24.02.2022. To zdjęcie Ołeny Kuryło, która odniosła rany, gdy rosyjskie bomby spadły na jej dom w Charkowie, w dniu wybuchu wojny trafiło na pierwsze strony serwisów informacyjnych na całym świecie. Dokładnie przed rokiem, 24 lutego 2022 r., siły rosyjskie uderzyły na Ukrainę z trzech stron - od północy rosyjskie siły, zwane przez Ukraińców "orkami", szły w stronę Kijowa. Front wschodni rozciągał się od Charkowa w północno-wschodniej części zaatakowanego kraju aż do Morza Azowskiego, gdzie wojska rosyjskie przedzierały się w stronę Mariupola, Melitopola i Zaporoża. Na południu Rosjanie uderzyli z Krymu, idąc wzdłuż brzegu Morza Czarnego w stronę Chersonia i Mikołajewa.
05.03.2022, Irpiń na północno-zachodnich przedmieściach Kijowa. Tysiące mieszkańców terenów położonych na północ od stolicy Ukrainy uciekało nie tylko w warunkach wojny, ale również przez drogi i mosty - takie jak ten na zdjęciu - które zostały zniszczone przez ukraińskie wojsko w celu spowolnienia tempa poruszania się rosyjskich wojsk. W pierwszych dniach wojny obrona stolicy była kluczowym celem ukraińskiej armii. Odparty został desant rosyjskich wojsk specjalnych na lotnisko Hostomel pod Kijowem, prezydent Wołodymyr Zełenski oraz członkowie ukraińskiego rządu wbrew namowom nie zdecydowali się ewakuować do Polski, a rosyjski atak został zatrzymany kilkadziesiąt kilometrów od stolicy.
03.05.2022, Kijów. Dzieci w pozbawionym ogrzewania pociągu do Lwowa. Uderzenie Rosji na Ukrainę było przyczyną bezprecedensowego w powojennej historii Europy ruchu uchodźczego. W pierwszych dniach po wybuchu wojny każdego dnia 200 tys. kobiet, dzieci i osób starszych - mężczyznom w wieku poborowym Ukraina zakazała wyjazdu z kraju - uciekało przez granice z Polską, Węgrami, Słowacją i Mołdawią. Łącznie kraj opuściło ponad 18 milionów osób, z których 10 milionów zdecydowało się na powrót w kolejnych miesiącach. Poza granicami pozostaje ok. 8 mln osób - 19 proc. ludności Ukrainy. Według danych ONZ co najmniej 14 milionów nadal nie może wrócić do swoich domów.
02.03.2022, ukraińsko-polskie przejście graniczne Korczowa - Krakowiec. Ponad połowa - 9,9 mln osób - uchodzących z Ukrainy do Unii Europejskiej przekroczyła granicę z Polską. Na początku marca granicę przekraczało sto kilkadziesiąt tysięcy ludzi dziennie. Solidarność okazana uchodźcom przez ludność Polski została przyjęta na świecie z olbrzymim uznaniem - tym większym, że stanowiła przeciwieństwo łamania przez polski rząd prawa międzynarodowego i praw człowieka na granicy polsko-białoruskiej. Rok po wybuchu wojny w Polsce pozostaje 1,6 mln uchodźców z Ukrainy.
20.11.2022. Ukraińskie wojsko ostrzeliwuje pozycje rosyjskie pod Bachmutem w obwodzie donieckim. Eksperci oceniają, że sierpień ubiegłego roku był momentem przełomu - ukraińskie wojsko rozpoczęło wówczas szeroko zakrojoną kontrofensywę, w wyniku której odbiło spod okupacji duże obszary kraju. Na wschodzie Ukraińcy odepchnęli wojska Kremla spod Charkowa, na południu Rosjanie zostali zmuszeni do wycofania się z będącego stolicą obwodu Chersonia, największego z miast zajętych od początku wojny. Na wschodzie Rosjanie musieli odsunąć się w obwodzie ługańskim i donieckim - Ukraińcy odzyskali kontrolę m.in. nad strategicznie kluczowym miastem Łyman. Od tego czasu wojna przekształciła się w walkę na wyniszczenie, przede wszystkim z użyciem artylerii, a Bachmut w obwodzie donieckim jest jednym z głównych obiektów ataku wojsk rosyjskich i wspierających ich najemników z Grupy Wagnera.
24.02.2022. Transparent "Nie dla wojny!" trzymany przez mężczyznę demonstrującego w rosyjskim St. Petersburgu. Kreml na demonstracje antywojenne odpowiedział bezprecedensową dla Rosji po 1989 r. akcją represyjną - większość demonstrujących trafiła do więzień. Rok po rozpoczęciu wojny w Rosji wciąż prowadzona jest intensywna akcja zwalczania protestów przeciwko "specjalnej operacji wojskowej", jak w mowie kremlowskiej propagandy określany jest bezprawny atak na Ukrainę.
