ARCHEOLOGIA Gazeta Wyborcza

Sztuczna inteligencja pomaga wyja�ni� zagadk� pierwszych ksi�g Biblii

archeologia

Joanna Grabowska

Ponad 2,5 tys. lat temu w Kr�lestwie Judy czyta� i pisa� umieli nie tylko dworscy skrybowie, ale te� wielu zwyk�ych ludzi. Musia� w�wczas istnie� jaki� system nauczania - twierdz� naukowcy.
25.09.2020 | 06:00

historia

Izrael

nauka

sztuczna inteligencja
Koniec z mitem blondw�osego naje�d�cy ze Skandynawii. Genetycy zajrzeli w geny wiking�w

Nauka

Joanna Grabowska

W�r�d wiking�w wielu by�o szatyn�w nieskandynawskiego pochodzenia. - Trzeba zaktualizowa� podr�czniki do historii - zapowiada z satysfakcj� prof. Eske Willerslev.
16.09.2020 | 17:42

archeologia

dna

skandynawia

wikingowie
Stra�nica i klucz kr�lestwa ma now� wystaw� muzealn�. Poznaj histori� Santoka

Wiadomo�ci z Gorzowa

db

Dok�adnie za tydzie�, 22 wrze�nia, otwarta zostanie dla zwiedzaj�cych nowa, sta�a wystawa w Muzeum Grodu Santok.
15.09.2020 | 11:49

archeologia

Muzeum Lubelskie

Santok
Jaskinia Ob�azowa. To tutaj odnaleziono najstarszy bumerang na �wiecie

wakacje 2020

Bart�omiej Kura�

W Jaskini Ob�azowej - po�o�onej w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej, na terenie wsi Nowa Bia�a, nad prze�omem rzeki Bia�ka - odnaleziono najstarszy bumerang na �wiecie. Datowany jest na ponad 30 tys. lat p.n.e.
11.09.2020 | 10:07

archeologia

odkrycia

Tatry

UJ
Odkryto najstarszy atlas anatomii cz�owieka

medycyna

Joanna Grabowska

To Chi�czycy, a nie Grecy, pierwsi zmapowali ludzkie cia�o. Uda�o im si�, cho� regu�y konfucjanizmu zabrania�y przeprowadzania sekcji zw�ok cz�owieka.
10.09.2020 | 12:39

archeologia

nauka

zdrowie
"Dobra zmiana" szykuje nam katastrof� w dziedzinie ochrony zabytk�w

Nauka

List od archeologa (imi� i nazwisko do wiadomo�ci redakcji)

"Dobra zmiana", a wykrywacze metali, czyli co PiS chce da� "saperom"
09.09.2020 | 09:56

archeologia

ochrona zabytk�w

PiS

skarb
Nieznany rytua� �mierci z czas�w Stonehenge

archeologia

Joanna Grabowska

�mier� to nie koniec. Archeolodzy odkryli nieznany rytua�, odprawiany przez Bryt�w z epoki br�zu. Dowody znale�li m.in. w jednym z grob�w w pobli�u s�ynnego Stonehenge.
08.09.2020 | 19:15

nauka

Stonehenge

�mier�
"Saperzy" w natarciu. Nie dajmy si� im rozbroi�

archeologia

Przemys�aw Urba�czyk

Chodzi nie o �o�nierzy wojsk in�ynieryjnych, kt�rzy b�d� budowa� w Warszawie most pontonowy przez Wis��, ani tych, kt�rzy rozbrajaj� pozosta�o�ci wojenne, lecz o amator�w wykopywania z ziemi zabytk�w archeologicznych.
08.09.2020 | 11:59

nauka
Osad� sprzed trzech tysi�cy lat odkryto na Bia�o��ce. Mn�stwo cennych znalezisk

historia

Wojciech Karpieszuk

Podczas wykopalisk przy ul. Ostr�dzkiej na Bia�o��ce, w miejscu, gdzie ma powsta� miejska p�ywalnia, archeolodzy odkryli wiele artefakt�w sprzed trzech tysi�cy lat.
07.09.2020 | 16:40

archeologia

Bia�o�eka

inwestycje
Archeolodzy potwierdzaj�: pod Przemy�lem istnia�a osada z okresu wp�yw�w rzymskich. Nowe odkrycia

archeologia

mch

Na stanowisku archeologicznym Malhowice 9, pod przebudowywan� drog� wojew�dzk� nr 855 niedaleko Przemy�la, odkryto kolejne obiekty, kt�re potwierdzaj� istnienie w tym miejscu osady z okresu wp�yw�w rzymskich.
05.09.2020 | 12:30

