DNA Gazeta Wyborcza

Nowa technika sekwencjonowania DNA pojedynczej kom�rki. Popchnie genetyk� do przodu

genetyka

Margit Kossobudzka

My�l�c o DNA, mamy najcz�ciej przed oczami eleganck� helis�, kt�ra zakr�ca w lew� stron�. Jest czysta i r�wna. Jednak to tylko szkolne obrazki. W rzeczywisto�ci DNA jest �ci�le upakowane w kom�rkowym j�drze w spos�b nadal niezwyk�y, ale...
15.10.2024 | 19:00

biotechnologia

cz�owiek

dna

kom�rka
Krzysztof Kolumb by� Hiszpanem i �ydem. Jego szcz�tki le�� w Sewilli

Hiszpania

Marta Urz�dowska

Krzysztof Kolumb po pierwsze na pewno spoczywa w katedrze w Sewilli, a po drugie - by� Hiszpanem i �ydem. Zbadano pr�bki DNA wielkiego odkrywcy z XV w.
13.10.2024 | 14:34

dna

Dominikana

Haiti

Krzysztof Kolumb
Kiedy warto zrobi� test genetyczny?

genetyka

Margit Kossobudzka

Odczytanie sekwencji DNA to najdok�adniejsze badanie organizmu. Pozwala nie tylko zidentyfikowa� wiele chor�b, ale tak�e okre�li�, jakie mamy do nich predyspozycje.
04.10.2024 | 06:01

artyku�

dna

genom

medycyna
Nasze DNA staje si� coraz bardziej z�o�one. Przynajmniej w oczach naukowc�w

genetyka

Margit Kossobudzka

Uczeni zmapowali 50 tys. tajemniczych w�z��w zaci�ni�tych na DNA. Twierdz�, �e kiedy� doprowadzi to do opracowania nowych lek�w na raka.
06.09.2024 | 06:00

dna

nauka

onkologia

rak
Sztuczna inteligencja jest blisko swojej pierwszej Nagrody Nobla

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Tw�rcy sztucznej inteligencji AlphaFold zostali w zesz�ym roku laureatami Breakthrough Prize w naukach o �yciu, dostali te� medyczn� nagrod� Laskera, uznawan� za przedsionek do Nagrody Nobla. Niedawno ukaza�a si� wersja programu, kt�ra mo�e...
05.07.2024 | 11:54

bia�ka

dna

google

medycyna
Nowy pomys� na walk� z rakiem. Uderzenie w telomery

genetyka

Margit Kossobudzka

Kiedy kom�rka si� dzieli i powiela sw�j materia� genetyczny, mo�e dochodzi� do b��d�w w DNA. Kom�rki maj� system naprawczy, kt�ry remontuje uszkodzenia. Ale bywa, �e ten system zawodzi. Naukowcy chc� to wykorzysta�.
07.05.2024 | 19:00

dna

nauka

rak

rak jajnika
Podpalenie m�czyzny w �odzi. Zg�osi�a si� kobieta, kt�ra twierdzi, �e ofiar� jest jej syn. Rozpozna�a go po butach

podpalenie

Jolanta Kowalewska

Niewykluczone, �e uda si� ustali� to�samo�� m�czyzny, kt�ry zosta� podpalony na przystanku tramwajowym przy ulicy Pomorskiej w �odzi. Na komisariat policji zg�osi�a si� kobieta i poinformowa�a, �e ofiar� tej okrutnej zbrodni jest jej 36-letni syn.
27.03.2024 | 18:51

dna

policja

prokuratura

przystanek
Tak, twoje DNA te� da si� zhakowa�. A potem mo�e si� dosta� w niepowo�ane r�ce

dna

Kasia Bielecka

Has�o do telefonu czy kod PIN nie s� wcale najcenniejszymi informacjami, jakie na tw�j temat mog� wykra�� hakerzy.
13.02.2024 | 15:01

hakowanie

testy genetyczne
Ukrai�ski major szuka poleg�ych: R�nica mi�dzy nami i Rosjanami jest taka, �e oni nie maj� nazwisk, tylko kody alfanumeryczne