07.05.2022. Zdjęcie udostępnione przez ukraińskie władze pokazuje jednego z żołnierzy broniących Mariupola, stojącego w promieniach słońca przedostających się do podziemnego bunkra przez pęknięcie w suficie. Wojska ukraińskie broniły się w Mariupolu przez trzy miesiące, w końcówce ich obrona zorganizowana została w tunelach i bunkrach pod zakładami metalurgicznymi.
07.07.2022. Wyspa Wężowa stała się symbolem ukraińskiego oporu przeciwko inwazji, gdy w pierwszych dniach wojny ukraińskie władze udostępniły nagranie wymiany między ukraińskimi żołnierzami z garnizonu wyspy a załogą jednostki rosyjskiej marynarki wojennej. W odpowiedzi na wezwanie do poddania się żołnierze odpowiedzieli: "Pierdol się, rosyjski okręcie wojenny". W lipcu 2022 r. w wyniku kontrofensywy Ukraina odzyskała kontrolę nad wyspą - zdjęcie udostępnione opinii publicznej przez ministerstwo obrony Ukrainy przedstawia moment podniesienia na Wyspie Wężowej ukraińskiej flagi państwowej.
03.12.2022. Ukraińscy policjanci w Charkowie przy hałdzie szczątek pocisków, którymi Rosja ostrzeliwuje miasto. Od kilku miesięcy Rosja próbuje złamać ukraińskie morale, ostrzeliwując cywilną infrastrukturę, w efekcie czego mieszkańcy ukraińskich miast często muszą żyć bez prądu, ogrzewania i wody. Drony i pociski - z powodu braku rakiet Rosja ostrzeliwuje Ukrainę pozbawionymi precyzji pociskami z epoki radzieckiej oraz rakietami przeciwokrętowymi - spadają też na szpitale, przedszkola i budynki mieszkalne. Od kiedy Rosji brakuje pocisków, a Zachód przyspieszył przekazywanie Ukrainie baterii obrony przeciwlotniczej, skuteczność tej strategii znacznie spadła. Ataki na infrastrukturę i obiekty cywilne są przez ekspertów uważane za zbrodnię wojenną.
17.07.2022. Pogrzeb czteroletniej Lizy, ofiary rosyjskiego nalotu na Winnicę w Ukrainie. Liza była jedną z 23 ofiar cywilnych - poza Lizą zginęło dwoje innych dzieci - zabitych tego dnia w Winnicy przez rosyjski pocisk. Biuro ds. Praw Człowieka ONZ w ciągu roku od wybuchu wojny w Ukrainie zarejestrowało co najmniej osiem tysięcy ofiar śmiertelnych wśród ludności cywilnej oraz 13,3 tys. przypadków odniesionych ran. ONZ podkreśla jednak, że rzeczywiste liczby są zdecydowanie wyższe. ONZ udokumentowało 487 przypadków śmierci i 954 przypadki odniesienia ran wśród dzieci.
25.03.2022. Mężczyzna wybiega ze sklepu z towarami uratowanymi przed pożarem wywołanym rosyjskim atakiem na miasto Charków w północno-wschodniej Ukrainie. Skuteczna obrona położonego zaledwie 30 kilometrów od granicy ukraińsko-rosyjskiej i zamieszkanego w przeważającej mierze przez rosyjskojęzyczną ludność Charkowa była drugim po obronie Kijowa wielkim sukcesem ukraińskiej armii. W ostatnich dniach lutego siły rosyjskie znalazły się na terytorium miasta, jednak przypuszczony 28 lutego szturm zakończył się niepowodzeniem. Przez kolejne dwa miesiące trwał intensywny ostrzał miasta, z początkiem maja wojskom ukraińskim udało się odepchnąć siły rosyjskie spod miasta, a we wrześniu rozpocząć kontrofensywę, która zmusiła oddziały rosyjskie do ucieczki z całego terytorium obwodu charkowskiego.
01.09.2022. Kadeci ćwiczą zakładanie masek przeciwgazowych w liceum wojskowym w Kijowie. Z wyjątkiem opisów wysiłków kolejarzy, którzy mimo bombardowań są w stanie zapewnić krajowi transport, zajęte raportowaniem lawiny najważniejsze faktów o przebiegu wojny w Ukrainie media nie mają przestrzeni, by opisać wpływ wojny na funkcjonowanie broniącego się przed napaścią państwa, które nadal musi zapewnić edukację, ściągać podatki, zwalczać korupcję, dbać o bezpieczeństwo żywności czy zapewnić dostęp do służby zdrowia pacjentom, których choroby nie mają nic wspólnego z wojną.
