NAUKA Gazeta Wyborcza

COVID-19 i szczepionki mRNA - zagro�enia czy nadzieje? W�tpliwo�ci rozwieje mikrobiolog z UwB

szczepienia na covid

xp

Szczepienia na COVID-19. Czy szczepionki s� bezpieczne? Czy mog� integrowa� si� z naszym genomem? Jak d�ugo utrzymuje si� odporno�� poszczepienna? M.in. na te pytania odpowie dr Marek Bartoszewicz, mikrobiolog z Wydzia�u Biologii Uniwersytetu w...
03.02.2021 | 17:04

koronawirus

nauka

Uniwersytet w Bia�ymstoku
AstraZeneca ma dobre wie�ci o szczepionce: jest skuteczniejsza i zapobiega przenoszeniu wirusa

szczepienia na covid

Margit Kossobudzka

Ju� pierwsza dawka szczepionki AstraZeneki daje wysok� ochron� przed wirusem (skuteczno�� - 76 proc. po trzech tygodniach), ogranicza te� rozsiewanie si� koronawirusa (o 67 proc.). Wyniki publikuje dzisiejszy "Lancet".
03.02.2021 | 16:57

epidemia koronawirusa

nauka

zdrowie
Co przyniesie luty? Odwil� wywia�a smog z Polski po�udniowej, Wybrze�e ch�odniejsze od pog�rza!

prognoza pogody

Tomasz Ulanowski

Jaka b�dzie pogoda w lutym? Kiedy� m�wi�o si�: idzie luty, podkuj buty. Jednak w ostatnich dekadach to stare polskie powiedzenie rzadko si� sprawdza�o.
03.02.2021 | 12:15

globalne ocieplenie

nauka

pogoda
Naukowcy p�yn� do pot�nej g�ry lodowej A68, kt�ra dryfuje i taranuje wyspy w Antarktyce

nauka

Tomasz Ulanowski

G�ra lodowa A68 mo�e narobi� �miertelnego zamieszania w ekosystemie morskim w Antarktyce - m.in. wok� Georgii Po�udniowej. Naukowcy z Brytyjskiej S�u�by Antarktycznej (BAS) maj� to sprawdzi�.
03.02.2021 | 08:03

antarktyka

globalne ocieplenie
Czasem ucze� wy��czy kamer�, ale mikrofonu nie zd��y. I s�ycha� to, co pr�bowa� ukry�

Teksty roku 2021

Agnieszka Urazi�ska

- Na lekcjach online cz�sto widzimy czarne prostok�ty zamiast twarzy. O tym, �e kryje si� za nimi co� z�ego, wnioskujemy, domy�lamy si�. I niestety, cz�sto mamy racj� - m�wi Marta Szymczyk, pedago�ka z ��dzkiej podstaw�wki, autorka bloga...
03.02.2021 | 05:59

cyberprzemoc

dzieci

nauka

nauka zdalna
Nauka. Siedem rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Planety stanowi�y dla astrofizyk�w twardy orzech do zgryzienia. Dlaczego jedne s� ma�e i skaliste, inne wielkie i gazowe? Dlaczego kr�� w takiej, a nie innej odleg�o�ci od S�o�ca? Nowa teoria w genialny spos�b porz�dkuje i wyja�nia te zagadki. To...
01.02.2021 | 06:47

nauka
"Planeta doskona�a" - nowy serial przyrodniczy Davida Attenborough. Nagrywa� w izolacji

antropocen

Tomasz Ulanowski

David Attenborough przedstawia kolejny imponuj�cy serial o Ziemi. Jak wszystkie jego najnowsze filmy tak�e "Planeta doskona�a" (dla narodzin i podtrzymania �ycia) to apel wielkiego przyrodnika o opami�tanie.
29.01.2021 | 09:53

nauka
Uniwersytet Wroc�awski kupi� mikroskop za 6,5 mln z� - jedyny taki w Polsce

Uniwersytet Wroc�awski

Joanna Dzikowska

By zbudowa� mikroskop, na zlecenie Uniwersytetu Wroc�awskiego wsp�pracowali ze sob� najwi�ksi konkurenci �wiata optyki: Zeiss i Leica. - Nasze cacko kosztowa�o a� 6,5 mln z�, ale by�o warto. Je�li si� nie rozwijamy, to si� cofamy - m�wi dziekan...
28.01.2021 | 21:36

biologia

chemia

fizyka

nauka
Golce s� gadu�ami jak ludzie i m�wi� dialektem, kt�rego ucz� si� od matki. "To niebywa�e w�r�d gryzoni!"

