Michaił Gorbaczow nie rozumiał natury systemu, który zaczął reformować. Nie wiedział też, do czego jego reformy mają doprowadzić. Jedynym pozytywnym efektem jego wysiłków był upadek imperium, z czego my, Polacy, możemy się tylko cieszyć.

W sierpniu 1991 roku byłem w małej miejscowości pod Antwerpią, gdzie odbywało się seminarium poświęconym dużym przedsiębiorstwom w Europie Środkowo-Wschodniej. Nie było jeszcze internetu ani telefonów komórkowych, a informacje o ważnych wydarzeniach czerpało się głównie z gazet. Najważniejsze wydarzenia działy się ponad 2 tysiące kilometrów od Antwerpii, w Moskwie.

W nocy z 18 na 19 sierpnia doszło tam do zamachu stanu. Delegacja zamachowców przybyła do przebywającego na urlopie w krymskiej posiadłości Foros sekretarza generalnego KPZR Michaiła Gorbaczowa, próbując nakłonić go do wprowadzenia stanu wyjątkowego. Gorbaczow od marca 1990 roku był także prezydentem ZSRR, wcześniej funkcja ta nie istniała. Sprawował więc realną władzę nie tylko poprzez struktury partyjne, ale też jako głowa państwa.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Marcin Ręczmin poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    "ZSRR stawał się coraz większym importerem netto produktów rolnych, w tym zboża"

    To jest właśnie magia tego systemu
    Żyzna Ukraina, żyzne Powołże - a zboża trzeba było importować
    Dlatego mówiono, że nawet na Saharze w tym systemie zabrakłoby piasku

    Z drugiej strony pod rządami PiSu w Polsce nawet CO2 ostatnio zabrakło :)
    @PiekielnyPedro-dawniej.666
    jednocześnie płacimy wielkie sumy za emisję CO2 - zastanawiam się czy nie dałoby się tego jakoś wyłapywać ze spalin?
    już oceniałe(a)ś
    2
    5
    @PiekielnyPedro-dawniej.666

    Miszka to był Konrad Wallenrod spekulantów zza oceanu.
    Za symbolicznego rubla przejęli cały majątek.
    już oceniałe(a)ś
    0
    3
    @JimmyDore
    Do tego doprowadził ten chory system
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @PiekielnyPedro-dawniej.666

    Chory to jest system za oceanem,
    gdzie dług przekracza 10- krotnie dochód narodowy.
    ( polowa obywateli jest w stanie płacić jedynie minimalne
    oplaty z kart kredytowych, którymi płacą za jedzenie ).
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    @JimmyDore
    Chory system to byłw ZSRR który doprowadził do bankructwa kraj opływający w surowce i zboże
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    Norman Davies w książce " Europa " tak podsumował Gorbaczowa :" rolę Gorbaczowa, choć zaszczytną, przedstawia się z niejaką przesadą. Nie był architektem wolności w Europie Wschodniej, był dozorcą, który widząc że tama za moment pęknie- zdecydował się otworzyć śluzę I pozwolić wodzie popłynąć. Tama pękła I tak, ale uniknięto groźby gwałtownej katastrofy"... jeden z trafniejszych opisów tego co zrobił Gorbaczow.
    już oceniałe(a)ś
    12
    2
    Czlowiekiem, ktory obalil sowieckie imperium,byl prez.Reagan.
    @majak

    Teraz czas na imperium Wall Street.
    już oceniałe(a)ś
    0
    1
    @majak
    Zgoda, ale mogło to przebiegać bardziej dramatycznie. Np. gdyby tow. W.W. Putin był zamiast Gorby'ego albo Jelcyna.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    O Gorbaczowie było dużo w ostatnich dniach, natomiast gdy czytałem dane o imporcie zboża przez Związek Radziecki....mieć Ukrainę I IMPORTOWAĆ zboże, takie " cuda" są możliwe tylko w komunizmie. To tak jakby Arabia Saudyjska musiała sprowadzać ropę z zagranicy.
    @marekpoplawski
    PRL miała chyba trzeci na świecie areał buraka cukrowego, a pierwszym towarem na który wprowadzono kartki był cukier
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @marekpoplawski
    I dlatego tak trudno jest przekonać młodych ludzi że kolektywizm i gospodarka planowa niekoniecznie są lepsze i bardziej wydajne niż kapitalizm i liberalizm. To co potrafi zrobić socjalizm to się po prostu w pale nie mieści normalnemu człowiekowi...
    już oceniałe(a)ś
    2
    1
    @DarkSatanDarvin
    Bo " młodzi ludzie" jak sama nazwa wskazuje po prostu nie znają tamtych czasów, tylko w formie anegdot I żartów. Jakby postali kilka godzin w kolejce po mięso I jedli pomarańcze na boże narodzenie I wielkanoc to by docenili kapitalizm.
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @poziomka
    Dobre, nie wiedziałem tego :)
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @marekpoplawski
    dodam jeszcze że mieliśmy wielką ilość cukrowni, z których większość po 1989 zamknięto, co było przyczyną protestów - tylko cukru nie było. A teraz mamy niewiele cukrowni, a cukru (wbrew obawom) nie brakuje. Zresztą dotyczy to praktycznie wszystkiego - w PRL mieliśmy fabryki wszystkiego, zatrudniające miliony pracowników, tylko ich wyrobów jakoś nigdzie nie było… teraz nie ma fabryk a towar jest...
    już oceniałe(a)ś
    2
    1
    @poziomka
    Bo trzeba było łatać budżet dewizamii wszystko szło na eksport
    Coś jak sowieckie zboże
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @marekpoplawski

