Cesarz Qin, nieprzerwanie fascynuje i interesuje ludzi, zwłaszcza po odkryciu w 1974 r. armii terakotowej chroniącej jego mauzoleum. Grobowiec znajduje się w Lintong, 30 km na północny wschód od dzisiejszego Xi'an, ale wciąż pozostaje nieotwarty.

Obejmując tron w 247 r. p.n.e., nazywał się jeszcze Ying Zheng. 100 lat po tym wydarzeniu historyk Sima Qian napisał w swoich „Zapiskach historyka": „Ten, który stał się Pierwszym Cesarzem Qin, był synem króla Zhuangxiang Qin (...). Król Zhuangxiang zmarł, gdy chłopiec miał 13 lat, i Zheng pretendował do tronu, by zostać królem Qin".

Młody król Qin podbojem zmusił sześć Walczących Królestw do zjednoczenia się i w 221 r. p.n.e. ustanowił cesarstwo.

Sam ogłosił się jego pierwszym władcą, przyjmując imię Qin Shi Huang (Pierwszy Cesarz Chin). By skonsolidować państwo, ujednolicił pismo, miary, wagi, system pieniężny, a nawet rozmiar osi w wozach. Chłopów uczynił właścicielami ich ziem i zamiast danin nakazał płacić podatki.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Anna Gamdzyk-Chełmińska poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    330 na 380 m2? 80x50x15 m3? Co to za wartości? Czy to jakaś reforma układu jednostek metrycznych, która mi umknęła?
    @Sagittarius
    No przecież 80 x 50 x 15 to jest liczba (w tym wypadku metrów sześciennych) wyrażona w postaci iloczynu, o co ci chodzi?
    już oceniałe(a)ś
    16
    40
    @Sagittarius
    i ta Troja w XX wieku
    już oceniałe(a)ś
    21
    1
    @Sagittarius
    Wymiary liniowe wyrażone w m2 to charakterystyczne dla dzisiejszego pokolenia młodych gniewnych niedouków :)
    już oceniałe(a)ś
    57
    7
    @Sagittarius
    To są wg autora nowe wymiary metra sześciennego - każdy metr sześcienny ma teraz inne wymiary
    już oceniałe(a)ś
    30
    6
    @Sagittarius
    Indeksację górną 2 i 3 chyba też łatwo zrobić?
    już oceniałe(a)ś
    13
    1
    @KacPaw
    Ale bredzicie, ty i inni. Tam nie jest "80 m3 x 50 m3 x 15 m3", tylko 80x50x15 m3, co jest zapisem najzupełniej poprawnym matematycznie. Jedyne co, to trzeba se mnożenie wykonać samemu.
    już oceniałe(a)ś
    16
    30
    @Sagittarius
    Na kolanie to pisane było.
    już oceniałe(a)ś
    12
    2
    @Sagittarius
    Chińczycy budowali w wielowymiarowym świecie. Tak, co najmniej, 9 wymiarowym przestrzennie i kto wie w ilu wymiarach czasu.
    już oceniałe(a)ś
    10
    2
    @arthur_dent
    No jednak nie, bo mowa o wymiarach. Długość, szerokość, wysokość - a te podaje się w metrach, a nie w metrach sześciennych.
    już oceniałe(a)ś
    22
    4
    @sywolap
    Ale tam jest iloczyn rozmiarów i on wyraża objętość o wymiarze metr sześcienny!
    już oceniałe(a)ś
    6
    15
    @Sagittarius
    Zwykle inaczej, ale jak uznać, że dotyczy to iloczynów, to może być.
    już oceniałe(a)ś
    3
    4
    @sywolap
    A, faktycznie. Nie zwróciłem wcześniej uwagi, jak wygląda to w tekście. Zwracam honor. To faktycznie pisał jakiś chómanista.
    już oceniałe(a)ś
    7
    0
    @cyrus92'
    No to niech się autor zdecyduje czy podaje wymiary w metrach czy iloczyn tych wymiarów (jedna liczba) w metrach sześciennych.
    już oceniałe(a)ś
    10
    1
    @maregg
    proszę tak nie łatwo nie rzucać takich komentarzy - bo jednostki miar w tekście podane są poprawnie - i to pan/pani się mylicie:
    pole mieszy się w układzie SI w metrach kwadratowych a objętość w metrach sześciennych - odpowiednio m^2 m^3 (ptaszek ^ oznacza podniesienie do potęgi drugiej i trzeciej odpowiednio) - i kto tutaj jest nedoukiem .....?
    już oceniałe(a)ś
    3
    11
    @arthur_dent
    Gdzie ty k do szkoły chodziłeś? Na plebanię?
    już oceniałe(a)ś
    4
    2
    @Burkoslaw
    Nie zesrāj się, burek.
    już oceniałe(a)ś
    1
    3
    @Marek_T_M
    Ty
    już oceniałe(a)ś
    3
    1
    @Sagittarius
    I tak nieźle, bo zwykle w takich artykułach jednostką powierzchni jest boisko futbolowe, objętość mierzy się w basenach olimpijskich, a masę w jumbo-jetach. To u Cieślińskiego.
    Co za tym idzie, gęstość materii jest liczona w jumbo-jetach/basen olimpijski.
    Tutaj jedynym istotnym błędem jest zdanie "Można ją [rtęć] było przetwarzać z rudy cynobru (HgS)...", które zapewne miało brzmieć: "Można ją było pozyskiwać z cynobru (HgS)...", ale tłumacz googla...
    już oceniałe(a)ś
    14
    0
    @kamyk_wj
    "Co za tym idzie, gęstość materii jest liczona w jumbo-jetach/basen olimpijski."

