Tony Vaccaro jako żołnierz piechoty, 1945 rok.
Nikt nie był bliżej wojny niż żołnierz piechoty. Nikt nie był bliżej niż Tony. Nawet wielcy fotografowie wojenni II wojny światowej. Żaden z nich nie był tak blisko jak on na co dzień. W 2016 roku premierę miał film dokumentalny "Pod ostrzałem: nieopowiedziana historia szeregowca Tony'ego Vaccaro", opowiadający o tym, jak przeżył wojnę, walcząc z wrogiem, jednocześnie dokumentując jej okropności.
W filmie dokumentalnym "Underfire" mówił: bardzo długo, cztery, pięć lat po wojnie, byłem nieszczęśliwy. Wciąż widzisz twarze ludzi, których zabiłeś, i twarze twoich kolegów, którzy zostali zabici. Śnisz o nich. Nigdy nie chciałem zabijać. Nigdy. Ale to było konieczne. Być złem przez 272 dni, ale nie na zawsze.
Opisy poniższych zdjęć są komentarzami Tony'ego zamieszczanymi przez niego na Instagramie.
Belgia, Ottre, 1945 rok.
Zdjęcie przedstawia moment śmierci żołnierza Jacka Rose'a, którego trafił odłamek pocisku artyleryjskiego. Podczas wojny negatywy wywoływał w żołnierskich hełmach w nocy i wieszał na gałęziach drzew, żeby wyschły. W 1947 roku w jego ciemni pękła rura i zalała pudło z negatywami. Wiele uległo zniszczeniu, a na tych uratowanych woda pozostawiła ślady które tu widać.
Północna Belgia, 1944 rok.
"Zrobiłem kilka kolorowych zdjęć podczas wojny. Nie było łatwo znaleźć lub zdobyć film, ale miałem je dzięki mojej siostrze Glorii, która przysłała mi je z Ameryki".
Większość zdjęć, które wykonał podczas wojny, przez lata przeleżała schowana u jego siostry. Nie chciał na nie patrzeć, ujrzały światło dzienne dopiero na początku lat 2000. Już nigdy nie robił zdjęć podczas wojny lub konfliktu zbrojnego.
Niemcy, Hemmerden Bush, 28 lutego 1945 rok
"Naszym zadaniem było zajęcie Hemmerden Bush. Kiedy zbliżaliśmy się do miasta, usłyszeliśmy nadjeżdżający czołg. Wystrzeliliśmy z bazooki, pojazd zaczął płonąć, otworzył się właz i zobaczyliśmy niemieckiego żołnierza, na którym paliło się ubranie. Zeskoczył z czołgu, ale upadł i już się nie podniósł. Odłożyłem karabin na bok i zrobiłem to jedno zdjęcie. Wtedy niemieccy żołnierze zaczęli strzelać do mnie z karabinu maszynowego i upadłem tuż obok niego. Spojrzałem na niego i usłyszałem, jak wypowiada swoje ostatnie słowa 'muter, muter".
Francja, Paryż, Champs-Elysees, 1946 rok.
"Tuż po wojnie, kiedy przejeżdżaliśmy przez Paryż, zatrzymaliśmy się, aby przywitać się z miejscowymi. Młody chłopak podzielił się lodami z jednym z naszych żołnierzy".
Belgia, Ottre, 1945 rok.
"Tej nocy padał gęsty śnieg i zostałem na straży domu, który był naszą kwaterą. Pozostali żołnierze z plutonu poszli na zwiady i wpadli w zasadzkę. Kiedy znalazłem ciało, nie wiedziałem, kto to. Odgarnąłem śnieg i znalazłem jego nieśmiertelnik - okazało się, że to mój przyjaciel Henry P. Tannenbaum. 50 lat później pewien mężczyzna zadzwonił do mnie i zapytał: Czy jesteś fotografem, który zrobił zdjęcie martwemu żołnierzowi w śniegu? Odpowiedziałem, że tak. On na to: Jestem Sam Tannenbaum, syn Henry'ego. Zostaliśmy serdecznymi przyjaciółmi".
Niemcy, Frankfurt nad Menem, 1947 rok.
