NAUKA Gazeta Wyborcza

Gro�� nam sztormy z ulewami. Mocno ucierpi� europejskie wybrze�a, tak�e nasze ba�tyckie

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Globalne ocieplenie niesie mas� zagro�e� dla cywilizacji, kt�ra je wywo�a�a. By� mo�e poradziliby�my sobie z ka�dym z nich pojedynczo. Niestety, musimy by� gotowi na paskudn� mieszank� efekt�w zmian klimatu. O kolejnej przykrej niespodziance - tym...
19.09.2019 | 08:20

klimat

nauka

Zmiana Klimatu
Najczarniejsza czer� na Ziemi. Poch�ania 99,995 procent �wiat�a

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Zrobili j� badacze z MIT w Cambridge w USA. Przypadkiem. Wcale nie szukali najczarniejszego materia�u, chcieli tylko poprawi� w�asno�ci aluminium. Przy okazji utarli nosa pewnemu brytyjskiemu arty�cie, kt�ry che�pi� si�, �e najczarniejsza czer�...
18.09.2019 | 12:09

czer�

nanorurki

nauka

wynalazki
To by�o zab�jczo upalne lato. We Francji zmar�o blisko 1,5 tys. os�b

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Mieli�my w tym roku bardzo upalne lato. Czerwiec by� rekordowo gor�cy.
18.09.2019 | 06:43

klimat

nauka

Zmiana Klimatu
Jak oszuka� demokracj� i sk�oni� wyborc�w, aby g�osowali wbrew sobie. Niepokoj�cy eksperyment naukowc�w

Nauka

Marcin B�jko

Tygodnik "Nature" opublikowa� wyniki eksperymentu, kt�ry pokazuje, �e manipuluj�c informacj� w mediach spo�eczno�ciowych, mo�na wp�yn�� na stan umys�u g�osuj�cych i wypaczy� wyniki wybor�w.
17.09.2019 | 07:15

eksperyment

facebook

media spo�eczno�ciowe

nauka
Pod Sahar� jest gigantyczny zbiornik wody. Wystarczy jej na tysi�ce lat

Nauka

Andrzej Ho�dys

Pod wschodni� cz�ci� najwi�kszej pustyni �wiata znajduj� si� ogromne ilo�ci wody - potwierdzili naukowcy. Sk�d si� tam wzi�a?
16.09.2019 | 15:18

afryka

nauka

pustynia

Sahara
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie�temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Czego nie wiedzieli�my przed tygodniem? �e polscy naukowcy zdobyli nagrod� Ig Nobla; �e krynicznik po�yskuj�cy wci�� yje w Polsce; �e neonikotynoidy szkodz� tak�e ptakom; �e szczury bawi� si� w chowanego; kt�re geny odpowiadaj� za lewor�czno��; jak...
16.09.2019 | 07:14

nauka
Nauka w czasach PiS. Powr�t ideologii, rekordy g�upoty i cyniczne gry polityk�w

Nauka

Piotr W�gle�ski

W jednym ze swoich ostatnich esej�w Leszek Ko�akowski przestrzega� przed mieszaniem si� polityki do nauki. Zapewne pami�ta� w�asne do�wiadczenia, gdy� na pocz�tku swojej kariery naukowej by� za�artym zwolennikiem komunistycznych w�adz. Niestety,...
15.09.2019 | 15:26

Jaros�aw Gowin

Jaros�aw Kaczy�ski

nauka

PiS
Zagadka zwoju znad Morza Martwego. Jest najcie�szy i najbielszy, a zawarto�� budzi gor�ce spory. "Sk�d on pochodzi?"

