NAUKA Gazeta Wyborcza

Jak wszy podbi�y Ameryk�? Dwa razy

wszy

Tomasz Ulanowski

Oczywi�cie za ka�dym razem z lud�mi. Najpierw przyby�y tam z p�niejszymi pierwszymi Amerykanami, a potem z Europejczykami.
09.11.2023 | 06:00

antropologia

genetyka

nauka

owady
Naukowcy stworzyli dro�d�e z syntetycznymi chromosomami. Czy projektowanie organizm�w stanie si� mo�liwe?

genetyka

Paulina Mozolewska

Autorzy kilku artyku��w opublikowanych w czasopismach grupy "Cell Press" pisz� wprost - tak, ich celem jest nabycie umiej�tno�ci projektowania i konstrukcji ca�ych genom�w r�nych organizm�w od podstaw.
08.11.2023 | 17:23

chromosomy

dna

dro�d�e

nauka
Jeste� tym, co jesz. Co pi�ta �mier� na �wiecie wynika ze z�ej diety

Tylko Zdrowie

Katarzyna Staszak

Jeszcze nigdy tyle bada� na �wiecie nie by�o skupionych na stylu �ycia, w tym na zaleceniach dietetycznych.
08.11.2023 | 16:23

dieta

medycyna

nauka

owoce
Co zrobi�, aby zwi�zek przetrwa�? Psycholodzy wskazuj� 14 strategii

psychologia

Kasper Kalinowski

Co robi�, aby romantyczny zwi�zek przetrwa�? Naukowcy wskazuj� na uniwersalne zachowania, jakie podejmujemy, aby naprawia� intymne relacje. Obie p�cie pozostaj� zaskakuj�co zgodne co do ich skuteczno�ci.
08.11.2023 | 14:32

nauka

poradniki Wyborczej

relacje i zwi�zki

zwi�zki
Grenlandia traci swoje ostatnie lodowce szelfowe. Nowe badanie

Grenlandia

Tomasz Ulanowski

Oznacza to, �e topnienie l�dolodu grenlandzkiego znacznie przyspieszy.
07.11.2023 | 17:00

antropocen

globalne ocieplenie

lodowce

nauka
Korepetycje popularne jak nigdy i drogie jak nigdy... "Nawet nie musz� si� og�asza�"

Finanse i podatki

Justyna Sobolak

Ceny korepetycji z ka�dym rokiem rosn�, a najlepsi nauczyciele maj� kalendarze wype�nione po brzegi i cz�sto odprawiaj� zainteresowanych z kwitkiem. Przyznaj� wprost, �e tak du�ego zainteresowania zaj�ciami, jak w tym roku, jeszcze nie by�o.
07.11.2023 | 15:22

ceny

korepetycje

nauka

szko�a
Prawnik, walcz�cy o niezawis�o�� s�d�w, nie przyjmie nadania tytu�u profesora od Andrzeja Dudy. "Nie mam ochoty �ciska� pana r�ki"

polityka

Magdalena Warchala-Kope�

Jacek Barcik, adwokat i wyk�adowca Uniwersytetu �l�skiego, tytu� profesora zwyczajnego uzyska� prawie trzy lata temu, ale zaproszenie na zwi�zan� z jego przyznaniem uroczysto�� do Pa�acu Prezydenckiego otrzyma� dopiero teraz. Nie zamierza si� na...
07.11.2023 | 13:55