    Ale to oznacza, że gęstość materii wynosi zero, bo żaden model Jumbo Jeta nie zmieści się w basenie olimpijskim.
    już oceniałe(a)ś
    6
    2
    @arthur_dent (80x50x15 m3, co jest zapisem najzupełniej poprawnym matematycznie):

    metr sześcienny to kostka 1x1x1m, więc powyższy zapis nie budziłby wątpliwości, gdyby odnosił się do jakiegoś prostopadłościanu (poza pewnym rozczarowaniem, że mnożenie trzeba wykonać samemu); a co jak to jest coś innego, np. bliższe to stożka, czy ściętego stożka lub ostrosłupa?

    wtedy już poprawny nie będzie; zapis 80x50x15 m, to informacja o rozmiarach liniowych, nie kubicznych, dla których jest właśnie używany m^3.
    już oceniałe(a)ś
    5
    1
    @Sagittarius
    Też na to zwróciłam uwagę i chciałam pisać komentarz!
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @Sagittarius
    zwykłe niechlujstwo dzienniksrskie te m2
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @arthur_dent
    Gó... prawda.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @arthur_dent
    Haha widzę trafiłem. Gó...arz zamiast w szkole siedzieć to nie wiadomo gdzie latał a potem nie jest w stanie poprawnie zapisać jednostek i jeszcze się wykłóca.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @arthur_dent
    Jak ty zęby liczysz?
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Kolejny kwiatek: wykopaliska Schliemanna w latach 70. XX w. Ło rety! I jak tu wierzyć reszcie informacji? Powszechna bylejakość znakiem czasu?
    @Mek
    Ale w tekście jest XIX wieku.
    już oceniałe(a)ś
    4
    1
    @Mek
    Pojawia się również inna ciekawostka - autor artykułu podaje wymiary liniowe w metrach kwadratowych lub metrach sześciennych.
    już oceniałe(a)ś
    12
    1
    @Mek
    Dotyczy lat 70 XlX wieku. Proszę dokładnie przeczytać.
    już oceniałe(a)ś
    3
    3
    @antyrama49
    Wcześniej było XX. Poprawili.
    już oceniałe(a)ś
    20
    1
    @Mek
    w artykule wykopaliska Schlimanna są datowane prawidłowo, lata 70. XIX w
    już oceniałe(a)ś
    1
    3
    "wykopaliska z lat 70. XX w. w mieście Troja, prowadzone przez Heinricha Schliemanna," Dzielny staruszek - miał wówczas 150 lat..
    @aba_kkus
    Ciekawe jaką ówczesny odpowiednik ZUSu wypłacał mu emeryturę. Pewnie przez niego zbankrutowali.
    już oceniałe(a)ś
    15
    0
    Świetny temat, ale dlaczego taki niechlujny tekst?
    @halice1
    Bo to było tylko przepuszczone przez chat GP
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @halice1

    - bo Margit zwykle odpisuje niechlujnie.

