Teatralne wydarzenia 2011 roku

Czy pedał może być prawdziwym kibicem? Pomysł na spektakl ''2012/Tęczowa Trybuna'' powstał pod wpływem obserwacji grupy gejów, kibiców piłki nożnej, którzy planują stworzyć pierwszy oficjalny gejowski fanklub polskiej reprezentacji narodowej w piłce nożnej. Chcą także wywalczyć tęczową trybunę na stadionie narodowym podczas Euro 2012. Spektakl ''2012/Tęczowa Trybuna'' ma opowiadać o polskim fetyszu piłki nożnej, stereotypach sportu i władzy. Będzie się działo!

Demirski i Strzępka to najbardziej znana para dzisiejszego teatru. To do nich należał ostatni sezon. Pracując głównie na scenach Wrocławia, Opola i Wałbrzycha, do szerszej publiczności docierali dzięki festiwalom. Za spektakl ''Niech żyje wojna!!!'' (Wałbrzych) zdobyli prestiżową Nagrodę Główną 5. Międzynarodowego Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@port w Gdyni, spektaklem ''Był sobie Andrzej, Andrzej, Andrzej i Andrzej'' pokonali m.in. Krystiana Lupę, Jerzego Jarockiego i Jana Klatę w zmaganiach o Grand Prix krakowskiego festiwalu Boska Komedia, są faworytami wśród nominowanych do ''Paszportów Polityki''. W styczniu w Wydawnictwie Krytyki Politycznej ukażą się ''Parafrazy'', dramaty Pawła Demirskiego, atakujące i rozbrajające mity nagromadzone wokół polskich świętości (od ''Dziadów'' po ''Czterech pancernych i psa'').

''2012 Tęczowa Trybuna'', Paweł Demirski, reż. Monika Strzępka, Teatr Polski Wrocław, premiera 5 marca

Beckett wraca na polskie sceny. Piotr Cieplak, który ma za sobą realizację ''Szczęśliwych dni'' jako intymnej opowieści o miłości starzejącej się pary (Teatr Polonia w Warszawie), tym razem sięgnie po najbardziej ''zgrany'' tekst irlandzkiego autora. Czy spektakl, który przygotowuje z Krzysztofem Globiszem i Jerzym Trelą, ma szansę przełamać sztampę, w jaką popada większość inscenizatorów?

''Czekając na Godota'', Samuel Beckett, reż. Piotr Cieplak, Stary Teatr w Krakowie, premier

Wielkie tragedie wymagają wielkiej skali - z tego założenia wychodzą twórczynie tego monumentalnego widowiska. To będzie sojusz dwóch wielkich scen i dwóch silnych osobowości artystycznych - reżyserki Mai Kleczewskiej i kompozytorki Agaty Zubel. Artystki, które pracowały razem m.in. przy operze ?Sudden Rain/Between? (eksperymentalny cykl ?Terytoria?) i wielkoobsadowym przedstawieniu ?Marat/Sade?, wykorzystają w tej autorskiej dramatooperze orkiestrę, chór operowy, aktorów Narodowego oraz tłumy statystów.

''Oresteja'' wg Ajschylosa, komp. Agata Zubel, reż. Maja Kleczewska, Teatr Wielki i Teatr Narodowy w Warszawie, premiera 9 czerwca

Najlepsze spektakle z kilku sezonów w kilka dni. Około 20 realizacji, w tym ''Mesjasz'' Michała Zadary z wiedeńskiego Schauspielhaus i solidna reprezentacja spektakli z Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu - sceny, o której nowatorskich spektaklach słyszał każdy, ale rzadko kto miał okazję je widzieć. Osobnym nurtem festiwalu będą spektakle dla dzieci, czyli tzw. Małe Warszawskie Spotkania Teatralne, obudowane serią warsztatów, koncertów i ''hulanek z rodzicami''.

Jaka jest cena miłości? Michał Zadara pokaże, że od czasów Fitzgeralda niewiele zmieniło się w naszym myśleniu o społeczeństwie, klasowości i mezaliansach. To będzie z pewnością ostry atak na nasze romantyczne iluzje.

