PRZYRODA Gazeta Wyborcza

Dlaczego koty chowaj� pazury, a psy nie?

zwierz�ta

Robert Jurszo

Odpowied� na pierwszy rzut oka jest oczywista: bo koty mog� to zrobi�, a psy nie mog�. Ale dlaczego? Chodzi o odmienne funkcje, jakie pazury pe�ni� w �yciu tych zwierz�t.
29.04.2024 | 14:09

koty

przyroda

Psie pazury

psy
7 odkry�, o kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Siedem odkry�

Margit Kossobudzka

Na Podkarpaciu �yj� 104 nied�wiedzie brunatne, Wielka Rafa Koralowa prze�ywa rekordowe bielenie, sonda Voyager-1 zn�w nadaje, a Afryka zmaga si� z kolejn� fal� ospy ma�piej. O czym jeszcze nie wiedzieli�my tydzie� temu?
29.04.2024 | 13:30

kosmos

nauka

przyroda

zdrowie
Naukowcy: Nie ocalimy przyrody, je�li b�dziemy to robi� przeciw rolnikom

europejski zielony �ad

Tomasz Ulanowski

Nie zachowamy rolnictwa bez ochrony przyrody i nie ochronimy przyrody bez udzia�u rolnik�w - uczeni z kilkudziesi�ciu o�rodk�w naukowych na ca�ym �wiecie wzywaj� Uni� Europejsk� do w��czenia rolnik�w w plany dotycz�ce odbudowy dziczy.
29.04.2024 | 12:41

antropocen

antropologia

Klimat i �rodowisko

Nasza Europa
Ka�u�nice - najwi�ksze chrz�szcze naszych w�d

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Jak do tej pory naukowcy opisali ok. 2 tys. gatunk�w chrz�szczy, kt�re prowadz� wodny tryb �ycia. Cz�� z nich nale�y do rodziny ka�u�nicowatych, licz�cej w Polsce 77 gatunk�w.
28.04.2024 | 15:51

nauka

przyroda

zwierz�ta
Pingwiny cesarskie potrzebuj� do �ycia lodu. A z nim w Antarktyce coraz gorzej

zwierz�ta

Ewa Tomkowska

Trzy dni temu - 25 kwietnia obchodzili�my Mi�dzynarodowy Dzie� Pingwina. Naukowcy opublikowali z tej okazji badanie wskazuj�ce na rekordowo niski poziom lodu morskiego w Antarktyce.
28.04.2024 | 12:00

Antarktyda

globalne ocieplenie

ochrona �rodowiska

pingwiny
Wielka Rafa Koralowa prze�ywa najci�sz� w historii epidemi� tzw. bielenia

Wielka Rafa Koralowa

Tomasz Ulanowski

Czy majestatyczny ekosystem znajduj�cy si� u p�nocno-wschodniego wybrze�a Australii prze�yje pi�te bielenie w ostatnich o�miu latach? A je�li tak, to czy prze�yje nast�pne? Rokowania s� z�e.
25.04.2024 | 13:15

antropocen

globalne ocieplenie

nauka

przyroda
Sier��, odchody, mikroskop i statystyka. Naukowcy policzyli nied�wiedzie w Bieszczadach

nied�wiedzie

Anna Gorczyca

Nied�wiedzi jest w Polsce wi�cej albo nawet mniej, ni� do tej pory uwa�ano. Jak to mo�liwe?
24.04.2024 | 14:00

Bieszczady

drapie�nik

nauka

ochrona �rodowiska
Kiedy� powierzchnia l�dowa Australii by�a wi�ksza o jedn� trzeci�

archeologia

Margit Kossobudzka

Najnowsza analiza ponad 4 tys. kamiennych artefakt�w odkrytych na wyspie u wybrze�y p�nocno-zachodniej Australii pozwoli�a uczonym na nakre�lenie obrazu �ycia Aborygen�w dziesi�tki tysi�cy lat temu.
24.04.2024 | 06:00

Aborygeni

antropologia

australia

klimat
Zasiewanie chmur. Wyja�niamy "tajemnic�"

zjawiska atmosferyczne

Krzysztof Drozdowski

Pow�d� w Dubaju, teraz w Chinach. Wyja�niamy, dlaczego zasiewanie chmur nie ma z nimi nic wsp�lnego.
23.04.2024 | 16:57

nauka

pow�d�

przyroda

susza
Nie ma, nie ma wody na torfowiskach. Trzeba to zmieni�. A przy okazji zarobi� mog�... rolnicy

m�j biznes

Konrad Wojciechowski

Odnawianie torfowisk ma pom�c przyrodzie w walce ze skutkami globalnego ocieplenia. Pomaga te� w�a�cicielom grunt�w, kt�rzy korzystaj�c z dop�at rolno-�rodowiskowych, mog� nie�le zarobi� na ekologii.
23.04.2024 | 05:19

ekologia

przyroda

torfowiska
Dzie� Ziemi. Oto, jak naprawd� dzia�a �wiat

Dzie� Ziemi

Vaclav Smil

W Dzie� Ziemi przedrukowujemy przedpremierowy fragment polskiego wydania ksi��ki prof. Vaclava Smila pt. "Jak naprawd� dzia�a �wiat".
22.04.2024 | 16:00

antropocen

nauka

przyroda

technologie
Co �wiadczy o tym, �e tw�j kot si� starzeje?