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Chodzi o golce piaskowe, niezwykle ciekawe gryzonie mieszkaj�ce w podziemnych korytarzach w suchych rejonach Afryki Wschodniej. Okazuje si�, �e ka�d� ich rodzin� cechuje nie tylko bliskie pokrewie�stwo, ale te� odmienna kultura.
28.01.2021 | 20:00

antropologia

biologia

nauka
Ksi�yc wp�ywa na cykl menstruacyjny i sen. Pe�nia nas budzi i pobudza - potwierdzaj� najnowsze badania

nauka

Wojciech Moskal

Tu� przed pe�ni� k�adziemy si� do ��ka p�niej i �pimy mniej. Co wi�cej, fazy Ksi�yca wp�ywaj� r�wnie� na menstruacj� kobiet. Te pradawne ewolucyjne mechanizmy s� jednak obecnie hamowane przez cywilizacj�.
28.01.2021 | 08:54

ksi�yc

menstruacja

pe�nia ksi�yca

sen
Gdy poprzednio na Ziemi by�o tak gor�co, poziom morza by� o 6-9 m wy�szy

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

�rednia temperatura naszej planety jest obecnie zbli�ona do tej z poprzedniego interglacja�u, sprzed ok. 125 tys. lat. Tak wysokiej gor�czki Ziemia nie mia�a przez ostatnie 12 tys. lat, przez ca�y holocen - pisz� naukowcy w najnowszym "Nature".
28.01.2021 | 07:00

antropocen

klimat

nauka

Zmiana Klimatu
W 2020 r. w Polsce przeszczepiono prawie 300 narz�d�w mniej ni� rok wcze�niej. Dzi� Dzie� Transplantacji

zdrowie

Wojciech Moskal

W Polsce wci�� brakuje narz�d�w do przeszczep�w. Sytuacj� dodatkowo pogorszy�a pandemia.
26.01.2021 | 14:12

COVID-19

koronawirus

medycyna

nauka
Sp�r o potwora z Polski. Czy te z�by mog� k�ama�?

Nauka

Wojciech Miko�uszko

Tego polska paleontologia jeszcze nie widzia�a. Trzech badaczy w�a�nie zakwestionowa�o odkrycia dw�ch swoich koleg�w, uznaj�c m.in., �e opisany przez nich "najwi�kszy polski drapie�nik" by� o po�ow� mniejszy i w og�le zosta� �le rozpoznany.
26.01.2021 | 13:33

nauka

paleontologia
Ziemia traci l�d niebezpiecznie szybko. Morze przybiera, a pogoda wariuje

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Tylko od po�owy lat 90. ub. wieku stracili�my tyle lodu, �e m�g�by on pokry� ca�� Wielk� Brytani� czap� o grubo�ci 100 m. Spe�nia si� najczarniejszy scenariusz wzrostu poziomu oceanu.
26.01.2021 | 08:04

antarktyka

antropocen

arktyka

klimat
Psy zosta�y udomowione co najmniej 23 tys. lat temu, prawdopodobnie na Syberii

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

To g��wne wnioski bada� mi�dzynarodowego zespo�u naukowc�w, kt�rego publikacja ukazuje si� w najnowszym wydaniu tygodnika "PNAS".
26.01.2021 | 06:30

archeologia

biologia

genetyka

nauka
Tylko szczepienia mog� nas uchroni� przed szkodami, kt�re wyrz�dza COVID-19

