ARCHEOLOGIA Gazeta Wyborcza

7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

Naukowcy niepokoj� si� ma�pi� osp� i g�owi� nad sposobem opanowania drastycznych zmian klimatu. Czy pomo�e nam technologia? Dzi�ki niej uda�o si� dokona� pierwszego przeszczepu ucha wydrukowanego w 3D i stworzy� najszybszy komuter �wiata, cho�...
06.06.2022 | 12:45

archeologia

kosmos

przyroda

technologia
Konserwator zabytk�w nie zgadza si� na plany odnowienia Wzg�rza Doroty w B�dzinie

B�dzin

Anna Malinowska

Przedstawiciele wojew�dzkiego konserwatora zabytk�w nie wyrazili zgody na plany odnowienia Wzg�rza Doroty w B�dzinie. Zak�adano m.in. budow� amfiteatru czy wie�y widokowej. - To wst�pna decyzja, pewne przedstawione elementy mo�emy jeszcze...
03.06.2022 | 15:48

archeologia

konserwator zabytk�w

zabytki
Susza w Iraku umo�liwi�a odkrycie staro�ytnego miasta sprzed 3,4 tys. lat

Nauka

Kasper Kalinowski

Pustosz�ca Bliski Wsch�d susza umo�liwi�a dokonanie wa�nego odkrycia. Archeolodzy natrafili na licz�ce 3,4 tys. lat miasto, kt�re mog�o stanowi� wa�ny o�rodek tajemniczego pa�stwa Mitanni.
03.06.2022 | 11:55

archeologia

nauka
Jaskinia, w kt�rej malowa� neandertalski Jackson Pollock, by�a zasiedlona przez ponad 50 tys. lat

antropologia

Tomasz Ulanowski

Ludzie, kt�rzy zamieszkiwali andaluzyjsk� Cueva de Ardales, nale�eli nie tylko do r�nych kultur, ale te� r�nych gatunk�w. Ale czy na pewno?
01.06.2022 | 20:00

archeologia

biologia

genetyka

nauka
Skarb pod pod�og� ko�cio�a w Kcyni. Najnowsze znalezisko odkrywcy Z�otego Skarbu z Bydgoszczy

Wiadomo�ci z Bydgoszczy

Agata Szczygielska-Jakubowska

Robert Grochowski, archeolog, kt�rego zesp� odnalaz� mi�dzy innymi bezcenny Z�oty Skarb Bydgoski, przekaza� nam elektryzuj�c� informacj�: W trakcie bada� archeologicznych w Kcyni odkryli�my skarb z XVII wieku!
01.06.2022 | 06:03

archeologia

numizmaty

skarb

wykopaliska
Staro�ytni Majowie mieli fio�a na punkcie wygl�du z�b�w. Kunszt ich dentyst�w zdumiewa

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Lic�wki i plomby z kamieni szlachetnych mocowano specjalnym klejem. Denty�ci w pa�stwie Maj�w mieli zaskakuj�co wysokie umiej�tno�ci.
31.05.2022 | 17:00

archeologia

Indianie

Majowie

z�by
Dzieciom sk�adanym w ofierze w imperium Ink�w podawano antydepresant, by u�mierzy� ich strach

archeologia

Miko�aj Marcysiak

W inkaskich mumiach dzieci wykryto �lady substancji psychoaktywnych, kt�re mia�y odurza� je przed nadchodz�c� gwa�town� �mierci�.
26.05.2022 | 15:07

Inkowie

narkotyki
Jak �yli prabydgoszczanie? Archeolog opowiada o odkryciu w Kozielcu pod Bydgoszcz�

Wiadomo�ci z Bydgoszczy

Agata Szczygielska-Jakubowska

Podczas prac budowlanych, prowadzonych na prywatnej posesji w Kozielcu, gmina Dobrcz, pracownicy odkryli staro�ytne groby. O cennym znalezisku rozmawiamy z J�zefem �osiem, archeologiem, kustoszem i kierownikiem Dzia�u Archeologii Muzeum Okr�gowego...
26.05.2022 | 07:47

archeologia

wykopaliska
"Sensacyjne odkrycie archeologiczne" pod Grunwaldem. Tym razem w Toruniu