    Ostatnio jest wysyp artykulików na ten konkretny temat, wiec i Margit wzięła się do roboty.

    Wystarczy wpisać w gógiel:

    Why are archaeologists afraid of opening tomb of China's
    już oceniałe(a)ś
    6
    0
    @halice1
    To przez opary rtęci...
    już oceniałe(a)ś
    5
    0
    Ciekawe jest to tłumaczenie imienia Qin Shi Huang jako Pierwszy Cesarz Chin, bo jako żywo Qin Shi Huang znaczy Cesarz Założyciel [dynastii] Qin. O Chinach, oczywiście, słychu nie było.
    @Pawel Gu(recki)
    No ale nazwa Chiny pochodzi właśnie od Qin (wym: Czin), więc w pewnym sensie się zgadza.
    już oceniałe(a)ś
    7
    1
    @arthur_dent
    "w pewnym sensie" wszystko i zawsze się zgadza.
    i Qin nie wymawia się: Czin.
    już oceniałe(a)ś
    9
    5
    @Pawel Gu(recki)
    Łomatko, no to wymawia się Cin albo wręcz Ciin. Nie wątpię, że znasz chiński, ale dla przeciętnego europejskiego ucha to i tak brzmi wszystko tak samo.

    I ten "pewny sens" jest tutaj bardzo bliski, ho mówimy o pierwszym cesarzu państwa (dynastii) "Cin" czyli... Chin.
    już oceniałe(a)ś
    9
    3
    @Pawel Gu(recki)
    Przecież nazwa Chiny pochodzi właśnie od nazwy dynastii (a właściwie zwycięskiego z Walczących Królestw) czyli Qin.
    już oceniałe(a)ś
    9
    1
    @arthur_dent
    nie bałaganiarzu, nie łomatkuj, bo bluźnisz błądzisz i bałaganisz.
    Ktoś ci kazał pisać wymowę?
    Ktoś cię zapraszał z wykładem o początkach państwowości Chin?
    już oceniałe(a)ś
    3
    21
    @Pawel Gu(recki)
    Jeżeli ja bluźnię i błądzę, to ty po prostu bredzisz. Gdzie widzisz jakiś mój "wykład o początku panstwowości Chin"? Wymowy nikt nie kazał mi pisać, ale jest ona ważna o tyle, że gdy ją znamy (a kto wie, że w transkrypcji "Q" czytamy jak "Ć"?) to wiemy także, skąd wzięła się nazwa Chin.
    już oceniałe(a)ś
    11
    3
    @Pawel Gu(recki)
    Ty zaprosiłeś, to jest strona, na której komentujemy cudze komentarze artykułu. :)
    już oceniałe(a)ś
    10
    1
    @arthur_dent
    @arthur_dent
    to straszne. [Chin] wzięło od Qin ale w Europie.
    Chiny - Sin - Czajna nie ma nic wspólnego z wymową Qin. Bo nie może co oczywiste.
    Tak więc jeszcze raz powtarzam:
    cesarz założyciel Qin nie zakładał Chin.
    A prawdę mówiąc to nie wiadomo kiedy Chiny powstały: 100 czy 200 lat temu?
    już oceniałe(a)ś
    2
    6
    @Pawel Gu(recki)
    "Chiny - Sin - Czajna nie ma nic wspólnego z wymową Qin."

    en.wikipedia.org/wiki/Names_of_China#Chin,_China

    "cesarz założyciel Qin nie zakładał Chin."

    Cesarz Qin zakładał dynastię Qin, od której wzięła się w większości języków świata nazwa Chin. Jasne, że po chińsku Chiny nie nazywają się "Chiny", ani obecnie, ani za czasów dynastii Qin.
    już oceniałe(a)ś
    6
    1
    @arthur_dent
    nie powołujemy się na wikipedię tak jak z innych powodów nie przywołujemy adolfa h.
    już oceniałe(a)ś
    3
    7
    @arthur_dent
    o i to mi się podoba: Cesarz Qin zakładał dynastię Qin, od której wzięła się w większości języków świata nazwa Chin. Jasne, że po chińsku Chiny nie nazywają się "Chiny", ani obecnie, ani za czasów dynastii Qin.

