HISTORIA Gazeta Wyborcza

�ydzi z Rodos przywie�li instrumenty i pierwszy raz zobaczyli �nieg. Umierali najszybciej [ROZMOWA]

historia

Adrian Karpeta

Katarzyna Chwa�ek-Bednarczyk wyre�yserowa�a spektakl i przygotowa�a publikacj� o obozach, kt�re dzia�a�y w Rydu�towach podczas drugiej wojny �wiatowej. To temat tabu, o kt�rym w �l�skim miasteczku si� nie m�wi.
12.12.2023 | 13:20

druga wojna �wiatowa

obozy koncentracyjne

Rydu�towy
Koniec renowacji jedynego takiego o�tarza na Warmii. Takim widzia� go Miko�aj Kopernik

Miko�aj Kopernik

Grzegorz Szyd�owski

We Fromborku odby�a si� uroczysto�� zako�czenia prac konserwatorskich i po�wi�cenia o�tarza gotyckiego - poliptyku fromborskiego z 1504 r.
13.12.2023 | 07:00

atrakcje regionu

Frombork

historia

Ko�ci�
Prof. Skobelski: "Stan wojenny w oczach uczni�w i student�w to jak odleg�e odkrycia archeologiczne"

stan wojenny

Artur �ukasiewicz

Rocznica stanu wojennego. - S�dz�, �e za 20-30 lat oceny stanu wojennego b�d� jeszcze ostrzejsze. Obro�c�w fatalnej grudniowej nocy b�dzie coraz mniej - m�wi prof. Robert Skobelski, historyk z Uniwersytetu Zielonog�rskiego.
12.12.2023 | 18:02

13 grudnia 1981

historia

Robert Skobelski
Opowie�ci Sybirak�w z drugiej p�kuli, nieznane zdj�cia Augustisa. Co uda�o si� odnale�� w Nowej Zelandii?

Boles�aw Augustis

Monika �mijewska

Pojechali �ladami bia�ostockiego fotografa Boles�awa Augustisa i Sybirak�w a� do Nowej Zelandii, przywie�li wiele wspania�ych historii i pami�tek. A we wtorek (12 grudnia) o tym, co uda�o si� im odkry� na drugiej p�kuli, opowiedz� w Muzeum Pami�ci...
11.12.2023 | 23:43

fotografia

historia

Muzeum Pami�ci Sybiru
Wyj�tkowe malowid�a �cienne w centrum Olsztyn. To historia miasta

zabytki Olsztyna

Grzegorz Szyd�owski

Prace nad odnawianiem malowide� w kamienicach w centrum Olsztyna. Pochodz� sprzed ponad stu lat.
11.12.2023 | 12:10

atrakcje Olsztyna

Historia
Oskar�ano go o zdrad�, nazywano go "Niemcem". Dzi� jego nazwisko pada podczas ka�dego �wi�ta

Wielkopolska

Monika Pas�awska

W 1792 r. wst�pi� do wojska polskiego i z�o�y� przysi�g� na wierno�� konfederacji targowickiej. Zaledwie pi�� lat p�niej utworzy� Legiony Polskie we W�oszech. Przeznaczy� na to pieni�dze ze sprzeda�y maj�tku po ojcu.
11.12.2023 | 10:30

historia

Pa�ac
Laureat Nagrody im. Lwa Sapiehy wyg�osi wyk�ad na Uniwersytecie w Bia�ymstoku

historia

mach

"Obrona na wschodzie: zamki i arsena�y Wielkiego Ksi�stwa Litewskiego w XVI - pocz�tku XVIII wieku" - to tytu� wyk�adu, jaki na Wydziale Historii Uniwersytetu w Bia�ymstoku wyg�osi dr Mikola Volkau, laureat Nagrody im. Lwa Sapiehy i pracownik...
10.12.2023 | 16:39

Bia�oru�

Litwa

spotkanie

Uniwersytet w Bia�ymstoku
Historyczny park we Wschowie zrewitalizowany. Zrobili nawet rowerowy singletrack

parki

Artur �ukasiewicz

Blisko 10 mln z� kosztowa�a odnowa ponadstuletniego parku Wolszty�skiego we Wschowie, jednego z najciekawszych park�w miejskich w regionie. Odnowiono stare aleje, ale dodano du�o z nowoczesno�ci, w tym tor rowerowy.
10.12.2023 | 13:53

historia

lubuskie

Unia Europejska

Wschowa
Ciekawe miejsca ko�o Olsztyna. Synagoga w Barczewie, kt�ra przetrwa�a noc kryszta�ow�

Barczewo

Norbert Kaczan

Synagoga w Barczewie to jedyna by�a bo�nica �ydowska zachowana w powiecie olszty�skim, dzisiaj przeznaczona na ma�� galeri� sztuki.
10.12.2023 | 12:04

architektura

historia
W czasach wczesnego Gierka wszystko chciano unowocze�ni�, nawet Kazimierz Dolny. Na szcz�cie �urawski powiedzia� "nie"

Kazimierz Dolny

Ma�gorzata Domaga�a

- Powiedzieli mi: "My na towarzysza mamy haki", a ja waln��em d�oni� w por�cz fotela i odpowiedzia�em podniesionym g�osem: "Mam czyste sumienie" - konserwator zabytk�w Kazimierza Dolnego Jerzy �urawski wspomina lata 70.
10.12.2023 | 06:45

architektura

estetyka miasta

Historia

Lubelszczyzna
Jedna z najstarszych szk� w Olsztynie z nowym dachem. A tak prezentuje si� w �rodku [ZDJ�CIA]

olsztyn.wyborcza.pl poleca

Robert Robaszewski

W czerwcu 1945 r. nauk� w Szkole Powszechnej nr 2 w Olsztynie rozpocz�o 40 uczni�w, g��wnie sierot wojennych.
09.12.2023 | 16:00

architektura

edukacja

historia

Olsztyn
IPN umorzy� �ledztwo w sprawie akcji "Wis�a". Do��cz do protestu

Lublin

Ma�gorzata Domaga�a

Przeciwko umorzeniu przez IPN �ledztwa w sprawie akcji "Wis�a" zaprotestowali historycy, ludzie kultury, dzia�acze spo�eczni. Teraz pod ich s�owami mo�e podpisa� si� ka�dy ch�tny.
08.12.2023 | 14:19

Akcja Wis�a

Historia

IPN
Ocalona z Holocaustu nie �yje, ale jej g�os odtworzy�a sztuczna inteligencja. "Bliscy po latach us�yszeli swoj� babci�"

getto warszawskie

Tomasz Urzykowski

Niezwyk�y projekt w Muzeum Polin i agencji Saatchi & Saatchi. Uda�o si� odtworzy� g�os Stelli Fidelseid, kt�ra prze�y�a warszawskie getto. - Najwi�ksz� rado�� sprawi�a nam reakcja jej bliskich - m�wi� autorzy przedsi�wzi�cia.
08.12.2023 | 13:33

historia

muzeum polin

wspomnienia

�ydzi
IPN. Powsta�a dok�adna mapa granic i przemian krakowskiego getta

IPN

Bartosz Korcz

Jak podkre�laj� autorzy projektu, to najprawdopodobniej pierwsza tak dok�adna mapa, ukazuj�ca teren, przemiany i pozosta�o�ci getta w Krakowie. W popularnonaukowej publikacji wydanej przez krakowski oddzia� IPN opr�cz mapy znajdziemy tekst opisuj�cy...
07.12.2023 | 19:44

getto

historia

mapa

�ydzi
Murowanka to pierwsze muzeum w Wawrze. Powsta�o w wyj�tkowym miejscu

Wawer

Tomasz Urzykowski

Najwi�ksza warszawska dzielnica ma wreszcie pierwsze muzeum. Powsta�o przy P�owieckiej, w niedu�ym parterowym budynku. Dlaczego w�a�nie tutaj? Poniewa� to dom z nie byle jak� histori�.
07.12.2023 | 12:00

historia

muzeum

szko�a

zabytki
W Olsztynie b�dzie nowy pomnik. Radni PiS oburzeni

pomnik

Grzegorz Szyd�owski

W Olsztynie uczczone zostanie wydarzenie sprzed 500 lat. To pomnik po�wi�cony ho�dowi pruskiemu.
07.12.2023 | 10:30

historia

Olsztyn

radni
Liceum zaprosi�o kontrowersyjnego historyka. By� zwi�zany ze skrajn� prawic�, jest zdj�cie, na kt�rym hajluje