Wiadomo�ci z Torunia

tod

O "sensacyjnym odkryciu archeologicznym" informuje we wtorek Wojew�dzki Urz�d Ochrony Zabytk�w w Toruniu.
24.05.2022 | 18:01

archeologia

Star�wka w Toruniu

teatr muzyczny

Toru�
Niezwyk�e znalezisko ko�o Wilczyc. Zabytek po okresie dwuwiary?

zabytki

Marcin Sztandera

Rzadkie znalezisko sprzed nawet 800 lat. Wczesno�redniowieczn� lunul�, czyli zawieszk� w kszta�cie p�ksi�yca, przypisywan� wierzeniom poga�skim i kultowi Matki Boskiej znaleziono w Ocinku ko�o Wilczyc.
24.05.2022 | 06:50

archeologia

powiat sandomierski

Sandomierz
Genetycy badaj� staro�ytne DNA w poszukiwaniu pierwszych rolnik�w

archeologia

Margit Kossobudzka

Badania genetyczne dowodz�, �e pierwsi rolnicy reprezentowali mieszank� grup �owc�w-zbieraczy epoki lodowcowej, rozprzestrzenionych od Bliskiego Wschodu a� po po�udniowo-wschodni� Europ�.
22.05.2022 | 19:00

dna

genetyka

nauka

paleobiologia
Kolejny �lad z tajemniczej historii ludzko�ci. Z�b denisowia�skiej dziewczynki odkryty w Laosie

antropologia

Tomasz Ulanowski

Naukowcy znajduj� coraz wi�cej �lad�w tego wymar�ego ju� gatunku cz�owieka.
17.05.2022 | 19:30

archeologia

biologia

denisowianie

nauka
Kupi�a w lombardzie rze�b� za 35 dolar�w. Okaza�o si�, �e to staro�ytny skarb

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Jak rzymskie popiersie maj�ce dwa tysi�ce lat znalaz�o si� w sklepie z tanimi bibelotami w Teksasie?
16.05.2022 | 12:25

Ameryka

archeologia

Bawaria

Teksas
Archeolodzy szukaj� na Br�dnie grobu s�ynnego wynalazcy. Kim by� Abraham Stern?

�ydzi

Tomasz Urzykowski

Jeszcze w maju ekipa archeolog�w pracuj�ca na Cmentarzu �ydowskim na Br�dnie ma wskaza� miejsce, w kt�rym jest pochowany Abraham Jaakow Stern, zmar�y w 1842 r. wynalazca maszyny licz�cej, pradziadek Antoniego S�onimskiego.
11.05.2022 | 09:24

Antoni S�onimski

archeologia

Br�dno

Cmentarz �ydowski
Naukowcy odkryli �redniowieczny granat r�czny. Mia�a go na wyposa�eniu armia Saladyna

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Od�amek ceramicznego naczynia z Jerozolimy m�g� by� cz�ci� wczesnej wersji granatu r�cznego, kt�rego muzu�ma�scy wojownicy u�ywali oko�o 900 lat temu podczas wojen krzy�owych - ustalili naukowcy.
10.05.2022 | 12:06

archeologia

Jerozolima
�redniowieczne mury miejskie odkryto przy Hali Targowej w Gda�sku. Mog� pochodzi� z czas�w przedkrzy�ackich

