Mamy świadomość niebezpieczeństw, jakie niesie ze sobą epidemia koronawirusa dla Polaków i dla Polski. Mamy także świadomość konieczności podjęcia przez władzę wykonawczą nadzwyczajnych, niezbędnych działań służących ograniczeniu i zwalczeniu tej epidemii.
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego limitu

–Wskazujemy, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zawiera przepisy pomyślane właśnie na takie sytuacje: chodzi o rozdział XI „Stany nadzwyczajne” oraz uchwaloną w 2002 roku ustawę o stanie klęski żywiołowej.

Nie kwestionując merytorycznej zasadności niektórych regulacji szczególnych wprowadzonych ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz rozporządzeniem ministra zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii z uwzględnieniem jego zmiany rozporządzeniem tego ministra dokonanej w dniu 24 marca 2020 r.,

czujemy się w obowiązku wskazać, że niezależnie od ich niezbędności, rozwiązania te pozostają w sprzeczności z konstytucją oraz że mogłyby być legalne wyłącznie w przypadku ogłoszenia przez Radę Ministrów stanu klęski żywiołowej na całym terytorium państwa.

Jako prawnicy nie możemy pomijać następujących kwestii:

- wprowadzone w dniu 2 marca 2020 r. do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi art. 46a i art. 46b dają możliwość określenia rozporządzeniami Rady Ministrów takich środków jak czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców, co jest zastrzeżone w art. 22 konstytucji tylko dla ustawy; czy też czasowa reglamentacja zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły, która jest znana z art. 21 ust.1 pkt 4 ustawy z 18.04.2002 r. o stanie klęski żywiołowej i art. 21 pkt 1 ustawy z 21.06.2002 r. o stanie wyjątkowym, ale nieznana żadnej innej polskiej ustawie;

- wprowadzony do wspomnianej wyżej ustawy art.  46d ust.2 przewidujący możliwość przejęcia na rzecz skarbu państwa brakującego produktu, wyrobu, środka albo sprzętu lub aparatury w drodze natychmiast wykonalnej decyzji ministra zdrowia pozostaje w sprzeczności z art. 22, art. 46 i art. 64 ust. 1 i 3 konstytucji;

- dokonane mocą art. 11, art. 17 i art. 36 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. podporządkowanie w zakresie działań podejmowanych dla zwalczania epidemii całej administracji samorządowej wojewodzie na 180 dni, a ministrowi zdrowia całej administracji rządowej na czas epidemii jest typowe jedynie dla stanów nadzwyczajnych;

- zamknięcie całych sektorów gospodarki na czas epidemii dokonane przez ministra zdrowia w rozporządzeniu z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej i pozostaje w sprzeczności z art. 22 i art. 64 konstytucji;

- zakazanie się poruszania obywatelom, którzy nie są zarażeni chorobą zakaźną, ani nawet nie są o to podejrzewani dokonane rozporządzeniem Ministra Zdrowa zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej, pozostaje w sprzeczności z art. 2 i art. 41 ust. 1 Konstytucji, a ponadto – z uwagi na brak sankcji karnej lub wykroczeniowej – jest nieskuteczne.

Powtarzamy, że wprowadzone niezbędne ograniczenia i restrykcje mogą być zgodne z konstytucja tylko w przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego. Wynika to wprost z art. 233 konstytucji. Tymczasem rozwiązania przyjęte na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi odwołują się do instrumentów prawnych typowych dla stanów nadzwyczajnych – bez finalnego ogłoszenia takiego stanu. To samo dotyczy planowanych zmian do ustawy szczególnej z dnia 2 marca 2020 r. takich jak zawieszenie wszystkich terminów procesowych we wszystkich postępowaniach przed organami państwa, zawieszenie biegów przedawnienia i zasiedzenia, wprowadzanie nowych przestępstw i wykroczeń, zmiany w sferze prawa pracy. Powyższe upoważnia do wniosku, że w sposób nieformalny i sprzeczny z konstytucją został wprowadzony stan nadzwyczajny. Może to wpłynąć na ocenę ważności wyborów prezydenckich zaplanowanych na 10 maja 2020 r., pogłębiając w sposób zbędny i być może nieodwracalny podziały w naszym społeczeństwie oraz narażając na ryzyko nieuznawania ich wyników nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz Polski. Jednocześnie zwlekanie przez rząd z ogłoszeniem stanu klęski żywiołowej opóźnia i utrudnia prowadzenie działań niezbędnych do zwalczania epidemii oraz uniemożliwia naprawienie szkód poniesionych przez obywateli na podstawie  uchwalonej w tym celu ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka, i obywatela.

