PRZYRODA Gazeta Wyborcza

Sk�d susza w Europie? Arktyka ociepla si� a� cztery razy szybciej ni� �rednio ca�a Ziemia

antropocen

Tomasz Ulanowski

Tempo lokalnego ocieplenia klimatu w Arktyce jest wi�c dwa razy szybsze, ni� do tej pory uwa�ano.
12.08.2022 | 15:00

Arktyka

globalne ocieplenie

nauka

przyroda
Praca umys�owa ci� m�czy, zasypiasz za kierownic�? Naukowcy ju� wiedz�, dlaczego 4-godzinny dzie� pracy ma sens

m�zg

Tomasz Ulanowski

Przyczyna tego, �e praca umys�owa potrafi zm�czy� tak jak praca fizyczna, jest czysto fizyczna. A w zasadzie chemiczna, bo w zm�czonym m�zgu kumuluje si� pewien przydatny, ale potencjalnie toksyczny zwi�zek chemiczny.
11.08.2022 | 17:00

antropologia

biologia

nauka

przyroda
Drzewa-uchod�cy. Uciekaj� przed zmianami klimatu

antropocen

Tomasz Ulanowski

Wielkie migracje r�nych gatunk�w drzew - obserwowane ju� w Europie - potwierdzaj� badania przeprowadzone w USA. Tak globalne ocieplenie zmienia biosfer�.
11.08.2022 | 06:00

ekocyd

globalne ocieplenie

nauka

przyroda
Kichaj� nawet g�bki, jedne z najstarszych zwierz�t na Ziemi. A ich "gluty" to �akome k�ski

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

G�bki kichaj� z tego samego powodu co my - twierdz� naukowcy.
10.08.2022 | 17:00

biologia

nauka

przyroda

ro�liny
Sterta �mieci w �rodku lasu ko�o Rzeszowa. Z dokumentami, po kt�rych �atwo trafi� do sprawcy

�mieci

Rafa� Bolanowski

Droga w �rodku lasu ��cz�ca G�og�w Ma�opolski z Soko�owem Ma�opolskim, a na niej sterta porozrzucanych �mieci. Kto� razem z odpadami wyrzuci� te� dokumenty. - Bez problemu mo�na si� dowiedzie�, kto zgubi� sw�j dobytek w lesie - m�wi czytelnik...
10.08.2022 | 14:50

Klimat i �rodowisko

przyroda

Rzesz�w
"Kochaj, nie r�nij". Magistrat: Przeanalizujemy wnioski przyrodnik�w o ochron� teren�w zielonych

ekologia

Mateusz Kokoszkiewicz

Wroc�awscy przyrodnicy w ramach kampanii Dziki Wroc�aw znanej z has�a "Kochaj, nie r�nij" przes�ali 26 wniosk�w o ochron� cennych przyrodniczo obszar�w Wroc�awia. Urz�d miejski zapewnia, �e kompleksowo przeanalizuje te propozycje.
09.08.2022 | 08:42

klimat

Las Mokrza�ski

pola irygacyjne

przyroda
Czu� jesie�. Pierwsze bociany wylecia�y do ciep�ych kraj�w, s� za Rzeszowem

bociany

msw

Naukowcy Uniwersytetu Zielonog�rskiego monitoruj� trasy lot�w lubuskich bocian�w. Pierwsze osobniki wylecia�y ju� do Afryki i przekroczy�y Rzesz�w.
09.08.2022 | 07:25

przyroda

Uniwersytet Zielonog�rski
Przepi�rka nawo�uje do �niw, a potem trafia pod lufy my�liwych

Dr Betleja patrzy na ptaki

Jacek Betleja

Szacuje si�, �e corocznie ok. 1,6 miliona przepi�rek zmierzaj�cych na afryka�skie zimowiska pada ofiar� polowa�. Ta bezsensowna rze� musi si� w ko�cu zako�czy�.
08.08.2022 | 15:00

nauka

przyroda

ptaki

zwierz�ta
�ukasz �uczaj, botanik: Wprowad�my feng shui do naszych nudnych ogrod�w. I jedzmy chwasty!