Gda�sk

dor

W trakcie wykopalisk na ul. Pa�skiej w Gda�sku archeolodzy odkryli m.in. fragment muru, kt�ry wy�oni� si� spod placu Dominika�skiego. Jest zbudowany z takich samych cegie� jak pobliska Piwnica Roma�ska.
08.05.2022 | 07:00

archeologia

Hala Targowa

Muzeum Archeologiczne Gda�sk

zabytki
Rozwi�� quiz z archeologii. Sprawd�, co wiesz o swoich przodkach

quizy Wyborczej

Ewa Tomkowska

Zapraszamy wszystkich mi�o�nik�w historii i archeologii! Przekonaj si�, czy znasz histori� wiking�w, Aborygen�w, S�owian i Egiptu.
05.05.2022 | 15:03

archeologia

Egipt

historia

neandertalczyk
Rosyjscy �o�nierze zaminowali ukrai�skie Stonehenge. Archeolodzy bij� na alarm

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Jedno z najwa�niejszych ukrai�skich stanowisk archeologicznych Kamienna Mogi�a zosta�o zamienione przez Rosjan w pas umocnie� obronnych. Unikatowym dzie�om sztuki naskalnej grozi unicestwienie.
30.04.2022 | 12:11

archeologia

Stonehenge

wojna w Ukrainie
Odkryto najstarsze dowody obecno�ci ludzi w Ameryce

Nauka

Miko�aj Marcysiak

W Parku Narodowym White Sands (USA) odkryto �lady dzieci�cych st�p sprzed 20 tys. lat. To kolejny dow�d na to, �e ludzie zasiedlili Ameryk� o wiele wcze�niej, ni� dot�d uwa�ano.
28.04.2022 | 15:50

archeologia
Zamczysko w Bydgoszczy. Zapomniana kolebka naszych przodk�w. "Bli�ej �mietniska ni� grodziska" [ZDJ�CIA]

Wiadomo�ci z Bydgoszczy

Jacek Glugla

Bydgoski archeolog Robert Grochowski chce przywr�ci� pami�� o kolebce naszych przodk�w - grodzisku Zamczysko i okolicy. Dzi� to zapomniane miejsce, s�u��ce niekt�rym jako dzikie wysypisko �mieci.
22.04.2022 | 06:05

archeologia

historia

�redniowiecze
Odkrycia archeologiczne dekady w Polsce. Dwa wykopaliska z Warmii i Mazur

archeologia

Grzegorz Szyd�owski

Archeologiczne zestawienie presti�owego National Geographic. Dwa odkrycia z Warmii i Mazur w dziesi�tce wykopalisk dekady w Polsce.
17.04.2022 | 07:00

wykopaliska
Prof. Anna Dr��kowska, archeolog i konserwator: Badam krypty. S� fascynuj�ce

polscy naukowcy donosz�

Anna Dr��kowska

Przebada�am ponad 30 krypt grobowych wraz z poch�wkami. Ka�dy taki projekt to dla mnie wyj�tkowe do�wiadczenie i przygoda naukowa.
14.04.2022 | 13:46

archeologia

nauka
700-letni sarkofag odkryty pod katedr� Notre Dame w Pary�u

archeologia

Miko�aj Marcysiak

Sarkofag z XIV w. zosta� uznany przez naukowc�w za znalezisko o niezwyk�ej warto�ci.
12.04.2022 | 14:00

nauka

po�ar katedry Notre Dame
�mierdz�ca sprawa czy boski aromat? Uczeni ujawniaj� zapach staro�ytnego grobowca

archeologia

Margit Kossobudzka

Archeologia zapachu mo�e wzbogaci� nasze zrozumienie przesz�o�ci i by� mo�e sprawi�, �e wizyty w muzeach stan� si� bardziej wci�gaj�ce.
07.04.2022 | 13:17

Egipt

mumie

nauka

staro�ytno��
Na AGH pokazano zawieszk� sprzed 2 tysi�cy lat, znalezion� w "drugim Biskupinie". Przedstawia... kaczki

archeologia

ACH

Osiem kaczek zdobi zawieszk�, znalezion� przez archeolog�w na terenie Wdeckiego Parku Krajobrazowego, w odkrytej 4 lata temu osadzie. Jak wskazuj� badania, zawieszka pochodzi sprzed 2 tysi�cy lat, z terenu obecnej Ukrainy. W �rod� zaprezentowano j�...
06.04.2022 | 13:05