Nauka

Joanna Grabowska

Zw�j �wi�tynny to najd�u�szy i najbardziej niezwyk�y spo�r�d wszystkich zwoj�w z Qumran. Zawiera tekst w pierwszej osobie, jakby pisa� go (lub dyktowa�) sam B�g. Na przyk�ad zamiast: "Na pocz�tku B�g stworzy� niebo i ziemi�..." (Ksi�ga Rodzaju),...
14.09.2019 | 18:16

archeologia

biblia

Izrael

nauka
Neonikotynoidy szkodz� tak�e ptakom. Pierwszy dow�d, �e te �rodki uderzaj� nie tylko w pszczo�y

nauka

Tomasz Ulanowski

Cho� Unia Europejska zakaza�a u�ywania trzech typ�w neonikotynoid�w, to minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski w tym roku ponownie wyda� zezwolenie na ich stosowanie w uprawach rzepaku.
13.09.2019 | 11:00

biologia

ochrona przyrody

ochrona �rodowiska

zwierzaki
Nagrody Ig Nobla 2019. W tym roku wyr�niono naukowc�w z Polski! Za badanie namagnesowania karaluch�w

ig noble

Irena Cie�li�ska

Tu� przed og�oszeniem laureat�w prawdziwej Nagrody Nobla na Uniwersytecie Harvarda co roku wr�czana jest nie mniej s�ynna nagroda pocieszenia, zwana Ig Noblem.
13.09.2019 | 06:07

harvard

nauka
Naukowcy nauczyli szczury zabawy w chowanego

nauka

Tomasz Ulanowski

Czy trzeba nam innego dowodu na to, �e zwierz�ta lubi� si� bawi� dla samej przyjemno�ci wynikaj�cej z zabawy?
12.09.2019 | 20:00

biologia

zwierzaki

zwierz�ta
Woda, woda, woda! Astronomowie znale�li pierwsz� wodn� planet� poza Uk�adem S�onecznym

kosmos

Tomasz Ulanowski

W jej atmosferze odkryli par� wodn�, ale �yciodajna woda mo�e te� p�yn�� na jej powierzchni. Niestety, nawet wtedy planeta nie nadawa�aby si� do zamieszkania przez ludzi.
12.09.2019 | 10:20

nauka
Wszech�wiat w telefonie. Zosta� �owc� cz�stek promieniowania kosmicznego

Instytut Fizyki J�drowej PAN

Ada Chojnowska

Wystarczy aplikacja na smartfona, by sta� si� �owc� cz�stek promieniowania kosmicznego i pom�c w rozwi�zaniu wielkich zagadek wszech�wiata. Krakowscy naukowcy chc� pokaza� ca�emu �wiatu, co naprawd� znaczy nauka obywatelska.
12.09.2019 | 07:00

kosmos

nauka

Polska Akademia Nauk
Oto wirtualna czaszka najstarszego przodka ludzi wsp�czesnych

nauka

Tomasz Ulanowski

Wirtualna, bo naukowcy nie wykopali jej z ziemi. Stworzyli j� w komputerze, opieraj�c si� na morfologii czaszek ludzi �yj�cych obecnie i setki tysi�cy lat temu.
12.09.2019 | 06:00

antropologia
Wstrz�saj�ce odkrycie. Nowo odkryty gatunek w�gorza elektrycznego pora�a napi�ciem a� 860 V

zwierz�ta

Tomasz Ulanowski

Ten w�gorz elektryczny nie ma sobie r�wnych. 860 V to rekordowo wysokie napi�cie generowane przez organizmy zwierz�t.
11.09.2019 | 16:00

biologia

nauka

zwierzaki
Odkryto geny lewor�czno�ci. Prowadz� do nieco innego rozwoju m�zgu

Nauka

Olga Wo�niak

Po raz pierwszy zidentyfikowano mutacje gen�w zwi�zane z lewor�czno�ci�. Okaza�o si�, �e r�nice genetyczne mi�dzy prawo- a lewor�cznymi maj� wp�yw na architektur� m�zgu i wi�� si� z jego obszarami j�zykowymi.
11.09.2019 | 07:09

geny

lewor�czno��

m�zg

nauka
Niezwyk�e odkrycie w Normandii. Sk�d wracali neandertalczycy?

