EWOLUCJA Gazeta Wyborcza

Nasze m�zgi s� wyj�tkowe. Naukowcy poznali genetyczne podstawy ewolucji ludzkiego m�zgu

nauka

Paulina Mozolewska

Naukowcy uwa�aj�, �e w naszym genomie wyst�puj� pewne specyficzne miejsca, kt�re silniej ni� inne mog� wp�ywa� na rozw�j typowo ludzkich cech.
07.09.2021 | 11:21

cz�owiek

ewolucja

geny

m�zg
Z ewolucyjnego punktu widzenia minister Czarnek jest na straconej pozycji

Wolna Sobota

Marcin Ryszkiewicz

Ewolucja cz�owieka. Naukowcy maj� z�� wiadomo��: ludzie w ogromnej wi�kszo�ci nie s� wynalazcami, ale imitatorami. Oraz dobr�: to �wietnie.
03.09.2021 | 12:34

ewolucja

homo sapiens

pocz�tek roku szkolnego

Przemys�aw Czarnek
Zaskakuj�ce odkrycie jak z horroru: ��wie poluj� na ptaki. Powoli, ale nieust�pliwie

zwierz�ta

Piotr Cie�li�ski

Naukowcy po raz pierwszy sfilmowali, jak na Seszelach ��w olbrzymi poluje na piskl� rybitwy, zabija je i zjada. Nigdy wcze�niej nie udokumentowano takich drapie�nych zachowa� u �yj�cych na wolno�ci ��wi.
27.08.2021 | 06:00

biologia

ewolucja

Klimat i �rodowisko

nauka
Czarnek, J�draszewski i prawica u�ywaj� "ekologizmu" jak wygodnej pa�ki

Przemys�aw Czarnek

Robert Jurszo

Napiszmy to wprost: niezgoda ministra Przemys�awa Czarnka na "ideologi� ekologizmu" to manifest religijnego zabobonu.
18.08.2021 | 18:03

darwin

edukacja

ewolucja

ministerstwo edukacji i nauki
Przyja�� si� op�aca. Dzi�ki m�skim koalicjom samce szympansa maj� wi�cej dzieci

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Samce szympansa zwyczajnego posiadaj�ce co najmniej dw�ch kumpli maj� o ponad po�ow� wi�ksz� szans� na sp�odzenie potomstwa ni� samotnicy - wyliczaj� naukowcy.
17.08.2021 | 18:00

antropologia

biologia

ewolucja

nauka
Co wiemy o �yciu, mi�o�ci, �mierci i sztuce neandertalczyk�w?

Nauka

Rebecca Wragg Sykes

Fragment ksi��ki "Krewniacy. �ycie, mi�o��, �mier� i sztuka neandertalczyk�w", t�um. Adam Tuz, wyd. Pr�szy�ski Media.
10.08.2021 | 11:25

ewolucja

homo sapiens

ksi��ki

neandertalczyk
�yrafy maj� babcie i niezwykle z�o�one grupy spo�eczne, w kt�rych licz� si� tylko samice

zwierz�ta

Kasper Kalinowski

Jeden z symboli afryka�skich sawann wci�� zaskakuje naukowc�w. Najnowsza praca wskazuje, �e struktury spo�eczne �yraf s� niezwykle z�o�one, a samce s� w nich nieistotni.
07.08.2021 | 08:00

ewolucja

Klimat i �rodowisko

nauka

�yrafy
Ogie� rozpala� innowacje przed pojawieniem si� Homo sapiens?