koty

Margit Kossobudzka

Wiele zale�y od genetyki, rasy, witalno�ci i oczywi�cie tego, jak si� nim do tej pory opiekowa�e�.
21.04.2024 | 17:00

biologia

nauka

przyroda

zwierz�ta
�l�skie to nie tylko kopalnie i fabryki. To tak�e pi�kne i ciekawe rezerwaty przyrody

ochrona �rodowiska

Ewa Furtak

Gdzie mo�na wybra� si� na wycieczk� w weekend? Wojew�dztwo �l�skie to wiele miejsc cennych przyrodniczo.
19.04.2024 | 12:50

Beskidy

Cieszyn

ekologia

przyroda
Wiosn� nie tylko wam chce si� ta�czy�. Poznajcie w�sika zieloniaczka

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

W�sikowate (Adelidae) to rodzina ma�ych motyli, kt�ra w Polsce liczy ok. 30 gatunk�w.
20.04.2024 | 17:00

biologia

nauka

owady

przyroda
Japo�czycy w du�ej mierze pochodz� od Chi�czyk�w - potwierdzaj� genetycy

Japonia

Tomasz Ulanowski

Na dziedzictwo genetyczne dzisiejszych Japo�czyk�w sk�ada si� imigracja trzech odr�bnych lud�w. A tak�e spu�cizna neandertalczyk�w i denisowian.
18.04.2024 | 06:00

antropologia

archeologia

biologia

genetyka
A gdyby tak kolory same ros�y? Naukowcy maj� pomys� jak to zrobi�

kolory

Tomasz Ulanowski

Proponuj� stworzenie genetycznie modyfikowanych kolorowych organizm�w - z kt�rych potem mo�na by wyprodukowa� tkaniny.
17.04.2024 | 17:00

genetyka

GMO

nauka

przyroda
Uwaga na �mije! Pojawi�y si� nie tylko na Podhalu, ale i w Tatrach

TPN

Marek Podmok�y

Niedawna cieplejsza aura spowodowa�a, �e w miejscach nas�onecznionych pojawi�y si� �mije. Jedn� z nich zauwa�y� przy drodze do Morskiego Oka le�niczy Tatrza�skiego Parku Narodowego, Grzegorz Bryniarski.
17.04.2024 | 16:11

Podhale

przyroda

Tatry

�mija
Jak i dlaczego mi�nie si� starzej� i s�abn�? Naukowcy odkrywaj� szczeg�y

staro��

Tomasz Ulanowski

Z wiekiem mi�nie wiotczej�. Naukowcy ju� wiedz� dlaczego. Dobra wiadomo��? Mo�na ten proces spowolni�.
17.04.2024 | 12:22

antropologia

epigenetyka

mi�nie

nauka
Druga tura wybor�w. 10 pyta� do kandydat�w na burmistrza podlaskiego Augustowa

wybory samorz�dowe 2024

Maciej Cho�odowski

Przed drug� tur� wybor�w samorz�dowych przepytali�my kandydat�w na burmistrz�w Augustowa i Hajn�wki o najwa�niejsze problemy z jakimi - naszym zdaniem - przyjdzie si� im zmierzy�. Dzi� publikujemy odpowiedzi ubiegaj�cych si� o ten fotel w Augustowie.
17.04.2024 | 10:16

August�w

betonoza

inwestycje

przyroda
Kawa arabika wyewoluowa�a w Afryce, ale zacz�to j� uprawia� w Jemenie - zaskakuj� naukowcy

kawa

Tomasz Ulanowski

Do narodzin gatunku, bez kt�rego dzisiaj setki milion�w ludzi nie wyobra�aj� sobie �ycia, dosz�o samorzutnie ponad 610 tys. lat temu.
16.04.2024 | 15:57

antropocen

genetyka

GMO

nauka
Lasy opryskane pestycydami z samolot�w. Prawnicy martwi� si� o tereny Natura 2000

Natura 2000

Aleksander Gurgul

Prawnicy zajmuj�cy si� przyrod� wzi�li pod lup� ubieg�oroczne wiosenne opryski w lasach, kt�re w j�zyku le�nik�w nazywa si� "zabiegami agrolotniczymi". Wskazali kilka kontrowersji wok� obszar�w Natura 2000 i dali rekomendacje.
14.04.2024 | 19:00