Katowice

nauka

Prawo i Sprawiedliwo��

Uniwersytet �l�ski
Pij mleko, b�dziesz wielki? Wyci�gamy z�e wnioski z bada� genetycznych - ostrzegaj� naukowcy

mleko

Tomasz Ulanowski

Badania te wci�� obejmuj� bowiem ma�o zr�nicowan� grup� ludzi - kt�ra nie jest reprezentatywna nie tylko dla ca�ej ludzko�ci, ale nawet dla bardziej ograniczonej populacji. Przyk�ad b��dnego wniosku?
07.11.2023 | 12:45

biologia

cholesterol

genetyka

nauka
"Pedagogika Katolicka" w czo��wce czasopism wa�nych dla rozwoju nauki

czasopisma naukowe

Alicja Gardulska

Po najnowszych zmianach w punktacji czasopism dokonanych przez ministra Czarnka, publikacje w "Pedagogice Katolickiej" b�d� r�wnie cenione, jak te w "Nature" i "Science". Redakcja ostrzeg�a ju� autor�w, �e tekst�w nie wolno kopiowa� z internetu.
07.11.2023 | 12:42

badania naukowe

nauka

PiS

Przemys�aw Czarnek
Czy ludzie rodz� si� z dobrym poczuciem r�wnowagi?

The Conversation

Gurpreet Singh

Nikt nie rodzi si� ze zdolno�ci� do jazdy na deskorolce, surfowania, a nawet stania na palcach. Fizjoterapeuta wyja�nia mechanizmy, kt�re pomagaj� nam utrzyma� si� na nogach.
07.11.2023 | 08:22

fitness

nauka

r�wnowaga

zdrowie
Czy serotonina mo�e by� kluczem do leczenia d�ugiego COVID-u?

d�ugi covid

Paulina Mozolewska

Naukowcy maj� hipotez�, �e spadek poziomu serotoniny mo�e powodowa� kilka objaw�w zwi�zanych z d�ugim COVID-em, takich jak zaburzenia pami�ci.
06.11.2023 | 17:59

COVID-19

koronawirus

nauka

zdrowie
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

Ziemia prawie nie prze�y�a swoich pocz�tk�w, koty robi� oko�o 300 min, a my mo�emy zdecydowa� si� na poch�wek w kosmosie. Naukowe odkrycia rodem z kosmosu.
06.11.2023 | 17:52

biologia

globalne ocieplenie

kosmos

medycyna
Wielb��dki wygl�daj� jak ma�e uskrzydlone dinozaury

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Te owady s� �ar�ocznymi drapie�nikami, kt�re nie odpuszcz� �adnemu ma�emu stworzeniu.
06.11.2023 | 15:47

biologia

nauka

owady

przyroda
Czego mo�emy si� spodziewa� po adopcji psa ze schroniska?

adopcja zwierz�t

Paulina Mozolewska

Coraz cz�ciej s�yszymy o ludziach, kt�rzy zamiast wybiera� rasowe psy od hodowc�w, decyduj� si� na adopcj� tych mieszkaj�cych w schroniskach. W�a�ciciele adopciak�w mierz� si� z wieloma problemami.
05.11.2023 | 13:33

nauka

pies

schronisko dla zwierz�t

zwierz�ta
Czarnek skapitulowa�. Po o�miu miesi�cach jest nominacja dla nowego dyrektora NCN

Narodowe Centrum Nauki

Alicja Gardulska

Prof. Krzysztof J�wiak wygra� konkurs na dyrektora Narodowego Centrum Nauki w lutym, ale Ministerstwo Edukacji do tej pory zwleka�o z powo�aniem go na stanowisko. Dla �rodowiska to prze�om i jasny znak, �e minister Przemys�aw Czarnek wreszcie nauce...
03.11.2023 | 15:22

badania naukowe

nauka

PiS

Przemys�aw Czarnek
Nie b�jmy si� wk..., z�o�� pi�kno�ci wcale nie musi szkodzi�!

psychologia

Tomasz Ulanowski

A cz�sto wr�cz pomaga. Tak mo�na by spuentowa� wyniki bada� opublikowanych w pi�mie "Journal of Personality and Social Psychology", wydawanym przez Ameryka�skie Towarzystwo Psychologiczne.
03.11.2023 | 15:12

antropologia

biologia

nauka

poradnik psychologiczny
Ni� Ciaran przyniesie nam deszcz, ale gro�nie nie b�dzie

prognoza pogody

Krzysztof Drozdowski

Na zachodzie Europy szaleje sztorm Ciaran, nas czeka ciep�y, ale deszczowy i wietrzny tydzie�.
03.11.2023 | 09:17

nauka

pogoda

zjawiska atmosferyczne
Rozwi�� naukowy quiz: Co wiesz o gwiazdach?