COVID-19

Wojciech Moskal

Coraz wi�cej wiemy na temat negatywnych konsekwencji, jakie koronawirus i COVID-19 wyrz�dzaj� w ludzkim organizmie. W tym kontek�cie kwestia szczepie� staje si� obecnie wa�niejsza ni� wszystko inne.
25.01.2021 | 18:18

epidemia koronawirusa

koronawirus

medycyna

nauka
Dwie pozna�skie szko�y s� ju� w systemie hybrydowym. A minister edukacji my�li o powrocie uczni�w w lutym

szko�y podczas pandemii

Alicja Lehmann

Dwie podstaw�wki wprowadzi�y zaj�cia hybrydowe, bo w szko�ach potwierdzono przypadki zaka�enia koronawirusem. - My�l�, �e w takim systemie przyjdzie szko�om teraz funkcjonowa� - m�wi Przemys�aw Foligowski, szef wydzia�u o�wiaty w Poznaniu.
25.01.2021 | 14:31

epidemia koronawirusa

koronawirus

nauka

powr�t do szko�y
Nauka. 7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Na Marsie nam nie wysz�o: polski "m�otek" nie wbi� niemieckiego "kreta" pod powierzchni� Czerwonej Planety. Odkryli�my za to - ju� na Ziemi - zagadk� poci�gu kot�w do kocimi�tki, a tak�e poznali�my wszystkie geny rogoz�ba australijskiego, co jest...
25.01.2021 | 06:50

nauka
25 proc. gatunk�w pszcz� wygin�o?

antropocen

Tomasz Ulanowski

Od lat 90. a� jedna czwarta gatunk�w pszcz� nie jest odnotowywana w publicznych bazach danych.
23.01.2021 | 08:00

biologia

nauka

ochrona �rodowiska

zwierz�ta
Nachod�c�w zatopi�! [PRAWICA PISZE HISTORI� DLA LUDU]

Magazyn Wyborczej

B�a�ej Brzostek

Jak Wincenty Kad�ubek z ksi�ciem Krakiem republik� stworzyli. Z cyklu "Adam Michnik poleca"
23.01.2021 | 05:55

chrzest Polski

historia

historia Polski

historycy
Naukowcy ostrzegaj�: Wielkie tamy z XX w. staj� si� gro�ne

nauka

Tomasz Ulanowski

W 2050 r. wi�kszo�� ludzko�ci b�dzie mieszka� poni�ej wielkich tam, kt�rymi przegrodzono rzeki jeszcze w XX w. Wielu z nich mija termin przydatno�ci do u�ycia.
22.01.2021 | 16:00

biologia

globalne ocieplenie

Nasza Europa

ochrona �rodowiska
Brytyjski wariant koronawirusa w Polsce. "Na razie nie widzimy wzrostu zaka�e�, ale musimy trzyma� r�k� na pulsie"

koronawirus

Dominika Wantuch

Epidemia na razie nie przyspiesza, ale musimy zachowa� czujno�� i monitorowa� zmienno�� koronawirusa w Polsce. - B�dziemy mie� coraz wi�cej zaszczepionych, ozdrowie�c�w i reinfekcji. I kluczowe jest ustalenie, czy ten wirus nie zmierza w kierunku...
22.01.2021 | 08:10

COVID-19

epidemia koronawirusa

nauka

Uniwersytet Jagiello�ski
Zagadka kociej mi�ty do kocimi�tki rozwi�zana. Je�li nie lubisz komar�w, przeczytaj

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Na �amach najnowszego wydania pisma "Science Advances" rozwi�zuj� j� naukowcy z Japonii i Wielkiej Brytanii. Jak pisz�, kocimi�tki w�a�ciwa i japo�ska nie tylko wprowadzaj� koty w eufori�, ale te� chroni� je przed komarami.
21.01.2021 | 08:30

biologia

nauka

zdrowie
Nowy prezydent USA otacza si� wybitnymi naukowcami

nauka

Margit Kossobudzka

Dla nauki w USA po latach chudych najwyra�niej nadchodz� te t�uste. Nowemu prezydentowi b�d� doradza� m.in. matematyk i ekspert od ludzkiego genomu, laureatka Nagrody Nobla, geofizyczka i psycholo�ka spo�eczna.
20.01.2021 | 20:00