09.03.2022. Zdjęcie zrobione przez Jewgienija Małoletkę z Associated Press po ataku na szpital położniczy w Mariupolu stało się symbolem bezmyślnej przemocy Rosji wobec ukraińskiej ludności cywilnej. 32-letnia Irina Kalinina, którą na noszach z ruin zbombardowanego przez Rosję szpitala wynieśli ukraińscy ratownicy i policjanci, nie przeżyła ataku - zmarła pół godziny po urodzeniu martwego dziecka.
04.04.2022. Wnętrze teatru w Mariupolu, który został zbombardowany w połowie marca przez Rosję, mimo iż na budynku wyraźnie napisano słowo "dzieci". W budynku w momencie ataku przebywać mogło nawet tysiąc osób, a wedle danych, do których dotarła AFP, zginęło co najmniej 300 z nich.
27.02.2022. Ratownik medyczny Ołeksandr Konowałow próbuje uratować życie dziewczynki, która odniosła rany podczas bombardowania Mariupola. Dziecko nie przeżyło. W czasie trwającego wiele tygodni oblężenia i intensywnego bombardowania Mariupola, w wyniku którego zniszczone zostało 90-95 proc. budynków w mieście, Rosja blokowała wyjazdy ludności cywilnej i uniemożliwiała dotarcie do miasta pomocy humanitarnej - Czerwony Krzyż opisywał wówczas sytuację w mieście jako "apokaliptyczną". Według danych ukraińskich władz w Mariupolu zginęło 25 tys. cywilów.
03.04.2022. Dłoń wystająca spod ziemi w mogile zbiorowej w Buczy na przedmieściach Kijowa. Po miesiącu bezskutecznych prób zdobycia ukraińskiej stolicy w pierwszych dniach kwietnia Rosjanie rozpoczęli wycofywanie się z terenów na północ od Kijowa. Ucieczka Rosjan z tej części kraju zamknęła północny front wojny, choć oddziały rozmieszczane przez Rosję na Białorusi cały czas stanowią zagrożenie dla stolicy i uniemożliwiają ukraińskim dowódcom przeniesienie oddziałów strzegących Kijowa na wschód lub południe. Oddziały ukraińskie wchodzące na wyzwalane ziemie odkrywały dowody zbrodni wojennych - mordów, gwałtów, grabieży - popełnianych przez rosyjskie wojska na masową skalę.
02.04.2022. Mężczyzna z dzieckiem jedzie na rowerze drogą zasłaną ciałami cywilnych ofiar rosyjskich zbrodni wojennych w Buczy pod Kijowem. Nazwa osiedla stała się synonimem łamania przez Rosjan wszystkich konwencji międzynarodowych o ochronie praw człowieka i ludności cywilnej w warunkach konfliktu zbrojnego. Trybunał Praw Człowieka w Hadze wszczął postępowanie w sprawie rosyjskich zbrodni wojennych, trwa też międzynarodowa debata o konieczności powołania specjalnego trybunału, na wzór tych sądzących zbrodnie dokonywane podczas wojen domowych w Rwandzie oraz na Bałkanach, który ma osądzić decydentów rosyjskich sił zbrojnych oraz liderów politycznych, w tym prezydenta Władimira Putina. Podczas Konferencji Bezpieczeństwa w Monachium wiceprezydentka Kamala Harris poinformowała, że USA oficjalnie będą domagać się ukarania Rosji za zbrodnie wojenne.
30.08.2022. Jedenastoletni Iwan Hubenko ogląda ruiny swojej szkoły w Czernihowie w północnej Ukrainie. Budynek został zbombardowany przez Rosję w pierwszych dniach wojny. Fizyczne zniszczenia mienia, spowodowane przez rosyjski atak na Ukrainę, szacowane były pod koniec 2022 r. na blisko 140 mld dolarów. W tym samym czasie ukraińska gospodarka skurczyła się o 30 proc., a według obliczeń ekonomistów w skali całego świata straty gospodarcze wywołane przez wojnę Putina sięgają 1,6 biliona dolarów. Liczni politycy i eksperci uważają, że na wsparcie i odbudowę Ukrainy przeznaczone powinny zostać zamrożone przez Zachód fundusze rosyjskich rezerw strategicznych i majątki bliskich Putinowi oligarchów.
13.11.2022. Członkowie ukraińskiej rodziny z obwodu mikołajewskiego spotkali się po raz pierwszy od miesięcy po tym, jak wojska rosyjskie zostały zmuszone do wycofania się z lewego brzegu Dniepru. Odbicie zachodniej części obwodu chersońskiego było trzecim, po odparciu ataku na Kijów i odepchnięciu Rosjan spod Charkowa, znaczącym sukcesem ukraińskiej kontrofensywy.