"Gdybym miał wybrać jedno zdjęcie, które kocham bardziej niż inne, byłby to mój Pokonany Żołnierz. Młody niemiecki żołnierz płacze w miejscu, w którym kiedyś stał jego dom. Jego rodzina, żona i dzieci zginęli. Nazywamy się Niemcami, Francuzami, Włochami. Nie ma włoskiej krwi. Nie ma francuskiej krwi. To ludzka krew. Na tej Ziemi jest jedna ludzkość. Zróbmy coś z tym. Żyjmy! W pewnym sensie fotografia była moim sposobem na powiedzenie światu: Mamy lepsze rzeczy do robienia, niż zabijanie się".
Niemcy, Bawaria, 1945 rok.
"Po zakończeniu wojny pojechaliśmy z przyjaciółmi do Orlego Gniazda, willi, którą Hitler zbudował dla siebie, by urządzać przyjęcia. Kiedy trójka żołnierzy stanęła w miejscu, gdzie kiedyś było duże okno, wiedziałem, że mam świetne ujęcie".
Kolekcja zdjęć, dokumentująca tę drogę, to jedne z najbardziej realistycznych, graficznych i najsurowszych obrazów II wojny.
Francja, Saint Briac Sur Mer, 14 sierpnia 1944 r.
"Kiedy wczesnym rankiem wyzwoliliśmy miasto Saint Briac Sur Mer, kobiety i dzieci wbiegły na główny plac i zaczęły tańczyć polkę. Zobaczyłem, jak sierżant Gene Constanzo klęka, żeby pocałować małą dziewczynkę, i pobiegłem w jego stronę. Zdążyłem zrobić to zdjęcie tylko dlatego że w Sain-Briac-sur-Mer tradycją jest całowanie w policzki się trzy razy. Więc gdyby pocałowali się tylko dwa razy, przegapiłbym zdjęcie".
Po wojnie udało się ustalić tożsamość tańczących dziewczyn, to siostry Simone Crochu, z lewej, i Marie-Therese Crochu. Niestety, nikt nie wie, kim była klęcząca dziewczynka.
Niemcy, Bawaria, 1948 rok.
"Zrobiłem to zdjęcie, kiedy ludzie wyjeżdżali z Niemiec do Austrii".
Prace Tony'ego znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i publicznych, w tym w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, Georgia O'Keeffe Museum w Santa Fe, Centre Pompidou w Paryżu i Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie.
Włochy, Triest, 1947 rok.
"Po wojnie odwiedziłem wiele miejsc w Europie, a jednym z nich był sierociniec we Włoszech. To zdjęcie zawsze daje mi do myślenia. Nie tylko dlatego, że sam byłem sierotą, ale dlatego że dzieci powinny się bawić i biegać, cieszyć się życiem, a nie pracować".
Francja, Paryż, 1961 rok.
"Hubert De Givenchy i Phillip po całym dniu sesji zdjęciowej odpoczywali przy basenie. Zdjęcie, które robi mi Hubert, mam do dziś".
USA, Nowy Jork, 1960 rok.
"W tej konkretnej pracy musiałem odtworzyć słynny obraz Edgara Degasa 'Kobieta siedząca przy wazonie z kwiatami. Każdy pojedynczy kwiat i umieściłem dokładnie tak, jak namalował go Degas. Kocham to zdjęcie".
USA, Nowy Jork, 1953 rok.
"Pracowałem z Gwen przy wielu okazjach. Przeważnie była w ruchu i tańczyła, ale na tym zdjęciu w bezruchu błyszczy. To jedna z moich ulubionych sesji zdjęciowych mody".
Włochy, 1959 rok.
"Jednym z moich ulubionych reżyserów wszechczasów był Federico Fellini. Oto jesteśmy na planie filmu 'La Dolce Vita. Był taki charyzmatyczny i pełen życia. Lubiłem patrzeć, jak tworzy swoje filmy".
Francja, Mougins, 1967 rok.
"Pablo cały czas pozował jak model, nie wyglądało to naturalnie. Nie miałem pojęcia, jak sprawić, żeby przestał. Wziąłem więc moją Leica i udawałem, że jest zepsuta. Powiedziałem mu: 'Pablo, obawiam się, że mój aparat jest zepsuty'. Przestał pozować a ja zrobiłem to zdjęcie".
Tony Vaccaro w swojej pracowni w 2017 roku. Od czasu przejścia na emeryturę w 1982 roku zdjęcia Tony'ego były wystawiane na całym świecie ponad 250 razy. W 1994 roku został odznaczony francuską Legią Honorową podczas obchodów pięćdziesiątej rocznicy lądowania w Normandii. W 2014 roku w rodzinnym włoskim Bonefro otwarto jego muzeum. W 2020 i 2022 roku chorował na COVID-19.