Wolna Sobota

Jelizawieta Antonowa

"Zalecam rosyjskim �o�nierzom, aby zbierali dla krewnych jak najwi�cej informacji: rozmiar buta, tatua�e, zdj�cia rentgenowskie z�b�w. Po samym kodzie z nie�miertelnika ich nie zidentyfikujemy".
29.01.2024 | 10:30

cia�o

dna

rentgen

rosjanie
Wysoki wzrost i stwardnienie rozsiane odziedziczyli�my po pasterzach, a cukrzyc� i alzheimera po �owcach-zbieraczach

genetyka

Tomasz Ulanowski

W najnowszym "Nature" naukowcy zabieraj� nas w g��bok� archeogenetyczn� podr� w czasie po pradawnej Europie.
10.01.2024 | 17:40

antropologia

archeologia

biologia

dna
Naukowcy wreszcie nauczyli si� precyzyjnie w��cza� i wy��cza� geny

genetyka

Margit Kossobudzka

Geny s� przepisem na bia�ka, dzi�ki kt�rym funkcjonuje nasz organizm. Kom�rki potrzebuj� r�nych ilo�ci bia�ek - w zale�no�ci od swojej funkcji, okresu naszego �ycia, a czasem nawet pory dnia.
02.01.2024 | 19:00

dna

genom

nauka

zdrowie
Brytyjski Biobank udost�pni� najwi�ksz� na �wiecie kolekcj� pe�nych ludzkich genom�w

genetyka

Margit Kossobudzka

To niezwyk�y zbi�r danych zdrowotnych, genomicznych i innych danych biologicznych zapisany w kompletnych sekwencjach genomu 500 tys. Brytyjczyk�w znajduj�cych si� w bazie.
04.12.2023 | 18:30

cz�owiek

dna

genom

nauka
Naukowcy stworzyli dro�d�e z syntetycznymi chromosomami. Czy projektowanie organizm�w stanie si� mo�liwe?

genetyka

Paulina Mozolewska

Autorzy kilku artyku��w opublikowanych w czasopismach grupy "Cell Press" pisz� wprost - tak, ich celem jest nabycie umiej�tno�ci projektowania i konstrukcji ca�ych genom�w r�nych organizm�w od podstaw.
08.11.2023 | 17:23

chromosomy

dna

dro�d�e

nauka
Znalaz�y si� fragmenty czaszki Beethovena. Mo�e uda si� wyja�ni�, na co chorowa� i umar�

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Niepozorne, ma�e metalowe pude�ko z wygrawerowanym na wieczku napisem "Beethoven" zawiera dwa kawa�ki ko�ci wielko�ci d�oni i dziesi�� okruch�w w rozmiarze ziarnka grochu.
26.07.2023 | 17:18

choroby

czaszka

dna

Ludwig van Beethoven
W�amywacz z�apany za kardzie� sprzed 20 lat. Policjanci si�gn�li po nowe metody

Pruszk�w

Aleksander S�awi�ski

�ledczy z Pruszkowa pokazali, �e pr�bki genetyczne pozwalaj� nie tylko rozwi�zywa� zagadki zbrodni z przesz�o�ci, ale i bardziej pospolitych przest�pstw. Przekona� si� o tym m�czyzna, kt�ry dzi�ki danym z bazy DNA zosta� zatrzymany za w�amanie...
29.05.2023 | 19:37

dna

policja

w�amywacz

�ledztwo
Przecie� to s� ludzie! Chi�skie bli�niaczki Lulu i Nana zosta�y stworzone jako eksperyment. Czy �wiat jest na to gotowy?