Du�y Format

Zuzanna Buk�aha

Polski ogr�d jest zwykle bardzo prosty: rz�d tui i trawnik. Mia�em niedawno go�cia ze Szkocji, kt�ry stwierdzi�: "Bo�e, Polska wygl�da jak klocki Lego!".
08.08.2022 | 05:58

dzikie ro�liny

ogr�d

przyroda

ro�liny
Gliniarz na�cienny - okre�lany jako "zmutowany szersze�", cho� wcale go nie przypomina i nie jest agresywny

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Gliniarz na�cienny to okaza�a ��d��wka, kt�ra pojawi�a si� u nas w latach 60. ubieg�ego wieku. Z pocz�tku by� rzadki i spotykany g��wnie w po�udniowo-wschodniej cz�ci Polski, jednak kilka lat temu sta� si� du�o liczniejszy, najpewniej na skutek...
06.08.2022 | 19:20

owady

przyroda

zwierz�ta
Mewy szalej� na Kapu�ciskach. - Do ha�asu przywykli�my, ale dlaczego mewy atakuj� inne ptaki? - pytaj� mieszka�cy

przyroda

mc

- Mewy w mie�cie to nic nowego, gniazduj� na dachach - wyja�nia Dawid Kilon, bydgoski ornitolog. - To miejscy czy�ciciele.
06.08.2022 | 14:31

Kapu�ciska

ptaki

ptaki w mie�cie
Niekt�re gatunki obce s� inwazyjne i to nie ich wina

koty

Listy do Wyborczej

Czy zmiana statusu kota na inwazyjny co� zmieni? Nic, absolutnie nic. Uznanie go za gatunek inwazyjny nie rodzi �adnych skutk�w prawnych. Jedynie od w�a�cicieli kot�w mo�na oczekiwa�, aby np. ograniczali czas przebywania zwierz�t na zewn�trz.
05.08.2022 | 10:09

Biologia

Przyroda

wyborcza to wy
Oto najwa�niejsze liczby antropocenu. Koniecznie poznajcie cho� cz�� z nich

antropocen

Tomasz Ulanowski

Naukowcy stworzyli wielk� baz� danych, kt�ra w spos�b przyst�pny dla nas, maluczkich, pokazuje, jak zmienili�my �wiat.
04.08.2022 | 14:07

ekocyd

globalne ocieplenie

m�zg

nauka
Co takiego jest w chmurach Niderland�w, �e uwiod�y Rembrandta i Vermeera, a przede wszystkim van Ruisdaela?

Wolna Sobota

Marta Grzywacz

Polskie "przewietrzy� si�" nie oddaje niderlandzkiego "uitwaaien" - kt�re oznacza bardziej "przewia� si�" i oczy�ci� g�ow� z ci�kich my�li.
04.08.2022 | 09:34

holandia

johannes vermeer

malarstwo

przyroda
Nie tylko Puszcza Bia�owieska! Na wakacyjnych odkrywc�w czekaj� inne wspania�e lasy i tereny przyrodnicze

wakacje 2022

Robert Jurszo

Polska ma wiele wspania�ych miejsce przyrodniczych, kt�re wci�� czekaj� na odkrycie przez turyst�w. Warto je pozna�, pojecha�, zobaczy� i si� zachwyci�!
04.08.2022 | 07:30

Dolina Dolnej Odry

lasy

ochrona przyrody

przyroda
Tatry. Uwaga na drucie�ce w g�rskich potokach. Paso�yty mog� zmusi� owady nawet do... samob�jstwa

Tatry

Piotr Starmach

D�ugie, bia�e, wij�ce si� nitnikowce wygl�dem przypominaj� tasiemce. Dla ludzi, kt�rzy przez przypadek po�kn� je w trakcie picia wody ze strumienia, maj� by� niegro�ne. Mimo to przyrodnicy TPN odradzaj� "spo�ywania" bezkr�gowc�w.
03.08.2022 | 15:25

G�ry

Klimat i �rodowisko

k�piel

paso�yty
Ceny energii rosn�. Jak przetrwa� zim� (a tak�e lato) i nie zbankrutowa�

Tomasz Ulanowski

Przede wszystkim warto oszcz�dza� energi�. Oto kilka prostych sposob�w.
03.08.2022 | 06:00

antropocen

ceny paliw

ceny pr�du

energia
Lasy Pa�stwowe. Le�nik ujawni� wycink� w pobli�u gniazda bielik�w. Straci� prac�

Lasy Pa�stwowe

Aleksander Gurgul

Jeszcze rok temu Lasy Pa�stwowe chwali�y si� prac� stra�nika le�nego, kt�ry ratowa� bieliki. Niedawno straci� on prac�, bo - jak sam twierdzi - zg�osi� wycink� w rejonie, gdzie gniazdowa�y bieliki. Sprawa znajdzie fina� w s�dzie.
03.08.2022 | 06:00

bielik

bieliki

lasy

przyroda
"Kochaj, nie r�nij". Przyrodnicy chc� ochrony wroc�awskich cennych teren�w zielonych

przyroda

Mateusz Kokoszkiewicz

Koalicja Wroc�awska Ochrona Klimatu domaga si� od prezydenta Jacka Sutryka dzia�a� w kierunku ochrony 26 cennych przyrodniczo obszar�w. - Niestety wroc�awskie lasy, mokrad�a i ��ki s� zagro�one susz� czy zabudow� - m�wi� przyrodnicy.
02.08.2022 | 12:21

Akcja Miasto

ekologia

Las Mokrza�ski

pola irygacyjne
Na najpi�kniejsz� polan� w Beskidzie Wyspowym wjecha�y buldo�ery. "Tracimy jeden z najpi�kniejszych widok�w"

Beskid Wyspowy

Angelika Pito�

Na polanie Stumorgowej, jednej z najbardziej malowniczych w otulinie Rezerwatu Przyrody Mogielica (Beskid Wyspowy), rozpocz�y si� prace budowlane. Aktualny plan zagospodarowania nie dopuszcza tam �adnej zabudowy - w�a�ciciel zdoby� pozwolenie na...
02.08.2022 | 10:21

Beskidy

inwestycje

Limanowa

przyroda
Kot jest w Polsce tak samo "obcy" i "inwazyjny" jak ka�dy z nas

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Idea inwazyjno�ci gatunk�w to nie prawo przyrody. Jej uznaniowo�� mo�na wi�c kwestionowa�. A nawet nale�y - podobnie jak inne kulturowe wymys�y.
31.07.2022 | 12:00

antropocen

biologia

ekocyd

koty
Jak to mo�liwe, �e koty, b�d�ce wielkimi samotnikami, potrafi� si� dogada�, a nawet przytuli�?

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Fizjologiczn� zagadk� tego fenomenu rozpracowali naukowcy z Japonii.
29.07.2022 | 19:55

antropologia

biologia

kot

nauka
Prof. El�anowski ostro o naukowcach z PAN: Atak na kota to ju� nawet nie paranauka. To pomylone doktrynerstwo

przyroda

Andrzej El�anowski

W Europie koty nie s� ani obce, ani inwazyjne - ani faktycznie, ani prawnie. Polskie Towarzystwo Etyczne wzywa do respektowania tej oczywisto�ci.
29.07.2022 | 12:28

antropocen

biologia

ekocyd

koty
Chcesz broni� las�w? Wybierz si� na spacer z MODrzewiem oraz fundacj� Lasy i Obywatele

lasy

geo

Kto chce zaanga�owa� si� w obron� las�w lub sp�dzi� dobrze czas poznaj�c skarby podbydgoskiej przyrody, nie mo�e przeoczy� sobotniego spaceru ze stowarzyszeniem MODrzew oraz fundacj� Lasy i Obywatele.
29.07.2022 | 12:11

drzewa

natura

przyroda

�rodowisko
Odkrycie ornitologiczne w Ma�ej Fatrze na S�owacji. Tak daleko na p�nocy tych ptak�w nie widziano

