WYCHOWANIE Gazeta Wyborcza

Paulina Nodzy�ska, zdj�cia Marcin Tynkowski, Micha� Toczek, monta� Bartosz Chili�ski; �r�d�a zdj��: Grzegorz Skowronek, Jakub Orzechowski, Agnieszka Sadowska, �ukasz Cynalewski

Liczba samob�jstw w szko�ach w ub. roku wzros�a sze�ciokrotnie. Wystarczy� rok, by 160 dzieci odebra�o sobie �ycie. 16 proc. dzieci w wieku od 11-17 lat deklaruje, �e si� samookalecza. Psychiatra dzieci�ca Kamila Lenkiewicz opowiada, sk�d si� bior�...

04.06.2019 | 18:27

depresja

dzieci

psychiatra

samob�jstwo

Lekcewa�enie odczu� dzieci i gwa�cenie ich prywatno�ci koreluj� z depresj� i zachowaniami aspo�ecznymi

Jak by� wystarczaj�co dobrym rodzicem?

Rozw�j

Aleksandra Mijakoska-Siemion

Nikt z nas nie rodzi si� z umiej�tno�ci� wychowywania. Tysi�ce poradnik�w (cz�sto ze sprzecznymi radami) pokazuj�, jak trudny i niejednoznaczny jest temat rodzicielstwa. Ale jest w tym nadzieja - idealni rodzice, tak jak jednoro�ce - nie istniej�

31.05.2019 | 15:08

dzieci

dzie� dziecka

rodzice

wychowanie

Im cz�ciej pozwalamy dziecku na samodzielno��, tym mniejszy problem b�dzie z ni� mia�o, gdy doro�nie.

K�amstwo mo�e sprawia� przyjemno��. Ale w komunikacji z dzieckiem przynosi wiele szk�d

Rozw�j

Aleksandra Mijakoska-Siemion

Do tego, �e k�amstwo jest kiepskim sposobem komunikowania si�, nie trzeba nikogo przekonywa�. Jednak rodzice cz�sto zatajaj� prawd� w relacjach z dzie�mi, np. chc�c je chroni� czy nie generowa� im niepotrzebnych zmartwie�. Efekt jednak jest...

28.03.2019 | 14:06

dzieci

emocje

komunikacja

k�amstwo

Dziecko jest najwspanialsz� lekcj� �ycia. Uczy nas, �e �wiata i zdarze� nie da si� nigdy okie�zna�

Praca

dr Piotr Stankiewicz

Dziecko jest uciele�nieniem wyzwania, uosobieniem "bycia poza nasz� kontrol�", jest kompilacj� wszystkiego tego, co od nas niezale�ne. Ka�da minuta z nim to nieustanne, darmowe a bezcenne �wiczenie w konfrontacji naszych zamiar�w i idea��w z �yciem,...

03.05.2019 | 13:29

dzieci

dziecko

rodzice

stoicyzm

Dziecko jest kompilacj� tego, co od nas niezale�ne

Uzale�nienie dziecka. "Mia� 17 lat, kiedy znikn�� z domu na trzy dni. My�la�em, �e umar�. Wtedy to do mnie dotar�o"

Wysokie Obcasy Extra

Agnieszka Jucewicz

"W pewnym momencie po prostu bole�nie zda�em sobie spraw�, �e nie tylko Nic jest chory, ale ja te�. I Karen, i dzieci. Wszyscy byli�my uzale�nieni od uzale�nienia Nica. Przez wiele lat by�em totalnie tym poch�oni�ty - zamartwianiem si� o niego,...

29.04.2019 | 15:12

narkotyki

uzale�nienia

wsp�uzale�nienie

wychowanie

Rozjazd pokoleniowy mi�dzy naszymi dzie�mi a nami jest dzi� wi�kszy ni� mi�dzy nami a naszymi rodzicami

Felietony

Karolina Jaroszewicz

Z reszt� nasi rodzicie mieli jednak �atwiej. Mniej wi�cej wiedzieli, kto ma na nas wp�yw, z kim rozmawiamy po szkole. My cz�sto nie mamy poj�cia, bo dzi� do takiej wiedzy nie wystarczy kilka �yczliwych s�siadek czy przejrzenie cookies�w w komputerze.

25.04.2019 | 14:51

dzieci

relacja

rodzice

wychowanie

Rozjazd pokoleniowy mi�dzy naszymi dzie�mi a nami jest dzi� wi�kszy ni� mi�dzy nami a naszymi rodzicami

Autyzm. Od tego mam zalety

Rzecznik Praw Dziecka

Ludmi�a Anannikova

Zauwa�y�am, �e interwencje Janka wzmacniaj�. Ma wtedy dobry humor, pokonuje swoje bariery. Kiedy� mi powiedzia�: "Moja przysadka reguluje, �eby by�o sprawiedliwie".