Du�y Format

Urszula Jab�o�ska

Nie wiemy, czy technologia edycji genomu jest bezpieczna. Czy warta jest tego, by stworzy� trzy tysi�ce dzieci? I bada� przez ca�e ich �ycie, czy nie wyst�pi� problemy?
15.05.2023 | 05:30

badania genetyczne

badania naukowe

dna

etyka
Drugie podej�cie do odczytania ludzkiego DNA. Naukowcy prezentuj� brudnopis pangenomu cz�owieka

genetyka

Margit Kossobudzka

Zsekwencjonowanie genomu cz�owieka nie powiedzia�o nam wiele o mi�dzyludzkiej r�norodno�ci genetycznej. Naukowcy chc� to zmieni� tworz�c pangenom cz�owieka. W�a�nie opublikowali wst�pne wyniki.
10.05.2023 | 17:00

antropologia

dna

genom

nauka
Witajcie w mamalversie. Naukowcy por�wnali genomy a� 240 r�nych ssak�w

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

Od dwugramowego nietoperza po wielotonowe wieloryby. Na naszej planecie �yje ponad 6 tys. gatunk�w ssak�w - w tym ludzie - kt�re bardzo si� od siebie r�ni�. A co nas wszystkich ��czy?
28.04.2023 | 20:58

dna

ewolucja

genetyka

nauka
DNA wci�� zaskakuje - nowe badania wskazuj�, �e jego cz�� jest upakowana inaczej, ni� s�dzili�my

genetyka

Paulina Mozolewska

Gdyby�my wyci�gn�li ludzkie DNA z pojedynczej kom�rki, otrzymaliby�my cieniutki sznurek o d�ugo�ci oko�o dw�ch metr�w. Jak to wi�c mo�liwe, �e taka du�a cz�steczka mie�ci si� we wn�trzu kom�rki?
12.04.2023 | 16:29

biologia

dna

nauka

przyroda
Fizyk o dowodzie na istnienie lub nieistnienie Boga: Domieszanie �wiadomo�ci do kwant�w nie jest potrzebne

Wolna Sobota

J�zef Spa�ek

Dzielenie �rodowiska fizyk�w na wierz�cych i ateist�w uwa�am za schematyczne, a nawet przestarza�e.
11.02.2023 | 04:00

dna

ewolucja

fizyka

Ko�ci�
Nowe spojrzenie na pierwsze dzieci z edytowanymi genami

The Conversation

G. Owen Schaefer [National University of Singapore]

He Jiankui zastosowa� metod� CRISPR do zmiany genu CCR5 w ludzkich embrionach w celu nadania im odporno�ci na HIV. Naukowiec trafi� do wi�zienia, a eksperyment wywo�a� burz� i rodzi wiele w�tpliwo�ci etycznych.
19.01.2023 | 06:30

choroby genetyczne

dna

genom

geny
Polskie Noble 2022 r. za napraw� DNA, graffiti z Doliny Nilu i inteligentn� alchemi�

Polskie Noble

Piotr Cie�li�ski

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej po raz 31. przyzna�a nagrody, kt�re s� uwa�ane za najwa�niejsze wyr�nienie naukowe w Polsce. Nieoficjalnie zwane s� polskimi Noblami. W tym roku laureatami zostali: prof. Marcin Nowotny, prof. Bartosz Grzybowski i...
03.11.2022 | 06:00

chemia

dna

Egipt

fundacja na rzecz nauki polskiej
Naukowcy bior� si� za kocie DNA. S� pierwsze wyniki du�ych bada�

zwierz�ta

Margit Kossobudzka

Wyniki tych bada� mog� wydawa� si� zbyt specjalistyczne, ale daj� wgl�d w dziedzictwo genetyczne r�nych ras kot�w oraz podkre�laj� znaczenie tego typu przekrojowych prac dla poprawy diagnostyki weterynaryjnej czy zalece� zdrowotnych dla kot�w.
16.10.2022 | 14:43

dna

genetyka

genom

koty
Jo Zayner, biohaker: Najbardziej szalon� rzecz�, jak� zrobi�em w gara�u, by�a szczepionka na COVID

modyfikacje genetyczne

Piotr Cie�li�ski

Jo Zayner to ameryka�ski biolog molekularny, biofizyk, przedstawiciel anarchistycznej spo�eczno�ci biohaker�w, kt�ra jest za jak najszerszym udost�pnieniem wszystkim ch�tnym technologii modyfikacji gen�w.
24.09.2022 | 11:05

