NAUKA Gazeta Wyborcza

Zostawmy w spokoju jedn� trzeci� Ziemi. Co najmniej

nauka

Tomasz Ulanowski

A najlepiej po�ow� - apeluj� naukowcy w "Science". Rocznie na ca�ym �wiecie a� pi�� mln hektar�w las�w wycinamy pod uprawy.
19.09.2018 | 11:52

globalne ocieplenie

klimat

przyroda
Smog dociera do �o�yska. Mamy na to pierwsze dowody

zdrowie

Wojciech Moskal

Zdaniem naukowc�w to niewielkie cz�steczki w�gla pochodz�ce ze spalania paliw mog� by� odpowiedzialne za cz�� przedwczesnych porod�w, nisk� mas� urodzeniow� i problemy oddechowe ma�ych dzieci.
19.09.2018 | 05:30

nauka
Cz�ste mycie niszczy �ycie

zdrowie

Margit Kossobudzka

Powszechnie stosowane w domach �rodki czysto�ci mog� przyczynia� si� do rozwoju nadwagi u dzieci. W jaki spos�b? Zaburzaj�c mikrobiom jelit.
18.09.2018 | 15:44

mikrobiom

mikrobiota

nauka
Bierzmy przyk�ad z Niemc�w i chro�my szerszenie (cho� zacznijmy od pszcz�)!

nauka

Mateusz Sowi�ski

Na terenie Niemiec �yje ponad 33 tys. gatunk�w owad�w. Niestety, niemal ca�e �rodowisko naturalne naszych zachodnich s�siad�w zosta�o zupe�nie przekszta�cone i wielu owadom grozi wygini�cie.
18.09.2018 | 05:30

owady

pszczo�y
Co z t� dziur� w Sojuzie? Nikt jej palcem nie zatyka, ale problem jest

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Pod koniec sierpnia niespodziewanie odkryto dziur� w statku Sojuz, kt�ry od czerwca cumuje do Mi�dzynarodowej Stacji Kosmicznej. Kto� wywierci� w kad�ubie otw�r, ale nie wiadomo kto, dlaczego i kiedy. W ka�dym razie dow�dca stacji �miertelnie si�...
17.09.2018 | 20:06

nauka
Oto, jak r�j pszcz� dostosowuje si� do otoczenia

nauka

Tomasz Ulanowski

Tworz�ce go pszczo�y nie wahaj� si� po�wi�ci� dla dobra og�u.
17.09.2018 | 17:14

pszczo�y
Najd�u�szy dzie�, czyli polska wyprawa po z�ot� kaczk� do Arktyki

nauka

Tomasz Ulanowski

W punktach pomiarowych naukowcy licz� zalegaj�ce na arktycznej pla�y �mieci. To resztki sieci, zabawki, beczki, buty, torby foliowe, boje, a tak�e drobne kawa�ki plastiku.
17.09.2018 | 12:17

arktyka

globalne ocieplenie

klimat

plastik
7 rzeczy, o kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

To by� tydzie� pe�en niezwyk�ych naukowych wie�ci, w kt�rym po raz pierwszy dowiedzieli�my si� o j�drowych (!) akumulatorach, czy nowym sposobie na wy�apywanie dwutlenku w�gla z atmosfery, a tak�e zobaczyli�my najstarszy rysunek, jaki wyszed� spod...
17.09.2018 | 06:15

nauka
Kto wymy�li� ser? Smaczny sp�r o to, czy najstarszy pochodzi z terenu Polski, czy Chorwacji

Nauka

Joanna Grabowska

Niedaleko Szybenika w Dalmacji zosta�y odkryte naczynia sprzed 7200 lat, w kt�rych zachowa�y si� t�uszcze po fermentacji mleka. - To dow�d na najstarsz� produkcj� ser�w i jogurt�w w regionie �r�dziemnomorza - twierdz� naukowcy brytyjscy, ameryka�scy...
16.09.2018 | 16:52

archeologia

nauka

sery
Nauka inna ni� ze szkolnej �awki. Dzieci i rodzice zachwyceni na Dolno�l�skim Festiwalu Nauki