    Najbardziej doceniają kapitalizm Ci, co mieszkają pod mostem.
    już oceniałe(a)ś
    0
    2
    @JimmyDore
    Ilu mieszka pod mostem?
    Procentowo?
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    "To znaczyło, że polskie miasta mogą za jakiś czas wyglądać tak jak Antwerpia, będzie kolorowo, a w kawiarnianych ogródkach uśmiechnięci ludzie będą pić zimne piwo"

    No właśnie
    Czy młodzież wie, że w komunie nawet tego nie było?
    Tzn kolorów, ogródków, uśmiechniętych ludzi i zimnego piwa?
    Tzn czasem zdarzył się kolor, ogródek, uśmiech i zimne piwo - ale prawie nigdy jednocześnie w jednym miejscu...
    @PiekielnyPedro-dawniej.666
    odpowiem ci: młodzież nie ma o tym pojęcia
    zresztą za bardzo jej to nie interesuje
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    @PiekielnyPedro-dawniej.666
    Młodzież myśli że to był raj bo wszędzie był zbiorkom i rozdawali mieszkania za darmo.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    Świetne uzupełnienie felietonu Anne Applebaum o Gorbaczowie i jego nie podjętych decyzjach i działaniach.

    Dzięki temu nie zrozumieniu oczywistości przez Gorbaczowa, Polska i inne kraje bloku wschodniego odzyskały wolność i swoją podmiotowość.

    I niestety największa sowiecka republika postanowiła od tamtej pory przywracać swój stan utracony i stary, komunistyczny, "porządek" w Europie. A efekty widzimy dziś w wojnie toczonej przeciwko Ukrainie.
    @Melania65
    Polska odzyskała wolność bez pomocy Gorbaczowa, ale dzięki niemu nie spotkało się to z wrogą reakcją Sowietów - wręcz przeciwnie, Sowiety poszły wytyczoną przez nas drogą. I musiało minąć długie 30 lat zanim pewien wariat uwierzył że może zawrócić kijem Wołgę...
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    @poziomka
    Putin od 1999 roku realizował swój pomysł. Wówczas po raz pierwszy załapał się do ścisłej ekipy sprawującej władzę. Wcześniej, jako "bezrobotny" kagiebista kombinował, jak się do tej władzy wkręcić.

    A Gorbaczow jedynie nie przeszkadzał Polsce i innym "sowieckim satelitom", o czym napisałam w głównym komentarzu. Może tylko nie tak wprost.
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    Małe sprostowanie. Reformy po Stalinie zainicjował Beria, i za to został przez Chuszczowa i Malenkowa zamordowany. Choć niewątpliwe zbrodniarz, chyba rozumiał niewydolność systemu i chciał go zmienić.
    już oceniałe(a)ś
    7
    1
    "Winston Churchill powiedział kiedyś o Nikicie Chruszczowie, który też zainicjował reformy po śmierci Stalina..."

    Reformy po śmierci Stalina to chciał akurat wprowadzić niejaki Ławrientij Beria
    Takie właśnie w późniejszym gorbaczowskim stylu
    Co więcej - zaczął je nawet wprowadzać
    Dlatego Chruszczow z kumplami zaraz go zabili - i zapetryfikowali zamordyzm na kolejne 35 lat

    Gorbaczow poszedł drogą Berii
    Gdyby tamtemu się udało to może ZSRR by zdechł już około roku 1960?
    Albo by właśnie przetrwał dłużej - ale jako kraj, w którym da się żyć?

    Tego już się nie dowiemy...
    @PiekielnyPedro-dawniej.666
    'Reformy po śmierci Stalina to chciał akurat wprowadzić niejaki Ławrientij Beria
    Takie właśnie w późniejszym gorbaczowskim stylu
    Co więcej - zaczął je nawet wprowadzać

    I to jest jeden z największych paradoksów w całej historii świata - ktoś kto był symbolem brutalnego zamordyzmu nagle zaczął NAPRAWDĘ luzować śrubę...
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @DarkSatanDarvin
    No bo nawet bandyta bywa myślący i inteligentny
    już oceniałe(a)ś
    2
    0