Francja, Paryż, 1961 rok.
"Muszę przyznać, że to jedno z moich ulubionych zdjęć modowych, jakie kiedykolwiek zrobiłem. Udało mi się zmieścić 5 osób w ramie lustrzanego odbicia. Twarz Earthy Kitt, ubierającego ją Givenchy'ego, dwóch kobiet pracujących, by aktorka wyglądała idealnie, i ja robiący zdjęcie".
USA, Nowy Jork, 1951 rok.
"To było takie urocze, kiedy miejscowy gliniarz właśnie przechodził obok tej małej dziewczynki. Uwielbiam takie chwile, jeśli ich nie uchwycimy, przepadają".
Włochy, Ischia, 1964 rok.
Żona Tony'ego fińska modelka Anja Lehto. Poznali się podczas sesji dla domu mody Marimekko. Pobrali w 1963 roku, mieli dwóch synów. Anja zmarła w 2013 roku.
USA, Taos Pueblo, Nowy Meksyk, 1960 rok.
"Była bardzo skryta i nie chciała mieć ze mną nic wspólnego. Ale po 3 dniach ignorowania mnie w końcu przemówiła do mnie i zapytała, czy wiem coś o walkach byków. Powiedziałem tak, ponieważ poznałem i fotografowałem Manolette. Po kilku dniach pikników i spacerów po jej ranczo, zapytałem, czy mogę zrobić sobie zdjęcie z jej pracami. Powiedziała mi: nie rób mi kolorowych zdjęć i nigdy nie proś o wyniesienie moich prac z pracowni. Przepraszam, Georgio, musiałem skłamać, żeby pokazać ci, że to zdecydowanie najlepsze zdjęcie artysty, jakie kiedykolwiek zrobiłem".
Włochy, Lazio, 1962 rok.
"To zdjęcie zostało zrobione na planie filmu Felliniego 'Osiem i pół'. Byłem bardzo blisko z Fellinim, był niesamowitym człowiekiem. Miał styl i wizję jak żaden inny reżyser".
Włochy, Wenecja, 1947 rok.
"Jednym z moich ulubionych zdjęć, jakie kiedykolwiek zrobiłem, jest 'Skrzypek'. Po zakończeniu wojny spacerowałem po Wenecji fotografując miasto. Nagle usłyszałem grę na skrzypcach i zobaczyłem grającego mężczyznę. Nie widać tego na tym zdjęciu, ale jego trzyletnia córka siedziała obok niego i zbierała pieniądze do kapelusza".
USA, Nowy Jork, 1960 rok.
"To konkretne ujęcie zostało zrobione dla magazynu 'Dobre gospodarowanie'. Podoba mi się tonacja kolorów i modelka".
Włochy, Wenecja, 1968 rok.
"Jeśli pójdziesz do weneckiego pałacu Peggy Guggenheim, zobaczysz posąg mężczyzny na koniu, któremu artysta wyrzeźbił koniowi penisa tak dużego jak od czubka moich palców do łokcia. W dniu, w którym poszedłem ją sfotografować, miały przyjść ją odwiedzić dzieci w wieku szkolnym, więc wspięła się na drabinę, odkręciła penisa i schowała go pod sukienką. Peggy była niesamowitą kobietą, jej pasja do świata sztuki i artystów była niezwykła".
USA, Nowy Jork, 17 grudnia 2022 roku.
Tony Vaccaro podczas wernisażu swojej wystawy "Tony Vaccaro: The Centennial Exhibition" w Monroe Gallery of Photography. Zdjęcia Tony'ego można oglądać w galerii do 15 stycznia 2023 roku albo na Instagram.com/tonyvaccarophotographer
"Tony chciał dożyć swoich 100 urodzin bardziej niż czegokolwiek, i udało mu się to. 20 grudnia świętował je w otoczeniu rodziny i przyjaciół w swojej ulubionej włoskiej knajpce w Nowym Jorku. Po uroczystości powiedział: Teraz mogę odpocząć. Tony kochał ludzi ponad wszystko i widział w każdym to, co najlepsze. Budził się rano, mówiąc: Jaki piękny dzień, ani jednej chmurki na niebie" - napisał po śmierci ojca jego syn Mark.
W 2023 roku będzie miał premierę film autorstwa Marco i Mauro La Villa "Vaccaro by La Villa", nakręcony w ciągu ostatnich 5 lat życia Tony'ego Vaccaro, opowiadający jego niezwykłą historię jako fotografa.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze