Ogółem KBW wywiozła z Bieszczad prawie 9 tys. osób. Milczeniem pominięto w meldunkach fakt, że dwie trzecie wysiedleńców stanowiły kobiety i dzieci.

3 października mija 75 lat od chwili, gdy do Szczytna dotarł ostatni transport z ludnością będącą ofiarą akcji „Wisła". Czwartą część sił grupy operacyjnej prowadzącej wysiedlenia stanowili żołnierze specjalnej dywizji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ich zadaniem było „oczyszczenie" samego serca Bieszczadów.

KBW w Bieszczadach

Jednostka KBW, licząca ponad 4,5 tys. ludzi „przesyconych nienawiścią do band UPA", pojawiła się w Bieszczadach w połowie kwietnia. Po rozpoznaniu terenu oceniono, że miejscowa ludność z powodu biedy stoi na „niskim poziomie kulturalnym i umysłowym", lecz mimo „ciężkich warunków egzystencji jest mocno przywiązana do swego miejsca zamieszkania". Wysiedlenia rozpoczęto 28 kwietnia o czwartej rano. Wsie otaczano, mieszkańcom oznajmiano, iż mają kilka godzin na spakowanie najbardziej potrzebnych rzeczy, po czym nakazywano im wymarsz do punktów załadowczych w Łukawicy i Łupkowie. Po wyjściu konwoju niektóre wsie podpalano, by uniemożliwić korzystanie z nich przez partyzantów UPA. Los ten spotkał np. Wetlinę.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Monika Tutak-Goll poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    Do dnia dzisiejszego widać że to było wielką chlubą władzy polskiej,
    możliwe że i pisdowcy przejmą takie same metody wychowawcze,
    tylko kogo będą wysiedlać i z jakich rejonów?
    @fuki50
    Czarnek jest już pierwszym kandydatem na wysiedlania z polskich szkół.
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    @fuki50
    Akcja Wisła była koniecznością. Po rzezi wołyńskiej mieliśmy prawo podjąć jeszcze bardziej radykalne działania, a skończyło się tylko na wywózkach.
    już oceniałe(a)ś
    8
    17
    @fuki50
    Z Warszawy do Zamościa a z Zamościa do Szczecina. Albo - jak Sasin każe.
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    @MaestroXXL
    Wy - czyli kto, sieroto po Stalinie?
    już oceniałe(a)ś
    6
    1
    "Milczeniem pominięto w meldunkach fakt, że dwie trzecie wysiedleńców stanowiły kobiety i dzieci." A to mieli samych mężczyzn wysiedlać? Ojciec matka i jedno dziecko, to już 2/3 kobiet i dzieci.
    Dawniej rodziny posiadały więcej niż 2 dzieci. Do tego wysiedlano starców, więc taka to "średnia". No i czym mężczyzna jest gorszy od nich? Bez mężczyzn nie byłoby tych dzieci...
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Polskie zbrodnie na Żydach, Ślązakach, Ukraińcach, Łemkach, Bojkach, Niemcach są równie ohydne jak zbrodnie hitlerowców. Różnica w ilości ofiar to nie sprawa moralności ale statystyki. Tak polacy! Nic lepsi od Niemców czy Rosjan nie jesteście.
    @szczawik
    Chciałbym się nie zgodzić, jednak fakty to fakty...
    już oceniałe(a)ś
    9
    6
    @szczawik
    Każdy ma swój cień. Polak też. I trzeba o tym pisać i uczyć w szkołach. Żeby się nie powtórzyło.
    już oceniałe(a)ś
    13
    2
    @szczawik
    Nie wszyscy Polacy (jednak wielką literą), podobnie jak nie wszyscy Niemcy czy Rosjanie. W każdym narodzie znajdziesz i ludzi i swołocz.
    już oceniałe(a)ś
    10
    1
    @JOJco (W każdym narodzie znajdziesz i ludzi i swołocz):