Joe Biden

zdrowie
Naukowcy Politechniki �l�skiej bior� udzia� w wyj�tkowej misji kosmicznej

gliwice

Magdalena Warchala

W analogowej stacji kosmicznej LunAres rozpocz�a si� symulacja misji za�ogowej z udzia�em naukowc�w z Politechniki �l�skiej. Jej celem s� badania po�wi�cone m.in. architekturze stacji kosmicznych oraz wp�ywowi izolacji na ludzk� psychik�.
20.01.2021 | 17:05

edukacja

kosmos

nauka

politechnika �l�ska
Globalne ocieplenie miesza w obiegu wody. Tu zabierze, tam da. Tak�e w Polsce

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Rosn�ca temperatura Ziemi zachwieje opadami deszczu w strefie tropikalnej. Naukowcy ju� wiedz� jak.
20.01.2021 | 16:49

klimat

nauka

woda

Zmiana Klimatu
Brytyjska mutacja koronawirusa. Francja szykuje si� na atak "bestii z zachodu", Polska czeka

Nauka

Jacek Kubiak

Besti� jest brytyjski wariant wirusa SARS-CoV-2 wywo�uj�cy COVID-19. Ju� 1,4 proc. zaka�e� SARS-CoV-2 we Francji dotyczy "bestii z zachodu".
20.01.2021 | 12:00

COVID-19

epidemia koronawirusa

nauka

zdrowie
Tu okupacja, tam mi�kki strajk. W�oscy uczniowie maj� do�� nauki przez internet

�wiat

Bartosz Hlebowicz, Florencja

Tu nie chodzi tylko o szko��, zabrano im rok �ycia towarzyskiego - m�wi� rodzice.
20.01.2021 | 11:20

COVID-19

florencja

koronawirus

mediolan
Jak nie upa�� na �liskim chodniku i co robi�, jak ju� stracimy r�wnowag�

zdrowie

Wojciech Moskal

Wreszcie prawdziwa zima. Ale �nieg przy obecnych niskich temperaturach oznacza wzrost liczby upadk�w na oblodzonych i �liskich chodnikach. Jak si� przed nimi ochroni�, co robi�, gdy ju� si� przydarz�?
19.01.2021 | 11:07

kontuzje

medycyna

nauka

urazy
Mamy dzi� dwie Polski rozci�te Wis��. W jednej odwil�, w drugiej ci�gle mr�z i smog

pogoda

Tomasz Ulanowski

Popatrzmy tylko na wizualizacj� temperatury i wiatru wygenerowan� przez IMiGW.
19.01.2021 | 10:40

nauka

prognoza pogody

smog
Zimowe kr�lestwo ptak�w? Kraina tysi�cy sadzawek, rzeczek i... �ciek�w na G�rnym �l�sku

Nauka

Jacek Betleja

W pierwszych dw�ch tygodniach tego roku odwiedza�em niezamarzaj�ce zbiorniki wodne G�rno�l�skiego Pojezierza Antropogenicznego. Tak, tak, jest takie pojezierze. Wyodr�bni� je prof. Mariusz Rz�ta�a z Uniwersytetu �l�skiego.
19.01.2021 | 06:41

birdwatching

nauka

ptaki

wielki rok ptasiarza
Na badania COVID-19 rz�d PiS wydaje mniej ni� na wsparcie dla ojca Tadeusza Rydzyka

czarna ksi�ga rz�d�w PiS

Piotr Cie�li�ski

W walce z pandemi� badania naukowe i nowe technologie odgrywaj� kluczow� rol�. Ale nie w Polsce.
19.01.2021 | 06:00