S�owacja

Marek Podmok�y

�tefan Matis, pracownik S�owackiego Parku Narodowego Kras, podczas wspinaczki w Ma�ej Fatrze zaobserwowa� jask�k� skaln� - ptaka, kt�rego nigdy wcze�niej nie spotykano tak daleko na p�nocy.
28.07.2022 | 18:13

g�ry

Ma�a Fatra

ornitologia

przyroda
Pierwsze bociani�tko wyfrun�o z gniazda Taurona w Niepo�omicach. Napoleon zadziwi� swoje rodze�stwo

przyroda

Ada Chojnowska

66 dni - tyle czasu od momentu wyklucia potrzebowa� Napoleon, m�ody bocian z Niepo�omic, �eby po raz pierwszy wylecie� z gniazda. To jeden z blisko 1300 ptak�w zaobr�czkowanych w tym sezonie l�gowym na s�upach energetycznych Taurona.
28.07.2022 | 16:14

bociany

Niepo�omice

ptaki

Tauron
Botaniczka i poetka prof. Urszula Zaj�czkowska: Gatunek "inwazyjny" to niekoniecznie samo z�o

przyroda

Tomasz Ulanowski

Zgodnie z ide� inwazyjno�ci gatunk�w Ziemia jest naturalnie poci�ta granicami, kt�re daj� narodom w�adz� nad przyrod�. Wi�c kiedy pojawia si� "obcy", nale�y go wyci�� - ironizuje uczona.
28.07.2022 | 12:22

antropocen

biologia

nauka

ro�liny
Ludzie korzystali z mleka innych zwierz�t tysi�ce lat przed tym, zanim mogli je strawi�

przyroda

Tomasz Ulanowski

Jak to si� sta�o, �e przez ostatnie 11,5 tys. lat organizmy doros�ych ludzi "nauczy�y si�" trawi� laktoz�, czyli cukier obecny w mleku? W najnowszym "Nature" naukowcy stawiaj� ciekaw� hipotez�.
27.07.2022 | 17:00

antropocen

antropologia

biologia

ewolucja
Znikaj� wyspy brunatnych pelikan�w

Zdj�cia

Marta B�a�ejowska

Kilkana�cie lat temu istnia�o oko�o 15 wysp z koloniami l�gowymi ptaka stanowego Luizjany. Ale dzisiaj tylko na sze�ciu wyspach s� gniazda pelikan�w brunatnych - reszta znikn�a pod wod�. Raccoon Island, oddalona o godzin� jazdy �odzi� od l�du,...
27.07.2022 | 08:02

klimat

Luizjana

pelikany

przyroda
Wreszcie dobra wiadomo��. Bakterie �yj�ce w europejskich jeziorach zjadaj� plastik

antropocen

Tomasz Ulanowski

Te bakterie mog� wi�c uratowa� nasze jeziora cho� przed cz�ci� zanieczyszcze�, jakie �rodowisku naturalnemu zafundowa� cz�owiek.
26.07.2022 | 17:20

biologia

mikroplastik

nauka

plastik
Nosem i jednocze�nie oczami - nowe badania dowodz�, �e tak psy do�wiadczaj� �wiata

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

O tym, �e psy maj� doskona�y w�ch, nie musimy czyta�. Ka�dy, kto jest lub by� kiedy� opiekunem psa, zna mo�liwo�ci jego nosa. Ale naukowcy odkryli co� zaskakuj�cego.
24.07.2022 | 13:33

biologia

nauka

przyroda

psy
Polskie Towarzystwo Etyczne: Sprzeciwiamy si� pi�tnowaniu kot�w jako inwazyjnych i obcych

przyroda

Andrzej El�anowski

Wyra�amy zdecydowany sprzeciw wobec kategoryzacji kota domowego przez Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie jako "inwazyjnego gatunku obcego".
24.07.2022 | 11:30

antropocen

biologia

ekocyd

koty
Taniec dla Kali, dziurawy but, biegaj�cy Hemingwaye. Dzie� na zdj�ciach: 24 lipca 2022 r.

