Żywe tarcze, tortury, morderstwa. Dramat ukraińskich cywilów w rosyjskiej niewoli [ZDJĘCIA]

Przebywają w bardzo różnych ośrodkach i warunkach: od zupełnie nowych skrzydeł w rosyjskich więzieniach po wilgotne piwnice budynków użyteczności publicznej. Większość z nich nie ma żadnego statusu w świetle rosyjskiego prawa. Ponadto Rosja planuje przetrzymywanie prawdopodobnie tysięcy kolejnych Ukraińców. Rosyjski dokument rządowy, do którego dotarli dziennikarze AP, jasno określa plany stworzenia 25 nowych kolonii więziennych i sześciu innych ośrodków detencyjnych w okupowanej Ukrainie do 2026 roku.

Oto ustalenia z dochodzenia AP:

1. Liczba ukraińskich cywilów przetrzymywanych w rosyjskich więzieniach sięga tysięcy, a wielu z nich nie postawiono żadnych zarzutów. Według Vladimira Osechkina, rosyjskiego działacza na rzecz praw człowieka na uchodźstwie, co najmniej 4 tys. cywilów jest przetrzymywanych w Rosji i co najmniej tyle samo na terytoriach okupowanych. Rząd Ukrainy uważa, że zatrzymanych może być około 10 tys. cywilów. Zatrzymania mogą być teraz dokonywane za rzekome przewinienia tak drobne, jak mówienie po ukraińsku lub po prostu bycie młodym mężczyzną. Około 150 cywilów zostało uwolnionych na terytorium wyzwolonym przez ukraińskich żołnierzy.
2. Rosyjski dokument rządowy uzyskany przez AP w styczniu nakreślił plany stworzenia 25 nowych kolonii więziennych i sześciu innych ośrodków zatrzymań na okupowanej Ukrainie do 2026 roku. Ponadto prezydent Rosji Władimir Putin podpisał w maju dekret zezwalający Rosji na wysyłanie ludzi z terytoriów objętych stanem wojennym, które obejmują całą okupowaną Ukrainę, do terytoriów bez stanu wojennego, takich jak Rosja. Ułatwia to deportację Ukraińców, którzy opierają się rosyjskiej okupacji w głąb Rosji na czas nieokreślony.
3. Nadużycia są rutynowe, w tym powtarzające się wstrząsy elektryczne, bicie, które rozbija czaszki i łamie żebra, a także symulowane duszenie. Każdy były zatrzymany, z którym rozmawiała agencja AP, powiedział, że tortury były na porządku dziennym, a wielu z nich było świadkami śmierci. Raport ONZ z czerwca stwierdził, że 91 proc. więźniów "opisało tortury i złe traktowanie".
4. Rosja nie przyznaje, że przetrzymuje cywilów, a tym bardziej dlaczego. Ale niektórzy z nich są wykorzystywani do niewolniczej pracy przy kopaniu okopów dla rosyjskich żołnierzy i masowych grobów. Jeńcy służą także jako przyszłe karty przetargowe w wymianie za rosyjskich żołnierzy, choć prawo międzynarodowe zabrania wymiany cywilów na jeńców wojennych. ONZ stwierdziła również, że istnieją dowody na to, że cywile są wykorzystywani jako ludzkie tarcze w pobliżu linii frontu.

---
Tekst: AP

Wiktoria Andrusza pozuje do portretu w Kijowie, 23 maja 2023 r. Andrusza, nauczycielka matematyki w szkole podstawowej, została ujęta przez rosyjskie siły 25 marca 2022 r. po tym, jak splądrowali dom jej rodziców w Czernihowie i znaleźli w jej telefonie zdjęcia rosyjskich pojazdów wojskowych. Do 28 marca przebywała w rosyjskim więzieniu. Jej porywacze powiedzieli jej, że Ukraina upadła i nikt nie chce żadnych cywilów z powrotem.

Brama przed dawną kliniką zdrowia w Iziumie. W tych budynkach rosyjscy żołnierze przetrzymywali i torturowali ukraińskich cywilów.