ogie�

Kasper Kalinowski

W zapisie kopalnym oko�o 400 tys. lat temu wida� jedn� z najwi�kszych innowacji w historii linii Homo - u�ywanie ognia. Wed�ug nowej teorii to wynik przekazywania sobie wiedzy w paleolicie pomi�dzy wymar�ymi obecnie przedstawicielami Homo.
06.08.2021 | 10:53

ewolucja

kultura

nauka
Porno ogl�damy z co najmniej 78 r�nych powod�w

psychologia

Kasper Kalinowski

W naszym kr�gu kulturowym ogl�danie pornografii deklaruje wi�kszo�� doros�ych. Najnowsza praca wskazuje na co najmniej 78 powod�w, kt�re za tym stoj� - od przyjemno�ci, po nauk� nowych technik, a� po potrzeb� mi�o�ci.
05.08.2021 | 14:00

ewolucja

nauka

pornografia

seks
Po psach i kotach udomowimy lisy? To si� ju� dzieje - twierdz� brytyjscy naukowcy

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Lisy, kt�re zamieszkuj� miejskie parki i przedmie�cia w Wielkiej Brytanii, upodabniaj� do zwierz�t udomowionych.
03.08.2021 | 08:30

biologia

ewolucja

koty

lisy
Endomondo na sawannie. Pawiany to despoci, ale gdy w�druj� w grupie, potrafi� i�� na kompromis

Nauka

Kasper Kalinowski

Po raz pierwszy uda�o si� zmierzy� charakterystyk� ruchu poszczeg�lnych cz�onk�w grupy pawian�w. Wiemy ju�, �e poruszanie si� w grupie oznacza kompromis. Wtedy wszyscy przedstawiciele stada dostosowuj� si� do pozosta�ych, tak jest nawet w przypadku...
31.07.2021 | 18:00

ewolucja

nauka

pawiany

zwierz�ta
Pierwszej nocy w hotelu si� nie wy�pisz. To wina ewolucji?

Nauka

Kasper Kalinowski

Podczas wakacyjnych wyjazd�w, w nowym miejscu wielu z nas budzi si� niewyspanymi lub ma problemy z za�ni�ciem. Obecnie to niedogodno��, kt�r� odczuwamy na urlopie, ale w toku ewolucji mog�o ratowa� �ycie.
27.07.2021 | 16:00

ewolucja

nauka

psychologia

sen
Pierwszy zaobserwowany na wolno�ci szympans albinos zabity

Nauka

Kasper Kalinowski

Noworodek nie �y� d�ugo. Zosta� zamordowany przez doros�e szympansy.
23.07.2021 | 14:46

albinizm

ewolucja

Klimat i �rodowisko

nauka
P�ywa� ka�dy mo�e, ale najpierw musi si� tego nauczy�

Nauka

Bonnie Tsui

P�ywanie mo�e nam ocali� �ycie. By sztuk� przetrwania opanowa� do perfekcji, holenderskie dzieci �wicz� w pe�nym ubraniu.
18.07.2021 | 19:15

ewolucja

nauka

p�ywanie
Niewielkie piersi pojawi�y si� u Homo ergaster 1,9 mln lat temu. To wielki krok w ewolucji?

Nauka

Kasper Kalinowski

Posiadanie piersi przez kobiety naszego gatunku to, podobnie jak ukryta owulacja, zagadka dla biolog�w ewolucyjnych. Najnowsza praca polskich antropolog�w zak�ada, �e w toku ewolucji piersi pojawi�y si� ju� u Homo ergaster - ok. 1,9 mln lat temu.
16.07.2021 | 18:04

antropologia

biologia

ewolucja

nauka
Czy neandertalczycy szeptali sapienskom mi�osne s��wka, czy to by�y po prostu gwa�ty?

