To wszystko na dziś. Dziękujemy za śledzenie naszej relacji i zapraszamy jutro na strony Gazety Wyborczej.
Władimir Putin wyszedł do tłumu ludzi w Derbencie.
Sojusznicy NATO przyspieszyli wysiłki mające na celu przekonanie Turcji do porzucenia blokady przystąpienia Szwecji do Sojuszu, ale nie jest jasne, czy uda im się to przed szczytem przywódców na Litwie w przyszłym miesiącu - donosi Reuters, powołując się na zachodniego urzędnika.
"W ostatnich dniach urzędnicy z krajów NATO współpracowali z Turcją, aby spróbować uzyskać zgodę Ankary" - powiedział agencji Reuters zachodni urzędnik, który poprosił o anonimowość ze względu na delikatność tej kwestii. Turcja ratyfikowała przystąpienie Finlandii do NATO pod koniec marca, ale nadal sprzeciwia się Szwecji, twierdząc, że Sztokholm ukrywa członków bojowników Partii Pracujących Kurdystanu, których uważa za terrorystów.
Zachodni urzędnik powiedział, że sojusznicy NATO aktywnie współpracują z Turcją i wspierają wniosek Szwecji o członkostwo w NATO, ale nie jest jasne, czy Ankara zatwierdzi go przed szczytem w Wilnie.
W środę doradca Białego Domu ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan rozmawiał z Akifem Kagatayem Kilicem, rzecznikiem i głównym doradcą tureckiego prezydenta Tayyipa Erdogana, a omawiane tematy obejmowały wniosek Szwecji o członkostwo w NATO. "Pan Sullivan podkreślił pogląd Stanów Zjednoczonych, że Szwecja powinna zostać członkiem NATO tak szybko, jak to możliwe", powiedział Biały Dom w oświadczeniu.
Erdogan odbył również rozmowę telefoniczną z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem, aby omówić rozwój sytuacji w Rosji i przystąpienie Szwecji do NATO. Podczas rozmowy Erdogan zauważył, że Szwecja podjęła kroki we właściwym kierunku, odnosząc się do nowej ustawy antyterrorystycznej.
Powiedział jednak również, że zwolennicy zdelegalizowanej Partii Pracujących Kurdystanu w Szwecji nadal organizują demonstracje i finansują to, co nazwał grupami terrorystycznymi, co jest "nie do przyjęcia" dla Turcji.
Jak ogłosił Pentagon, Polska kupi od USA przeciwlotnicze systemy rakietowe Patriot za kwotę do 15 miliardów dolarów. Amerykańska Agencja Współpracy w Dziedzinie Bezpieczeństwa Obronnego poinformowała, że umowa obejmie sprzedaż do 48 wyrzutni Patriot PAC-3 i do 644 pocisków Patriot PAC-3 MSE, a także radarów i komponentów sterujących. Departament Stanu, który nadzoruje eksport broni, zatwierdził w środę umowę, która zapewni Warszawie jeden z najbardziej zaawansowanych systemów obrony powietrznej.
"Planowana umowa poprawi zdolności Polski w zakresie obrony przeciwrakietowej i przyczyni się do realizacji polskich celów wojskowych w zakresie modernizacji zdolności przy jednoczesnym dalszym zwiększaniu interoperacyjności z USA i innymi sojusznikami" - podała agencja w oświadczeniu. Systemy Patriot okazały się bardzo skuteczne w obronie Ukrainy przed rosyjskimi atakami z powietrza.
Litwa ogranicza tranzyt towarów podwójnego zastosowania, które mogą trafić do Rosji i Białorusi.
Litwa zatwierdziła tymczasowy zakaz transportu lądowego towarów podwójnego zastosowania, które mogłyby dotrzeć do Rosji lub na Białoruś i zostać użyte w wojnie z Ukrainą, poinformowała Baltic News Agency 28 czerwca.
Wall Street Journal opublikował obszerny artykuł o tym, jak bunt Jewgienija Prigożyna, założyciela PMC Wagner, może wpłynąć na sytuację w Afryce i na Bliskim Wschodzie, gdzie w ostatnich latach obecni byli rosyjscy najemnicy.
Według WSJ powołującego się na źródła w rosyjskich władzach, które przez lata zaprzeczały jakimkolwiek związkom z PMC, kilka godzin po zatrzymaniu konwojów Prigożyna w sobotę zorganizowały wzmożoną aktywność dyplomatyczną, aby zapewnić partnerów w Afryce i na Bliskim Wschodzie, że operacje PMC będą tam kontynuowane, ale pod innym kierownictwem.
Przedstawiciele rosyjskiego MSZ pilnie polecieli do Syrii, Republiki Środkowoafrykańskiej i Mali, pisze WSJ. "Wygląda na to, że Rosja próbuje przywłaszczyć sobie rozległą sieć najemników Prigożyna [...], ale nie jest jeszcze jasne, na ile jest to możliwe i jak szybko może to nastąpić" - zauważa publikacja. "PMC Wagner pomogło Rosji skonsolidować swoje wpływy, a rząd nie chce z tego zrezygnować" - cytuje Johna Petera Famę, byłego specjalnego przedstawiciela USA w regionie Sahelu w Afryce Zachodniej.
Radio Swoboda opublikowało zdjęcia satelitarne, na których wskazano, gdzie na Białorusi mógł powstać obóz dla żołnierzy z Grupy Wagnera. To jednostka wojskowa pod Osipowiczami, ok. 90 km na południowy wschód od Mińska. Na zdjęciach satelitarnych widać, że w ciągu 10 dni pojawiły się tam liczne namioty i prawdopodobnie pojazdy.
W centrum Kramatorska wciąż trwa usuwanie gruzów z miejsca ataku rakietowego. Pod gruzami poszukiwana jest jedna osoba - przekazał Igor Yesskov, szef służby prasowej komitetu wykonawczego Kramatorska. Obecnie wiadomo, że podczas ostrzału miasta przez rosyjską armię 27 czerwca zginęło 11 osób.
Wołodymyr Zełenski wezwał Radę Najwyższą Ukrainy do zalegalizowania medycznej marihuany jako części "przemysłu rehabilitacji psychicznej i fizycznej" w kraju, aby "obywatele nie musieli znosić bólu, stresu i traumy wojennej".
W ubiegłym roku do Rady Najwyższej wpłynął projekt ustawy o legalizacji preparatów z medycznej marihuany. Nie jest to pierwsza próba legalizacji stosowania, produkcji i badania medycznej marihuany na Ukrainie, ale teraz, w czasach wojny, inicjatywa ta jest bliższa realizacji niż kiedykolwiek.
Obecnie potrzebujący, w obliczu braku prawa ukraińscy pacjenci muszą polegać na czarnym rynku.
Żołnierze 10. dywizji artylerii przeciwlotniczej Sił Zbrojnych Ukrainy zestrzelili w środę rosyjski myśliwiec Su-25.
O sukcesie ukraińskich żołnierzy poinformował telegramowy profil wojsk lądowych Ukrainy załączając film przedstawiający zestrzelenie.
Anglojęzyczny niezależny portal "The Moscow Times", prowadzony przez rosyjskich dziennikarzy – do 2017 roku wydawany w Moskwie jako dziennik – poinformował, że według dwóch niezależnych źródeł w ministerstwie obrony Federacji Rosyjskiej gen. Siergiej Surowikin został aresztowany.
"Surowikin wybrał stronę [Prigożyna podczas buntu] i złapali go za jaja" – przekazało jedno ze źródeł. Portal zapytał również, gdzie obecnie znajduje się wojskowy "Nie rozmawiamy o tych informacjach [w ministerstwie] nawet kanałami wewnętrznymi" – brzmiała odpowiedź.
W Stanach Zjednoczonych po próbie buntu Grupy Wagnera odnotowano ogromny wzrost poparcia dla dalszego wspierania militarnego Ukrainy - wynika z sondażu Reutersa i firmy IPSOS przeprowadzonego we wtorek.
Według badania 65 proc. ankietowanych popiera dalsze wspieranie bronią Ukrainy. Jeszcze w maju było to zaledwie 46 proc.
Za kontynuacją obecnej polityki Białego Domu wobec Kijowa w zakresie dostaw broni jest 81 proc. Demokratów, 56 proc. Republikanów oraz 57 proc. wyborców niezależnych.
Ponadto 67 proc. Amerykanów zadeklarowało, że będzie bardziej skłonnych zagłosować w przyszłych wyborach prezydenckich na kandydata, który będzie dalej zbroił Ukrainę, a 73 proc. - na kandydata, który będzie zwolennikiem NATO.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oraz Wałerij Markus, dowódca 47. samodzielnego batalionu szturmowego Sił Zbrojnych Ukrainy.
Markus jest jednym z najpopularniejszych żołnierzy SZU młodego pokolenia (urodził się w 1993 roku). Jest głównym bohaterem filmu dokumentalnego "Wolny Człowiek. Pielgrzymka", który pokazywano również w Polsce.
Zełenski: "Rosja przegra tę wojnę - nikt w Europie nie ma co do tego wątpliwości. A my zyskamy pokój i prawdziwe, trwałe bezpieczeństwo dla naszych narodów. Wszyscy razem, w jedności - wzmacniając się nawzajem, wzmacniając nasze sojusze, a w szczególności NATO, wzmacniając Unię Europejską i nasz wspólny europejski styl życia".
- Podczas spotkania z prezydentem Litwy Gitanasem Nausėdą i prezydentem Polski Andrzejem Dudą omówiliśmy pełen zakres kwestii bezpieczeństwa, przygotowania do szczytu NATO w Wilnie, integrację europejską naszego kraju, Formułę Pokoju i nasze przygotowania do Globalnego Szczytu Pokoju. Jestem wdzięczny naszym bliskim i stałym partnerom, bardzo silnym partnerom - Litwie, Polsce i ich narodom - powiedział ukraiński przywódca.
Rosyjski generał Siergiej Surowikin, do stycznia 2023 roku dowodzący armią Federacji Rosyjskiej w Ukrainie, który jak poinformował dziennik "The New York Times - wiedział planowanym o buncie Grupy Wagnera, nie był widziany od soboty - donosi brytyjska gazeta "The Guardian".
Źródła wywiadowcze "NYT" twierdzą, że teoria o tym, jakoby Surowikin miał spodziewać się marszu wagnerowców na Moskwę, wyjaśnia dlaczego najemnicy nie spotkali się z oporem ze strony wojska Rosji.
Według niepotwierdzonych i sensacyjnych doniesień rosyjskich komentatorów wojennych skupionych w społeczności na Telegramie Surowikin oraz jego zastępca gen. płk Andriej Judin zostali w środę aresztowani pod zarzutem zdrady.
Prawie 16 proc Rosjan uważa, że użycie broni jądrowej w wojnie na Ukrainie jest dopuszczalne w takich czy innych okolicznościach. Jednocześnie 74 proc. ankietowanych uznało takie posunięcie za niedopuszczalne, wynika z badania przeprowadzonego przez Russian Field we współpracy z RTVI.
Wśród tych, którzy uznali uderzenie nuklearne za dopuszczalne, 10,5 proc. uznało je za dopuszczalne w każdym przypadku (bez rozwinięcia), 5,2 - tylko w przypadku groźby porażki w wojnie.
5,3 proc. ankietowanych miało trudności z udzieleniem odpowiedzi.
Badanie zostało przeprowadzone w formie ogólnorosyjskiej ankiety telefonicznej w dniach 16-19 czerwca 2023 roku. Wzięły w nim udział łącznie 1 604 osoby. ?
Ukraińskie dowództwo wciąż nie wykorzystuje głównych sił przygotowanych do ofensywy. Trwają operacje o charakterze taktycznym, którym celem jest znalezienie słabych miejsc w rosyjskiej obronie i niszczenie zaplecza rosyjskich oddziałów. Ta faza operacji może potrwać jeszcze kilka tygodni.
Gubernator obwodu iwanowskiego Stanislav Voskresensky potwierdził, że załoga Ił-22, który stacjonował w regionie, zginęła podczas buntu najemników z Wagner PMC.
"Współczuję i dzielę smutek straty z rodzinami poległych bohaterów. Podczas służby wojskowej każdy z nich wykazał się cechami prawdziwego oficera: męstwem, odwagą i bezinteresownością, wiernością przysiędze - godnie wypełniając swój żołnierski obowiązek. Wieczna pamięć bohaterom" - powiedział Voskresensky.
Wciąż nie wiadomo, ile osób znajdowało się na pokładzie. Wcześniej w kanałach telewizyjnych pojawiały się informacje, że na pokładzie samolotu znajdowało się od 8 do 10 osób.
"Putin jest teraz znacznie bardziej bezbronny niż Prigożyn. Bunt podkopał pozycję prezydenta i osłabił jego wpływy, przybliżając koniec imperium Putina. Prigożyn, pomimo ucieczki na Białoruś, pozostał ważną postacią w rosyjskiej polityce - być może bardziej wpływową niż Putin - powiedział publicysta Wiktor Szenderowicz w programie "Current Moment".
"Gdyby Putin był bardziej wpływową postacią, Prigożyna nie byłoby na wolności. Putin wierzył, że Prigożyn będzie jego narzędziem. Mógłby nim zastraszać opozycję, trollować, robić przestępstwa, walczyć - krótko mówiąc, rządzić we własnym interesie. Nagle okazuje się, że ten kij nie jest w twoich rękach - ma własne ciało i mózg. To Putin uzbroił Prigożyna, zmienił drobnego przestępcę w największą postać polityczną Rosji. I doskonale zdaje sobie sprawę, że jest o wiele bardziej bezbronny niż Prigożyn. Prezydent nie ma własnej armii, ale Prigożyn ma. A zgodnie z prawami sawanny jest teraz szefem bardzo potężnej dumy. A Putin jest życzeniem śmierci wielu, jeśli nie wszystkich, grup dumy. Jest wielkim utrapieniem w tej sawannie. Hienom i sępom byłoby łatwiej bez niego.
Szenderowicz jest przekonany, że podczas zamachu stanu państwo wykazało się niekompetencją. "Posłowie, senatorowie, sąd, prokuratura, SK, partie... Drogi towarzyszu Mironow z młotem kowalskim, powiedz coś! Macie jeszcze ten młot w rękach, czy już go odłożyliście? Ogólnie rzecz biorąc, bunt przybliżył upadek reżimu Putina" - mówi publicysta.
W obwodzie mohylewskim na Białorusi zaczęto budować obóz wojskowy - prawdopodobnie dla PMC Wagner. Zdjęcia satelitarne nowych konstrukcji w byłej jednostce wojskowej w osadzie Tsel niedaleko Osipowicz zostały opublikowane przez białoruskie Radio Liberty i serwis Belarus Brain Channel.
Obiekty przypominające namioty i moduły pojawiły się tam 26 i 27 czerwca. Wcześniej pisano o budowie obozu najemników PMC w obwodzie mohylewskim, a Aleksander Łukaszenko mówił o umieszczeniu bojowników w opuszczonej jednostce wojskowej.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