biologia

dna

eksperymenty

geny
Lulu i Nana - pierwsze dzieci z edycj� gen�w

genetyka

Margit Kossobudzka

Trzy lata temu chi�ski badacz Jiankui He poinformowa� niczego niespodziewaj�cych si� uczestnik�w mi�dzynarodowego zjazdu na temat in�ynierii genetycznej, �e stworzy� pierwsze dzieci zmodyfikowane genetycznie. Co dzi� dzieje si� z dziewczynkami?
31.08.2022 | 09:00

biotechnologia

dna

nauka

zdrowie
Naukowcy chc� o�ywi� tygrysa tasma�skiego. "Za 10 lat wypu�cimy go na wolno��"

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Tak nazywaj� ten wymar�y gatunek w Australii, ale z tygrysem - opr�cz pr�g na ciele - mia� on niewiele wsp�lnego. To by� najwi�kszy drapie�ny torbacz czas�w wsp�czesnych. Zosta� wyt�piony przez ludzi, a ostatni przedstawiciel gatunku pad� w zoo w...
17.08.2022 | 17:36

Australia

dna

genom

klonowanie
Po 73 latach ustalono to�samo�� nieboszczyka z pla�y z tajemniczymi zapiskami. To jedna z najwi�kszych zagadek kryminalnych Australii

Australia

Robert Stefanicki

W tej sprawie ka�dy z licznych trop�w okazywa� si� fa�szywy, ka�da poszlaka prowadzi�a na manowce, a wszelkie spekulacje, m.in. �e trup by� sowieckim szpiegiem, spali�y na panewce. Prawd� - cho� wci�� nie ca�� - pozwoli�y ustali� szeroko zakrojone...
30.07.2022 | 08:36

dna

�ledztwo
Portret z DNA mordercy z parku na Zdrowiu. Policja dostaje kolejne informacje

policja

Tomasz Matusiak

Nie min�� tydzie� od opublikowania przybli�onego wizerunku poszukiwanego zab�jcy kobiety w parku na Zdrowiu, a �ledczy wci�� przyjmuj� kolejne zg�oszenia. Dlaczego z t� eksperymentaln� metod� wi��e si� du�e nadzieje na prze�om w �ledztwie?
07.07.2022 | 09:42

dna

kwp ��d�

morderstwo

Park na Zdrowiu
Czy to morderca nauczycielki z parku na Zdrowiu? Policja ma pierwsze sygna�y

Policja

Tomasz Matusiak

Czy opublikowanie wygenerowanego na podstawie DNA wizerunku zab�jcy nauczycielki w parku na Zdrowiu pomo�e policji w �odzi w jego uj�ciu? S� ju� pierwsze reakcje.
01.07.2022 | 16:42

dna

Morderstwo

Park na Zdrowiu

policja w �odzi
Tak wygl�da morderca nauczycielki z parku na Zdrowiu. Policji w �odzi pomaga firma z USA

policja

Joanna �arnoch-Chudzi�ska

Dzi�ki najnowszym technologiom pozwalaj�cym na podstawie DNA okre�li� wygl�d cz�owieka, policja w �odzi publikuje wizerunek domniemanego mordercy kobiety w parku na Zdrowiu. Za pomoc w jego uj�ciu wyznaczono 70 tys. z� nagrody.
01.07.2022 | 08:24

dna

morderstwo

Park na Zdrowiu

zab�jstwo
Niespodziewany i gro�ny efekt globalnego ocieplenia. Mo�e uszkadza� DNA ptak�w i skraca� im �ycie

katastrofa klimatyczna

Robert Jurszo

Tego naukowcy si� nie spodziewali: fale upa��w uszkodzi�y DNA chwostek koroniastych, skr�ci�y im �ycie i ograniczy�y liczb� potomstwa.
15.06.2022 | 05:56