Przemy�l
Zajrzeli w mumie i ujawnili okrutne praktyki staroegipskich balsamist�w

Nauka

Joanna Grabowska

Zwierz�ta czczone i mumifikowane w staro�ytnym Egipcie cz�sto mia�y okropne �ycie i okrutn� �mier�.
02.09.2020 | 07:07

archeologia

Egipt

mumia
Kolejne odkrycia archeologiczne w Biskupicach. W tym naczynie z zarysem twarzy

archeologia

Bart�omiej Kura�

W osadzie wczesnoneolitycznej w Biskupicach odkryto ornamentowane naczynie przedstawiaj�ce ludzk� twarz z rogami.
27.08.2020 | 20:02
Odkrycie osady sprzed tysi�cy lat ko�o Wieliczki. "To byli pierwsi rolnicy na naszych ziemiach"

archeologia

Bart�omiej Kura�

Osada sprzed 7000 lat w Biskupicach ko�o Wieliczki. Badania archeolog�w i botanik�w maj� odpowiedzie� na pytanie, czym �ywili si� mieszka�cy tych teren�w w tamtych czasach.
26.08.2020 | 06:20

odkrycia

UJ

Wieliczka
Archeolodzy z UJ odkryli i zbadali zapomniane cmentarze z I wojny �wiatowej

archeologia

dog

Dwa cmentarze z I wojny �wiatowej odkryli i przebadali naukowcy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiello�skiego w okolicach �upkowa na Podkarpaciu.
25.08.2020 | 11:41

Collegium Medicum UJ

I wojna

odkrycia

UJ
Takiego odkrycia na Pomorzu Zachodnim jeszcze nie by�o. Obok kr�g�w w zbo�u jest osada sprzed 7 tysi�cy lat

archeologia

Adam Zadworny

Prastara osada z palisad�, gr�b sprzed tysi�cy lat, garnki i kamienne siekiery. Co jeszcze wykopi� archeolodzy w trakcie bada� b�d�cych konsekwencj� odkrycia tajemniczych kr�g�w w 2017 r.?
25.08.2020 | 06:17

historia Pomorza

kr�gi w �elichowie

Mory�

osada
Archeolodzy znale�li najstarsze ��ko na �wiecie. Ostatni raz kto� spa� na nim 200 tys. lat temu

Nauka

Joanna Grabowska

Odkryto je w po�udniowoafryka�skiej jaskini, liczy co najmniej 200 tys. lat. Zosta�o wykonane z warstwy popio�u oraz wi�zek trawy zmieszanych z aromatycznymi ro�linami odstraszaj�cymi owady.
20.08.2020 | 13:43

archeologia

homo sapiens

jaskinia

nauka
Archeologiczne odkrycie na G�rze Zyndrama: gliniane figurki sprzed prawie czterech tysi�cy lat

archeologia

Marek Podmok�y

Dwie gliniane figurki przedstawiaj�ce �winie odkryli archeolodzy w czasie prac wykopaliskowych prowadzonych na G�rze Zyndrama ko�o ma�opolskich Maszkowic.
14.08.2020 | 14:50

odkrycia

UJ
Czy to oblicze Jahwe? Izraelscy archeolodzy spieraj� si� o najstarszy wizerunek Boga

archeologia

Joanna Grabowska

Profesor Yosef Garfinkel z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie og�osi� odkrycie pi�ciu glinianych wizerunk�w Jahwe sprzed 3 tys. lat. - To zwyk�a sensacja, maj�ca zaspokoi� pospolite zapotrzebowanie i przynie�� korzy�ci finansowe - zaatakowali...
14.08.2020 | 11:00

nauka
Pod Toruniem odkryto rondele - najstarsze monumentalne budowle �wiata

archeologia

Agnieszka K�pka

Zanim powsta�o Stonehenge, grobowce kujawskie oraz piramidy egipskie, pierwsi rolnicy przyszli i stworzyli na ziemi che�mi�skiej tajemnicze wielkie okr�gi.
14.08.2020 | 09:01

Toru�

UMK

wakacje 2020
"Fili�anki kolega ma w koparce". Rozkopana ulica Wyszy�skiego - powr�t do przesz�o�ci

