Kapitalizm jest nieestetyczny, bo bogaci mają zły gust, zatruwają planetę i takie tam slogany - mówi z ironią Leszek Balcerowicz i broni planu swojego autorstwa sprzed 30 lat jako najlepszej drogi od gospodarki centralnie planowanej do wolnorynkowej.

Fragment książki "Lech, Leszek. Wygrać wolność", która jest zapisem rozmowy Lecha Wałęsy i Leszka Balcerowicza z Katarzyną Kolendą-Zaleską. Były prezydent i były minister finansów rozmawiają o transformacji ustrojowej, społecznych nastrojach i pomysłach na rozwiązanie dzisiejszych problemów politycznych i społecznych.

1 stycznia 1990 roku wchodzi w życie plan Balcerowicza.

Lech Wałęsa: Jakbym powiedział, że pierwsze dni były straszne, to nic bym nie powiedział. Ceny nadal szły w górę, w sklepach pustki.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Monika Tutak-Goll poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    W 1989 reformy Balcerowicza były złem w dużej mierze koniecznym, bo gospodarka leżała w gruzach, a prywatny biznes praktycznie nie istniał i trzeba go było stworzyć. W 1989 nie dało się przewidzieć wszystkich konsekwencji tych reform i uniknąć wszystkich błędów, jakie wówczas popełniono. OK, to zrozumiałe. Ale w 2019, gdy te błędy i ich konsekwencje dawno zostały po sto razy opisane, tylko idiota może dalej obstawać przy twierdzeniu, że wszystko zrobiliśmy cacy i nie mamy sobie nic do zarzucenia.
    @Cichy Fragles
    zgadzam się z Twoja opinia.
    już oceniałe(a)ś
    7
    4
    Kapitalizm super sprawa dla tego 1% bogaczy co żyją na niewolniczej pracy 80 % innych. Co to za wolność jak ludzie za minimalną nie byli w stanie utrzymać siebie, o rodzinie nie wspominając. Wysokie bezrobocie, samobójstwa po upadku prywatnych firm, rozpici ludzie w popgrowskiej nędzy (rosnący ciągle wskaźnik uzależnień i chorób psychicznych), 3 mln młodych poza Polską, minimalny przyrost naturalny, bieda pracujący i emeryci, 30% dzieci żyjących na krawędzi ubóstwa i "zmień pracę, weź kredyt" do ludzi zadłużonych po uszy na chwilówkach i bez szans na kosztowny dojazd do pracy. Z czym do ludzi?!
    Ale cóż skoro najważniejszy jest "rachunek zysków i strat" (dla biednych biernych ludzi to jak mowa o locie na księżyc). i polski 'wolny' rynek?! Mowa o skorumpowanych zamówieniach państwowych dla ludzi z układu i z dojściami czy nieograniczone preferencje dla zagranicznych firm?! Pan Balcerowicz żył i żyje w równoległej rzeczywistości albo ... kłamie prosto w oczy.
    No cóż wolność bez solidaryzmu spol. doprowadziła do zwycięstwa PiS na lata. Ktoś zapomniał, że 'byt kształtuje świadomość' i że ciągla polityka zaciskania pasa i miska ryżu dla pracujących, a rozpasanie dla wladzy może doprowadzić do rządów takich jak PiS, gdzie za ochłapy z pańskiego stołu i jednak bardziej godne życie (500 plus) zwłaszcza tych na dole, ludzie wybiorą PiS. To efekt reform opartych na krwiożerczym kapitalizmie, preferencji dla swoich i pozostawienie "dołów" samym sobie. Jednak w Szwecji czy Niemczech jest inne myślenie mimo że to podobno kapitalizm i wcale to nie jest straszny socjalizm, którym profesor straszy :D
    Lekceważenie gniewu ludu przez lata ma takie skutki, że wielu wolność może postrzegać inaczej' czyli mieć zamiast być i w efekcie 'tylko' kolejne wygrane wybory PiSu a nie ostra rewolucja francuska :D
    @krryzuu
    ale co elity wiedza o zyciu swoich "poddanych" ? Oprocz arogancji, buty, krwiopijstwa nic nie widze poza chroniczna potrzeba, obsesja wzbogacania sie kosztem innych. I to nazywa sie "przedsieb iorczosc".
    już oceniałe(a)ś
    5
    4
    @krryzuu
    I jeszcze jedno. Poza ekonomia są też inne dziedziny nauki: socjologia, psychogia, medycyna, politologia... Patrzenie na wszystko tylko z perspektywy ekonomicznego rachunku zysków i strat nie uwzględniając tych innych to prosta droga do katastrofy polityczno - spolecznej i pdychologicznej, która się zresztą teraz dokonała (rządy PiS). Prof. Balcerowicz nadal nie rozumie tych okrzyków ludu: 'Balcerowicz musi odejść' ?! I dalej pogrążony w narcyzmie?! Tylko Kuroń to próbował jakoś zrozumieć i reagować :(((.No cóż punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia. Syty głodnego nie zrozumie :((((
    już oceniałe(a)ś
    10
    3
    @krryzuu
    ''Tylko Kuroń to próbował jakoś zrozumieć i reagować ''

