NAUKA Gazeta Wyborcza

Naukowcy namawiaj� Amerykan�w do przej�cia na diet� wege. To dobre dla ka�dego cz�owieka i ca�ej Ziemi

nauka

Tomasz Ulanowski

O tym, �e twoja dieta to nie tylko twoja sprawa, przekonuje coraz wi�cej bada�.
09.08.2019 | 12:46

globalne ocieplenie

klimat

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Ziemia nieobiecana z raportu IPCC [KOMENTARZ]

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Czekaj� nas g��d i wojny o przestrze� �yciow�.
08.08.2019 | 15:00

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Marsza�ek Kuchci�ski polecia�. Ale co� brzydkiego pozosta�o po nim w powietrzu

klimat

Monika Walu�

Loty Marka Kuchci�skiego kosztowa�y miliony z�otych, ale opr�cz bud�etu pa�stwa ucierpia�o tak�e �rodowisko. Podczas swoich podniebnych podr�y marsza�ek wyemitowa� co najmniej 240 ton dwutlenku w�gla! W�glowy �lad zostawi�a tak�e jego limuzyna.
08.08.2019 | 14:44

Marek Kuchci�ski

nauka
Dramatyczny raport IPCC. Ziemia zdegradowana, grozi nam g��d i wojny. Co robi�?

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Zmiany klimatu mog� doprowadzi� do niedobor�w �ywno�ci, spot�gowa� migracje ludzi i podsyci� konflikty - ostrzega Mi�dzyrz�dowy Panel ds. Zmian Klimatu (IPCC) w najnowszym specjalnym raporcie. Zaleca m.in., �eby�my przestali marnowa� jedzenie. Nie...
08.08.2019 | 10:20

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Najstarsza s�odkowodna ryba �wiata. P�ywa�a, zanim "Titanic" wyruszy� w rejs. Naukowcy s� zdumieni

biologia

Wojciech Moskal

Ona zmienia wszystko, co wiedzieli�my o rybach - twierdz� naukowcy. Ochrzcili j� "babci� wszystkich ryb".
08.08.2019 | 07:00

ekologia

karpie

nauka

ochrona �rodowiska
Morskie ryby coraz bardziej ska�one rt�ci�

ochrona �rodowiska

Tomasz Ulanowski

Okazuje si�, �e ich obecn� rt�ciow� toksyczno�� podsycaj� zmiany klimatu i prze�owienie. Naukowcy t�umacz� dlaczego.
07.08.2019 | 19:00

globalne ocieplenie

nauka
Zakrzywiona Droga Mleczna. Polscy astronomowie zrobili furor� w �wiatowych mediach

Nauka

Piotr Cie�li�ski

W zesz�ym tygodniu "Science" opublikowa�o unikaln� tr�jwymiarow� map� Drogi Mlecznej, kt�r� opracowali astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zachwyci�y si� ni� media na ca�ym �wiecie, a tak�e serwisy...
07.08.2019 | 18:04

astronomia

droga mleczna

kosmos

nauka
Totalne wojny Maj�w. Nios�y zniszczenie, ale czy spowodowa�y upadek cywilizacji?

majowie

Joanna Grabowska

21 maja 697 r. w Bahlam Jol rozp�ta�o si� piek�o. Wojownicy z pobliskiego Naranjo napadli na miasto. Najbardziej opieraj�cych si� zabili, pozosta�ych wzi�li w niewol�, a przed odej�ciem wszystko - ��cznie z uprawami - spalili
07.08.2019 | 07:00

archeologia

nauka
Upa�y nios� �mier�. W Chinach, w Polsce i na ca�ym �wiecie

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Je�li globalne ocieplenie si�gnie 2 st. C, ka�dego roku w miastach w Chinach upa�y b�d� zabija�y co najmniej 28 tys. ludzi. W Polsce ci�gle najwi�ksz� �miertelno�� notuje si� zim�, ale tylko pod warunkiem, �e latem omijaj� nas fale upa��w. Bo kiedy...
06.08.2019 | 17:00

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Awantura o Pompeje. Wulkanolodzy z ca�ego �wiata oskar�aj� archeolog�w o wandalizm

wybuch wulkanu

Joanna Grabowska

Ponad 70 wulkanolog�w zarzuca archeologom pracuj�cym w Pompejach niszczenie z�� wulkanicznych i niedopuszczanie naukowc�w do bada� na stanowisku. A te mog�yby pom�c w pog��bianiu wiedzy o tym, jak ratowa� ludzi podczas wybuchu wulkanu.
05.08.2019 | 14:32

archeologia

nauka
�wiat p�onie: w lipcu pad� rekord ciep�a. Syberia si� pali, a Grenlandia p�ynie