Wyszy�skiego

ANDRZEJ KRA�NICKI JR

Min�y dok�adnie 23 lata, a widok jakby ten sam. Zn�w koparka grzebie na ulicy Wyszy�skiego w tym samym miejscu, w kt�rym w sierpniu 1997 r. odkopa�a skarby dost�pne za grosze dla tych, kt�rzy wiedzieli, co tu si� pod ziemi� kryje.
10.08.2020 | 07:30

archeologia

historia Szczecina

Stare Miasto
Obok szpitala przy ul. Staszica znaleziono ludzki szkielet

szpitale w Lublinie

Ali

Dobrze zachowany ludzki szkielet znaleziono podczas bada� archeologicznych, kt�re s� prowadzone w zwi�zku z rozbudow� szpitala.
10.08.2020 | 06:42

archeologia

odkrycia

SPSK 1

SPSK1
Cenne militaria i umocnienia z czas�w Mieszka I odkryli archeolodzy z UMK

archeologia

opr. tos

Militaria z X wieku, fragmenty ceramiki i ko�ci zwierz�cych, a tak�e pozosta�o�ci umocnie� brzegowych z czas�w panowania Mieszka I - to tylko cz�� znalezisk, kt�re przynios�y tegoroczne badania archeolog�w z UMK w okolicach Ostrowa Lednickiego.
09.08.2020 | 07:41

Toru�

UMK
Archeolodzy odnale�li Arsuf - miejsce najs�ynniejszej bitwy trzeciej krucjaty

archeologia

Joanna Grabowska

To w�a�nie tu krzy�owcy Ryszarda Lwie Serce pokonali armi� Saladyna.
07.08.2020 | 06:00

historia

krucjata

nauka
Czy to jest najstarszy naszyjnik na �wiecie?

historia

Joanna Grabowska

Najnowsze badania dowodz�, �e sznurek by� u�ywany w dzisiejszym Izraelu ju� 160 tys. - 120 tys. lat temu. A dzi�ki niemu - najstarszy dot�d znany naszyjnik.
03.08.2020 | 10:09

archeologia

Izrael

nauka

paleontologia
Od imigrant�w do faraon�w? Jak Hyksosi mogli zaw�adn�� egipskim tronem

archeologia

Joanna Grabowska

Pierwsza dynastia "obcych" faraon�w w Egipcie nie nasta�a w wyniku krwawego najazdu. W�adz� przej�li potomkowie imigrant�w przyby�ych kilkaset lat wcze�niej - twierdz� brytyjczycy.
02.08.2020 | 13:03

nauka
Buduj� obwodnic� Wronek. Odkryli osad� sprzed kilku tysi�cy lat

archeologia

vis

Rewelacja - m�wi� archeolodzy o tym, co odkryli na terenie, na kt�rym powstaje obwodnica Wronek.
29.07.2020 | 18:30
Archeolodzy odkryli w Jerozolimie centrum podatkowe z czas�w biblijnego Kr�lestwa Judy

archeologia

Joanna Grabowska

Jeszcze 2700 lat temu w imponuj�cym budynku o pot�nych murach judejscy poborcy podatkowi sk�adowali dzbany z winem i oliw�. Potem, z nieznanych powod�w, magazyn zosta� zasypany wielk� pryzm� kamieni.
28.07.2020 | 12:31

nauka
Archeolodzy odnale�li dowody na istnienie obozu NKWD w �abnie. Mog�o tam zgin�� nawet 200 wi�ni�w

archeolodzy

mch

Pracownia Bada� Archeologicznych Miros�awa Mazurka ujawni�a na terenie �abna (gm. Radomy�l nad Sanem) pozosta�o�ci ziemianek, w kt�rych podczas II wojny �wiatowej przetrzymywani byli wi�niowie obozu NKWD.
27.07.2020 | 18:50

archeologia

II wojna �wiatowa

IPN Rzesz�w

NKWD
Poszukiwacze skarb�w. Czo�g w wodzie, czyli sensacja na �wiatow� skal�

Tygodnik ��d�

Ma�gorzata Szlachetka

Kiedy w lokalu na Jaracza zapad�a si� pod�oga, okaza�o si�, �e s� tam tajemnicze tunele. Wed�ug jednej teorii mia�y si� tam znajdowa� urz�dzenia grzewcze. Wed�ug drugiej - robotnicy planowali zamach na fabrykanta, wi�c ten, aby si� zabezpieczy�,...
23.07.2020 | 08:19

archeologia

historia �odzi

poszukiwacze skarb�w

wykopaliska archelogiczne
Ludzie �yli w Ameryce ju� ponad 30 tys. lat temu - twierdz� naukowcy. Jak przetrwali ostatnie zlodowacenie?