25.04.2019 | 14:22

autyzm

Monika Horna-Cie�lak

szko�a

wychowanie

Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cie�lak i jej spo�eczny zast�pca Janek Gawro�ski - po ceremonii �lubowania. Warszawa, Sejm, 12 grudnia 2023 r.

Odby� co najmniej jedn� wojn� na poduszki, czyli czego powinni do�wiadczy� siedmiolatek i siedmiolatka

Felietony

Irena Cie�li�ska

Czego powinien si� dowiedzie� siedmiolatek? Jak wygl�da�aby wasza lista niezb�dnych do�wiadcze�?

20.04.2019 | 05:55

rozw�j

wychowanie

Dziwi� si� hierarchom, �e protestuj� przeciwko warszawskiej karcie LGBT. Nie maj� do tego, nie sp�aciwszy ofiarom d�ug�w, moralnych kompetencji

Felietony

Monika P�atek

Edukacja seksualna jest jak chemia czy matematyka. Nie ogranicza praw rodzic�w. Jest przedmiotem nauczania. Dostarcza dzieciom wiedz�. Tak�e o tym, jak chroni� si� przed z�ym dotykiem i molestowaniem.

13.04.2019 | 05:52

edukacja

edukacja seksualna

Monika P�atek

warszawska karta LGBT+

Matki samodzielnie wychowuj�ce dzieci s� superzaradne i zorganizowane jak ma�o kto. W skr�cie: matki si�aczki

Felietony

Magdalena Karst-Adamczyk

Czy maj� czasem poczucie, �e los obszed� si� z nimi niesprawiedliwie? Na pewno. Czy maj� �al do pa�stwa, �e je lekcewa�y? Tak! A jednak przywo�uj�c w pami�ci wszystkie bliskie mi kobiety, kt�re samodzielnie wychowuj� dzieci, wcale nie pomy�la�am:...

29.03.2019 | 05:55

macierzy�stwo

matka

samotne matki

wychowanie

Je�li nic nie zmienimy, nasze dzieci usma�� si�, udusz� lub umr� w m�czarniach na jedn� z cywilizacyjnych chor�b

Szanuj�, nie marnuj�

Natalia Waloch

Zmrozi�o mnie, gdy dowiedzia�am si�, �e wed�ug �wiatowej Organizacji Zdrowia, to w�a�nie moje pokolenie osi�gnie pik mo�liwo�ci ludzkiego organizmu, b�dzie �y�o najd�u�ej, a wielu z nas do�yje dos�ownie do przys�owiowej setki. Ale nasze dzieci nie...

27.03.2019 | 10:10

ekologia

wychowanie

zero waste

zmiany klimatu

Konsekwencje ocieplenia klimatu na w�asnej sk�rze odczuj� ju� nasze dzieci

W dziecku widzimy przysz�ego doros�ego, boimy si�, czy da sobie rad� na rynku pracy. Mo�e warto zapyta�, z jakimi emocjami idzie dzi� do szko�y?

Magazyn �wi�teczny

�ukasz Pilip

�adnych pstrokatych dywan�w, zero plastikowych zabawek. Pok�j dziecka to projekt cz�ciowo artystyczny, cz�ciowo edukacyjny. Je�li klocki, to koniecznie z literkami. Rozmowa z dr Ew� Maciejewsk�-Mroczek*, autork� "Mr�wczej zabawy".

23.03.2019 | 05:54

dzieci

dziecko

wychowanie

Chcemy pami�ta� dzieci�stwo jako okres fantastyczny, nawet je�li dorastali�my w szarym PRL-u. Dlatego nie ma w nim innych p�r roku ni� lato czy zima

W og�le nie obawiam si� nadu�ywania w�adzy przez dzieci. W naszym domu czasem rz�dzi przedszkolak

Felietony

Natalia Waloch

Robi� to te� dla siebie. Po pierwsze, naprawd� mam czasem do�� bycia kapitanem i ch�tnie zdejm� z siebie cz�� decyzji. Po drugie, przyda mi si� odpuszczenie kontroli.

13.03.2019 | 10:06

wychowanie

Kwoka to w�a�nie ja

Classic

Justyna D�browska

Gdzie jest ta granica, kt�ra stanowi o tym, co chroni dziecko a co je wi�zi, odbiera mu mo�liwo�� uczenia si�? Dla mnie odnalezienie tej granicy jest bardzo trudne

06.03.2019 | 06:00

dzieci

wychowanie

Rient: �adne dziecko tak naprawd� nie chce mie� w�adzy w rodzinie

wychowanie dzieci

Robert Rient

Dzieci gotowe s� zaprzeczy� sobie, swoim emocjom, a nawet post�powa� wbrew swojej naturze i potrzebom tylko po to, by zadowoli� swoich opiekun�w. Najwa�niejsza bowiem dla nich jest mi�o��.