COVID-19

nauka
Brytyjski wariant koronawirusa mo�e zmieni� taktyk� otwierania szk�

szko�y

Margit Kossobudzka

Dzi� dzieci z klas 1-3 wr�ci�y po feriach do szk�, ale uczeni zastanawiaj� si�, czy to na pewno dobry pomys�. Chodzi o nowy brytyjski wariant koronawirusa, kt�ry jest o 50 proc. bardziej zaka�ny.
18.01.2021 | 15:28

epidemia koronawirusa

nauka

zdrowie
Prognoza pogody. Najpierw "bestyjka z zachodu", potem ch�odniej. Jak (nie) zachowywa� si� na mrozie?

prognoza pogody

Tomasz Ulanowski

Ju� dzi� zacznie si� robi� cieplej, najpierw na zachodzie Polski - prognozuje IMGW. Od �rody w ca�ym kraju czekaj� nas temperatury na plusie. Lekki mr�z pojawi si� tylko gdzieniegdzie i jedynie w nocy. Wiatr powinien przewia� smog.
18.01.2021 | 12:43

nauka

pogoda

zdrowie
Nauka. 7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Oto siedem najbardziej frapuj�cych odkry� naukowych zesz�ego tygodnia: od empatycznych robot�w po DNA dziobak�w i chybotanie Marsa. Wisienk� na torcie jest najstarsze dzie�o sztuki naskalnej - rysunek dzikiej �wini sprzed 45,5 tys. lat.
18.01.2021 | 11:44

nauka
Gdyby planety Uk�adu S�onecznego by�y lud�mi, to Wenus siedzia�aby w k�cie - cichy nerd, ignorowany kujon

Wysokie Obcasy Extra

Olga Wo�niak

Na powierzchni planety temperatura si�ga 460 stopni Celsjusza. Ci�nienie atmosferyczne jest ponad 90-krotnie wy�sze od ziemskiego, �mierdzi zgni�ym jajem i padaj� kwa�ne deszcze. W sam raz, by nazwa� to miejsce imieniem bogini mi�o�ci.
18.01.2021 | 11:42

kosmos

nauka

wenus

Wysokie Obcasy Extra
Koniec ferii, w poniedzia�ek zn�w szko�a. Do nauki stacjonarnej wracaj� klasy I-III. W "ba�kach"

szko�a

xp

W niedziel� (17 stycznia) ko�cz� si� ferie, od poniedzia�ku (18 stycznia) uczniowie zn�w zaczynaj� lekcje. Do szk� i nauki stacjonarnej wracaj� najm�odsze dzieci z klas I-III szk� podstawowych. W Podlaskiem to ponad 32 tys. uczni�w, w tym w samym...
17.01.2021 | 18:39

edukacja

ferie

nauczyciele

nauka
Zaszczepieni przeciw COVID-19, ozdrowie�cy! No�cie maseczki, zachowujcie dystans i higien�

koronawirus

Jacek Kubiak

Szczepienie przeciw COVID-19 skutecznie chroni przed rozwojem choroby. Ogranicza ilo�� namna�aj�cego si� w drogach oddechowych koronawirusa SARS-CoV-2 i w razie zaka�enia skraca czas jego obecno�ci w organizmie.
17.01.2021 | 11:30

COVID-19

epidemia koronawirusa

nauka

zdrowie
Naukowcy przedstawiaj� dok�adny zapis DNA stworze� dr. Frankensteina: dziobaka i kolczatki

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

Te australijskie zwierz�ta s� czym� pomi�dzy gadem a ssakiem. Sk�adaj� jaja, ale m�ode karmi� mlekiem. S� ostatnimi z linii ssak�w jajorodnych.
16.01.2021 | 18:00

biologia

genetyka

nauka
Sk�d ten mr�z - wyja�niamy

pogoda

Tomasz Ulanowski

Klimat si� zmienia, ale pogoda zmienn� jest.
16.01.2021 | 06:00

globalne ocieplenie

klimat

nauka

prognoza pogody

Poprzednia 118 119 120 121 122 ... Nast�pna