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Lipiec 2019 r. by� najgor�tszym miesi�cem w historii globalnych pomiar�w temperatury. Fala upa��w zala�a m.in. Europ� Zachodni� i P�nocn�. Z powodu suszy na Syberii p�onie tajga o powierzchni Belgii. Grenlandia topnieje szybko jak nigdy.
05.08.2019 | 14:29

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Od pewnego czasu wiemy, �e kluczem do zdrowia jest mikroflora, czyli bakterie i grzyby, ale te� wirusy zamieszkuj�ce nasze cia�o. Istnieje coraz wi�cej dowod�w, �e bakterie w naszym jelicie mog� odgrywa� tak�e rol� w rozwoju demencji - takich...
05.08.2019 | 06:38

nauka
W Polsce nie �yj� gro�ne paj�ki? Jest jeden wyj�tek

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Chyba �adne zwierz�ta nie mog� si� poszczyci� r�wnie z�� s�aw� co paj�ki. Wprawdzie s� jeszcze w�e, ale z nimi nie spotykamy si� na co dzie�, za to z paj�kami i owszem. Znale�� je mo�na wsz�dzie: w lasach, nad wodami, w naszych ogrodach i domach....
04.08.2019 | 14:22

nauka

paj�k
Celtycka ksi�niczka w trumnie z pnia drzewa. Dow�d, �e to nie Rzymianie za�o�yli Zurych

Nauka

Joanna Grabowska

Mniej wi�cej 2,2 tys. lat temu w dolinie rzeki Limmat, tam, gdzie dzi� jest Zurych, zosta�a pochowana w trumnie wyd�ubanej w pniu drzewa mniej wi�cej 40-letnia kobieta. Musia�a by� kim� wa�nym, bo do grobu z�o�ono j� w wytwornym ubraniu z cenn�...
03.08.2019 | 19:42

archeologia

celtowie

juliusz cezar

nauka
Najwi�ksi wrogowie Izraela byli Europejczykami. Jest analiza DNA

archeologia

Wojciech Moskal

Badania staro�ytnego DNA pozwoli�y rozwik�a� jedn� z najwi�kszych zagadek historii, a mianowicie: sk�d na Bliskim Wschodzie wzi�li si� Filistyni, z kt�rymi walczyli Samson i Dawid.
03.08.2019 | 07:06

Biblia

historia

Izrael

nauka
To ju� si� dzieje. Eksperymenty jak z science fiction

Nauka

Olga Wo�niak

Czy grozi nam, �e m�zgi pozbawione cia� zyskaj� �wiadomo��?
02.08.2019 | 09:32

m�zg

nauka

zdrowie
Tr�jwymiarowa mapa Drogi Mlecznej z wielk� zagadk�. Co zwichrowa�o nasz� Galaktyk�?

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Warszawscy astronomowie stworzyli przestrzenn� map� naszej Galaktyki. Wida� na niej zdumiewaj�cy defekt: galaktyczny dysk Drogi Mlecznej jest wygi�ty niczym mocno zwichrowane ko�o rowerowe.
01.08.2019 | 20:00

astronomia

droga mleczna

galaktyka

nauka
Miniaturowe ludzkie m�zgi o�y�y w prob�wce. Szokuj�cy japo�ski eksperyment

Nauka

Olga Wo�niak

Japo�scy badacze wyhodowali miniaturowe ludzkie m�zgi in vitro. Wykazuj� one zsynchronizowan� aktywno�� elektryczn�. Czy to wystarczy, by zyska�y �wiadomo��? Na razie mamy si� nie ba�. Pos�u�� do bada� farmaceutycznych i fizjologicznych. Nie b�d�...
01.08.2019 | 09:29

Japonia

m�zg

nauka

neurologia
Za du�o �ubr�w w Bieszczadach. Przenios� je do Magurskiego Parku Narodowego?

�ubry

Angelika Pito�

Lasy Pa�stwowe w Kro�nie alarmuj�: w Bieszczadach �yje za du�o �ubr�w. Pojawi� si� pomys�, by cz�� zwierz�t przenie�� do Magurskiego Parku Narodowego.
31.07.2019 | 18:15

Bieszczady

Magurski Park Narowowy

nauka

zwierz�ta
Pi�kna mozaika z czas�w rzymskich. Odkrycie polskich archeolog�w w Aleksandrii

Nauka

Joanna Grabowska

Wygl�da jak misternie tkany dywan. Mniej wi�cej 1800-1900 lat temu zosta�a u�o�ona z kilkudziesi�ciu tysi�cy barwnych kamiennych kostek na posadzce reprezentacyjnego pokoju bogatego domu w staro�ytnej Aleksandrii.
31.07.2019 | 15:33

archeologia

Egipt

nauka
Robot �limak nap�dzany �wiat�em. Skonstruowali go warszawscy fizycy

Nauka

pioc

Centymetrowej d�ugo�ci robot na�laduje ruch �limaka. Jest nap�dzany i sterowany modulowan� wi�zk� lasera, potrafi wspina� si� po pionowej �cianie i pe�za� po szklanym suficie. Skonstruowali go badacze z Wydzia�u Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
31.07.2019 | 14:36

nauka

roboty

technika
Jelita z�eraj� nam m�zg? Nowa hipoteza na temat chor�b Alzheimera i Parkinsona