Wiadomo�ci z Wroc�awia

koz

Co si� stanie z zamro�on� r� w ciek�ym azocie? Jak po chi�sku napisa� swoje imi�? Tego mo�na by�o si� dowiedzie� w Parku Wiedzy na Promenadzie Staromiejskiej. Nauk� inn� ni� ze szkolnej �awki zachwycone by�y dzieci i ich rodzice.
15.09.2018 | 15:20

Dolno�l�ski Festiwal Nauki

nauka

naukowcy
W naszych lasach �yj� grzyby, kt�re poluj� na zwierz�ta

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Wielu osobom ju� sama my�l o drapie�nych grzybach mo�e si� wydawa� czyst� abstrakcj�. Istnieje jednak wiele gatunk�w, kt�re przystosowa�y si� do po�erania innych organizm�w.
15.09.2018 | 08:12

biologia

grzyby

nauka

owady
�tzi mia� tatua�e. Co naukowcy wyczytali z rysunk�w na sk�rze cz�owieka z lodu?

Nauka

Joanna Grabowska

Cho� szcz�tki cz�owieka z lodu by�y badane ju� dziesi�tki razy od chwili, gdy 27 lat temu znaleziono je w topniej�cym alpejskim lodowcu, naukowcy zdecydowali si� ponownie przeanalizowa� 61 tatua�y �tziego. Kolejny raz przyjrzeli si� tak�e ro�linom i...
15.09.2018 | 06:55

Alpy

archeologia

nauka

otzi
Ten tytu� to �garstwo!

Matematyka si� liczy

Irena Cie�li�ska

Czy�by? Je�li to prawda, czyli powy�szy tytu� rzeczywi�cie jest �garstwem, to znaczy, �e ten tytu� m�wi prawd�. Ale skoro jest on prawdziwy, to nie mo�e by� �garstwem, a to znaczy, �e jednak g�osi nieprawd�... I b�d� tu m�dry.
14.09.2018 | 06:16

edukacja

matematyka

nauka
Ig Noble 2018 przyznane! Za odkrycie, �e szympansy nas ma�puj�, muszki psuj� smak wina, a ludzkie mi�so jest ma�o kaloryczne

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Ig Noble to �artobliwe nagrody za badania, kt�re s� cz�sto bardzo warto�ciowe. Najpierw wywo�uj� �miech, ale potem zmuszaj� do my�lenia. Przyznawane s� na Uniwersytecie Harvarda, s� preludium do prawdziwych Nobli, kt�re zostan� og�oszone na pocz�tku...
14.09.2018 | 06:10

ig-nobel

nauka

Uniwersytet Harvarda
Pojedyncza mutacja genetyczna uczyni�a z ludzi biegaczy d�ugodystansowych?

ewolucja

Tomasz Ulanowski

To ona pomog�a nam zej�� z drzew - m�wi� naukowcy z USA - i zabiega� zwierzyn� na �mier�.
13.09.2018 | 07:00

biegi

nauka
Dyrektor ONZ ds. �rodowiska: "Je�li Polska nie zrezygnuje z w�gla, to przegra �wiatow� rywalizacj�"

Nauka

Aleksander Gurgul, San Francisco

W San Francisco trwa w�a�nie szczyt klimatyczny. Zjechali tu przedstawiciele pa�stw i w�odarze miast, organizacje pozarz�dowe i firmy, kt�re chc� walczy� ze zmianami klimatu. Erik Solheim ostrzeg� Polsk�, �e je�li nie uniezale�ni swojej gospodarki...
12.09.2018 | 16:26

nauka

ochrona �rodowiska

ONZ

szczyt klimatyczny
Polska naukowczyni odkry�a nowy spos�b pozyskiwania energii s�onecznej. "To badanie to kamie� milowy"

Spo�ecze�stwo

mw

Wyniki bada� Katarzyny Sok� mog� zrewolucjonizowa� spos�b, w jaki uzyskujemy odnawialn� energi�. Naukowczyni uda�o si� wyodr�bni� z wody wod�r i tlen za pomoc� naturalnego �wiat�a s�onecznego.
12.09.2018 | 15:05

energia odnawialna

nauka
Zapoluj na zorz� polarn�. W najbli�sze noce mo�e by� widoczna w Polsce!