quizy Wyborczej

Margit Kossobudzka, Katarzyna Staszak, Ewa Tomkowska, Tomasz Ulanowski

Sprawd�, czy wiesz, dlaczego astronomowie m�wi�, �e jeste�my dzie�mi gwiazd, ile gwiazd na niebie zobaczymy za kilkana�cie lat i kiedy Ziemia znajduje si� najdalej od swojej gwiazdy - S�o�ca?
03.11.2023 | 06:00

gwiazdy

kosmos

nauka

odkrycia
300 twarzy kota. Nowe badanie naukowe

koty

Tomasz Ulanowski

A w�a�ciwie min - bo wed�ug naukowc�w koty dysponuj� tak bogat� mimik�, �e s� w stanie wyrazi� si� niewerbalnie na niemal 300 sposob�w. Prawdopodobnie przez nas.
02.11.2023 | 15:00

antropologia

nauka

przyroda

zwierz�ta
In�ynierka: Po�ar w tunelu mo�e si� rozprzestrzenia� b�yskawicznie. Co robi� w takiej sytuacji?

polscy naukowcy donosz�

Dr in�. Natalia Schmidt-Polo�czyk

Kierowcy w tunelach zatrzymuj� pojazdy, aby zrobi� sobie fotk�, rapuj� w tunelach i kr�c� teledyski, zamawiaj� z nich taks�wk�, wioz� w�zki ze z�omem, staj� na g�owie. Niekt�rzy z upojenia alkoholowego ucinaj� sobie w ich wn�trzu drzemk�.
02.11.2023 | 14:11

in�ynieria

nauka

tunele
Tu� po narodzinach Ziemia prawie zgin�a. Naukowcy wreszcie maj� na to dowody

ksi�yc

Tomasz Ulanowski

Niejako przy okazji Ziemia urodzi�a Ksi�yc, czego dowodzi analiza ska� przywiezionych przez ameryka�skich astronaut�w ze Srebrnego Globu.
02.11.2023 | 12:05

kosmos

nauka

planety

Uk�ad S�oneczny
Naukowcy: w walce ze zmianami klimatu samo zbijanie emisji ju� nie wystarczy

antropocen

Tomasz Ulanowski

Tym bardziej �e klimat jest du�o bardziej wra�liwy na wzrost st�enia gaz�w cieplarnianych w atmosferze, ni� my�leli�my.
02.11.2023 | 05:30

globalne ocieplenie

nauka

przyroda

Zmiana Klimatu
Jak grzyby tworz� nasz �wiat, zmieniaj� nasz umys� i kszta�tuj� nasz� przysz�o��

Nauka

Merlin Sheldrake

Fragment grzybni jest w stanie zregenerowa� ca�� sie�, co �wiadczy o tym, �e pojedynczy osobnik grzybni - je�li kto� odwa�y si� tak powiedzie� w kontek�cie grzyb�w - jest potencjalnie nie�miertelny.
01.11.2023 | 16:00

grzyby

nauka
Pogrzeb w kosmosie? Us�uga jest w zasi�gu kieszeni klasy �redniej

Nauka

Kamil Deresz

Rynek kosmicznych poch�wk�w dynamiczne ro�nie i w latach 2021-22 przychody tej bran�y uleg�y potrojeniu.
01.11.2023 | 12:02

kosmos

nauka

pogrzeb
Raka wyleczysz, nie jedz�c cukru? To mit. Choroby nie spowodujesz te�, jedz�c s�odycze