31.05.2022. Nila Zelinska ze znalezioną w gruzach lalką należącą do jej córki. Zielinska, podobnie jak blisko 10 milionów Ukraińców, po wyparciu Rosjan próbowała wrócić do swojego domu - w jej przypadku we wsi Potaszna pod Kijowem. Okazało się, że z jej domu zostały gruzy. W całej Ukrainie zniszczone zostało ponad 140 tys. budynków mieszkalnych oraz tysiące szkół, szpitali i innych obiektów użyteczności publicznej, w wielu przypadkach w stopniu uniemożliwiającym naprawę istniejącej konstrukcji.
09.05.2022. Ciała jedenastu rosyjskich żołnierzy w jednej z odbitych przez ukraińską armię wsi pod Charkowem. Rosyjskie straty w ludziach w tej wojnie są największymi ponoszonymi przez Rosję od czasu II wojny światowej - rosyjskiej armii od początku ataku na Ukrainę brakuje podstawowego sprzętu i jedzenia, a olbrzymie straty na frontach wojny łatane są rekrutacjami w więzieniach oraz wysyłaniem do walki rekrutów z minimalnym wyszkoleniem lub bez żadnego szkolenia. Według Departamentu Stanu USA straty Rosji w tej wojnie wynoszą 60-80 tys. żołnierzy.
17.10.2022. Strażacy podczas pracy po uderzeniu drona w budynek w Kijowie. Wojna w Ukrainie jest pierwszą, w czasie której na taką skalę i na każdym poziomie operacji zbrojnej wykorzystywane są bezzałogowe obiekty latające. Służą nie tylko prowadzeniu rozpoznania na poziomie taktycznym i operacyjnym, ale również odwróceniu uwagi przeciwnika oraz same w sobie stanowią broń. W pierwszej fazie wojny strona ukraińska na dużą skalę wykorzystywała tureckie bayraktary, w drugiej połowie roku Rosja do ataków na ukraińskie miasta używała irańskich dronów kamikaze Shahed.
24.04.2022. Marsz solidarności z Ukrainą w Krakowie. Solidarność Zachodu z Ukrainą jest fundamentem obrony zaatakowanego państwa, które bez pomocy państw sojuszniczych nie byłoby w stanie wytrzymać ataku Rosji nie tylko w kategoriach militarnych, ale również ekonomicznych. Wartość pomocy humanitarnej i militarnej dla Ukrainy idzie w setki miliardów dolarów, zachodnie społeczeństwa ponoszą też olbrzymie koszty wskutek wywołanego przez pandemię i wojnę kryzysu ekonomicznego - skok cen energii i żywności spowodował największą od kilkudziesięciu lat inflację. Eksperci są zgodni, że Władimir Putin kalkulował, iż zachodnie społeczeństwa odwrócą się od Ukrainy i wspierających ją polityków - dotąd jednak jego kalkulacje okazały się w przeważającej mierze chybione.
08.10.2022. Atak na most łączący Rosję z okupowanym przez Rosję od 2014 r. Krymem był jednym z najbardziej spektakularnych sukcesów Ukrainy od czasu zatopienia na Morzu Czarnym rosyjskiego krążownika "Moskwa". Most, otwarty z pompą przez samego Władimira Putina, który częściowo zawalił się w wyniku eksplozji, jest kluczowym elementem rosyjskich łańcuchów zaopatrzenia dla wojsk stacjonujących w południowej Ukrainie.
04.01.2023. Matka żołnierza ukraińskiego zabitego w walkach z siłami rosyjskimi wiezie trumnę łodzią zastępującą zawalony most na rzece pod Charkowem. Mimo olbrzymich strat w ludziach i infrastrukturze Ukraina przetrwała pierwszy rok wojny z Rosją, której zdolność do prowadzenia skutecznej ofensywy jest coraz głośniej kwestionowana przez ekspertów. Wszystko wskazuje jednak na to, że wojna ta nie zakończy się szybko. W Rosji dominują obojętność i poparcie dla wojny, nie ma też siły zdolnej obalić władzę Władimira Putina, a rosyjska gospodarka okazała się dość odporna na zachodnie sankcje.
21.12.2022. Wiceprezydentka USA Kamala Harris (po lewej) i spikerka Izby Reprezentantów Nancy Pelosi trzymają ukraińską flagę z podpisami żołnierzy z linii frontu spod Bachmutu we wschodniej Ukrainie. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski - na zdjęciu podczas przemówienia do amerykańskiego Kongresu - przywiózł flagę do USA podczas swojej pierwszej zagranicznej wizyty od czasu rozpoczęcia wojny. Niespełna dwa miesiące później prezydent Joe Biden złożył rewizytę w Kijowie.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze