Europejski laser na swobodnych elektronach XFEL (to jego oficjalna nazwa) jest w stanie przebić grubą stal, jego szczytowa moc sięga kilku gigawatów, ale naukowców interesują bardziej subtelne zastosowania. Gigantyczna instalacja pod Hamburgiem pełni funkcję kamery o rozdzielczości nanometrowej, dzięki której można oglądać pojedyncze cząsteczki, np. białka, z dokładnością do jednego atomu. To kamera ultraszybka. XFEL potrafi uchwycić procesy, które trwają bilionowe części sekundy, np. sfilmować, jak wirus przenika przez błonę komórkową.

Amerykanie testowali użycie tego typu laserów w celach militarnych - zestrzeliwania samolotów i rakiet, ale jak na razie instalacje wojskowe nie spełniły oczekiwań. Natomiast naukowcy są nimi zachwyceni.

XFEL stają się nową, ekstremalną bronią w arsenale badaczy - biologów, fizyków, chemików, inżynierów. To jak dotąd chyba najlepsza wizytówka możliwości nauki w XXI wieku.

Polska jest jednym z udziałowców instalacji w Hamburgu, która 1 września oficjalnie została otwarta dla eksperymentów. Całość kosztowała 1,2 mld euro, z czego większość zapłacili Niemcy, blisko jedną trzecią Rosjanie, a my - w urządzeniach i usługach - dołożyliśmy ok. 30 mln euro. W budowie lasera brało udział konsorcjum 18 polskich instytutów i uczelni, prace koordynowało Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Marcin Ręczmin poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    Wspaniałe urządzenie! Dotychczasowe teorie zachowań atomowych i subatomowych będą mogły być potwierdzone eksperymentalnie. Podziw i uznanie dla wielkiej Unii (której wszak Polska jest jeszcze krótkim ogonkiem, choć może wnet odpaść)...
    już oceniałe(a)ś
    16
    0
    Wg Maciorewicza i jego popleczników Putin z Merkel za cichą zgoda Tuska takiej broni użyli w Smoleńsku ...do dzisiaj widać efekty szkód jakie ta broń potrafi szkody uczynić na odległość zwłaszcza w funkcjach poznawczych niektórych osób z sekty pisuarowej.
    już oceniałe(a)ś
    9
    0
    Jedyna droga aby państwo coś znaczyło w świecie.Inwestowanie w naukę,przyszłość a nie rozdawanie 500+,zaklinanie narodu o wstawaniu z kolan,fałszowaniu historii i narzekaniu jacy źli są sąsiedzi i UE.
    już oceniałe(a)ś
    6
    0
    smutne, nie maja węgla to
    muszą wymyślać diabelskie maszyny.. w tym nie ma przyszłości, szkoda ze tego niemiec nie rozumie
    @ffsffs
    Cudne :D
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    mozemy przepasdac nia mozgi obecnie rzadzacych? zobaczyc jakie procesy w nich zachodza? jaki wirus psia mac ich trawi?
    @disillusioned_and_in_denial.
    przebadac*
    już oceniałe(a)ś
    2
    0