''Wielki Gatsby'', F. Scott Fitzgerald, reż. Michał Zadara, Teatr Polski, Bydgoszcz, maj 2011

Berlin, Bogota, Bejrut, Bamako...i Tokio. Podczas wiosennego festiwalu w Wiedniu mapa teatralna świata zostanie narysowana od początku. Bezdomni i ''komputerowa młodzież z Tokio'', afrykańska Desdemona, wywiady z belgijskimi misjonarzami, niekonwencjonalna historia sztuki arabskiej i dylematy węgierskiej tirówki, wizyta Hitlera w Bejrucie, kolumbijskie walki na ''murale'', wideokonferencja niemieckich przemysłowców z arabskim szejkiem. Wiener Festwochen daje zbliżenie na zjawiska, których nie pokazują informacyjne serwisy. Na festiwalu pojawią się realizacje takich artystów, jak Daisuke Miura, Carlos Motta, David Van Reybrouck, Walid Raad. Tych nazwisk jeszcze w Polsce nie znamy, a być może to właśnie one zadecydują o kształcie teatru w ?nastych? latach XXI wieku.

Najbardziej tajemniczy projekt 2011 roku. Lupa i Masłowska. Oboje mają własny, niekonwencjonalny tryb pracy. Oboje specjalizują się w dostarczaniu odbiorcom czegoś dokładnie przeciwnego od oczekiwań. Masłowska ma uczestniczyć w próbach, obserwować improwizacje, w jakie Krystian Lupa będzie wciągał aktorów. Tekst ma powstawać na bieżąco i być komentarzem do scen powstających podczas warsztatów. Proroctwa co do tematu, formy i efektów tej pracy zostawmy producentom chińskich ciasteczek, twórcom testów na Facebooku i kabalistom.

''X-peryment'' Doroty Masłowskiej, reż. Krystian Lupa. Teatr Polski we Wrocławiu, pokazy work in progress: lipiec, premiera 16 września

Sto lat po śmierci Brama Stokera jego słynna powieść odczytywana jest na nowo. To dziś na przykład historia o korzeniach kapitalizmu. Grzegorz Jarzyna pokaże, jak wampiryczne motywy wessały się w naszą wyobraźnię, język i kulturę.

''Dracula/Nosferatu'', Grzegorz Jarzyna, Teatr Narodowy i TR Warszawa, premiera 8 października

Tu rodzą się trendy polskich scen. Dyrektor festiwalu Krystyna Meissner od ponad 10 lat jest dyktatorką teatralnych mód. Tym razem sięga przede wszystkim po artystów, którzy brylowali podczas poprzednich edycji. Christoph Marthaler przywiezie ''Papperlapapp [paplanina]'' o politycznej mocy Kościoła na przestrzeni wieków. Ivo Van Hove pojawi się z ''Płatonowem'' (Toneelgroep w Amsterdamie). Po raz pierwszy w Polsce swój spektakl pokaże Romeo Castellucci, artysta, za którym jeżdżą dziś po Europie tłumy wyznawców. Jego ''J'' to rozważania o tym, jak nasze codzienne doświadczenia mają się do ''przykładu płynącego z żywota Jezusowego''. W tym roku Dialog to także cykl imprez, debat i projektów zorganizowanych wokół 90. urodzin Tadeusza Różewicza.

''Otello'', ''Kupiec wenecki'', ''Król Lear''. Nowy spektakl Warlikowskiego ma być trylogią wykluczonych: starca, Żyda i czarnego. Przedstawienie powstaje w koprodukcji z grupą Prospero, która zrzesza sześć europejskich teatrów, m.in. Théâtre de la Place (Liège, Belgia), gdzie odbędzie się październikowa prapremiera.

''Szekspir'' (tytuł roboczy), reż. Krzysztof Warlikowski, warszawska premiera w Nowym Teatrze - grudzień