zorza polarna

Karol W�jcicki

Rozpoczyna si� sezon na zorze polarne. Druga po�owa wrze�nia i ko�c�wka marca to najlepszy czas do obserwacji tego niezwyk�ego zjawiska. Kilka dni temu na S�o�cu otworzy�a si� dziura koronalna, kt�ra uwolni�a strumie� na�adowanych cz�stek, co mo�e...
12.09.2018 | 15:00

nauka
Jak po�kn�� dwutlenek w�gla i nie p�kn��. Jest ratunek dla Ziemi?

globalne ocieplenie

Andrzej Ho�dys

To nie magia. Naukowcy przedstawili szybki spos�b na pozbycie si� nadwy�ki dwutlenku w�gla z atmosfery. Chc� tego dokona� za pomoc� kuleczek wykonanych z popularnego tworzywa sztucznego - polistyrenu
12.09.2018 | 06:00

nauka

zmiany klimatu
Polscy fizycy opracowuj� akumulatory j�drowe. Za pieni�dze z laboratorium armii USA

Nauka

Oprac. Piotr Cie�li�ski

Fizycy z Narodowego Centrum Bada� J�drowych sprawdzaj�, czy metastabilny izotop renu 186m m�g�by s�u�y� do magazynowania du�ych ilo�ci energii.
11.09.2018 | 17:09

energia atomowa

fizyka kwantowa

nauka
Raj w centrum miasta. Mo�esz tu robi�, co chcesz, tylko nic nie zrywaj

Nauka

Margit Kossobudzka

Lisy dobieraj� si� do cebulek, a pawie ogryzaj� kwiaty. Ale to nic. Ogr�d Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego obchodzi swoj� 200. rocznic�. To jedno z najstarszych takich miejsc w Polsce, a tak�e w Europie.
11.09.2018 | 06:21

biologia

nauka

ogr�d
Znalaz� imbryk pe�en z�otych monet z czas�w rzymskich. Skarb jest wart ponad milion euro

Nauka

Joanna Grabowska

Kamienne naczynie pe�ne z�otych monet z IV i V wieku zosta�o odkryte na prywatnej budowie w Como we W�oszech. W�oskie media spekuluj�, �e i znalazca, i w�a�ciciel dzia�ki mog� dosta� w nagrod� po 25 proc. warto�ci skarbu.
10.09.2018 | 18:21

archeologia

nauka

skarb

staro�ytno��
Gody paj�k�w. Dlaczego wpadamy w sieci krzy�ak�w?

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Paj�czyny na twarzy to nieodzowny element jesiennych wypad�w do lasu. Jak to si� dzieje, �e tak cz�sto staj� nam na drodze?
10.09.2018 | 16:11

biologia

nauka

owady

paj�k
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie�temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Przegapili�cie naukowe wie�ci z ostatniego tygodnia? Najciekawsze z nich przypominamy poni�ej.
10.09.2018 | 06:23

nauka
W grzybach gustuj� nie tylko ludzie. Na co si� mo�esz natkn��?

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Jesie� nadchodzi wielkimi krokami, a to oznacza, �e wielu z nas ruszy do las�w w poszukiwaniu podgrzybk�w, ma�lak�w i innych wspania�o�ci ze �wiata grzyb�w. B�dziemy o nie konkurowa� ze zwierz�tami, ale przede wszystkim - z owadami. Co takiego si�...
09.09.2018 | 14:39

grzybobranie

grzyby

nauka

owady
Psychologia kwantowa, czyli be�kot naukowy na Uniwersytecie Warszawskim

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Ksi��ka naukowa "Resocjalizacja przez sztuk� sakraln� w kontek�cie psychologii kwantowej" autorstwa prof. Tomasza Rudowskiego z Wydzia�u Stosowanych Nauk Spo�ecznych i Resocjalizacji UW ukaza�a si� przed rokiem. I ju� wtedy wzbudzi�a oburzenie i...
08.09.2018 | 21:05

mechanika kwantowa

nauka

pseudonauka

psychologia
Skarb z Palenque. Ta g�owa starca mo�e przedstawia� legendarnego kr�la Maj�w Pakala Wielkiego