Tylko Zdrowie

Edyta Bry�a

G�odzenie raka poprzez unikanie cukru to jeden z mit�w, z kt�rymi walcz� lekarze i naukowcy. - Restrykcyjn� diet� zaszkodzimy sobie, a pomo�emy rakowi - m�wi Pawe� Kabata, chirurg i onkolog.
31.10.2023 | 18:00

cukier

dieta

nauka

nowotw�r
Odkrycie na Halloween. Minogi sprzed 160 mln lat

Halloween

Tomasz Ulanowski

Ich bez�uchwowe paszcze wyposa�one w rogowe z�biska i kolczasty j�zyk zainspirowa�y niejednego tw�rc� popkultury. Jednak o ewolucji minog�w wiemy bardzo niewiele - m.in. z powodu ubogiego zapisu kopalnego.
31.10.2023 | 17:00

biologia

nauka

paleontologia

przyroda
Tajemnice ludzkiej pami�ci. Jak m�zg planuje drog� do piekarni

Nauka

Margit Kossobudzka

Po raz pierwszy naukowcy odkryli, �e obszar naszego m�zgu, w kt�rym mie�ci si� pami��, sk�ada si� nie z jednej, ale dw�ch cz�ci.
31.10.2023 | 16:00

m�zg

nauka

zdrowie
Joseph LeDoux: "Po wielu dekadach badania strachu nie my�l� ju� o nim tak jak wi�kszo�� ludzi"

Nauka

Kasper Kalinowski

O tym, dlaczego lubimy si� ba�, obchodzimy Halloween i ogl�damy horrory, kiedy strach pojawi� si� w toku ewolucji, dlaczego nigdy nie wynajdziemy cudownej pigu�ki na stany l�kowe, a sam termin "strach" nale�y stosowa� ostro�nie, Kasper Kalinowski...
31.10.2023 | 13:02

Co czuj�

halloween

m�zg

nauka
Geniusz horroru, pionier science fiction, ale przede wszystkim mi�o�nik nauki - Edgar Allan Poe

Nauka

John Tresch

Twierdzi�, �e jego wiersze powstaj� "krok po kroku a� do uzyskania ostatecznego efektu, precyzyjnie i z zachowaniem rygor�w w�a�ciwych dla problemu matematycznego". Edgar Allan Poe ceni� nauk� - tworzy� przecie� w czasach, kiedy wymy�lenie...
31.10.2023 | 11:00

Edgar Allan Poe

kultura

literatura

nauka
"The New York Times": Jaka jest prawid�owa temperatura cia�a cz�owieka?

zdrowie

Dana G. Smith

Badania sprzed 150 lat wskazuj�, �e �rednia temperatura ludzkiego cia�a mog�a ulec obni�eniu.
31.10.2023 | 08:15

choroby

cia�o

gor�czka

nauka
Naukowcy: praktycznie nie ma szans na ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 st. C

antropocen

Tomasz Ulanowski

Bud�et w�glowy, dzi�ki kt�remu mogliby�my przyhamowa� globalne ocieplenie do w miar� bezpiecznego poziomu, zostanie wyczerpany w najbli�szych sze�ciu latach - ostrzegaj� klimatolodzy w pi�mie "Nature Climate Change".
31.10.2023 | 06:02

globalne ocieplenie

nauka

przyroda

Zmiana Klimatu
Post przerywany jest skuteczny. Zw�aszcza u os�b maj�cych k�opoty z cukrem we krwi

post

Margit Kossobudzka

Od kilku lat o po�cie przerywanym jest g�o�no. Jedni go krytykuj�, uwa�aj�c, �e nic nie daje. Inni uznaj� za spos�b na skuteczne odchudzanie i zachowanie zdrowia. Naukowcy tak�e szukaj� dowod�w na poparcie jednej lub drugiej tezy.
30.10.2023 | 19:00

cukrzyca typu 2

dieta

nauka

styl �ycia
Fala na froncie - co to takiego?