Australia

dna

globalne ocieplenie

ochrona przyrody
Genetycy badaj� staro�ytne DNA w poszukiwaniu pierwszych rolnik�w

archeologia

Margit Kossobudzka

Badania genetyczne dowodz�, �e pierwsi rolnicy reprezentowali mieszank� grup �owc�w-zbieraczy epoki lodowcowej, rozprzestrzenionych od Bliskiego Wschodu a� po po�udniowo-wschodni� Europ�.
22.05.2022 | 19:00

dna

genetyka

nauka

paleobiologia
Gwa�ciciel wpad� po o�miu latach. Zdradzi�o go DNA

gwa�t

Wioletta Kruk

Po o�miu latach uda�o si� z�apa� podejrzanego o gwa�t ze szczeg�lnym okrucie�stwem dokonany na 27-letniej w�wczas d�biczance. By� mo�e do tej pory pozostawa�by bez karny, gdyby nie jego DNA znalezione na miejscu przest�pstwa. 37-letni dzi� Krzysztof...
21.04.2022 | 12:31

Austria

dna

gwa�ciciel

policja
Naukowcy odczytali ludzki genom! Tak, dopiero teraz. Mamy "o chromosom" wi�cej

genom

Margit Kossobudzka

Po co robi� to po raz kolejny, skoro ju� 21 lat temu uczeni pono� odczytali ludzki genom?
31.03.2022 | 20:00

choroby genetyczne

dna

genetyka

nauka
Odczytali�my pe�en genom cz�owieka? Guzik prawda. Dopiero ten projekt poka�e ogromn� r�norodno�� ludzkiego DNA

genom

Margit Kossobudzka

Projekt "Pangenom" jest bardzo ambitny. Naukowcy chc� pokaza� pe�ne drzewo ludzkiego DNA - wraz ze wszystkimi rzadkimi wariantami, kt�re dziedzicz� ludzie w r�nych stronach �wiata.
26.03.2022 | 08:49

dna

genetyka

nauka
Z bada� DNA wynika, �e Polacy i Niemcy si� r�ni�

Wolna Sobota

Piotr W�gle�ski

Znamy antyczne DNA pierwszych Amerykan�w, Azjat�w, europejskich rolnik�w. S�owian dopiero zaczynamy bada�
29.10.2021 | 08:22

archeologia

denisowianie

dna

neandertalczyk
"The New York Times": Czy malta�czyki naprawd� maj� staro�ytny rodow�d?

Nauka

James Gorman, The New York Times

Jak informuje Ameryka�ski Klub Kynologiczny, "male�ki malta�czyk p�awi si� w luksusach od czasu, gdy rozpocz�y si� prace nad Bibli�". Podobnego zdania jest m�j przyjaciel, opiekun malta�czyka (suczki, kt�ra jest tak�e moim przyjacielem). Niedawno...
07.10.2021 | 18:11

dna

geny

psy

Tylko na Wyborcza.pl
Zadziwiaj�cy enzym, kt�ry mo�e pom�c w walce z rakiem. Ma wyj�tkow� cech� - odkryli genetycy

Nauka

Jacek Kubiak

Naukowcy sprawdzaj�, jak� rol� ten enzym odgrywa w kom�rkach rakowych.
04.07.2021 | 17:01

dna

enzymy

genetyka

nowotwory
Policja tworzy baz� DNA funkcjonariuszy. "Po ostatnim wycieku danych boimy si� o nasze bezpiecze�stwo"

policja

Blanka Rogowska

Tydzie� temu ujawniono, �e w sieci wyciek�y dane ponad 20 tys. policjant�w z ca�ej Polski. Teraz policja tworzy wielk� baz� DNA i odcisk�w palc�w funkcjonariuszy. A oni boj� si� o bezpiecze�stwo swoich danych.
29.04.2021 | 07:05

bezpiecze�stwo danych

dna

Komenda G��wna Policji
Rogoz�b nam powie, jak zwierz�ta wysz�y z wody na l�d? Odczytano genom - rekordowy, 14 razy d�u�szy od naszego

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Rogoz�b australijski nale�y do najbardziej pierwotnych ryb dwudysznych. To ich przodkowie w dewonie wyszli na l�d i dali pocz�tek wszystkim l�dowym kr�gowcom, tak�e nam.
21.01.2021 | 17:28

dna

genetyka

genom

ryby

1 2 3 4 ... Nast�pna