Nauka

Margit Kossobudzka

Coraz liczniejsza grupa naukowc�w uwa�a, �e w rozwoju chor�b neurodegeneracyjnych, takich jak alzheimer czy parkinson, kluczow� rol� odgrywaj�... bakterie i wirusy.
31.07.2019 | 06:53

alzheimer

choroba alzheimera

choroba parkinsona

demencja
Jak wygin�y hieny i �winki morskie. A tak�e nasze or�y

Nauka

Rados�aw Nawrot

W filmie przyrodniczym o zwierz�tach skalistych wybrze�y Alaski pada: "Orka oceaniczna starannie namierza koloni� uchatk�w". Lito�ci, jak oni to odmienili, co to za polszczyzna! Chyba koloni� uchatek, a nie uchatk�w... Ot� nie - w�a�nie uchatk�w....
30.07.2019 | 15:04

nauka

ssaki

zoologia

zwierz�ta
Sinice w Ba�tyku. Jak je rozpozna�? Co nam grozi, gdy wejdziemy do wody?

nauka

Tomasz Ulanowski, Wojciech Moskal

Coraz cz�ciej k�pieliska na Ba�tyku zamykane s� z powodu sinic. Ale cho� wisz� czerwone flagi, a sinice i wydzielane przez nie toksyny zniech�caj� do k�pieli, wielu si� tym nie przejmuje. Ludzie wchodz� do morza. Co im grozi?
29.07.2019 | 12:50

ochrona �rodowiska

sinice
Dopada ich klimatyczna depresja. Nie chc� rodzi� dzieci w �wiecie, kt�ry zamieni si� w piek�o

Nauka

Margit Kossobudzka

Globalne ocieplenie, klimatyczna katastrofa. M�j syn kocha przyrod�, woli si� zaszy� w lesie w drewnianym domu, ni� chodzi� po modnym deptaku. Jest w wieku, w kt�rym szuka si� odpowiedzi na wiele pyta�.
29.07.2019 | 10:57

globalne ocieplenie

nauka

ochrona �rodowiska

zmiany klimatu
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

W naszym przegl�dzie naukowych wiadomo�ci z ostatnich dni dowiecie si� o tajemniczych wyspach, kt�re zosta�y usypane w Szkocji wcze�niej ni� powsta�o Stonehenge, a tak�e o indyjskiej misji na Ksi�yc, archeologicznym odkryciu roku w Izraelu oraz...
29.07.2019 | 06:55

nauka
�wiatowa nauka rz�dzi si� swoimi �wiatowymi prawami. Na przyk�ad za nic ma walk� z "ideologi� gender". Czy Jaros�aw Gowin o tym wie?

felietony

Anna Machcewicz

Je�li chcemy by� cz�ci� �wiata, na gruncie historii powinni�my porzuci� fobie i uprzedzenia, a nawet zapomnie� o lansowanej przez prawic� dumie narodowej i "pedagogice wstydu".
29.07.2019 | 05:53

Jaros�aw Gowin

ministerstwo nauki i szkolnictwa wy�szego

nauka

naukowcy
Musimy zadba� o r�norodno�� upraw. Inaczej czeka nas katastrofa �ywieniowa

rolnictwo

Mateusz Sowi�ski

Naukowcy apeluj� o tworzenie kwietnych pas�w i ograniczenie pestycyd�w.
28.07.2019 | 10:46

botanika

kwiaty

nauka

ochrona �rodowiska
Dlaczego czerwone mi�so nam szkodzi?

zdrowie

Margit Kossobudzka

Dwa lub trzy miliony lat temu przodek cz�owieka utraci� gen, kt�ry chroni� go przed zawa�em serca. I mo�e wszystko by�oby dobrze, gdyby�my... nie jedli mi�sa.
27.07.2019 | 10:01

genetyka

medycyna

nauka

zawa�
Pety to te� plastik! Niedopa�ki papieros�w s� po�ykane przez zwierz�ta i zaburzaj� wzrost ro�lin

ochrona �rodowiska

Mateusz Sowi�ski

Naukowcy odkryli kolejny mechanizm, w jakim palenie papieros�w szkodzi �rodowisku i nam wszystkim.
26.07.2019 | 14:05

nauka

ro�liny

zdrowie
Archeologiczny "big bang". Niedaleko Jerozolimy odkopano ruiny osady sprzed 9 tys. lat

archeologia

Joanna Grabowska

Tak starego i du�ego neolitycznego miasta nie znaleziono tutaj nigdy wcze�niej. To prze�om w badaniach nad neolitem w Izraelu - uwa�aj� naukowcy.
26.07.2019 | 06:53

historia

Izrael

nauka
Lecisz na wakacje na drugi koniec �wiata, bo nie mo�esz napi� si� piwa w domu?