archeologia

Tomasz Ulanowski

Autorzy dw�ch publikacji, kt�re ukaza�y si� w najnowszym "Nature", znale�li dowody na du�o wcze�niejsze, ni� s�dzono, zasiedlenie obu Ameryk.
22.07.2020 | 17:00

antropologia

biologia

genetyka

nauka
W lipcu tramwaje nie wr�c� na ul. Krakowsk�. S� kolejne odkrycia, b�dzie op�nienie

remonty w Krakowie

OS

W lipcu na remontowan� ulic� Krakowsk� mia�y wr�ci� tramwaje. Nic z tego. Plany drogowc�w pokrzy�owa�o odkrycie cz�ci starego mostu.
22.07.2020 | 13:25

archeologia
Archeolodzy znale�li 14 ludzkich szkielet�w na placu budowy w Gda�sku

gda�sk

Anna Dobiega�a

Znalezione w Gda�sku ludzkie szcz�tki i fragmenty p�yt nagrobnych pochodz� z po�owy XIX w. Na terenie, gdzie zosta�y odkryte, by� w przesz�o�ci cmentarz ewangelicki.
22.07.2020 | 11:34

archeologia

cmentarze

szcz�tki

szkielet
Polska wymiera, ludzko�� si� skurczy. �wiat czeka rewolucja

antropocen

Tomasz Ulanowski

Nawet je�li Polska przetrwa najbli�sze, burzliwie si� zapowiadaj�ce stulecie, to w 2100 r. Polak�w b�dzie przesz�o dwa razy mniej ni� dzi�. Liczba ludzi �yj�cych na ca�ym �wiecie si�gnie wtedy 8,8 mld, o miliard wi�cej ni� obecnie, ale o 2 mld mniej...
16.07.2020 | 09:34

archeologia

globalne ocieplenie

klimat

nauka
Na razie na Starym Rynku nie b�dzie wykop�w. Miasto ust�pi�o pod naciskiem restaurator�w i hotelarzy

Stare Miasto

Maria Bielicka

Prace archeologiczne na p�ycie pozna�skiego Starego Rynku rozpoczn� si� w pa�dzierniku, a nie - jak wcze�niej planowano - ju� w lipcu. W�adze miasta zdecydowa�y o przesuni�ciu terminu ze wzgl�du na przedsi�biorc�w �yj�cych z obs�ugi turyst�w, a...
12.07.2020 | 17:45

archeologia

remonty

Stary Rynek
Bransoleta z dna rzeki. Jakie jeszcze skarby skrywaj� wody Pilicy?

archeologia

Agnieszka K�pka

Sk�d pochodzi�a i kto nosi� efektown� bransolet� sprzed 2,5 tys. lat odkryt� w okolicach Warki? Czy dno Pilicy kryje jeszcze jakie� niespodzianki?
12.07.2020 | 11:09

Muzeum Jacka Malczewskiego

Pilica

Warka
Zatruta woda Maj�w. Historia upadku miasta Tikal

archeologia

Joanna Grabowska

Wieloletnie susze, przeludnienie, degradacja �rodowiska i wyniszczaj�ce wojny to niejedyne przyczyny upadku Tikal i innych maja�skich miast. Naukowcy dorzucili w�a�nie do nich zatrut� wod�.
12.07.2020 | 11:00

biologia

chemia

nauka

ochrona �rodowiska
Plac Kolegiacki jak krakowska Ska�ka. Archeolodzy s� zaskoczeni bogactwem znalezisk

Stare Miasto

Maria Bielicka

To, co tu odkryli�my, to przekr�j historii miasta od lokacji w 1253 r. do czas�w wsp�czesnych - m�wi prof. Marcin Ignaczak, archeolog z pozna�skiego UAM.
09.07.2020 | 07:05

archeologia

pl. Kolegiacki
Ludzki szkielet odkryty w dawnym wi�zieniu. By� obwi�zany drutem kolczastym

IPN

Tomasz Urzykowski

Podczas prac wykopaliskowych na terenie by�ego wi�zienia mokotowskiego przy ul. Rakowieckiej archeolodzy z IPN natrafili na szcz�tki cz�owieka. Le�a�y bez trumny, bezpo�rednio w ziemi, z drutem kolczastym �ci�le opasuj�cym biodra.
08.07.2020 | 19:27

archeologia

historia

Mokot�w
"Kon-Tiki" dop�yn�o. Indianie naprawd� uprawiali seks z Polinezyjczykami

nauka

Tomasz Ulanowski

W najnowszym "Nature" genetycy ujawniaj� dow�d na prehistoryczne kontakty Polinezyjczyk�w z ameryka�skimi Indianami. Mia�o do nich doj�� ok. 1200 r.
08.07.2020 | 17:00

antropologia

archeologia

biologia

genetyka
Co pito w dawnym Gda�sku? Wystawa w Muzeum Archeologicznym

wystawa

murasz

Muzeum Archeologiczne w Gda�sku w wakacje zaprasza do swoich wn�trz na wystaw� o napojach w dawnym Gda�sku.
04.07.2020 | 13:38

archeologia

gda�sk

muzeum

Poprzednia 17 18 19 20 21 ... Nast�pna