    O to właśnie chodziło od samego początku :)
    że nie zakładał Chin.
    Ani faraon Egiptu.
    Ani Chlodwig Francji.
    już oceniałe(a)ś
    5
    3
    @Pawel Gu(recki)
    > nie powołujemy się na wikipedię

    Ale zajrzałeś w ogóle do tego podrozdziału? Tam masz, typowo dla angielskiej wikipedii, przypisy do wszystkiego.

    > O to właśnie chodziło od samego początku

    O tym przecież od samego początku piszę.

    > że nie zakładał Chin.

    Zakładał państwo, które od nazwy jego dynastii w wielu językach świata zyskało nazwę "Chiny". Zatem powiedzenie, że "zakładał Chiny" nie jest błędem, co najwyżej skrótem myślowym.

    > Ani faraon Egiptu.
    > Ani Chlodwig Francji

    Ta, ani Mieszko I Polski. Jednak z jakiegoś powodu mówimy, że był pierwszym historycznym władcą Polski, choć to oczywiście anachronizm.
    już oceniałe(a)ś
    5
    2
    @Pawel Gu(recki)
    Człowieku zjedz Snickersa bo okrutnie trujesz.
    już oceniałe(a)ś
    5
    2
    @arthur_dent
    wszystko już wyjaśnione, łącznie ze Snickersami, ale którymi?
    właśnie to, że: mówimy, a może moglibyśmy widzieć długotrwałe procesy? Nie wiem.
    ja zajmuję procesami, dlatego "delikatnie" stukam dzwonkiem jak widzę krótką zbitkę i "wszystko jasne". Chiny czy Polska, tak samo.
    Co do wikipedii: oczywiście, że jest bardzo użytecznym skorowidzem i należy z niej korzystać, nie należy jednak podawać jako dokument. To wiadomo.
    już oceniałe(a)ś
    3
    3
    Do Autora tekstu: Heinrich Schliemann nie prowadził wykopalisk w latach 70 XX wieku.
    Może należy poprawić oczywiste błędy?
    @ylid
    No ale przynajmniej wykreślili ten akapit że grobowców strzegą uzbrojone w lasery małpy latające na odrzutowcach
    już oceniałe(a)ś
    29
    0
    @ylid
    Bo w źródle była mowa o ubiegłym wieku. Wszystko się zgadza.
    już oceniałe(a)ś
    8
    2
    @ylid
    Ktoś czyta komentarze bo poprawione.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    Mam pytanie do autora - podał Pan wymiary w …”metrach sześciennych” …. Może być tak się trochę douczyć. Albo wymiary albo objętość .. proszę się zdecydować
    @KacPaw
    To jest objętość prostopadłościennej bryły o wymiarach 80mx50mx15m = 80x50x15m3. Może by tak sie douczyć?
    już oceniałe(a)ś
    3
    16
    Dziesięć lat temu poznałem dziadka, który odkrył terakotową armię.
    Siedział wesoły na krzesełku w mauzoleum i pozwalał sobie robić fotki za kasę.
    Wesołe było życie staruszka, który dziecięciem takie cuda wygrzebał.
    Wesołe, bo nie pił rtęci.
    @bra-tanki
    Też go widziałem, w 2012 roku.
    już oceniałe(a)ś
    14
    1
    @liber166666
    On sprzedawał też książki o sobie, ale nie za bardzo wyglądał na inżyniera, który często pędzelek trzymał w dłoni.
    już oceniałe(a)ś
    3
    1
    @bra-tanki
    Miał jakiś certyfikat odkrywcy ?
    Czy po prostu krzesełko było wolne ?
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    @shift
    Miał kwity. I fotkę szerbato uśmiechniętą.
    Autentyczny był, bo go Mao certyfikował.
    już oceniałe(a)ś
    4
    0