Tygodnik "Nature" wyłonił 10 osób, które najlepiej symbolizują dokonania nauki (ale także jej problemy) w kończącym się 2019 r.
Pierwsza pandemia dżumy zmieniła losy świata, wpływając m.in. na upadek Cesarstwa Rzymskiego - to teza powtarzana przez lata w środowisku naukowym. Badacze, w tym naukowiec z UJ, postanowili ją zweryfikować.
Na stromych urwiskach wzdłuż kanału nawadniającego wykutego w wapiennej skale blisko 2800 lat temu asyryjscy artyści stworzyli wspaniałe płaskorzeźby. Przedstawiają pochód jednego z ich władców w towarzystwie siedmiu bóstw usadowionych na rogatych...
Komunikacja ze światem tak trudna, że często nieistniejąca - tak wygląda codzienność osób głuchoniewidomych. Krakowska firma tworzy specjalny komunikator, umożliwiający rozmowę z każdym.
W dzisiejszym "Nature" ukazały się cztery publikacje z opisem wyników pomiarów, jakie przeprowadziła sonda NASA im. Eugene Parkera. Zbliżyła się ona do powierzchni Słońca na rekordowo małą odległość.
Rogate chrząszcze są jednymi z najbardziej okazałych i niezwykłych chrząszczy, jakie możemy spotkać. Także w Polsce.
Kamienne paciorki i zwierzęce zęby z precyzyjnie wywierconymi otworami na rzemyk naszyjnika nikogo nie zdziwiły, ale trzy ludzkie zęby przerobione na wisiorki - tak. Nigdy dotąd archeolodzy nie znaleźli na Bliskim Wschodzie takiej biżuterii.
Z przylądka Horn na Antarktydę Colin O'Brady powiosłuje w sztormie, na czas, na żywo i w kolorze. - No, życzę powodzenia - mówi Aleksander Doba, Polak, który trzy razy kajakiem przepłynął Atlantyk.
Pod przebudowywaną ul. Krakowską kolejne odkrycie archeologiczne. Według wstępnych hipotez to średniowieczna kanalizacja lub Brama Solna. Na razie nie wiadomo, czy znalezisko wpłynie na harmonogram prac.
Już wkrótce z misją na Marsa wystartuje satelita analizujący skład tamtejszej atmosfery i poszukujący pokładów wody. Budują go m.in. naukowcy Akademii Górniczo-Hutniczej.
Masowe śnięcia karpi na całym świecie nie umknęły uwadze badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Naukowcy przyjrzą się wirusowi, który powoduje tzw. śpiączkę karpi koi.
Dla zdrowia ograniczasz czerwone lub przetworzone mięso? Korzyści ci to raczej nie przyniesie - stwierdził zespół międzynarodowych badaczy, wśród których znaleźli się naukowcy z UJ.
Jak sprawić, by radioterapia była dokładniejsza i skuteczniejsza w leczeniu nowotworów? Naukowcy i lekarze z Krakowa połączyli siły. Jest efekt: na stworzenie specjalnego fantomu z użyciem druku 3D dostali 12 mln zł.
Jak ustalić rzeczywistego twórcę tekstu historycznego lub wiarygodnie stwierdzić, że praca doktorska nie jest plagiatem? Krakowscy naukowcy proponują nową metodę stylometrii.
Inteligentna odzież pomagająca w rehabilitacji to już nie fantazje o przyszłości, ale rzeczywistość. W Krakowie stworzono Innotextil, spodnie z mikroczujnikami połączonymi ze specjalną aplikacją.
Była biała karta na naukowej i konserwatorskiej mapie regionu, są nowe odkrycia i specjalna aplikacja - wszystko dzięki archeologom z UJ, którzy badają pobojowiska na polsko-słowackim pograniczu na Podkarpaciu.
Grupa pasjonatów i archeologów poszukiwała w Gliwicach śladów po kościele św. Jerzego. Ostatni ślad po budowli to mapy z XIX w.
Skoro była łódź solarna, czas wzbić się w powietrze - stwierdzili studenci AGH i skonstruowali solarny samolot. W środę zaliczył swój pierwszy oficjalny lot, za rok ma przelecieć całą Polskę.
Ma białe, gęste blaszki, lubi ciepły klimat i rzadko można go spotkać w Polsce. Kilka dni temu miłośnicy grzybów odkryli stanowisko muchomora szyszkowatego w Nowej Hucie. Jedyne w naszym województwie.
Poszli po ziemię do ogródka, ale coś zaskrzypiało pod łopatą. Może to część łańcucha dla krowy? Może okucie starej skrzyni? - To znalezisko niezwykłe - mówi tymczasem kustosz z łódzkiego muzeum.
- Czasem słyszymy rady, co zrobić, by wdrapać się na szczyt światowej nauki. My się nie musimy tam wdrapywać, my już na tym szczycie jesteśmy - mówi szef krakowskiej ekipy archeologicznej, która odkrywa tajemnice Jordanii.
Naukowcom UJ udało się opracować superczułą metodę wykrywającą uszkodzenia w łańcuchu DNA. Może się sprawdzić w diagnostyce niepłodności oraz przy opracowywaniu leków przeciwnowotworowych.
Jak Polacy korzystają z antybiotyków? Najkrótsza odpowiedź: bardzo chętnie. O niekorzystnych tego konsekwencjach przekonywać nie trzeba, dlatego UJ rusza z nowymi studiami dla lekarzy.
#KRAKsat - taką nazwę nosi satelita zbudowany przez 15 krakowskich studentów. W środę wieczorem został wystrzelony w kosmos. A wraz z nim 1200 zdjęć, jakie przesłali internauci.
Już jutro, nieopodal Waszyngtonu, w kosmos wyleci rakieta ze zbudowanym przez krakowskich studentów satelitą na pokładzie. A wraz z KRAKsatem, na orbicie znajdzie się 1200 nadesłanych przez internautów zdjęć.
Naukowcy z Georgia Southern University przebadali szczątki, które mają należeć do Kazimierza Pułaskiego, amerykańskiego i polskiego bohatera narodowego nazywanego "ojcem amerykańskiej kawalerii". Według nich budowa szkieletu wskazuje na to, że...
Amerykańskim naukowcom udało się wyhodować komórki macierzyste, z których powstaje krew. To może być rewolucja m.in. w leczeniu chorych na białaczkę.
Górski rejon Jordanii w pobliżu miasta At-Tafila będzie celem tegorocznych badań naukowców z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace wykopaliskowe poprowadzą na kilku stanowiskach.
Grupa archeologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego postanowiła nie poprzestawać na badaniach terenowych i swoje doświadczenia z Jordanii przekuła również w pierwszy profesjonalny, cyfrowy przewodnik po tym kraju.
Nowa metoda wczesnego diagnozowania cukrzycowego uszkodzenia nerek. Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego odkryli, że biomarker można znaleźć w moczu.
Z powodu bólu neuropatycznego cierpi nawet co piąty Europejczyk, ale wciąż ciężko o skuteczną terapię. Nad nowym rozwiązaniem pracują naukowcy z krakowskiego PAN.
GOPR używa ich do poszukiwań w trudnych rejonach, OBWE do patrolowania linii frontu, CBŚP do działań operacyjnych - Birdie - dron z Krakowa, to zdecydowanie nie zabawka. Wkrótce ma się wzbogacić o sztuczną inteligencję.
240 lat temu zginął James Cook. Na Hawajach załoga jego statku starła się z tubylcami, którzy rzucali w nią kamieniami, a potem dzidami. Gdy Europejczycy odpowiedzieli ogniem z muszkietów, rozgorzała regularna bitwa, w której Cook został zabity...
Akademia Górniczo-Hutnicza ma nowego ulubieńca. Replika robota BB-8 z "Gwiezdnych Wojen" przemierzała w piątek uczelniane korytarze, wywołując prawdziwe poruszenie. Była to jedna z niewielu okazji, by na żywo zobaczyć skonstruowanego przez studentkę...
Krakowscy archeolodzy po raz kolejny zmieniają ustalenia cypryjskich badaczy. Dzięki prowadzonym na Nea Pafos wykopaliskom okazało się, że agora starożytnego miasta nie tylko powstała cztery wieki wcześniej niż sądzono, ale była też znacznie większa.
Zamiast karmienia antybiotykiem, bezpieczny preparat wchłaniany przez skórę - takie rozwiązanie proponują naukowcy UJ hodowcom ryb. Opracowany przez siebie środek już opatentowali i wprowadzili do sprzedaży.
Rośliny stały się inspiracją nowego projektu Akademii Górniczo-Hutniczej. Stworzony przez studentkę tej uczelni panel słoneczny tak jak one potrafi podążać za najkorzystniejszym nasłonecznieniem.
Wielu odkryć naukowych można się było spodziewać, czekaliśmy na nie od dawna, ale niektóre wprawiają w zdumienie. Spadają nieoczekiwanie jak grom z jasnego nieba. Oto nasza lista 33 najbardziej zaskakujących doniesień naukowych mijającego roku.
Warowny klasztor czy zamek śląskiego księcia? Od trzech lat krakowscy badacze odkrywają tajemnice średniowiecznego Grodziska koło Skały. Wykopaliska mają dać ostateczną odpowiedź, co znajdowało się na wzniesieniu nad Doliną Prądnika.
Naukowcy Uniwersytetu Rolniczego opracowali innowacyjną metodę modelowania wzrostu drzew przy użyciu laserowego skanowania. Wyszło im, że drzewa rosną znacznie szybciej niż kiedyś. To niedobrze.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