Nauka

Krzysztof Drozdowski

Kiedy czytamy bardziej rozbudowane prognozy pogody, mo�emy si� natkn�� na do�� tajemniczo brzmi�ce okre�lenie "fala na froncie" albo "zafalowanie frontu". By� mo�e te� kojarzy nam si� to okre�lenie z deszczow� pogod� i silnymi, d�ugotrwa�ymi...
30.10.2023 | 18:00

nauka

pogoda

zjawiska atmosferyczne

zjawiska pogodowe
Ksi��ka o socjologu, kt�ry odda� serce Mazurom

Mazury

Dominika My�lak

- Dla mnie najwi�ksz� warto�ci� tej ksi��ki jest to, �e id�c �ladami profesora, uzupe�ni�am swoj� wiedz� o nowe w�tki mazurskie - m�wi Martyna Siudak, autorka reporta�u biograficznego "Andrzej Sakson. Mazur z wyboru".
30.10.2023 | 15:50

historia

ksi��ki

kultura Olsztyn

nauka
Pogodowa karuzela we Wszystkich �wi�tych

Wszystkich �wi�tych

Tomasz Ulanowski

Pogoda we Wszystkich �wi�tych. �wi�teczny tydzie� zapowiada si� ciep�o, a tak�e wietrznie oraz deszczowo. W �rod�, 1 listopada, troch� si� och�odzi.
30.10.2023 | 13:30

globalne ocieplenie

nauka

pogoda

prognoza pogody
Czy ludzie religijni rzadziej ogl�daj� porno? Wszystko zale�y od wyznawanej religii

Nauka

Kasper Kalinowski

Czy religia mo�e wp�ywa� na to, jak cz�sto ogl�damy pornografi�? Wszystko zale�y od tego, w jakim kraju �yj� badani oraz jak przeprowadzimy badanie.
30.10.2023 | 11:00

nauka

poradnik psychologiczny

porno

psychologia
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Paulina Mozolewska

Naukowcy donosz�, �e stracili�my kontrol� nad topnieniem lodowc�w Antarktydy Zachodniej, a j�dro Ziemi przecieka. Badacze odkryli tak�e, �e samice szympansa zwyczajnego przechodz� menopauz�, ale nie chc� opiekowa� si� wnukami. Czego jeszcze...
30.10.2023 | 06:02

klimat

kosmos

nauka

zdrowie
Francuski obraz z XV wieku przedstawia prehistoryczne narz�dzie kamienne

Nauka

Joanna Bujakiewicz

"Dyptyk z Melun" namalowany w 1455 r. przez Jeana Fouqueta tworz� dwa obrazy olejne na desce. Jeden z nich wywo�a� sensacj� archeologiczn�
29.10.2023 | 13:35

archeologia

nauka

sztuka
Kurcinka - bezwzgl�dny paso�yt jerzyk�w

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Kurcinka (Crataerina pallida) to ma�a much�wka, o kt�rej ma�o kto s�ysza� i pewnie niewiele os�b chcia�oby j� spotka� na swojej drodze. Nie do��, �e wygl�da strasznie, to jeszcze �ywi si� krwi�.
28.10.2023 | 14:00

kocham owady!

nauka

owady
Ostatnia Biblioteka Ludzko�ci wymy�lona w Szczecinie. Projekt z ZUT dosta� nagrod� w mi�dzynarodowym konkursie

architektura

Jerzy Po�owniak

Ostatni� Bibliotek� Ludzko�ci szczecinianie zaprojektowali na wyspie po�rodku oceanu, w strefie r�wnikowej. Bo w�a�nie takie miejsce by�oby najdogodniejsze do l�dowania statku kosmicznego przysz�ych odkrywc�w Ziemi po upadku naszej cywilizacji.
28.10.2023 | 09:46

m�odzi z przysz�o�ci�

nauka

Nikola Bukowiecka

plebiscyt

Poprzednia 26 27 28 29 30 ... Nast�pna