.2023 | 06:00

antropocen

nauka

zanieczyszczenie powietrza

zdrowie
Budowla�cy i kurierzy mog� mie� wi�cej plemnik�w ni� pracownicy biurowi

m�czyzna

Katarzyna Staszak

M�czy�ni, kt�rych praca wymaga fizycznej si�y, maj� wy�sze st�enie plemnik�w w nasieniu. Maj� te� wi�cej hormon�w p�ciowych - wynika z nowych bada�.
06.03.2023 | 18:00

aktywno�� fizyczna

nasienie

nauka

sztuka �ycia
Sk�d bior� si� zjawiskowe kolory zorzy polarnej?

Nauka

Krzysztof Drozdowski

W minionym tygodniu mogli�my ogl�da� w Polsce zjawiskow� zorz� polarn�, ale kolejne szanse na obserwacje wci�� przed nami. Jak powstaje zorza polarna i kiedy najlepiej j� obserwowa�? Wyja�niamy.
06.03.2023 | 16:00

nauka

pogoda

zjawiska atmosferyczne

zjawiska pogodowe
W gorzowskim "Ogrodniku" ministerstwo planuje stworzenie Centrum Kszta�cenia Ustawicznego

nauka

iki

W Zespole Szk� Ogrodniczych w Gorzowie od stycznia 2024 r. rozpocznie si� modernizacja. Potwierdzi�a to wiceminister rolnictwa Anna Gembicka.
06.03.2023 | 14:03

Gorz�w

Ministerstwo Rolnictwa

szkolnictwo

uczniowie
Jowisz ma 12 nowych ksi�yc�w. Wok� Saturna mo�e ich by� o wiele wi�cej

Nauka

Kamil Deresz

Jowisz pokona� Saturna w kategorii liczby ksi�yc�w. Do tej pory wiedzieli�my o 80 ksi�ycach Jowisza, ale ta liczba powi�kszy�a si� niedawno o kolejne 12 obiekt�w. Wy�cig mi�dzy dwoma planetami w liczebno�ci ksi�yc�w trwa ju� od setek lat.
06.03.2023 | 14:00

astronomia

kosmos

ksi�yc

nauka
Czym jest UFO? USA zestrzeli�y trzy tajemnicze obiekty

Nauka

Wendy Whitman Cobb [Air University]

Medialne sensacje na temat UFO na og� sprowadzaj� si� do nietypowych zjawisk atmosferycznych czy balon�w. Mimo to rz�d ameryka�ski traktuje spraw� powa�nie.
06.03.2023 | 11:00

nauka

The Conversation

UFO
Nauka w trzeci� rocznic� COVID w Polsce. 7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Paulina Mozolewska

W ubieg�ym tygodniu min�y trzy lata z COVID w Polsce. Epidemiolodzy wci�� ostrzegaj�, �e mog� nam zagra�a� kolejne epidemie. Na szcz�cie pozosta�e odkrycia naukowe, o kt�rym pisali�my w zesz�ym tygodniu, napawaj� wi�kszym optymizmem.
06.03.2023 | 06:00

nauka

pandemia koronawirusa

zdrowie
Naukowcy odkryli najstarsze �lady uje�d�enia koni

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Zachowa�y si� one w zdeformowanych szcz�tkach ludzi �yj�cych 5-4,5 tys. lat temu.
05.03.2023 | 13:28

antropologia

archeologia

biologia

genetyka
Kim by� Miko�aj Kopernik i czy mia� poczucie humoru

Miko�aj Kopernik

S�awomir Szyma�ski

- Kopernik by� pierwszym nowo�ytnym uczonym. Na tym polega jego najwi�ksza zas�uga. Dlatego odwo�ywali si� do niego Newton, Galileusz, Kant i wielu innych wybitnych uczonych - m�wi prof. Krzysztof Mikulski.
05.03.2023 | 07:04

Frombork

historia

nauka

Olsztyn
Jak si� maj� psy z okolic Czarnobyla? Naukowcy przebadali ich DNA

katastrofa w czarnobylu

Margit Kossobudzka

Do tej pory nie prowadzono �adnych populacyjnych bada� genetycznych du�ych ssak�w z Czarnobyla.
05.03.2023 | 06:00

biologia

ewolucja

genetyka

mutacja genetyczna
Jaka tam germanica! Jest nasza, swojska i dachowa. Fakt, �e natr�tna. Ale bardzo po�yteczna

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Widzieli�cie ju� osy, przedwcze�nie wybudzone z zimowego letargu?
04.03.2023 | 14:16

biologia

nauka

owady

zwierz�ta
M�czy�ni s� bardziej wra�liwi, kobiety maj� wi�cej powik�a�. Trzy lata z COVID w Polsce

pandemia koronawirusa

Margit Kossobudzka

Wraz z opracowaniem skutecznych szczepionek i odporno�ci os�b dotkni�tych zaka�eniem stopniowo spychamy pandemi� na drugi plan. Epidemiolodzy ostrzegaj� jednak, �e musimy uwa�a� na ka�dy przypadek przeskoczenia choroby odzwierz�cej na ludzi.
04.03.2023 | 06:00

choroby zaka�ne

COVID-19

epidemia

nauka
Uczniowie z I LO sprawdz�, czy na pewno chc� zosta� lekarzami. Pierwsza taka umowa ��dzkiej szko�y i szpitala

uczniowie

Agnieszka Urazi�ska

- Zawsze chcia�am by� lekarzem, ale nie wiedzia�am, jak du�y to wysi�ek, p�ki nie zacz�am pracowa�. A uczniowie I LO b�d� mieli szans� poczu� to wcze�niej - m�wi dr El�bieta K�dzia-Kierkus.
03.03.2023 | 14:50

edukacja

lekarze

nauka

szko�y w �odzi
Pandemia oty�o�ci. Do 2035 r. ponad 4 mld ludzi b�d� oty�e lub b�d� mia�y co najmniej nadwag�

oty�o��

Tomasz Ulanowski

Oczywi�cie, je�li ludzko�� nadal b�dzie ty� w dotychczasowym tempie - ostrzega raport �wiatowej Federacji Oty�o�ci. Bo mo�emy ten niezdrowy trend odwr�ci�.
03.03.2023 | 10:28

aktywno�� fizyczna

dieta

nadwaga

nauka
Nowa pracownia dla student�w dietetyki na gorzowskiej uczelni

nauka

iki

Dobry dietetyk musi umie� przyrz�dzi� smaczne jedzenie. Dlatego na Zamiejscowym Wydziale Kultury Fizycznej w Gorzowie powsta�a pracownia gastronomiczna. Do inwestycji 100 tys. z� do�o�y� lubuski samorz�d.
03.03.2023 | 09:14

AWF Gorz�w

dietetyka

Gorz�w

uczelnie wy�sze
Prognoza pogody. Czy�by powr�t zimy na pocz�tku wiosny?

prognoza pogody

Krzysztof Drozdowski

Och�odzenie, kt�re przysz�o w ostatni weekend, nie ust�pi co najmniej przez najbli�sze dni. Przez wi�ksz� cz�� doby temperatura b�dzie ujemna. Popada te� �nieg.
03.03.2023 | 06:00

nauka

pogoda
Niekt�re infekcje u kobiety w ci��y mog� zwi�ksza� ryzyko bia�aczki u dziecka

ci��a

Margit Kossobudzka

Zaka�enia dr�g rodnych i moczowych podczas ci��y mog� mie� wp�yw na zdrowie dziecka - donosz� naukowcy.
03.03.2023 | 06:00

bia�aczka u dzieci

macierzy�stwo

nauka

zdrowie
Zach�d przegrywa wy�cig naukowo-technologiczny z Chinami. Niepokoj�cy raport australijskiego think tanku

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Chiny osi�gn�y mia�d��c� przewag� w wi�kszo�ci krytycznych dziedzin technologii, takich jak robotyka, obronno�� w przestrzeni kosmicznej, energia, biotechnologia, sztuczna inteligencja czy zaawansowane materia�y - alarmuje Australian Strategic...
02.03.2023 | 14:45

badania

Chiny

nauka

nowe technologie
Maciej Bartosiewicz, biogeochemik: Pr�buj� rozbroi� bomb� metanow� tykaj�c� w Arktyce

polscy naukowcy donosz�

Maciej Bartosiewicz

Wzrost st�enia metanu w atmosferze w ostatnim stuleciu odpowiada za co najmniej jedn� czwart� obecnych zmian klimatycznych. Obecnie ogromne ilo�ci metanu ulatuj� z szybko taj�cej Arktyki.
02.03.2023 | 11:54

antropocen

Arktyka

energia

globalne ocieplenie
Kopernik przem�wi� w Koperniku. "Podskocz dwa razy, je�li ci� tu trzymaj� na si�� i torturuj�"

sztuczna inteligencja

Irena Cie�li�ska

Od kilku dni w Centrum Nauki Kopernik stoi Kopernik. Humanoidalny robot o twarzy uczonego z obrazu Jana Matejki. Okazuje si�, �e jest bardziej ludzki, ni�by�my chcieli. I ma ca�kiem ludzkie "odjazdy".
02.03.2023 | 10:35

Centrum Nauki Kopernik

ChatGPT

Kopernik

nauka
Dzie�o Miko�aja Kopernika w oprawie jubilerskiej. "To wierna kopia orygina�u"

Miko�aj Kopernik

S�awomir Szyma�ski

W Polsce robi� faksymile, czyli kopie naukowe starych manuskrypt�w. Teraz przygotowali wydanie najwa�niejszego dzie�a Miko�aja Kopernika. Prace nad nim trwa�y dwa lata. Nak�ad to 99 egzemplarzy.
02.03.2023 | 10:12

historia

ksi��ki

kultura Olsztyn

nauka
Naczelna Rada Lekarska chce, aby przyszli lekarze kszta�cili si� tylko na uniwersytetach. Na student�w Akademii �l�skiej pad� blady strach

edukacja

Magdalena Warchala-Kope�

Samorz�d lekarski zapyta� Komisj� Europejsk�, czy kwalifikacje absolwent�w niepublicznych uczelni nieuniwersyteckich b�d� uznawane na terenie Unii Europejskiej. W Akademii �l�skiej, gdzie studenci za semestr nauki p�ac� nawet 25 tys. z�, rozdzwoni�y...
02.03.2023 | 07:42

Akademia �l�ska

Katowice

medycyna

nauka
Nawet 11 min ruchu dziennie sprawi, �e b�dziemy zdrowsi - pisz� naukowcy

aktywno�� fizyczna

Tomasz Ulanowski

Jak wyliczaj� uczeni, gdyby�my wszyscy po�wi�cali cho� tyle czasu na aktywno�� fizyczn�, liczba zgon�w z powodu niezaka�nych chor�b przewlek�ych spad�aby a� o jedn� dziesi�t�.
02.03.2023 | 06:00

antropocen

m�zg

nauka

zdrowie
AI ma pi�t� achillesow�. Sztuczn� inteligencj� mo�e przechytrzy� nawet dziecko

sztuczna inteligencja

Piotr Cie�li�ski

Kellin Pellerin z USA, do�� przeci�tny gracz w go, z �atwo�ci� ogra� program sztucznej inteligencji KataGo, wcze�niej seryjnie detronizuj�cy profesjonalnych mistrz�w �wiata.
01.03.2023 | 19:00

gra planszowa

nauka

technologie
Naukowcy stworzyli nowy, silny filtr UV. "Bezpieczny dla raf koralowych"

antropocen

Paulina Mozolewska

Niestety, nie do ko�ca wiadomo, co to oznacza.
01.03.2023 | 17:09

filtry przeciws�oneczne

nauka

ochrona �rodowiska

przyroda
Naukowcy postawili na jednej szali wszystkie dzikie ssaki, a na drugiej - nas i nasze zwierz�ta

antropocen

Tomasz Ulanowski

Jak my�licie, kt�ra strona przewa�a?
01.03.2023 | 14:00

biologia

koty

nauka

psy
Politechnika Bydgoska ma nowego prorektora. Zabierze si� do tworzenia wydzia�u medycznego

nauka

Jacek Glugla

Rektor Politechniki Bydgoskiej prof. Marek Adamski og�osi�, �e uczelnia b�dzie mia�a nowego prorektora. Zosta� nim dr hab. in�. Szymon R�a�ski. To on podj�� si� organizacji wydzia�u medycznego w uczelni technicznej.
01.03.2023 | 12:38

medycyna

Politechnika Bydgoska

uczelnie
Co ��czy Polsk� z Portugali�? Ruchowstr�t

aktywno�� fizyczna

Katarzyna Staszak

Nie �wicz� i nie uprawiam �adnego sportu - przyznaje a� 65 proc. Polak�w. Blisko nam do Portugalii, w kt�rej ruchu unika 73 proc. mieszka�c�w. To najgorszy wynik w Unii Europejskiej. Niestety, ruchowstr�t kosztuje. I to drogo.
01.03.2023 | 11:00

cukrzyca typu 2

dieta

nauka

serce
Wybieramy M�dr� Ksi��k� Roku. G�osowanie czas zacz��!

nauka

Ada Chojnowska

Ruszamy z g�osowaniem na M�dr� Ksi��k� Roku! Kt�ra z 15 nominowanych propozycji przyku�a wasz� uwag� i rozbudzi�a mi�o�� do nauki? Czas na decyzj� macie do ko�ca miesi�ca.
01.03.2023 | 06:20

ksi��ki
Copernicus Festival 2023. Ale b�dzie kosmos!

Copernicus Festival

S�awomir Szyma�ski

Specjalista od pocz�tk�w wszech�wiata, czarnych dziur i ciemnej materii, noblista i wsp�tw�rca chronodynamiki kwantowej, ekspert od innych planet i �ycia w kosmosie, jak r�wnie� badacze naszego m�zgu. W maju do Krakowa wybieraj� si� gwiazdy...
28.02.2023 | 19:10

Miko�aj Kopernik

nauka
Kopernik i ekonomia. Wszystko jest inaczej, ale gorszy pieni�dz nadal wypiera lepszy

ekonomia

S�awomir Szyma�ski

- Kopernik mia�by dzi� szans� na Nobla z ekonomii - m�wi prof. Mateusz Folwarski z Katedry Bankowo�ci i Globalnego Systemu Finansowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
28.02.2023 | 16:06

astronomia

Miko�aj Kopernik

nauka

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Kom�rki macierzyste wzmocni�y s�abe serce

choroby serca

Margit Kossobudzka

Lekarze z teksaskiego Instytutu Serca og�osili sukces najwi�kszego dot�d badania z wykorzystaniem terapii kom�rkowej u pacjent�w z przewlek�� niewydolno�ci� serca. Wyniki s� bardzo obiecuj�ce.
28.02.2023 | 16:03

kom�rki macierzyste

nauka

niewydolno�� serca

serce
Komputer zbudowany z neuron�w - naukowcy maj� kontrowersyjny pomys�

Nauka

Paulina Mozolewska

Pewnego dnia biokomputery wykorzystuj�ce nanobiotechnologi� mog� sta� si� najta�szymi, najbardziej energooszcz�dnymi i najpot�niejszymi komputerami na �wiecie.
28.02.2023 | 14:09

komputery

nauka

sztuczna inteligencja

uczenie maszynowe
Ow�osione i wybuchaj�ce penisy, dekapitacja. Seks owad�w potrafi by� brutalny

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Niekt�rym gatunkom owad�w "misjonarz" (czy raczej "piesek") nie wystarcza. Do��czaj� do seksu atrakcje, kt�re nawet najwi�kszym fanom BDSM mog� si� wydawa� hardcore'owe.
28.02.2023 | 11:00

biologia

nauka

owady

seks
Pogod� w Polsce rz�dzi obecnie blokada Rexa

pogoda

Krzysztof Drozdowski

W ostatnich dniach dosz�o nad wschodnim Atlantykiem do utworzenia si� stabilnego wy�u, kt�ry - jak pokazuj� prognozy - b�dzie si� utrzymywa� niemal w tym samym miejscu jeszcze przez wiele dni. Mocno wp�ynie to na pogod� w ca�ej Europie.
28.02.2023 | 06:00

nauka
Serce p�aci za s�odycz? Uczeni s� zaniepokojeni wynikami badania popularnego s�odziku - erytrytolu

s�odziki

Margit Kossobudzka

S�odziki s� stosowane, by obni�y� kaloryczno�� ywno�ci i napoj�w oraz zmniejszy� spo�ycie cukru. Te naturalne s� polecane osobom z chorobami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca i choroby serca. Ale...
27.02.2023 | 19:48

choroby serca

nauka

uk�ad kr��enia

zdrowie
Zorza polarna nad Polsk�. W�a�nie teraz!

zorza polarna

Piotr Cie�li�ski

Zorza polarna ponownie jest widoczna w Polsce. Je�li macie czyste niebo od strony p�nocnej, zach�cam Was do wykonywania zdj�� - og�osi� w poniedzia�ek na Facebooku kr�tko po godz. 19 Grzegorz Zawi�lak, cz�onek grupy "Polscy �owcy burz".
27.02.2023 | 19:26

burza geomagnetyczna

Europa

nauka

niebo
Koronawirusa jednak stworzono w chi�skim laboratorium?

pandemia koronawirusa

Margit Kossobudzka

Niczym bumerang wraca hipoteza, �e SARS-CoV-2 nie jest naturalnym wytworem ewolucji, ale zarazkiem, z kt�rym eksperymentowano w laboratorium. Ale pewno�ci wci�� nie ma.
27.02.2023 | 16:00

Chiny

COVID-19

nauka

SARS-CoV-2
Archeolodzy odkryli w Iraku jeden z najstarszych pa�ac�w na �wiecie

archeologia

Miko�aj Marcysiak

Fragmenty budowli maj�cej co najmniej 4,5 tys. lat znajduj� si� w legendarnym Girsu, administracyjnym, kulturalnym i religijnym centrum pa�stwa Sumer�w.
27.02.2023 | 14:00

Irak

nauka

naukowcy odkryli

staro�ytno��
�rodki przeczyszczaj�ce podnosz� ryzyko demencji

demencja

Katarzyna Staszak

Osoby, kt�re regularne u�ywaj� produkt�w na zaparcia, s� obci��one o po�ow� wy�szym ryzykiem rozwoju demencji. To kolejny dow�d na zwi�zek jelit z m�zgiem.
27.02.2023 | 11:00

dieta

jelita

mikrobiota

nauka

Poprzednia 48 49 50 51 52 ... Nast�pna