ClientEarth

Lasy Pa�stwowe

opryski

pestycydy
�ylenice. Przera�aj�ce owady �yj�ce mi�dzy wod� a l�dem

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Wida� je najcz�ciej na prze�omie kwietnia i maja, jednak w tym roku pojawi�y si� znacznie wcze�niej. Mo�na je zaobserwowa� w pobli�u rzek, jezior i innych zbiornik�w wodnych.
14.04.2024 | 09:00

jezioro

owady

przyroda

rzeki
Z tego lasu w ci�gu roku wyp�ywa woda warta 20 mln z�. Rezerwat Madohora to test dla nowej w�adzy

Lasy Pa�stwowe

Ewa Furtak

O powi�kszenie Madohory zabiegaj� naukowcy, samorz�dowcy i aktywi�ci. Pomys� natomiast nie podoba si� Lasom Pa�stwowym.
13.04.2024 | 17:08

aktywi�ci

Beskidy

ekologia

naukowcy
Naukowcy zaskakuj�. Bonobo potrafi� by� bardziej agresywne ni� szympansy zwyczajne

bonobo

Tomasz Ulanowski

Czy�by pada� mit "rozkochanych hipis�w", bonobo, do kt�rych pono� jeste�my bardziej podobni ni� do wojowniczych szympans�w zwyczajnych?
13.04.2024 | 09:00

agresja

antropologia

nauka

przemoc
Niezwyk�e odkrycie w "Science". Oto glon, kt�ry sam pobiera azot z atmosfery

odkrycie naukowe

Tomasz Ulanowski

Naukowcy z USA, Tajwanu i Japonii nakryli przyrod� na procesie, kt�ry wed�ug dotychczasowej wiedzy o historii �ycia na Ziemi przytrafi� si� ledwie kilka razy!
12.04.2024 | 13:03

antropocen

bakterie

globalne ocieplenie

nauka
Rozwi�� quiz. Co wiesz o kwiatach?

quizy Wyborczej

Tomasz Ulanowski

Sprawd�, ile wiesz o kwiatach. Odpowiedzi na wszystkie pytania mo�na znale�� na naszych �amach!
12.04.2024 | 06:00

kwiaty

nauka

przyroda

quiz
Le�nicy dronem szukaj� bocian�w czarnych w Puszczy Kozienickiej. Odkryli nowe gniazdo

przyroda

Ma�gorzata Rusek

Od kilku dni nad Puszcz� Kozienick� lata dron wyposa�ony w kamer� termowizyjn�. Szuka bocian�w czarnych.
11.04.2024 | 11:40

bocian czarny

Lasy Pa�stwowe

nadle�nictwo kozienice

ochrona �rodowiska
Zmiana pogody. W �rod� o 10 stopni ch�odniej

pogoda

Tomasz Ulanowski

Marzec by� dziesi�tym rekordowo gor�cym miesi�cem z rz�du (globalnie rzecz bior�c). Kwiecie� rozpocz�� si� z podobnym przytupem. Co si� dzieje z pogod� i klimatem?
09.04.2024 | 12:45

antropocen

globalne ocieplenie

nauka

prognoza pogody
Ratujmy meteoryty - apeluj� naukowcy

meteoryt

Tomasz Ulanowski

Przez globalne ocieplenie i topnienie lodowc�w mo�emy na zawsze zgubi� dziesi�tki tysi�cy meteoryt�w. A z nimi - bezcenn� wiedz� o pocz�tkach Uk�adu S�onecznego.
09.04.2024 | 06:24

Antarktyda

globalne ocieplenie

lodowce

nauka
Nie zaprzecz�, niekt�re newsy ze �wiata zwierz�t wywo�uj� u�miechy w redakcji

kryzys klimatyczny

Aleksander Gurgul

Foka pluj�ca w bielika, kaszaloty wypr�niaj�ce si� w obronie przed orkami i poszukiwania tygrysa jawajskiego. T�em do tych, czasem �miesznych, a na pewno ciekawych wiadomo�ci jest katastrofa, kt�r� ludzko�� sprowadzi�a na zwierz�ta.
07.04.2024 | 15:20

globalne ocieplenie

przyroda

Tylko na Wyborcza.pl

Zmiana Klimatu
�yrytwa pluskwowata. Je�li j� spotkasz, nie bierz jej do r�ki, bo mo�e bole�nie uk�si�

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Niedawno natrafi�em na tysi�ce �yrytw, kt�re zamiast p�ywa� pod wod�, wola�y siedzie� przy brzegu. Dlaczego?
07.04.2024 | 07:11

owady

pluskwiak

przyroda

zwierz�ta
Rewolucja przemys�owa wybuch�a 100 lat wcze�niej, ni� s�dzili�my

antropocen

Tomasz Ulanowski

Za symboliczn� dat� wybuchu rewolucji przemys�owej przyjmuje si� rok 1750. Nies�usznie - dowodz� naukowcy z Wielkiej Brytanii.
06.04.2024 | 10:32

antropologia

nauka

przemys�

przyroda
Ranny nied�wied� na s�owackim pograniczu mo�e prze�y�. Ale musi przej�� do Polski

nied�wiedzie

Bart�omiej Kura�

S�owacy zorganizowali ob�aw� na rannego nied�wiedzia w pobli�u granicy z Polsk� i Czechami. U naszych po�udniowych s�siad�w mo�e zosta� zabity, szans� na prze�ycie ma w Polsce.
06.04.2024 | 07:02

G�ry

Klimat i �rodowisko

ochrona �rodowiska

Polska
Tatry. Nied�wied� w�ama� si� do herbaciarni w Dolinie Str��yskiej. Inne w przesz�o�ci skaka�y po autach i dobija�y si� do schronisk

Tatry

Marek Podmok�y

Internet obieg�y kr�tkie filmy, przedstawiaj�ce rodzin� nied�wiedzi na szlaku w Dolinie Ko�cieliskiej oraz w pobli�u schroniska na Ornaku. Ostatnio �lady nied�wiedzia znaleziono przy ko�cu Doliny Str��yskiej - zwierz� w�ama�o si� do sza�asu, w...
04.04.2024 | 13:28

nied�wiedzie

przyroda

TPN

tury�ci
W USA maj� zabi� blisko p� miliona s�w. Przekonuj�, �e to najlepsze rozwi�zanie

ochrona przyrody

Robert Jurszo

A przynajmniej takiego zdania s� ameryka�skie s�u�by ochrony przyrody, kt�re chc� masowo zabija� puszczyki jednego gatunku, by chroni� inne, zagro�one wygini�ciem sowy. Protestuj� organizacje prozwierz�ce, a w tle s�ycha� echa wojen o wycinanie...
04.04.2024 | 11:06

przyroda

ptaki

sowy

Stany Zjednoczone
Tu raki zimuj�! Powsta� rezerwat dla meandr�w Smarkatej

ochrona przyrody

Anna Gorczyca

Dolina Smarkatej - tak b�dzie nazywa� si� nowy, 99. rezerwat przyrody na Podkarpaciu. Obejmie 5 kilometrowy, unikatowy, odcinek meandr�w rzeczki Smarkatej z fragmentami jej dop�yw�w. �yj� w niej m.in. raki szlachetne, �aby trawne, bobry i wydry.
04.04.2024 | 08:07

lasy

przyroda

rezerwat

rzeka
Narodziny �ycia na Ziemi. Naukowcy coraz bli�ej rozwi�zania wielkiej tajemnicy

�ycie

Tomasz Ulanowski

Uczeni z Niemiec potwierdzili eksperymentalnie, �e �yciu pomog�a gor�ca woda przep�ywaj�ca przez ska�y.
03.04.2024 | 18:14

biologia

chemia

nauka

przyroda
Spektakularne zdj�cia dzikiej przyrody. Znamy laureat�w World Nature Photography Awards 2024

Zdj�cia

Rafa� Szczepankowski

G��wna nagroda w konkursie World Nature Photography Awards 2024 trafi�a do Tracey Lund z Wielkiej Brytanii za zdj�cie g�uptak�w, sfotografowanych pod wod� u wybrze�y Szetland�w. Autorka otrzyma�a presti�owy tytu� Fotografki Roku WNPA oraz nagrod�...
03.04.2024 | 13:01

konkurs fotograficzny

przyroda

The World Nature Photography Awards 2024

zdj�cia
Niezwyk�e zachowanie obronne fok. Zaobserwowano je po raz pierwszy

zwierz�ta

Robert Jurszo

Olrzymie szcz�cie mia�a mi�o�niczka przyrody, kt�ra na wyspie Wight zaobserwowa�a interakcj� mi�dzy fok� a bielikiem, jakiej dot�d nie opisano.
02.04.2024 | 14:06

bielik

foki

isle of wight

przyroda
Tygrys jawajski jednak nie wygin��? W�a�nie znaleziono dow�d na jego istnienie

Klimat i �rodowisko

Robert Jurszo

By� mniejszym podgatunkiem tygrysa azjatyckiego. A mo�e jednak jest? Mo�liwe, �e tygrys jawajski jednak nie wygin��. S� na to pierwsze dowody.
02.04.2024 | 10:20

Indonezja

Jawa

przyroda

zwierz�ta

Poprzednia 6 7 8 9 10 ... Nast�pna