Nauka

Joanna Grabowska

Na naturalnych rozmiar�w g�ow� m�czyzny wymodelowan� w stiuku naukowcy natrafili w ruinach kompleksu pa�acowego w Palenque. S� zaskoczeni, bo twarz jest porowata i pomarszczona jak u starca. Podejrzewaj�, �e to wizerunek Pakala Wielkiego, s�ynnego...
08.09.2018 | 11:46

archeologia

majowie

Meksyk

nauka
Nowatorska metoda walki z nowotworami naukowc�w z Krakowa

nauka

Ada Chojnowska

Atak w kom�rki rakowe bez uszkadzania zdrowych tkanek - tak ma wygl�da� walka z nowotworami dzi�ki krakowskim naukowcom.
08.09.2018 | 07:30

odkrycia

Politechnika Krakowska

Uniwersytet Jagiello�ski

Uniwersytet Rolniczy
Sonda Juno odkry�a, �e Jowisz ma trzy bieguny magnetyczne! Co tam si� dzieje?

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Dotychczas uznawano, �e Jowisz - najwi�ksza planeta Uk�adu S�onecznego - ma podobne pole magnetyczne, co Ziemia. To znaczy, �e z daleka przypomina ono pole magnesu sztabkowego z dwoma biegunami - p�nocnym i po�udniowym. Pomiary sondy Juno wprawi�y...
07.09.2018 | 19:21

fizyka

Jowisz

nauka

pole magnetyczne
Sierpie� wyda� wam si� upalny? Nic dziwnego. Pad� historyczny rekord ciep�a i dalej grzeje

Nauka

Tomasz Ulanowski

Ubieg�y miesi�c by� na naszym kontynencie najgor�tszym sierpniem w historii pomiar�w. A lato ci�gle nie chce si� sko�czy�.
07.09.2018 | 14:02

globalne ocieplenie

klimat

nauka

pogoda
Komitet Noblowski j� pomin��, teraz dosta�a nagrod� Breakthrough Prize - 3 mln dolar�w. "Nie potrzebuj� i nie chc� tych pieni�dzy"

Nauka

Tomasz Ulanowski

Brytyjska profesor i dama Jocelyn Bell Burnell, odkrywczyni kosmicznych pulsar�w, zdecydowa�a si� przeznaczy� ca�� nagrod� na stypendia dla m�odych naukowc�w, kt�rzy pochodz� z grup spo�ecznych niedoreprezentowanych w fizyce.
06.09.2018 | 19:01

astrofizyka

fizyka

Nagroda Nobla

nauka
Nie daj si� nabra� na eko�ciem�. Korporacje robi� nam (zielone) pranie m�zgu

Nauka

Irena Cie�li�ska

Co ��czy koncerny naftowe, producent�w samochod�w, elektrownie w�glowe i wielkie odzie�owe sieci�wki? G��boka troska o zr�wnowa�ony rozw�j. Tak przynajmniej g�osz� ich marketingowe przekazy. Brzmi fa�szywie? Ano w�a�nie.
06.09.2018 | 16:40

ekologia

nauka

ochrona �rodowiska

Ziemia
Kto� wywierci� dziur� w statku Sojuz. Pomy�ka, sabota� czy za�amanie nerwowe kosmonauty?

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Dziura, przez kt�r� ucieka�o powietrze z Mi�dzynarodowej Stacji Kosmicznej, nie by�a wynikiem kolizji z kosmicznym �mieciem lub meteoroidem. Kto� j� celowo wywierci� od �rodka, w module orbitalnym statku Sojuz - poinformowali Rosjanie. Teraz trwa...
06.09.2018 | 09:26

kosmos

Mi�dzynarodowa Stacja Kosmiczna

nauka

sojuz
Dlaczego czas si� wlecze albo p�dzi jak szalony? Naukowcy odkryli w m�zgu zegar, kt�ry tym zarz�dza

Matematyka si� liczy

Sylwia Skorstad

Nudne zebrania w pracy zdaj� si� ci�gn�� w niesko�czono��, a ekscytuj�ca pogaw�dka z atrakcyjnym nieznajomym zawsze trwa za kr�tko. Dw�jka norweskich noblist�w zna ju� odpowied� na pytanie, jak to si� dzieje.
05.09.2018 | 16:18

choroba alzheimera

m�zg

nauka

zdrowie
Przekroczenie (nawet wirtualnych) drzwi bardzo cz�sto resetuje pami��. Czym jest efekt drzwi i dlaczego pami�� p�ata nam figle?