Nauka

Tomasz Ulanowski

Zag�ada, zag�ada, zag�aaadaaa! Ponu� to sobie, kiedy tego lata b�dziesz si� wylegiwa� na pla�y, pluska� w jeziorze albo wdrapywa� si� na jak�� g�r�. A szczeg�lnie wtedy, kiedy b�dziesz gdzie� jecha� samochodem.
25.07.2019 | 14:57

czerwona ksi�ga

nauka

zagro�one gatunki

zwierz�ta
Lato jest mokre i gor�ce. Przynajmniej w j�zyku

j�zyk polski

Olga Wo�niak

Albo grza�, albo la�. Taki jest �r�d�os��w s�owa "lato". W sumie s�uszny.
25.07.2019 | 13:52

nauka
Dlaczego jazda rowerem jest mniej m�cz�ca ni� spacer?

Nauka Extra

Piotr Cie�li�ski, zdj�cia: Micha� Toczek, monta�: Bartosz Chili�ski

W wakacyjnym odcinku programu Piotra Cie�li�skiego, szefa dzia�u nauka "Gazety Wyborczej", dowiemy si�, dlaczego ch�d bardziej m�czy cia�o ni� jazda na rowerze. Co decyduje o tym, �e jeste�my w stanie pokona� d�u�sze odleg�o�ci jad�c ni� biegn�c czy...
24.07.2019 | 18:09

bieganie

ciekawostki

nauka

Piotr Cie�li�ski
Odporna na leki malaria b�yskawicznie szerzy si� w Azji Po�udniowo-Wschodniej

zdrowie

Wojciech Moskal

Eksperci s� zaniepokojeni, �e malaria przedostanie si� do Afryki.
24.07.2019 | 14:21

Azja

malaria

medycyna

nauka
Ponad 5,6 tys. lat temu w Szkocji zbudowano setki tajemniczych sztucznych wysp

archeologia

Joanna Grabowska

S� starsze od s�ynnego Stonehenge. Budowano je w epoce neolitu, na jeziorach i przy wybrze�ach archipelagu Hebrydy Zewn�trzne. Naukowcy na razie tylko zgaduj�, jakie by�o ich przeznaczenie.
24.07.2019 | 07:00

historia

nauka

Szkocja

Wielka Brytania
"Kr�l Lew" pokazuje Afryk�, jakiej nie znamy. Otocjon, toko, dikdiki... Kto wie, co to za zwierz�ta?

Afryka

Rados�aw Nawrot

Lwy, zebry, �yrafy czy s�onie - to oczywiste skojarzenia z przyrod� Afryki i "Kr�lem Lwem". W nowej wersji tego filmu wytw�rnia Disneya postanowi�a jednak nie i�� na skr�ty. Pokaza�a nam faun� Afryki, jakiej by� mo�e nie znamy.
23.07.2019 | 12:14

biologia

disney

kr�l lew

nauka
Bobra wyko�czy�o nasze my�lenie o seksie i specyficzne rozumienie religijnych przykaza�

Tygodnik Pozna�

Rados�aw Nawrot

Bobra wyko�czy�o nasze my�lenie o seksie i specyficzne rozumienie religijnych przykaza�. Wr�ci� do Wielkopolski po setkach lat i sta� si� wrogiem dla ministra �rodowiska. A to b�br mo�e nas uratowa� przed katastrof� w przyrodzie.
19.07.2019 | 07:15

bobry

nauka

zwierz�ta
8 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Kr�tki przegl�d naukowych wiadomo�ci z ostatniego tygodnia zaczynamy od nowego pomys�u na to, jak zasiedli� Marsa, a ko�czymy na przera�aj�cej statystyce z nowej edycji "Czerwonej ksi�gi". A� jedna trzecia gatunk�w zagro�ona jest wygini�ciem....
22.07.2019 | 06:38

nauka
Chi�czycy odkryli�nowy spos�b na komary. Wyt�pili je na razie na dw�ch wyspach

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Obecnie do walki z komarami u�ywa si� g��wnie pestycyd�w, kt�re szkodz� te� po�ytecznym organizmom. Co wi�cej, pestycydy przestaj� by� skuteczne, bo komary si� na nie uodparniaj�.
21.07.2019 | 13:33

Chiny

komary

nauka

owady

Poprzednia 153 154 155 156 157 ... Nast�pna