nauka

Tomasz Ulanowski

Francuscy naukowcy odkryli w Normandii kilkaset trop�w odci�ni�tych w mule przez neandertalczyk�w. Na tej podstawie ocenili rozmiar grupy i wiek tworz�cych j� ludzi.
10.09.2019 | 17:00

antropologia

biologia
Maszyna Ramanujana. �ycie, �mier� i powt�rne narodziny genialnego hinduskiego matematyka

Nauka

Irena Cie�li�ska

W matematyce stawianie ciekawych hipotez liczy si� cz�sto bardziej ni� samo rozwi�zywanie problem�w. Mistrzem by� w tym m�ody Srinivasa Aiyangar Ramanujan, genialny hinduski samouk, kt�ry ponad sto lat temu zaszokowa� matematyczny �wiat. Teraz...
10.09.2019 | 16:07

algorytm

matematyka

nauka
Zag�ada dinozaur�w. Naukowcy odtworzyli dzie�, w kt�rym w Ziemi� uderzy�a planetoida - pierwsz� dob� ery kenozoicznej

nauka

Tomasz Ulanowski

W ostatnich 66 mln lat nie by�o katastrofy bardziej spektakularnej. Energia wyzwolona tego dnia mia�a moc 10 mld bomb atomowych zrzuconych na Hiroszim�.
10.09.2019 | 07:00

biologia

dinozaury

geologia
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Piotr Cie�li�ski

Zwierz�ta nauczy�y si� porusza� jakie� 550 mln lat temu. Naukowcy w�a�nie znale�li �lady tych pierwszych krok�w i skamieliny robaka, kt�ry po raz pierwszy wyruszy� w �wiat. Od tego czasu jeste�my w ci�g�ym ruchu, a cz�owiek - daleki potomek tego...
09.09.2019 | 07:03
Olbrzym z Cerne Abbas. Nikt nie wie, sk�d si� wzi�� i ile ma lat. Co jaki� czas potrzebuje reanimacji. Tak jak teraz

Nauka

Joanna Grabowska

Na stromym zboczu wzg�rza nad wiosk� Cerne Abbas w hrabstwie Dorset widnieje ogromny geoglif przedstawiaj�cy nagiego m�czyzn� z ogromnym 11-metrowym fallusem we wzwodzie i �ebrami prostymi jak sztachety w p�ocie. Naukowc�w dra�ni, bo nie wiedz� o...
08.09.2019 | 07:39

anglia

archeologia

nauka
S�odkie napoje skracaj� �ycie. Nawet te ze s�odzikiem zamiast cukru

oty�o��

Margit Kossobudzka

Raport dotycz�cy 10 europejskich kraj�w dowodzi, �e s�odkie napoje s� �r�d�em nadmiernej ilo�ci cukru w diecie i przyczyniaj� si� do szybszej �mierci. Je�li jednak zast�pimy je s�odzikami, te� nie b�dzie to dobre dla naszego zdrowia.
06.09.2019 | 07:19

nauka

zdrowie
Indie te� zdobyli koczownicy. J�zyki indoeuropejskie pochodz� z eurazjatyckich step�w?

nauka

Tomasz Ulanowski

W najnowszym wydaniu "Science" genetycy opisuj� scenariusz zasiedlenia Azji �rodkowej i Po�udniowej przez ludzi wsp�czesnych. Odkryli, �e subkontynent indyjski zosta� zalany trzema g��wnymi falami imigracji Homo sapiens - zupe�nie jak subkontynent...
05.09.2019 | 20:00

antropologia

archeologia

biologia

genetyka
Potw�r z Loch Ness to gigantyczny w�gorz? Wskazuj� na to badania DNA

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Sezon og�rkowy ko�czy si� mocnym akcentem: badacze z Nowej Zelandii maj� now� hipotez� na temat legendarnego potwora z Loch Ness.
05.09.2019 | 15:26

legenda

nauka

potw�r z loch ness
Sekretne spotkanie �owc�w fal grawitacyjnych w Warszawie. "Zapisze si� w historii"

