Kończymy relację na żywo z wręczenie nagrody Człowieka Roku Gazety Wyborczej 2023. Przypominamy, że laureatką została dr Hanna Machińska.
Anna Dąbrowska ze Stowarzyszenia Homo Faber: "Dziękujemy Hannie Machińskiej, że wyszła ze strefy komfortu".
"Otworzyliśmy się na uchodźców z Ukrainy, otwórzmy się także na uchodźców z innych części świata" - apeluje Machińska.
"Lex Tusk" to zamach, który dokonał się na sprawiedliwość i prawo. Udało się wytworzyć strach w społeczeństwie, w różnych grupach, który paraliżuje nasze działania. Nie chcę, by tak się działo. Państwo musi być oparte na prawie i konstytucji - uważa Machińska.
"Osoby, które teraz niosą pomoc humanitarną na granicy to są dziś nasi bohaterowie" - podkreśla Machińska.
"Ludzie na granicy nie przyjeżdżają do nas, ale przedzierają się w niegodnych warunkach. Oni potrzebują ogromnej pomocy" - mówi Machińska.
"Zaszczyty, które odbieram to nie są zaszczyty dla jednej osoby. To zaszczyty dla całej grupy, a to Adam Bodnar dał nam siły, moc sprawczą i wizję działania" - mówi Machińska.
Rozpoczyna się przemówienie nagrodzonej Hanny Machińskiej.
Hannie Machińskiej dziękują przedstawiciele "Grupy Granica", inicjatywy powstałej w odpowiedzi na kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej: "Wtedy, tam w lesie, w uchodźcach widziała Pani kogoś więcej, niż tylko ofiary".
Magda Krzyżanowska-Mierzewska, radczyni prawna, w latach 1993-2018 prawniczka w Kancelarii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu: - Machińska weszła jako zastępczyni RPO w ogień walki. I tu rozbiła bank. Ale też zadaję sobie pytanie, co sprawiło, że u RPO to właśnie ona dostała najcięższy odcinek - prewencja tortur, zakłady karne, pushbacki na granicy?
Adam Bodnar, dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu SWPS, były rzecznik praw obywatelskich: - Hanna Machińska wykonała gigantyczną misję jako moja zastępczyni, odpowiedzialna za sprawy osób pozbawionych wolności. Wykonała ogromną pracę w kwestii przeciwdziałania torturom. Bo trzeba powiedzieć jasno – one się w Polsce zdarzają, np. na komisariatach, czego przykładem była prowadzona przez nas sprawa Igora Stachowiaka. Ona zawsze była blisko ludzi. Od 2020 r., gdy przyspieszyło tworzenie się państwa policyjnego w Polsce, potrzebne były inne sposoby oddziaływania ze strony urzędu RPO, choćby w sprawie demonstracji po wyroku aborcyjnym TK czy granicy polsko-białoruskiej. I ona zawsze była z tymi, co jej potrzebowali.
Gdy w 1991 r. Polska weszła do Rady Europy, Machińska została pierwszym dyrektorem Biura RE w Warszawie.
Wojciech Bartkowiak, wydawca Gazety Wyborczej, wręczył Hannie Machińskiej kartę z dostępem do prenumeraty "Wyborczej" na 100 lat.
"Dziś prawa człowieka i obywatela mają twarz kobiety" - prof. Safjan zwraca się do nagrodzonej dr Machińskiej.
We wrześniu 2017 roku Hanna Machińska została zastępczynią rzecznika praw obywatelskich. Pełniła tę funkcję do grudnia 2022. Przeciwko jej odwołaniu protestowało około 90 organizacji pozarządowych.
"Nie można ustawać w wysiłkach, trzeba zawsze być czujnym - tego można się od Machińskej nauczyć" - twierdzi prof. Safjan.
"Jej głos zawsze brzmiał głośno w obronie słabych i pokrzywdzonych, i to bez wzglądu na okoliczności. Mówiła jasno i wyraźnie, że się nie zgadza na zło. Pamiętajmy o tym teraz, gdy jest tak duża skłonność do relatywizacji zła" - mówi Safjan.
"Znam bardzo wiele osób, które zajmują się prawami człowieka, ale nie znam nikogo innego, który z takim zaangażowaniem jak Hanna Machińska przestrzegałby praw podstawowych. Dla niej, jak coś jest trudne do pokonania dla słabszego, staje się od razu konieczne" - mówi Safjan.
Laudację wygłasza prof. Marek Safjan, który jest sędzią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w latach 1998-2006 był prezesem Trybunału Konstytucyjnego.