    ale tu mówimy o "narodach" i tych, którzy w ich imieniu działali; a jak czujesz się przynależny do "narodu", to niestety chyba musisz się pogodzić z konsekwencjami działań wodzów "narodu".
    już oceniałe(a)ś
    2
    4
    Wielka Polska Narodowa się kłania... sprzedawanie Polakow - Żydów okupantowi to nie był wypadek przy pracy ...
    już oceniałe(a)ś
    12
    2
    Jak inaczej rozwiązać problem partyzantki.? Wietnam i Afganistan pokazał, że przy wsparciu ludności cywilnej (czasem wymuszonej bronią) partyzantka wygra.
    @udet1124 (Wietnam i Afganistan pokazał, że przy wsparciu ludności cywilnej (czasem wymuszonej bronią) partyzantka wygra):

    w Wietnamie to wygrała raczej armia Północy; czy w Afganistanie wygrała partyzantka? można dyskutować, w Afganistanie wygrał Afganistan - to kompromisowa propozycja; aczkolwiek, czy wygrał, to też do dyskusji, bo szczęśliwości powszechnej tam nie widać - tak tam widać musi być, genius loci; złudzenie zwycięstwa dało im pośpieszne wycofanie się Amerykanów, którzy tam utknęli bez sensu i w końcu się ocknęli;

    Z partyzantkami bywa różnie - np. nasi "wyklęci" wytrwali jakoś do końca Stalina a potem po prostu przestali chodzić po nocach i "strzelać" wrogów (czyli sąsiadów); z UPA byłoby podobnie, bo ta partyzantka działała głównie po drugiej stronie granicy.
    już oceniałe(a)ś
    2
    1
    @udet1124
    Dokładnie
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @udet1124
    Wyciągnąłeś krańcowo błędne wnioski. Akurat Afganistan i Wietnam dobitnie pokazały, że walka z partyzantką przez represjonowanie i zrażanie do siebie ludności cywilnej prowadzą do porażki. Wystarczy porównać skutki maleńkich operacji brytyjskiej na Borneo czy w Afryce Północnej których celem było pozyskanie miejscowej ludności ze skutkami miliardowych kosztów wojny wietnamskiej nastwionej na zniszczenie wszystkiego, co się rusza (na "przyjaznym" terytorium!).
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @udet1124
    Auto-komentarz do poprzedniego postu, bo można go źle zrozumieć - po stronie Brytyjczyków w Malezji ostatecznie też zwycięzyła koncepcja masowych przesiedleń (pomysły Briggsa i Templera), która skończyła się podobnie jak Afganistan czy Wietnam. Miałem na myśli ograniczone działania np. SAS, oparte na zjednywaniu sobie ludności, pomocy medycznej i wsparciu infrastruktury. Takie podjście połaczone z ochroną przed rabunkami ze strony partyzantów dawało diametralnie lepsze efekty.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Wszyscy wysiedlani mieli wcześniej możliwość wyjazdu do Ukraińskiej SSR, bowiem dobywała się wymiana ludności - Polaków z ZSRR do Polski, a Ukraińców i Białorusinów do odpowiednich radzieckich republik. Tak np., po Pierwszej Wojnie Światowej wymieniano ludność między Turcją a Grecją. Nie wiem czy w drodze do ZSRR przesiedleńcy dostawali dość chleba i śledzia, wiadomo jednak, że niektórzy zmiast na Ukrainie wylądowali za Uralem. W tym kontekście tragedia wysiedlenia na Ziemie Zachodnie wydaje się dość umarkowanym rozwiązaniem. A w ogóle to wspieram bohaterską Ukrainę.
    już oceniałe(a)ś
    7
    3
    Obecnie w Polsce tradycje KBW przejely oddzialy stworzone przez macierewicza antoniego który nie wyjasnil do dnia dzisiejszego tragedii Smolenskiej za która sa odpowiedzialni bracia kaczynscy.
    już oceniałe(a)ś
    3
    1
    Skąd u autora tak niska liczba przesiedlonych- niecałe 9 tysięcy?
    W ramach akcji "Wisła" przesiedlono 140 tysięcy osób z terenów Bieszczadów i Beskidów. Taką liczbę podaje większość publikacji.
    Swoje rodzinne ziemie opuściło od zakończenia wojny, jak podają przewodnicy w Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej, łącznie ponad 600 tysięcy osób, zarówno Bojków, jak i Łemków. Z tej liczby na ojcowiznę po 1956 r. powróciło 6 tysięcy (niektórzy piszą o mniejszej liczbie).
    już oceniałe(a)ś
    1
    0