AGH

zabytki

znalezisko
Na Mazurach budowali sie� wodoci�gow�, dokonali wyj�tkowych odkry�

archeologia

Grzegorz Szyd�owski

W powiecie gi�yckim w trakcie prac budowlanych dokonano cennych odkry�. Datowane s� m.in. na p�ny okres wp�yw�w rzymskich.
06.04.2022 | 07:00

Gi�ycko
Tu byli Goci. Naukowcy w Borach Tucholskich odkryli pozosta�o�ci gockiej osady z IV wieku naszej ery

archeologia

tog

- Sta�a si� rzecz niesamowita! To fenomen w skali kraju! - tak odkrycie w Borach Tucholskich pozosta�o�ci gockiej osady z IV wieku naszej ery skwitowa� wybitny polski archeolog prof. Andrzej Kokowski.
05.04.2022 | 08:45

Bory Tucholskie

wojew�dztwo kujawsko-pomorskie
7 rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

To by� tydzie� odkry� w skali mikro i makro. Kosmos zaskoczy� nas lodowymi wulkanami na Plutonie oraz zdj�ciem najdalszej gwiazdy, jak� kiedykolwiek uda�o si� zobaczy�. Uczeni wreszcie odczytali ca�y ludzki genom i maj� now� koncepcj�, dlaczego brak...
04.04.2022 | 13:03

archeologia

astronomia

genetyka

kosmos
Odkrywcy si� pomylili: Machu Picchu to tak naprawd� Huayna Picchu

archeologia

Miko�aj Marcysiak

Od ponad 100 lat, od odkrycia zagadkowego inkaskiego miasta najbardziej znane peruwia�skie stanowisko archeologiczne nosi b��dn� nazw�. Amerykanin Hiram Bingham, kt�ry odkry� je w 1911 r., pope�ni� b��d.
01.04.2022 | 16:47

Machu Picchu

nauka
Historyczne odkrycie w Krakowie. Na Wawelu znaleziono najprawdopodobniej gr�b polskiego kr�la Jana Olbrachta

Wawel

Angelika Pito�

Archeolodzy pracuj�cy w katedrze na Wawelu odkryli przypuszczalne miejsce spoczynku Jana Olbrachta, kr�la Polski. Znalezisko jest sensacj� w kr�gach historyk�w. Tym wi�ksz�, �e na gr�b trafiono przypadkiem.
01.04.2022 | 15:05

archeologia

historia Polski

Jan Olbracht

odkrycia archeologiczne
Malowa�a oczy faraonowi. Archeolodzy odkryli w Sakkarze wyj�tkowy grobowiec sprzed 4 tys. lat

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Podczas prac archeologicznych w staro�ytnej nekropolii w Sakkarze ko�o Kairu znaleziono pi�� dobrze zachowanych grobowc�w wysokich urz�dnik�w egipskich, a w�r�d nich poch�wek wiza�ystki faraona.
25.03.2022 | 14:01

archeologia

Egipt

faraon
Siedem rzeczy, kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

W tym tygodniu naukowcy zach�cali nas do przemy�lenia, czy jeste�my w stanie przestawi� si� na jedzenie owad�w, odkryli, �e s�ynna figurka Wenus z Willendorfu wcale z niego nie pochodzi, i sprzeciwili si� temu, by Rosja nadal mog�a podgl�da� prace w...
14.03.2022 | 12:34

archeologia

fizyka

szympansy

zdrowie
Paleolityczna Wenus z Willendorfu nie pochodzi z Willendorfu. Tropy prowadz� do W�och i Ukrainy