22.02.2019 | 12:37

dzieci

kary

manipulacja

wychowanie

Zaj�cia dla rodzic�w na Politechnice Bia�ostockiej

Politechnika Bia�ostocka

pcg

Jak bezpiecznie korzysta� z internetu, jak radzi� sobie z emocjami nastolatka - na specjalne zaj�cia dla rodzic�w zaprasza Politechnika Bia�ostocka. To cz�� trwaj�cego w�a�nie projektu Podlaska Akademia M�odego In�yniera PAMI.

13.02.2019 | 13:40

dzieci

wychowanie

Projekt Podlaskiej Akademii M�odego In�yniera

"Leniwego nauczyciela kijem". Czyli jak rodzice mog� dosta� od szko�y, czego chc�

Du�y Format

Pawe� Piotr Reszka

Polski rodzic cz�sto wysy�a dziecko na korepetycje, by zag�uszy� wyrzuty sumienia, �e nie pracowa� z nim tak, jak powinien, i by m�c potem powiedzie�: zrobi�em, co tylko si� da�o. Dobrze by by�o, by w ko�cu te� rodzice wzi�li odpowiedzialno�� za...

28.01.2019 | 05:54

edukacja

rodzice

szko�a

wychowanie

- Na pytanie, dlaczego egzamin wypad� tak s�abo, pani dyrektor zacz�a t�umaczy�. Pow�d? Niski potencja� edukacyjny uczni�w. No?prosz� pana! To oznacza tyle, �e nasze dzieci s� g�upie i nauczyciele nie musz� si� stara�. Szlag mnie trafi�!

Co powiedzie� dziecku, kt�re zapyta o atak na prezydenta Paw�a Adamowicza?

Spo�ecze�stwo

Natalia Waloch

- Musimy powiedzie� mu prawd�. Jestem przeciwna zak�amywaniu dziecku rzeczywisto�ci nawet we wczesnym dzieci�stwie. Dobrze jest jednak jasno m�wi�, �e na �wiecie s� dobro i z�o - rozmowa z psycholo�k� Agnieszk� Okni�sk�-Aksamit.

14.01.2019 | 15:25

dzieci

przemoc

wychowanie

Jak rozmawia� z dzieckiem o ataku na prezydenta Gda�ska Paw�a Adamowicza

Ucz� syna, �e cz�owiek jest wolny i mo�e wszystko, nawet wybra� bycie z�ym. Ale wszystko ma konsekwencje

Felietony

Natalia Waloch

Jest wielka r�nica mi�dzy sytuacj�, w kt�rej m�ody cz�owiek nawet skutecznie �amie zasady, a sytuacj�, w kt�rej si� je uniewa�nia.

04.01.2019 | 12:27

przemoc

wychowanie

Ewa Minge: Ojciec rwa� w�osy z g�owy - "Ty masz naukowo pracowa�, a chcesz by� krawcow�!?"

Ewa Minge

Tomasz Kwa�niewski

W liceum wa�y�am ponad siedemdziesi�t pi�� kilo. Nie, mama nigdy mi nie m�wi�a: "Zobacz, jaka jeste� gruba, dup� masz jak szafa", raczej: "Nie przejmuj si�, zaniesiemy te spodnie do Kry�ki i kliny ci powszywamy"

31.12.2018 | 08:36

rodzina

Wspomnienie

wychowanie

Zbuntowany rodzic w szkole, nauczyciele p�acz� i si� boj�

Du�y Format

Pawe� Piotr Reszka

Powiedzia�a im wprost: - ��damy, �eby�cie wzi�li si� do pracy, bo bierzecie za to publiczne pieni�dze. Nauczycieli sparali�owa� l�k. Rozpocz�a si� rewolucja

31.12.2018 | 05:54

edukacja

Pawe� Piotr Reszka

rodzice

szko�a

Chwal dziecko, �eby pom�c mu si� uczy�

Strefa nauczyciela

Alicja Pacewicz, Fundacja Szko�a z Klas�

Wielu rodzic�w uwa�a, �e dzieci w og�le nie nale�y chwali�, bo to im popsuje charakter. �e dziecko zbyt cz�sto chwalone b�dzie mia�o nieprawdziwy obraz samego siebie. �e nie poradzi sobie w �yciu, bo b�dzie ju� zawsze tylko czeka� na pochwa�y i nie...