edukacja

Ewa Furtak

By�y ONR-owiec Tomasz Greniuch na pocz�tku 2021 roku zosta� szefem wroc�awskiego Instytutu Pami�ci Narodowej, o czym g�o�no zrobi�o si� nie tylko w Polsce. Historyk sam z�o�y� dymisj�. Nic dziwnego, �e zaproszenie go na spotkanie z uczniami LO w...
07.12.2023 | 08:29

historia

IPN

Tomasz Greniuch

�ywiec
Ja tylko wykonywa�em rozkazy - polsko-niemiecki serial o trudnej przesz�o�ci

historia

Dorota Szymborska

Wszyscy Niemcy zawsze byli przyzwoici, nawet je�li "pracowali" w obozach zag�ady. Po prostu solidnie wykonywali swoje obowi�zki. Dlaczego ich za to stawia� przed s�dem?
07.12.2023 | 05:00

Auschwitz

Disney+

serial
To jest ksi��ka o nieobecnych ojcach. Czasami tak�e o nieobecnych matkach

Ksi��ki

Tadeusz S�awek

Profesor Tadeusz S�awek o nagrodzonej pracy Jakuba Ga��ziowskiego: Strona po stronie przewijaj� si� przed nami cienie nieobecnych i losy tych, kt�rzy owych nieobecnych pr�buj� w swym �yciu zlokalizowa�. Ci, kt�rzy odprawiaj� w sobie pokut� za...
06.12.2023 | 18:15

dzieci

historia

II wojna �wiatowa

ksi��ka
Historyk staro�ytno�ci: Co s�dz� o Ho�owni? W ko�cu mamy powr�t do prawdziwej retoryki

historia

Wojciech Szot

Kiedy w staro�ytnej Grecji demokraci pobili oligarch�w, wymy�lono amnesti�, czyli puszczenie w niepami��. By�y dwie regu�y amnestii.
06.12.2023 | 04:11

Grecja

retoryka

staro�ytna grecja

staro�ytno��
Mariusz Soko�owski laureatem Nagrody Polin. Za piel�gnowanie pami�ci o historii �yd�w Bia�egostoku i Wasilkowa

Nagroda POLIN

Maciej Cho�odowski

G��wnym laureatem tegorocznej Nagrody Polin zosta� Mariusz Soko�owski, zaanga�owany w przywracanie pami�ci o �ydach Wasilkowa i Bia�egostoku. On, jak i inni finali�ci i finalistki tego konkursu "niestrudzenie buduj� mosty, dr��, poszukuj�,...
05.12.2023 | 20:52

historia

historia Bia�egostoku

Muzeum POLIN

szko�y
�ledztwo IPN w sprawie �mierci radomskiego dzia�acza antykomunistycznego umorzone. Jego syn: "Spodziewa�em si�"

historia

Ma�gorzata Rusek

�ledczy instytutu sprawdzali, czy Jacek Jerz zmar� w wyniku otrucia przez tajn� wsp�pracownic� SB. IPN �ledztwo jednak umorzy�. Dlaczego?
05.12.2023 | 11:11

IPN

PRL
W Teatrze NN spotkanie wok� ksi��ki Zygmunta Klukowskiego "Zamojszczyzna 1918-1959"

Historia

pk

Nak�adem Wydawnictwa KARTA ukaza�o si� w�a�nie d�ugo wyczekiwane wznowienie pe�nej spu�cizny Zygmunta Klukowskiego. Autor notowa� na gor�co histori� Zamojszczyzny i jej mieszka�c�w.
05.12.2023 | 06:00

Brama Grodzka - Teatr NN

Teatr NN
Nowy podcast Szymona Ho�owni. W tzw. ciemnym saloniku zebrania prowadzi na stoj�co

sejm

Anita Karwowska

"Sejm. Nowe otwarcie z marsza�kiem Szymonem Ho�owni�" w ci�gu dw�ch dni od wyemitowania w serwisie YouTube obejrza�o ponad 760 tys. os�b.
04.12.2023 | 13:55

historia

szymon ho�ownia

wybory 2023

youtube
Skarb rodziny Celmer�w, czyli mi�dzywojenny P�ock na zdj�ciach: stary teatr, okolice katedry, Kawiarni Artystycznej.

Archiwum Pa�stwowe

Ewelina Karwacka

W �rod�, 6 grudnia, Archiwum Pa�stwowe zaprosi p�occzan z okazji Dnia Darczy�cy. Poka�e now� wystaw� i podzi�kuje tym, kt�rzy przekazali mu swoje rodzinne, historyczne pami�tki.
04.12.2023 | 07:43

historia
Parada tramwaj�w i autobus�w na 125-lecie komunikacji miejskiej w �odzi ju� w niedziel�

komunikacja w �odzi

Daniel Siwak

Komunikacja miejska w �odzi obchodzi w tym roku swoje 125-lecie. Pomimo zamkni�cia licznych tras kilka zabytkowych i wsp�czesnych tramwaj�w przejedzie w najbli�sz� niedziel� ulicami �odzi. Towarzyszy� im b�d� tak�e historyczne autobusy.
02.12.2023 | 20:45

autobusy

historia

MPK ��d�

tramwaje
Wa�ne miejsca w Olsztynie i okolicy. Polska szko�a w Jarotach

historia

Norbert Kaczan

W okresie mi�dzywojennym to by�a jedna z szesnastu polskich szk� na Warmii i Mazurach. Jarocka plac�wka zosta�a zamkni�ta 31 sierpnia 1939 r., a jej jedynego nauczyciela wkr�tce wywieziono do obozu koncentracyjnego w Hohenbruch.
02.12.2023 | 15:48

edukacja

Jaroty

Olsztyn

olsztyn.wyborcza.pl poleca
Imbir jako afrodyzjak, go�dzik na potencj�. Przyprawy by�y symbolem luksusu, �wi�to�ci albo grzechu

Czytelnia Wyborczej

Thomas Reinertsen Berg

Pieprz, cynamon i muszkat mog� wzmaga� gor�co i ��dz�, lecz wysuszaj� macic� i sperm�. P�odno�� potrzebuje ciep�a i wilgoci.
02.12.2023 | 10:01

historia

ksi��ka kucharska

premiera

przyprawy
Dzieje i rozw�j Wielkich Katowic. Reprint po prawie stu latach, gratka dla mi�o�nik�w historii

Katowice

J�zef Krzyk

Nie trzeba ju� liczy� na udane �owy w antykwariatach ani psu� sobie oczu nad zdigitalizowan� kopi�. Prawie 100 lat od wydania orygina�u ukaza� si� reprint "Dziej�w i rozwoju Wielkich Katowic" - ksi��ki, kt�ra jest kompendium wiedzy o G�rnym �l�sku...
01.12.2023 | 05:58

historia

ksi��ki
Prof. Omilanowska-Kilja�czyk z Nagrod� "Klio" za najlepsz� ksi��k� historyczn� po�wi�con� Warszawie

ksi��ki

Tomasz Urzykowski

Poznali�my tegorocznych laureat�w Nagrody "Klio", nazywanej "polskim Noblem dla historyk�w". Jej warszawsk� kategori� wygra�a monograficzna ksi��ka "Pa�ac Staszica" autorstwa by�ej ministry kultury.
30.11.2023 | 20:32

historia

Ma�gorzata Omilanowska

Nagroda Klio

targi ksi��ki historycznej
Na budowie placu Centralnego odkryto posadzk� przedwojennej kamienicy. Kolejne znaleziska przed�u�� remont?

plac Defilad

Wojciech Podg�rski

Na budowie placu Centralnego drogowcy odkopali posadzk� przedwojennej kamienicy. To nie pierwsze historyczne odkrycie na dotychczasowym placu Defilad, a bez kompleksowych bada� archeologicznych prace budowlane nie mog� by� kontynuowane w pe�nym...
29.11.2023 | 20:02

archeologia

historia

inwestycje

Pa�ac Kultury
Poszukiwacz skarb�w znalaz� siekierki z epoki br�zu. Sensacyjne odkrycie w lesie na Kaszubach

poszukiwacze skarb�w

Anna Dobiega�a

- Nie spodziewa�em si�, �e znajd� taki skarb. Wyobra�a�em sobie, �e w tym miejscu mogli �y� ludzie i zostawi� po sobie jakie� przedmioty, ale my�la�em raczej o �redniowieczu, nie si�ga�em my�lami a� do epoki br�zu - m�wi Denis Konkol, poszukiwacz...
29.11.2023 | 12:45

historia

kaszuby

lasy

siekiera
Zbrodniarz doskona�y trafi� na szubienic�. Historia namiestnika Kraju Warty i jego procesu

ksi��ka

Tomasz Matusiak

- Mo�na powiedzie�, �e Arthur Greiser by� idealnym typem zbrodniarza nazistowskiego, zdolnego i�� po trupach i nie cofn�� si� przed niczym, by realizowa� za�o�ony plan - m�wi Dieter Schenk, wsp�autor nowej ksi��ki wydanej przez Uniwersytet ��dzki.
28.11.2023 | 19:37

Greiser

historia

Kulesza

Uniwersytet ��dzki
Fotografie Warszawy czekaj� na opisanie. Wystartowa�a wielka akcja identyfikacji zdj��

Muzeum Warszawy

Tomasz Urzykowski

Muzeum Warszawy ma ogromn� kolekcj� fotografii, licz�c� ok. 200 tys. negatyw�w i odbitek. Cz�� z nich nie by�a dotychczas pokazywana, nie ma te� opis�w. O pomoc w zidentyfikowaniu archiwalnych zdj�� plac�wka z Rynku Starego Miasta zwr�ci�a si� do...
27.11.2023 | 19:45

akcja

fotografie

historia

zdj�cia
Ciekawe miejsca w Olsztynie i okolicy. Dw�r w Tracku

turystyka

Norbert Kaczan

O wyj�tkowej warto�ci tego miejsca decyduje historia zwi�zana z mieszka�cami tego maj�tku.
26.11.2023 | 09:06

architektura

historia

Olsztyn

olsztyn.wyborcza.pl poleca
Bia�orusini og�osz� w Warszawie list� os�b zamordowanych przez re�im �ukaszenki

Bia�oru�

Wojciech Podg�rski

- Pojawi� si� dziesi�tki transparent�w ��daj�cych uwolnienia wi�ni�w politycznych. Portrety przyw�dc�w opozycji, dziennikarzy, obro�c�w praw cz�owieka przebywaj�cych w wi�zieniach �ukaszenki - zapowiadaj� organizatorzy marszu, kt�ry w niedziel�, 26...
25.11.2023 | 20:15

Bia�orusini

historia

marsz

rocznica
Tego na pewno nie wiecie. Legenda ze �wiecia

Andrzej Januszajtis

Andrzej Januszajtis

�wiecie, dzi� znajduj�ce si� w granicach wojew�dztwa kujawsko-pomorskiego, historycznie nale�a�o do Pomorza Gda�skiego. Na kartach historii gr�d Zwece pojawi� si� w 1198 r., przy okazji konsekracji ko�cio�a NMP.
25.11.2023 | 16:00

historia

Tygodnik Tr�jmiasto

�wiecie
Pustniki by�y enklaw� Mazur�w. Dzi� trudno tu spotka� cz�owieka

Magazyn Olsztyn

Martyna Siudak

Kiedy� sz�o si� przez wiosk� i s�ysza�o mazursk� gadk� - opowiada so�tys Pustnik, wsi ko�o Sorkwit w powiecie mr�gowskim.
25.11.2023 | 15:56

historia

Mazury

Mr�gowo

olsztyn.wyborcza.pl poleca
Malarz Adolf Hitler nawet bunkier obwiesi� obrazami. Tych artyst�w jednak nienawidzi�

Ksi��ki

Igor Rakowski-K�os

W latach 20. geniusze jak Salvador Dali, Andr� Breton czy Paul Klee inspirowali si� sztuk� artyst�w, kt�rzy tkwili w salach bez klamek, �ci�ni�ci pasami bezpiecze�stwa, porzuceni przez bliskich.
24.11.2023 | 14:54

Adolf Hitler

historia

ludob�jstwo

nazizm
Pawe� Grata: "Cz�ciej m�wimy o bohaterach z karabinami ni� bohaterach przy stole projektowym, cho� ich bohaterstwo jest r�wnorz�dne"

Uniwersytet Rzeszowski

ask

Bardzo wiele os�b wie, kim jest Ignacy �ukasiewicz, ale niewiele os�b ma �wiadomo��, �e to Polacy budowali kolej �elazn� w Ameryce Po�udniowej, wynale�li kamizelk� kuloodporn�, prezerwatyw� bezszwow� czy walkie-talkie. Bardzo cz�sto w opowie�ci...
24.11.2023 | 10:25

historia

Poprzednia 11 12 13 14 15 ... Nast�pna