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Dzi�ki tomografii mikrokomputerowej naukowcy ustalili, gdzie mog�a powsta� maj�ca 30 tys. lat kamienna figurka kobiety zwanej Wenus z Willendorfu.
12.03.2022 | 12:00

archeologia
Pierwsza w dziejach operacja ucha przeprowadzona kamiennym skalpelem

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Wskazuj� na ni� �lady na kobiecej czaszce sprzed ponad 5300 lat. Kobieta zosta�a zoperowana przy u�yciu krzemiennych narz�dzi i ognia.
04.03.2022 | 17:43

archeologia

Hiszpania

operacja
Staroegipska codzienno�� wyryta na fragmentach naczy�. Szko�a ju� wtedy frustrowa�a dzieci

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Z kilkanastu tysi�cy notatek zachowanych na fragmentach naczy� wy�ania si� obraz zwyk�ego �ycia w staro�ytnym Egipcie. 2000 lat temu edukacja r�wnie� bywa�a m�cz�ca - uczniowie musieli np. wielokrotnie przepisywa� jedno zdanie.
25.02.2022 | 17:30

archeologia

Egipt

nauka
Krzysztof Urbaniak, projektant nowego pl. Kolegiackiego: Tak, jestem z tego projektu zadowolony

Stare Miasto

Maria Bielicka

To prawda, �e na razie plac nie wygl�da zbyt okazale, ale to ci�gle jeszcze teren budowy. Ale jak przyjdzie lato, drzewa si� zazieleni�, pojawi si� woda, stoliki kawiarniane, b�dzie �adnie. A czy mieszka�com si� spodoba? Sami jeste�my ciekawi - m�wi...
20.02.2022 | 18:31

archeologia

inwestycje

Pozna�

Stary Rynek
Piwo z niewielk� domieszk� narkotyku pomog�o stworzy� staro�ytne imperium Wari w Andach

Nauka

Miko�aj Marcysiak

Jak to mo�liwe, �e ma�o liczebny lud Wari osi�gn�� osza�amiaj�cy sukces kolonizacyjny? I to, jak si� okazuje, bez u�ycia si� militarnych. Archeolodzy znale�li odpowied�.
19.02.2022 | 12:00

archeologia

grzyby halucynogenne

indianie

narkotyki
"Przy�lijcie skarpetki i kalesony". Jak wygl�da�o �ycie staro�ytnych Rzymian w p�nocnej Brytanii

Nauka

Miko�aj Marcysiak

W�a�nie mija 1900 lat od rozpocz�cia budowy Wa�u Hadriana - wojskowego umocnienia, kt�re mia�o powstrzymywa� barbarzy�skie plemiona zapuszczaj�ce si� w g��b Imperium Rzymskiego. Co skrywaj� ruiny staro�ytnych fortyfikacji?
11.02.2022 | 12:54

archeologia

globalne ocieplenie

Wielka Brytania

zmiany klimatu
W paleolicie rozpalano ogniska z zachowaniem przepis�w BHP

Nauka

Kasper Kalinowski

Zdolno�ci poznawcze naszych przodk�w z paleolitu nie przestaj� zaskakiwa�. Najprawdopodobniej doskonale zdawali sobie spraw�, czym jest zatrucie tlenkiem w�gla, bo paleniska wewn�trz jaski� umieszczali w bezpiecznych miejscach.
10.02.2022 | 12:29

archeologia

bezpiecze�stwo

ewolucja

nauka
Cz�owiek, czyli wieczny tu�acz. Wywrotowe odkrycie we Francji

antropologia

Tomasz Ulanowski

Po raz pierwszy znaleziono dowody na to, �e sapiensi zamieszkiwali Europ� razem z neandertalczykami. Jednocze�nie naukowcy cofn�li zasiedlenie naszego kontynentu przez cz�owieka wsp�czesnego a� o blisko 10 tys. lat.
09.02.2022 | 20:00

archeologia

biologia

nauka

zwierz�ta

Poprzednia 11 12 13 14 15 ... Nast�pna