Nauka

Piotr Cie�li�ski

W warszawskim Centrum Nauki "Kopernik" ko�czy si� czterodniowe spotkanie kilkuset astrofizyk�w z ca�ego �wiata. Za zamkni�tymi drzwiami dyskutuj� o najnowszych odkryciach obserwatori�w grawitacyjnych - detektor�w LIGO i Virgo. Obrady s� tajne, ale w...
05.09.2019 | 10:47

astrofizyka

czarne dziury

fale grawitacyjne

gwiazdy neutronowe
Jak szybko opanowa� j�zyk obcy? "Nauka powinna sprawia� przyjemno��"

Wiadomo�ci z Bydgoszczy

Sandra Zakrzewska

J�zyka najlepiej uczymy si� w kontakcie z drugim cz�owiekiem i wtedy, kiedy naprawd� go potrzebujemy - m�wi Kamila Sikorska-Hoffmann, bydgoska metodyczka i nauczycielka angielskiego.
05.09.2019 | 08:11

angielski

nauka
�wiczenie czyni mistrza? Obalamy popularny mit edukacyjny

Nauka

Olga Wo�niak

Zanim zapiszesz dzieci na kolejne zaj�cia baletu czy szach�w, zastan�w si�, czy na pewno maj� do tego talent. Bez predyspozycji bowiem nawet tysi�ce �mudnych �wicze� nie uczyni� z nich mistrz�w. Tego dowodz� najnowsze badania.
05.09.2019 | 07:11

edukacja

geniusz

nauka

szko�a
Co oferuj� szko�y j�zykowe w Bydgoszczy i okolicach. Od A do W [PRZEWODNIK]

Wiadomo�ci z Bydgoszczy

Zamierzasz uczy� si� j�zyka obcego? Szukasz dobrej szko�y? Chcesz wiedzie�, co proponuj� i za ile? Sprawd� w naszym przewodniku po szko�ach j�zykowych Bydgoszczy i najbli�szej okolicy
05.09.2019 | 05:11

angielski

francuski

nauka

nauka j�zyk�w
Ostatni marsz robaka sprzed 550 mln lat

nauka

Tomasz Ulanowski

Naukowcy z Chin i USA odkryli �lady wskazuj�ce na to, �e tak dawne zwierz�ta potrafi�y chodzi�.
04.09.2019 | 19:00

biologia

paleontologia
Globalne ocieplenie. Banany, bye, bye? Nasze wnuki ju� nie b�d� ich jad�y

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Z powodu globalnego ocieplenia mo�e nas czeka� bananowy kryzys - ostrzegaj� naukowcy z Wielkiej Brytanii.
04.09.2019 | 11:55

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Naukowcy PAN: z polskich las�w mo�e znikn�� 75 proc. drzew

Nauka

Szymon Zdzieb�owski

Wsp�cze�ni 30-40-latkowie mog� do�y� czas�w, gdy z polskich las�w zniknie 75 proc. drzew, a wraz z nimi setki gatunk�w innych ro�lin, a tak�e grzyb�w i zwierz�t - prognozuj� naukowcy z Polskiej Akademii Nauk w swoim opracowaniu.
04.09.2019 | 11:01

dwutlenek w�gla

lasy

nauka

zmiany klimatu
Zmiany klimatu uderzaj� w rolnictwo w Europie. Ceny poszybuj�

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

To g��wny wniosek raportu opublikowanego w�a�nie przez Europejsk� Agencj� �rodowiska (EEA).
04.09.2019 | 05:30

klimat

nauka

ochrona �rodowiska

Zmiana Klimatu
Przesadzili�my. Amazonia nie jest p�ucami �wiata, nie oddychamy jej tlenem. Ale...