    Boni PO pokazywał , że lud już jest wk....y. Olali go i są efekty.
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    „zatruwają planetę i takie tam slogany” informuję pana profesora, który zapewne jest transcendentalnym bytem funkcjonującym w sferze idei (z przerwami na bycie makrem Excela), że ta planeta jest naturalnym środowiskiem zapewniającym przetrwanie nam, maluczkim. To nie jest slogan, to jest system zapewniający warunki niezbędne do przeżycia i reprodukcji.
    już oceniałe(a)ś
    42
    5
    Panie Balcerowicz, socjalizm to nie jest brudne, brzydkie slowo ; chodzi o sposob realizacji programu. Kapitalizm ?
    dla silnych pozbawionych czesto empatii, morale ale za to przepelnionych checia zysku, rowniez kosztem innych, tych slabszych. System ekonomiczny pracuje dla elit, w ciagu roku swiatu przybylo 233 miliarderow. W nieduzej Holandii miedzy 2016-2017 wzroslo "bogactwo" o 53 miliardy dolarow , z tego 45% zasililo 1% najbogatszych, ktorych zasoby w tej chwili wynosza 600 miliardow. (dane z Davos). I teraz popatrzmy ile dzieci umiera codziennie z glodu i chorob...Popatrzmy tez na naszych emerytow i niepelnosprawnych, ktorym odebrano szanse na godziwe zycie.
    @paella18
    Patrzymy na emerytów. Patrzymy na ludzi z niepełnosprawnościami. Wydajemy z siebie afektowane westchnienia i rzucamy parę groszy na coś tam dla uspokojenia sumienia (w najlepszym razie) lub wzruszamy ramionami (może to niepoprawne polityczne, ale przynajmniej szczere). No bo "co poradzisz?" Taki lajf, że każdy musi myśleć o sobie. Skąd się wziął "taki lajf" nie pytamy, bo jako społeczeństwo siedzimy jeszcze w jaskini, a to nie jest ten etap rozwoju, na którym się takie pytania zadaje.
    już oceniałe(a)ś
    4
    1
    Pieprzysz Balcerowicz! Sowiecki model panstwa socjalistycznego jest oszustwem, ale co masz przeciwko skandynawskiemu modelowi???
    @hardy
    Pewnie to, że model skandynawski lepiej się sprawdził pod względem zapewnienia równości szans i dystrybucji wypracowanego bogactwa (co w efekcie dało dużo wyższe zadowolenie społeczne, wyższy poziom zaufania etc.). Gospodarka służy tam (może już nie głównie, ale przynajmniej między innymi) zapewnieniu dobrobytu obywatelom. Jest środkiem do celu, a nie celem samym w sobie, jak nam przez lata wbijano do głowy.
    już oceniałe(a)ś
    10
    1
    @tumaczka
    Zgoda, ale byl to wbijany do glow sowiecki socjalizm!
    już oceniałe(a)ś
    0
    2
    @hardy
    Model skandynawski jest modelem KAPITALIZMU. Z socjalizmem nie ma nic wspólnego.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    "W kapitalizmie mamy solidarność" - ????????????
    On już chyba zgłupiał do reszty.
    @medor
    Zdoktryniał. Nie mam do niego pretensji, że dał się nabrać na wolnorynkową religię w czasie, gdy jeszcze nie było widać jej długofalowych skutków. Ale te skutki widać już od ładnych paru lat, jego "przyjaciela" ideologicznego Sachsa od dawna drukują lewicowe media, bo zdążył zmienić zdanie, a po Balcerowiczu to wszystko spływa.
    już oceniałe(a)ś
    11
    0
    @medor
    Oczywiscie, ze tak ! W kapitalizmie mamy solidarnosc...W BIEDZIE !...
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    Serio? Mamy 2019r a wy dalej polerujecie Leszka? Rozumiem, że facet broni swoich dokonań sprzed 30 lat, ale nie musimy ciągle tym żyć. Dajcie już mu spokój i może pogadajcie z kimś bardziej na czasie?
    @hubert454
    Nie da rady. Totalny brak pomysłu, więc - żeby ukryć pustkę - jeszcze długo będziemy się okładać symbolami, wartościami, ikonami, kultowymi guru, sentymentami, wspomnieniami, rocznicami. Okraszać to wzburzeniem, wzmożeniem moralnym, nawalanko-naparzanką słowną. Potem przyjdzie czas kolejnych wyborów i po tym wszystkim przejedzie walec drugiej pisiej kadencji. I - już w mediach drugiego obiegu - będziemy przez lata "rozliczać" wszystkich winnych i snuć marzenia o odzyskaniu normalności, demokracji, pluralizmu itd. Do działań konspiratorskich zaangażujemy stare autorytety, które może i schrzaniły masę rzeczy w wolnej Polsce, ale na "walce" znają się jak nikt. To tak żeby konsiratorzy z młodszego pokolenia i opcji, które się w III RP nie przebiły, nie mieli za łatwo i zanim zaczną zwalczać okupanta pisiego, musieli najpierw przejść chrzest bojowy w walkach wewnętrznych. Ale o ostateczny wynik "odzyskiwania" byłabym spokojna - tu przynajmniej mamy jakieś dokonania historyczne. Tylko ta nudna normalność nam nigdy nie wychodzi.
    już oceniałe(a)ś
    11
    0
    Psychologowie, patrzcie i uczcie się jak głęboko w mózg wbija się narcystyczny brak zdolności oceny swoich poglądów i działań.

    Balcerowicz jest z jednej strony komiczny, a z drugiej straszny.
    już oceniałe(a)ś
    20
    6