Nadwrażliwość zębów powstaje w zębinie. Ta wewnętrzna część zęba jest zwykle chroniona przez szkliwo. Jeśli jednak doszło do pewnych zmian w jego strukturze, czyli demineralizacji, to silnie unerwiona zębina nie jest już zabezpieczona przed działaniem czynników zewnętrznych.
Nadwrażliwość powstaje, kiedy kanaliki zębinowe w żywym zębie są obnażone i otwarte, płyn w kanalikach przepływa do środka i na zewnątrz, zależnie od różnicy ciśnień pomiędzy sąsiadującymi z nim tkankami. Ruch tego płynu pobudza receptory bólowe w miazgowym splocie nerwowym lub w powierzchniowych częściach miazgi. Skutkiem jest ból. Mogą go wywołać nie tylko zimne pokarmy czy napoje, ale także te gorące, słodkie lub kwaśne.
CZYTAJ TAKŻE: Nadwrażliwość zębów. Gdy jedzenie i picie sprawia ból
Czy zębina staje się bardziej wrażliwa z wiekiem?
– Nadwrażliwość zębów dotyka pacjentów w każdym wieku. Nieco inne są jednak jej przyczyny – tłumaczy lekarz stomatolog Aneta Dąbrowicz z kliniki stomatologicznej Villa Nova w Warszawie.
– Z problemem nadwrażliwości borykają się już dzieci i nastolatki, choć w tym wieku nie jest to dolegliwość częsta. W przypadku dzieci i osób młodych przyczyną nadwrażliwości zębów najczęściej jest próchnica, która np. posuwając się w głąb zęba, dociera do zębiny, a także demineralizacja szkliwa chroniącego kolejne warstwy zęba. Przyczyną nadwrażliwości może być także odłamywanie się fragmentów szkliwa na zębach spowodowane np. wadami zgryzu czy – w wieku już dorosłym – obniżanie się dziąseł w wyniku nieprawidłowego ich mycia i obnażanie szyjek zębowych. Osoby dorosłe mogą się też nabawić nadwrażliwości powstałej w wyniku kwasowej erozji szkliwa – wyjaśnia lekarka.
Kwasowa erozja szkliwa polega na rozmiękczeniu, a następnie uszkodzeniu mineralnej warstwy zębów przez kwasy, zarówno te występujące w jedzeniu, jak i pochodzące z wnętrza naszego organizmu (np. przy chorobie refluksowej żołądka). Zaszkodzić można sobie złą dietą, np. pełną słodyczy i węglowodanów oraz napojów gazowanych. Nie bez znaczenia jest także nasze zamiłowanie do cytrusów, soków owocowych, sosów do sałatek na bazie octu winnego, a także wina.
Kolejne przyczyny nadwrażliwości zębów u dorosłych to miejscowe starcie szkliwa i w konsekwencji odsłonięcie zębiny oraz choroby przyzębia.
– Nadwrażliwość zębów dotyka przeważnie osoby między 30. a 40. rokiem życia, czasem nawet do 50. Potem nadwrażliwość powoli się wycofuje, co nie oznacza, że nie widzimy dojrzałych, a także już starszych pacjentów cierpiących z powodu nadwrażliwych zębów – mówi stomatolog.
Dlaczego tak się dzieje?
– Z wiekiem warstwa zębiny staje się grubsza, dochodzi do przebudowy struktury zębów, przewodzenie bodźców powodujących ból jest zmniejszone, kanaliki zębinowe się zatykają – wyjaśnia dr Dąbrowicz. – To wszystko teoretycznie powinno zmniejszać nadwrażliwość zębów. I najczęściej tak jest, ale nie zawsze.
CZYTAJ TAKŻE: Nadwrażliwość zębów - gdy boli nawet oddychanie
W starszym wieku ta dolegliwość może wynikać z próchnicy okrężnej, dotykającej korzenie zębów. Osoby starsze czasem mniej dokładnie czyszczą zęby. Chodzi tu o ograniczenia ruchowe spowodowane np. bólami stawów. Osoba w podeszłym wieku może już nie docierać szczoteczką tak dokładnie do wszystkich zakamarków zębów.
– Nadwrażliwość zębów w wieku starszym bywa też skutkiem zmniejszonego wydzielania śliny. To nasza naturalna ochrona zębów – nie tylko przed rozwojem próchnicy, ale także przed nadwrażliwością. Jeśli ślina przestaje dobrze pełnić swoje funkcje – jest jej mniej lub ma nieco inny skład niż w okresie młodości – może to powodować, że nadwrażliwość zębów się utrzymuje – tłumaczy dr Dąbrowicz.
Jest jeszcze jeden powód nadwrażliwości. Z wiekiem w sposób fizjologiczny wydłużają nam się korony zębów. Ten proces zaczyna się już w 25.–30. roku życia i postępuje. To powoduje naturalne odsłanianie się szyjek zębów i łatwiejszy dostęp czynników drażniących, np. ciepła czy zimna, do kanalików zębinowych.
Wszystkie komentarze