Ksi��ki

Tomasz Ulanowski

�ycie, mi�o��, �mier� i sztuka neandertalczyk�w by�y takie same jak nasze. Tak�e dlatego, �e my jeste�my nimi.
29.06.2021 | 05:58

ewolucja

Magazyn Ksi��ki nr 3/48

neandertalczyk
R�ne grupy szympans�w witaj� si� odmiennymi u�ciskami d�oni. To cz�� kultury

szympans

Kasper Kalinowski

Wieloletnie obserwacje potwierdzi�y r�ne formy u�cisku d�oni w�r�d odmiennych grup naszych kuzyn�w - szympans�w. Rodzaj u�cisku utrzymuje si� r�wnie� w czasie - to zachowanie do kulturowe.
23.06.2021 | 14:00

ewolucja

nauka

psychologia
"M�scy" m�czy�ni preferuj� "kobiece" kobiety (i na odwr�t)

Nauka

Kasper Kalinowski

Je�li wysoko oceniasz swoj� atrakcyjno�� fizyczn�, to preferujesz przesadnie typowe cechy p�ciowe u innych p�ci - twierdz� naukowcy. Badacze analizowali dane zebrane w�r�d blisko 10 tys. os�b z 41 kraj�w.
12.06.2021 | 09:00

atrakcyjno��

ewolucja

nauka

psychologia
Za du�o jemy, za du�o zu�ywamy metali, ropy, wody. Zajmujemy zbyt wiele miejsca. A gdyby�my si� zmniejszyli?

Wolna Sobota

Przemys�aw Urba�czyk

Mniejsi ludzie potrzebuj� mniej jedzenia, mniejszych ubra�, mniejszych mieszka�, mniejszych mebli i mniejszych samochod�w - wszystkiego mniej!
05.06.2021 | 05:58

cz�owiek

ewolucja

Homo sapiens

katastrofa klimatyczna
�miej� si� nie tylko ludzie. Do �miechu jest nawet ptakom i ssakom morskim

zwierz�ta

Kasper Kalinowski

Niedawna analiza wokalizacji towarzysz�cych zabawom obala kolejny mit o wyj�tkowo�ci cz�owieka. �miej� si� r�wnie� pozosta�e gatunki zwierz�t, cho� w przeciwie�stwie do ludzi robi� to z regu�y cicho.
04.06.2021 | 07:00

ewolucja

nauka

psychologia

u�miech
To, co obrzydliwe, �atwiej zapami�ta�. Eksperyment psycholog�w

Nauka

Kasper Kalinowski

Wstr�t wzmacnia pami�� i wyostrza nasz� spostrzegawczo�� - dowodzi eksperyment austriackich psycholog�w ewolucyjnych.
29.05.2021 | 08:26

ewolucja

nauka

pami��

psychologia
Dlaczego biali s� mniej skoczni ni� czarni? Nie chodzi tylko o mi�nie - odkryli naukowcy

biologia

Tomasz Ulanowski

Brakuje nam bowiem wariantu genetycznego zapewniaj�cego sztywne �ci�gna. Wariantu obecnego u ludzi z dziedzictwem genetycznym pochodz�cym z Afryki Zachodniej.
26.05.2021 | 17:02

ewolucja

genetyka

nauka

sport
R�ce to te� narz�dzia. U�ywanie obu kontroluj� podobne obszary m�zgu

Nauka

Kasper Kalinowski

Te same obszary m�zgu, kt�re odpowiadaj� za u�ywanie d�oni, aktywne s� przy operowaniu narz�dziami. Najnowsze odkrycie nie tylko rzuca nowe �wiat�o na ewolucj� m�zgu, ale w praktyce mo�e umo�liwi� tworzenie protez nowej generacji.
19.05.2021 | 06:00

ewolucja

fmri

m�zg

narz�dzia
Jak to jest by� nietoperzem? Naukowcy odkryli zdumiewaj�c� cech� ich zmys�u echolokacji

Nauka

Kasper Kalinowski

Okazuje si�, �e nietoperze rodz� si� z zakodowan� w m�zgu sta�� pr�dko�ci� d�wi�ku. To sprawia, �e najpewniej postrzegaj� rzeczywisto�� zupe�nie odmiennie ni� my. W kategoriach czasu, a nie odleg�o�ci.
14.05.2021 | 18:30

ewolucja

nauka

nietoperze

percepcja
Uwa�aj z okrzykami rado�ci - mo�esz kogo� przerazi�

antropologia

Kasper Kalinowski

Wnioski p�yn�ce z pierwszej analizy odczytywania emocji na podstawie akustycznych w�a�ciwo�ci krzyku s� zaskakuj�ce. Jeste�my w tym dobrzy, ale wyj�tkiem s� okrzyki rado�ci, kt�re cz�sto interpretujemy jako wyraz strachu.
06.05.2021 | 06:00

biologia

emocje

ewolucja

nauka
Spojrzenie przyci�ga uwag�. Wtedy czas p�ynie szybciej

Nauka

Kasper Kalinowski

Czasem kontakt wzrokowy m�wi wi�cej ni� same s�owa, one zreszt� wyewoluowa�y p�niej. Dzi�ki pracy szwajcarskich psycholog�w wiemy, �e spojrzenie drugiej osoby zmienia percepcj� czasu, kt�ry up�ywa szybciej, gdy kto� na nas patrzy.
28.04.2021 | 16:05

biologia

ewolucja

nauka

percepcja
Czy geometria jest unikalna dla ludzi? Pawiany raczej nie s� ni� zainteresowane

psychologia

Kasper Kalinowski

Mo�liwe, �e zdolno�ci do postrzegania regularno�ci kszta�t�w geometrycznych to typowo ludzka cecha. Takie wnioski p�yn� z ostatnich bada� nad pawianami.
25.04.2021 | 09:15

ewolucja

geometryczne wzory

pawiany

percepcja
Wabik? Magazyn zapas�w jak garby u wielb��d�w? Po co kobietom piersi?

Magazyn Wyborczej

Marcin Ryszkiewicz

Po co krwawienie tak wyra�ne, obfite i widoczne u istoty bezw�osej i dwuno�nej? U wielu innych ssak�w nic podobnego nie ma miejsca.
17.04.2021 | 05:59

ewolucja

menopauza

miesi�czka

orgazm
Co COVID m�wi o ludzkiej naturze. 10 spostrze�e� wybitnych ewolucjonist�w

COVID-19

Kasper Kalinowski

COVID-19 to eksperyment spo�eczny na niespotykan� wcze�niej skal�. Zesp� wybitnych naukowc�w opracowa� "ewolucyjny dekalog" tego, co pandemia m�wi o naturze nas samych i ewolucji.
23.03.2021 | 09:54

epidemia koronawirusa

ewolucja

koronawirus

nauka
Sk�d wzi�o si� �ycie? Wybulgota�o w jakim� bagienku, a mo�e spad�o z kosmosu?

Ksi��ki

Olga Wo�niak

Jak si� wymskn�o? I jak na to wpad�o? Na pewno potem par�o do przodu. Uparcie i skrycie
16.02.2021 | 05:56

ewolucja

ksi��ki

magazyn ksi��ki nr 1/46
My, wszystko�ercy. Do jakiej diety ewolucja nas przystosowa�a?

Nauka

Marek Konarzewski

Co wiemy z bada� nad ewolucj� naszej diety i jak ta ewolucyjna spu�cizna wp�ywa na nasze wsp�czesne nawyki �ywieniowe?
02.02.2021 | 16:18

dieta

ewolucja

homo sapiens

mi�so
Je�li poznali�cie swojego tat�, mo�ecie czu� si� wyr�nieni. To raczej wyj�tek ni� regu�a