25.11.2018 | 14:16

dzieci

szko�a

wychowanie

Podstaw� w rozwoju emocjonalnym dziecka jest jego bliski kontakt z rodzicami (fot. Shutterstock)

Adopcja nastolatka. "Ci�gle musia�am przekonywa�, �e go chc�. Dla niego by�o to niepoj�te. Przecie� do tej pory nikt go nie chcia�"

Magdalena Karst-Adamczyk

- Najtrudniej by�o mu oswoi� si� z mi�o�ci�. Kiedy m�wi�am, �e go kocham, pyta� za co. A ja m�wi�am, �e kocham i kropka. Nie rozumia� - jak kto� go mo�e kocha� za nic - rozmowa z Agat� Komorowsk�, mam� adoptowanego 17-letniego Micha�a.

30.10.2018 | 11:00

adopcja

agata komorowska

dzieci

Magdalena Karst-Adamczyk

Agata Komorowska, autorka ksi��ki 'Czy mog� ci m�wi� mamo' z synem Micha�em

"Jaka grzeczna dziewczynka. Brat zepchn�� j� z roweru, a ona dalej si� u�miecha". O odwadze bycia nielubian�

Spo�ecze�stwo

Katarzyna Kucewicz

Raz podchmielony kolega mojej matki w trakcie imienin dotyka� mnie po plecach i po�ladkach, a ja nic nie zrobi�am. Bo wychowano mnie w podleg�o�ci wobec ludzi. Jakbym sama by�a kim� gorszym, komu nie wypada nawet broni� w�asnego cia�a. Dlaczego w...

15.10.2018 | 08:19

godno��

grzeczny

kobiety

po�wi�cenie

Jeszcze niedawno �ci�gali�my dzieci z ulicy. Teraz trzeba odci�ga� je od tablet�w i na t� ulic� wygania�

Spo�ecze�stwo

Magdalena Karst-Adamczyk

Wszyscy ostrzegali: "Czy ty wiesz, czym zajmuje si� jego ojciec?", "Wiesz, �e matka jest dilerk�?", "To dziecko kryminalisty". Ale mogli m�wi�, co chcieli. Nie potrzebowa�em �atek, by rozpozna� te dzieci - rozmowa z Wojciechem Przybyszem,...

13.10.2018 | 05:00

dzieci

Magdalena Karst-Adamczyk

wychowanie

wychowanie dziecka

Wielu znajduje rozrywk� w zabijaniu zwierz�t. I nie wystarcza im ju� polski jele�. Wi�c jedzie do Afryki, by zabi� s�onia

Spo�ecze�stwo

Dorota Sumi�ska

Brak etyki w szko�ach skutkuje tym, �e nie bardzo wiemy, co to znaczy "by� cz�owiekiem". Oboj�tnie mijamy rannego go��bia i w�asnego bli�niego

15.09.2018 | 05:56

dorota sumi�ska

dzieci

etyka

religia

Nasze dzieci za ma�o �pi�, a niewyspany m�zg nie uczy si� i nie uwa�a

Tylko Zdrowie

Olga Wo�niak

O �mieciowym jedzeniu s�yszeli chyba wszyscy rodzice. A czym jest �mieciowy sen? To sen w z�ych warunkach, zbyt kr�tki, by zregenerowa� si�y. Jego skutki s� katastrofalne dla m�zg�w m�odych ludzi

14.09.2018 | 05:57

odpoczynek

sen

spanie nago

spanie z dzieckiem

�wiecenia sobie w oczy ekranem tabletu czy smartfona tu� przed za�ni�ciem
to jak fundowanie sobie �ycia na ci�g�ym jet lagu

W szkole warto robi� b��dy! W "Pokoju nauczycielskim" metodyk, anglista dr Grzegorz �piewak

Pok�j nauczycielski

dr Grzegorz �piewak, Olga Wo�niak; Realizacja: Edyta Iwaniuk; Monta�: Katarzyna Szczepa�ska

A gdyby tak zamieni� czerwony d�ugopis na zielony i nim zakre�la� b��dy? Albo w og�le nie zakre�la� b��d�w, tylko zostawia� po nich puste miejsca? Metodyk, anglista dr Grzegorz �piewak w rozmowie z Olg� Wo�niak (wyborcza.pl/strefanauczyciela)...

10.09.2018 | 08:00

edukacja

pok�j nauczycielski

szko�a

uczniowie

Zamiast religii uczmy w szko�ach warto�ci obywatelskich i etycznych

Opinie

Magdalena �roda

"Prawa cz�owieka" w podr�cznikach szkolnych to tylko has�o, podobnie zreszt� jak "mi�o�� bli�niego" na lekcjach religii. W Polsce nikt nie uczy postaw obywatelskich ani wiedzy o warto�ciach moralnych.

05.09.2018 | 06:15

prawa cz�owieka

religia w szkole

szko�a

wychowanie

Uczniowie jednego z lubli�skich gimnazj�w podczas lekcji religii.