Zdj�cia

Fotoedytorzy 'Gazety Wyborczej'

Ka�dego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" przegl�daj� tysi�ce zdj�� w serwisach informacyjnych. Najlepsze i najciekawsze fotografie ilustruj� p�niej wydarzenia dnia opisywane przez dziennikarzy "Wyborczej". Nie wszystkie zdj�cia trafiaj� do...
24.07.2022 | 08:40

pomoc humanitarna

po�ar

przyroda

sport
Hurtnica pospolita - czarna mr�wka spod kostki brukowej. Ba� si� jej czy nie?

kocham owady!

Mateusz Sowi�ski

Latem m�ode kr�lowe opuszczaj� mrowisko razem z samcami, aby odby� gody. Podczas pierwszej r�jki tysi�ce, a nawet miliony kr�lowych z r�nych kolonii wylatuj� w tym samym momencie.
23.07.2022 | 13:00

biologia

nauka

owady

przyroda
Mi�dzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie pokazuje zdj�cia W�odzimierza Puchalskiego, ojca polskiej fotografii i filmu przyrodniczego

Wiadomo�ci z Krakowa

Marta Gruszecka

Kocha� zwierz�ta i ro�liny, pi�knie o nich opowiada� i by� jednym z najs�ynniejszych polskich przyrodnik�w. "Bezkrwawo �owi�", czyli fotografowa� natur� i pokazywa� j� z bliska. Biografi� i tw�rczo�� W�odzimierza Puchalskiego przypomni...
23.07.2022 | 11:37

ekologia

fotografia

Krak�w

MCK
Na ile motyl jest motylem? Naukowcy odkryli, �e w owadzim DNA jest mn�stwo gen�w bakterii

przyroda

Margit Kossobudzka

Setki mln lat temu mikroorganizmy mog�y da� owadom przewag� ewolucyjn�, przekazuj�c im geny, kt�re na trwa�e zadomowi�y si� w ich DNA.
22.07.2022 | 17:00

biologia

entomologia

mikrobiologia

nauka
Naukowcy zajrzeli do uszu, by sprawdzi�, kiedy prassaki sta�y si� sta�ocieplne. I wywo�ali sp�r

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

Bycie paleontologiem wymaga umiej�tno�ci prowadzenia nieko�cz�cych si� dysput. Ta toczy si� o to, kiedy przodkowie ssak�w nabyli zdolno�� kontroli temperatury organizmu. Jest nowe odkrycie - i nowa sprzeczka.
22.07.2022 | 13:52

biologia

nauka

paleontologia

przyroda
Zabawne zwierzaki. Zdj�cia

Zdj�cia

Marcin Kapica

Jury konkursu Comedy Pet Photo Award 2022 og�osi�o kr�tk� list� finalist�w. Spo�r�d nich zostanie wybrane zostanie zdj�cie roku a jego autor opr�cz nagrody finansowej 2000 funt�w b�dzie m�g� przeznaczy� 5000 funt�w na wybran� przez siebie...
21.07.2022 | 16:08

koty

przyroda

psy

zdj�cia
Barszcz Sosnowskiego w samym centrum Warszawy. "Jest gro�ny, nawet gdy nie kwitnie"

barszcz sosnowskiego

Jakub Che�mi�ski

Toksyczny barszcz Sosnowskiego r�s� tu� przy al. "Solidarno�ci" na Woli. Takich miejsc w Warszawie i w Polsce jest wi�cej, naukowcy tworz� map� wyst�powania barszczy kaukaskich w Polsce.
21.07.2022 | 13:28

al. Solidarno�ci

przyroda

Warszawa

Wola
Co to za w�� pe�za w lesie? Pomy�ka, to niebezpieczne dla zdrowia g�sienice

lasy

�uk

Na pierwszy rzut oka rzeczywi�cie wygl�da jak d�ugi chudy w��. - Przyjrzyjcie si� bardziej, to g�sienice, kt�re tworz� korow�d. I w �adnym wypadku nie dotykajcie, grozi poparzeniem i wysypk� - przestrzegaj� le�nicy.
21.07.2022 | 11:26

g�sienica

Lasy Pa�stwowe

owady

przyroda

Poprzednia 31 32 33 34 35 ... Nast�pna