Z tego powodu z racji wykonywanego zawodu jesteśmy zobowiązani przyczyniać się do ochrony i umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, uważamy, że konieczne jest sformalizowanie podjętych już działań i ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Podpisy w kolejności alfabetycznej, zebrane w drodze wymiany skanów i korespondencji elektronicznej.

1.      dr hab. Szymon Byczko – adwokat, profesor UŁ

2.      Robert Czapnik – radca prawny, 

3.      Katarzyna Fijałkowska – adwokat,

4.      Konrad Garda – prawnik,

5.      Michał Garus – adwokat,

6.      Tomasz Gasiński – adwokat,

7.      Hanna Gąszcz -Krupowczyk – adwokat

8.      dr Marcin Górski – adwokat, radca prawny, adiunkt UŁ

9.      Tomasz Grzejszczak – adwokat,

10.   Joanna Jankiewicz – adwokat,

11.   Paweł Jankiewicz – radca prawny,

12.   dr hab. Aleksander Kappes – adwokat, profesor UŁ

13.   Piotr Kona – adwokat,

14.   Marek Kowalczyk – radca prawny,

15.   Mirosław Andrzej Krawiec – adwokat

16.   Wiesława Kuberska – sędzia SA w Łodzi, 

17.   Krzysztof Kwiecień – adwokat,

18.   Maciej Lenart – adwokat, wicedziekan ORA w Łodzi,

19.   Krzysztof Łazowski – adwokat,

20.   Ewa Maciejewska – sędzia SO w Łodzi,

21.   Jan Malinowski – adwokat,

22.   Łucja Malinowska – adwokat,

23.   Jakub Michalski – adwokat,

24.   Piotr Paduszyński – adwokat,

25.   Andrzej Pelc – adwokat, były Dziekan ORA w Łodzi

26.   Jacek Pietrzak – adwokat,

27.   dr. hab Maciej Rakowski – adwokat, profesor UŁ, 

28.   Barbara Rymaszewska – sędzia WSA w Łodzi w stanie spoczynku,

29.   Hygin Rymdejko – radca prawny,

30.   Ewa Siwińska-Beck  – radca prawny,

31.   Dominika Skrzydło – adwokat,

32.   Dr hab. Jacek Skrzydło – adwokat, profesor UŁ,

33.   Roman Słomkowski – adwokat,

34.   Ewa Sługocka – notariusz,

35.   Krzysztof Stec – adwokat, Bielsko-Biała

36.   Ewa Stompor-Nowicka – radca prawny,

37.   Jarosław Szczepaniak – adwokat,

38.   Jerzy Szczepaniak  – adwokat, 

39.   Adam Szkurłat – adwokat,

40.   Monika Szkurłat – adwokat,

41.   Dr Andrzej Jan Szereda  – notariusz,

42.   Bartosz Tiutiunik – adwokat, Wicedziekan ORA w Łodzi,

43.   Jacek Wawrzynkiewicz – radca prawny ,

44.   Marta Wieczorek – adwokat,

45.   Dariusz Wojnar – adwokat,

46.   dr Zbigniew Wojnicki – radca prawny, adiunkt UŁ

47.   Elżbieta Wolschendorf-Łazowska,

48.   Mariusz Wolski – adwokat,

49.   Ewa Woskowicz – adwokat

50.   Piotr Zaborniak– adwokat,

51.   Iwona Zimoch – adwokat.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich.
Więcej
    Komentarze
    Ci prawnicy z pewnością są kierowani niesłusznymi poglądami politycznymi i ich zdanie nie może być brane pod uwagę przez najwspanialszy rząd w historii Polski, uważany przez cały świat za wzór niedościgły.
    już oceniałe(a)ś
    13
    0
    Znakomita analiza i list. Należy zachować na lepsze czasy, dla niezależnej Prokuratury i Trybunału Stanu.
    już oceniałe(a)ś
    10
    0
    Pokazywanie nazwisk to jak pokazywanie twarzy. Warto zapamiętać i pamiętać. Szacun!
    już oceniałe(a)ś
    9
    0
    Profesor Rzeplinski napisal list otwarty do Dudy.
    Prawnicy lodzccy pisza do Pinokia.

    To bardzo dobrze, choc efekty takich glosow beda zadne.
    Potzrebne sa jednak, by ciagle wierzyc, ze nie wszyscy Polacy sa zaslepionymi, pazernymi baranami, ktorzy patriotyzm kojarza z basebalowym kijem, rozancem i wodzie swiecona.
    już oceniałe(a)ś
    8
    0
    Oj naiwni, naiwni jak dzieci we mgle. Myślą ,że przeczyta.
    już oceniałe(a)ś
    6
    0