Wysokie Obcasy Extra

Olga Wo�niak

S�owa, kt�re mamy na ko�cu j�zyka i nie spos�b ich sobie przypomnie�. Zapominanie tu� za progiem, po co szli�my. Pami�� robi irytuj�ce psikusy, ale to dla naszego dobra
05.09.2018 | 12:37

nauka

pami��
Kiedy cz�owiek po�lubi sztuczn� inteligencj�? [NOWA SERIA PIOTRA CIE�LI�SKIEGO]

Nauka Extra

Piotr Cie�li�ski; Realizacja: Edyta B�aszczak; Zdj�cia: Anna Czuba; Animacja: Micha� Nowacki; Monta�: Micha� Szyszka

- Cz�� ludzi upiera si�, �e w niekt�rych zaawansowanych systemach wida� ju� �lady �wiadomo�ci. Ale pewne jest to, �e sztuczna inteligencja ju� potrafi nami manipulowa�. Sk�ania� nas do tego, aby�my przypisywali jej ludzkie emocje i uczucia -...
05.09.2018 | 08:00

nauka

sztuczna inteligencja
6 bezcennych skarb�w, kt�re sp�on�y w po�arze Narodowego Muzeum w Rio de Janeiro

Nauka

Joanna Grabowska

Naukowcy nie zbadaj� ju� oryginalnych szcz�tk�w Luzii, nazywanej Matk� Ameryki Po�udniowej, ani ko�ci dinozaur�w z Minas Gerais. Nikt nie obejrzy setek po�udniowoameryka�skich mumii ani unikalnej kolekcji oko�o 5 mln owad�w i insekt�w. Narodowe...
04.09.2018 | 19:41

Brazylia

katastrofa

muzeum

nauka
Arktyka tonie w plastiku. Wraz z ciep�em p�yn� tam �mieci i... kleszcze

Nauka

Tomasz Ulanowski

Kleszcze, omu�ki i inne zwierz�ta z po�udnia oraz coraz wi�cej plastikowych �mieci - takich odkry� dokonali tego lata w norweskim archipelagu Svalbard naukowcy z Polski.
04.09.2018 | 15:31

Arktyka

globalne ocieplenie

nauka

przyroda
Eksperymenty, nauka i du�o rado�ci. Naukobus jedzie do Wasilkowa

nauka

pcg

20 mobilnych stacji badawczych i 3 edukator�w z mn�stwem zagadek naukowych w zanadrzu - w tym sk�adzie Centrum Nauki Kopernik jedzie do ma�ych miejscowo�ci w ca�ej Polsce. Udowadnia, �e nauka zachwyca, budzi ciekawo��, bawi i wci�ga. 3 i 4 wrze�nia...
04.09.2018 | 08:26

szko�y

Wasilk�w
Astronomia to nie nauka? Minister Gowin chce j� usun�� z listy dyscyplin. Naukowcy protestuj�, tak�e we Wroc�awiu

Wiadomo�ci z Wroc�awia

Joanna Dzikowska

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wy�szego chce usun�� astronomi� z listy samodzielnych dyscyplin naukowych. - Nawet przy najlepszej woli tych, kt�rzy b�d� dzieli� pieni�dze, niedu�e �rodowisko astronomiczne mo�e na tym straci�. A wtedy m�odzi wyjad�...
04.09.2018 | 07:07

astronomia

Jaros�aw Gowin

ministerstwo nauki i szkolnictwa wy�szego

nauka

Poprzednia 176 177 178 179 180 ... Nast�pna