Wolna Sobota

Kasper Kalinowski

M�czyzna to brutal, kt�ry goli si� w przer�blu, ale tylko na �wi�ta, z emocji odczuwa g��d, gniew i po��danie. No, chyba �e zostanie tat�
24.12.2020 | 05:55

ewolucja

macierzy�stwo

ojcostwo
Pami�ta czasy dinozaur�w. Dopiero teraz grozi mu zag�ada

Nauka

Wojciech Miko�uszko

Polski naukowiec udowodni� w�a�nie, �e koralowiec z okolic Antarktydy to �yj�ca skamienia�o��, pami�tka z ery dinozaur�w. Niestety, zwierz�ciu grozi wymarcie z powodu globalnego ocieplenia.
07.12.2020 | 19:00

dinozaury

ewolucja

nauka

rafy koralowe
Zagadka z�a rozwi�zana. Zbrodniarz tkwi w ka�dym z nas

Ksi��ki

Olga Wo�niak

Pewnym badaniem dotycz�cym decyzji o zwolnieniu warunkowym obj�to wyroki 5 tys. s�dzi�w w USA. Zmienn�, kt�ra najlepiej pozwala�a przewidzie�, czy s�dzia kogo� uwolni, by�o to ile czasu min�o od jego ostatniego posi�ku. Je�li s�dzia orzeka� zaraz...
01.12.2020 | 05:59

ewolucja

ksi��ki

magazyn ksi��ki nr 6/45

nauka
Harari: Sztuczna inteligencja? Filmy o zbuntowanych robotach s� zabawne

Magazyn Wyborczej

Aleksandra Przegali�ska

Za 50 lat ludzie niekoniecznie uznaj� koronawirusa za najwa�niejsze wydarzenie XXI wieku. Rozmowa z Yuvalem Noahem Hararim
14.11.2020 | 05:57

ewolucja

ksi��ki

pandemia koronawirusa

rozw�j
Mia� pi�cioro oczu, �y� ponad p� miliarda lat temu i jest brakuj�cym ogniwem ewolucji

nauka

Mateusz Sowi�ski

Nie naszej, lecz stawonog�w - grupy zwierz�t, kt�ra odnios�a najwi�kszy sukces w historii naszej planety. Chi�scy naukowcy odkryli skamielin�, kt�ra ujawnia ich pochodzenie.
11.11.2020 | 10:16

biologia

ewolucja

paleontologia
Antropolog: Widzieli�cie kiedy� swojego przyw�dc�, jak si� czerwieni?

Wolna Sobota

Agnieszka Lichnerowicz

Wyobra�my sobie Trumpa w prehistorii. D�ugo by nie przetrwa�, wyrzucony z grupy umar�by samotnie - m�wi holenderski historyk Rutger Bregman.
17.10.2020 | 05:58

Ekonomia

empatia

ewolucja

kryzys klimatyczny
Jak ekonomia wp�ywa na ca�owanie si�? O badaniu, kt�re da�o Ig Nobla Polce

Rozw�j

Aleksandra Mijakoska-Siemion

W tym roku Nobel z ekonomii trafi� w r�ce Polki, dr Agnieszki �ela�niewicz z Katedry Biologii Cz�owieka Uniwersytetu Wroc�awskiego. Ale to nie zwyk�y Nobel tylko Ig, zwany r�wnie� antynoblem. Przyznawany jest za badania, kt�re najpierw �miesz�, a...
15.10.2020 | 11:13

ekonomia

ewolucja

ig noble

poca�unek
Mi�kkie jaja dinozaur�w. Tak�e na Antarktydzie?

nauka

Tomasz Ulanowski

Dinozaury mog�y sk�ada� jaja otoczone mi�kk� skorupk�. Dowody na to, w tym pierwsze skamienia�e jajo odnalezione na Antarktyce - jedne z najwi�kszych na �wiecie! - naukowcy przedstawiaj� w najnowszym "Nature".
18.06.2020 | 06:00

dinozaury

ewolucja

paleontologia
Czy przetrwaj� tylko g�upcy? "Amerykanie uwierz� we wszystko, co g�o�no powiedziane"

Wolna Sobota

Maciej Jarkowiec

Polityk w USA m�wi na poziomie si�dmej klasy, ale Trump plasuje si� ni�ej.
11.04.2020 | 05:58

Donald Trump

ewolucja

kreacjonizm

nauka

Poprzednia 2 3 4 5 6 ... Nast�pna