nauka

Tomasz Ulanowski

"Produkuje 20 proc. tlenu, kt�rym oddychamy" - media cz�sto to podkre�la�y, pot�piaj�c wycink� i wypalanie las�w Amazonii. Przesadza�y, nie jest to prawd�. Mimo to puszcz� amazo�sk� musimy chroni�. Tym bardziej �e naturaln� przyrod� Europy ju� w...
03.09.2019 | 19:16

antropocen

biologia

ochrona przyrody

ochrona �rodowiska
Mrowiska s� bardziej sterylne ni� nasze domy

Nauka

Mateusz Sowi�ski

Wielu mo�e to zaskakiwa�. Owady nie kojarz� si� bowiem z czysto�ci� czy porz�dkiem, a niekt�re z nich, cho�by muchy czy karaluchy, s� wr�cz znane z tego, �e przenosz� ca�e mn�stwo patogen�w.
03.09.2019 | 11:44

mr�wki

nauka

owady
Dr hab. Wojciech Dragan: �adne z ludzkich zachowa� nie jest wrodzone czy nabyte. Homoseksualno�� tak�e

Nauka

Wojciech Dragan

Opublikowane w najnowszym numerze "Science" badanie dotycz�ce gen�w zwi�zanych z zachowaniami seksualnymi ukierunkowanymi na t� sam� p�e� potwierdza to, co ju� wiemy. Jednak daje te� spor� dawk� nowych informacji.
02.09.2019 | 15:02

biologia

dziedziczenie

geny

homoseksualizm
Homoseksualno��: wrodzona czy nabyta? "Science" publikuje wyniki du�ego badania

homoseksualizm

Jacek Kubiak

Pytanie zawarte w tytule od dawna n�ka nie tylko naukowc�w, ale tak�e przyjaci� i wrog�w LGBT+. Jest wi�c ono istotne zar�wno dla genetyki czy szerzej biologii, jak i dla seksuologii, psychologii, socjologii, a nawet - o czym ostatnio g�o�no w...
02.09.2019 | 09:18

biologia

geny

nauka
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

Nauka

Piotr Cie�li�ski

"Always look on the bright side of life" (zawsze patrz na jasn� stron� �ycia) - �piewali Monty Python w "�ywocie Briana". Mieli racj�, bo naukowcy udowodnili teraz, �e optymi�ci �yj� d�u�ej. To na pewno zapami�tamy z przegl�du naukowych wydarze� z...
02.09.2019 | 06:27

nauka
M�zgi hodowane w laboratorium podj�y prac�. Emituj� takie fale jak m�zgi wcze�niak�w

nauka

Tomasz Ulanowski

S� milion razy mniejsze od prawdziwych ludzkich m�zg�w, ale powsta�e w nich sieci neuronowe zacz�y emitowa� w�asne fale m�zgowe.
29.08.2019 | 17:00

biologia

zdrowie
Zmiany klimatu ju� m�c� w winie z Burgundii. A nam zsy�aj� fale upa�u

globalne ocieplenie

Tomasz Ulanowski

Ostry wzrost �redniej temperatury Ziemi w ostatnich kilku dekadach wida� nie tylko we francuskich winnicach, ale te� w europejskich miastach n�kanych falami upa�u i powodziami.
29.08.2019 | 15:46

klimat

nauka

Zmiana Klimatu
Ameryka�scy naukowcy udowodnili, �e optymi�ci �yj� d�u�ej. Pesymi�ci spodziewali si�tego od dawna

zdrowie

Wojciech Moskal

Po dekadach bada� mamy dowody na to, �e optymizm ��czy si� z wyd�u�eniem �ycia - og�osili badacze z Uniwersytetu Harvarda.
29.08.2019 | 06:51

medycyna

nauka

optymizm

Poprzednia 151 152 153 154 155 ... Nast�pna