Gruzy leżą na podłodze budynku używanego przez siły rosyjskie do więzienia ukraińskich cywilów w Iziumie. Według wszystkich byłych więźniów, z którymi rozmawiała Associated Press, tortury były na porządku dziennym, niezależnie od tego, czy istniały informacje do wydobycia, czy też nie. Raport ONZ z czerwca stwierdził, że 91 proc. więźniów "opisało tortury i złe traktowanie".

Pałka znaleziona w budynku używanym jako więzienie przez siły rosyjskie w Iziumie w Ukrainie. Cywile, którzy zostali zatrzymani przez rosyjskich żołnierzy, opisywali, że byli torturowani właśnie takimi narzędziami.

Olena Jahupowa pozuje do zdjęcia w Zaporożu, 18 maja 2023 r. Jahupowa, administrator miasta, która została zmuszona do kopania okopów dla sił rosyjskich w Zaporożu, mówi: "Jeśli nie będziemy o tym mówić i milczeć, jutro może to spotkać każdego - mojego sąsiada, znajomego, dziecko".

Czajnik elektryczny i filiżanka herbaty narysowane na ścianie pomieszczenia, w którym ukraińscy cywile byli przetrzymywani i torturowani, Chersoń w Ukrainie. Rosja stworzyła rozległy system zatrzymań w dwóch krajach, aby przetrzymywać tysiące ukraińskich cywilów. Dochodzenie AP wykazało rutynowe tortury, niewolniczą pracę i znęcanie się psychiczne.

Łyżki i miski leżą na posterunku policji, pozostawionym po wyzwoleniu tego obszaru od sił rosyjskich, Izium w Ukrainie. Ukraińscy cywile twierdzą, że byli przetrzymywani i torturowani w tym miejscu przez rosyjskich żołnierzy.

Odręczny kalendarz narysowany na ścianie budynku, w którym ukraińscy cywile byli przetrzymywani i torturowani przez siły rosyjskie w Chersoniu.

Anna Vuiko pozuje do zdjęcia w Kijowie, 19 maja 2023 r. Jej ojciec był jednym z pierwszych cywilów zatrzymanych na początku marca 2022 roku przez Rosjan. Roman Vuiko, były niepełnosprawny pracownik fabryki szkła, stawiał opór, gdy rosyjscy żołnierze próbowali przejąć jego dom na przedmieściach Kijowa. Według relacji sąsiadów: wjechali na podwórko wojskową ciężarówką, wybili szyby, zakuli 50-letniego mężczyznę w kajdanki i odjechali. "Myślę o tym każdego dnia" - mówi Anna. "Minął rok, ponad rok. ... Ile jeszcze czasu musi upłynąć?"

Kraty zakrywają okno pokoju w komisariacie w Iziumie. Ukraińscy cywile twierdzą, że byli przetrzymywani i torturowani w tym miejscu przez rosyjskich żołnierzy.

Krzesło na korytarzu budynku, który według ukraińskich cywilów był wykorzystywany jako ośrodek tortur przez siły rosyjskie w Chersoniu. Wielu z nich opisywało, że byli przywiązywani do krzeseł biurowych i torturowani.

Maska przeciwgazowa leży na podłodze szkoły w Iziumie, która była używana przez siły rosyjskie jako kwatera główna. To również miejsce, w którym ukraińscy cywile byli przetrzymywani i torturowani, także z użyciem masek gazowych.

Widoczne przez wizjer prześcieradło zakrywa okno celi więziennej w komisariacie w Iziumie.

Olena Jahupowa całuje swojego męża Artura Jahupowa w dniu ceremonii ślubnej w Charkowie, 7 czerwca 2023 r. Po ucieczce z rosyjskiego aresztu przemierzyła tysiące kilometrów przez Rosję, na północ do krajów bałtyckich i z powrotem na linię frontu w Ukrainie, gdzie połączyła się z mężem służącym w siłach ukraińskich. Wcześniej wzięli ślub cywilny, a następnie kościelny.

Sprzęt elektroniczny leży na stole w budynku w Chersoniu, w którym ukraińscy cywile byli przetrzymywani i torturowani przez rosyjskich żołnierzy. Byli więźniowie opisywali, że taki sprzęt był używany do rażenia ich prądem.