Na głównych placach Lwowa okupanci poustawiali swoje pomniki, ludność spędzali na masówki i naturalnie obwiesili miasto czerwonymi flagami, portretami Stalina i hasłami propagandowymi. Uczucie politowania lwowian wkrótce zastąpił wszechogarniający strach. Dla wilnian pierwsza sowiecka okupacja była znacznie krótsza, ale też straszna. 17 września 1939 r. zaczął się koniec świata polskich Kresów

Był ładny dzień, otworzyłam okno, usiadłam na parapecie i popatrzyłam w górę, w niebo. Najpierw wydawało mi się, że widzę w dali ptaki, ale po chwili wykrzyknęłam do kolegi: "Józek, nasi lecą" - wspominała Włada Majewska z radiowego zespołu "Lwowskiej Fali", która 1 września zjawiła się w biurze rozgłośni. Ależ z ciebie idiotka, przecież to Niemcy! - skarcił ją kolega i nim zamknął okno, usłyszeli eksplozję bomb, które spadły na ulicę Gródecką oraz słynną fabrykę wódek Baczewskiego.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Monika Tutak-Goll poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    Utrata kresów zaczęła się w XVI wieku. To wtedy szkoły oddał najgorszy król Rzeczpospolitej Zygmunt III Waza w ręce jezuitów. Oni "przetworzyli ludzi politycznie trzeźwych i nieźle zdyscyplinowanych w stado pomylonych warchołów. Zbiorowość, która ceniła swobodę myśli i sumień, szybko wyrzekła się tolerancji. Popadła w fanatyzm. Obie przemiany były fatalne. I w obu punkt wyjścia stanowiły fakty dokonywane w samych ośrodkach władzy. Ten państwowy katastrofalnie osłabł, znalazł się po prostu w zaniku. Z ośrodkiem władzy kościelnej było wręcz przeciwnie". To dlatego Kościuszko w swoim memoriale pisał :""Kościół winien być oddzielony od państwa, nie wolno mu zajmować się kształceniem młodzieży. Naród powinien być panem własnego losu i jego prawa powinny być nadrzędne wobec praw kościoła. Żadna religia nie może im przeczyć odwołując się do prawa boskiego, przeciwnie, każda religia powinna być posłuszna prawom ustanowionym przez naród" Rosjanie, a potem radzieccy wykorzystali tylko okazję jakiej dostarczył im kościół katolicki.
    @starzec63 jacy 'radzieccy'.. Sowieci po prostu.
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @starzec63 Twojego Ruchu już NIE MA.Musisz wykonać inny ruch, może samodzielnie zaczniesz myśleć a może wyrażając skruchę, na kolanach pójdziesz na Jasną Górę?
    już oceniałe(a)ś
    1
    3
    @wolny.kan.gur A jak myślisz dlaczego jedną z pierwszych decyzji Frederyka I Pruskiego było wywalenie zakonów jezuitów i redemptorystów z obszaru państwa pruskiego? W ciągu 100 lat od tej decyzji Prusy stały się potęgą.
    już oceniałe(a)ś
    4
    2
    @4head A czy wiesz mądralo, kto przyjął tychże jezuitów? Carska Rosja-potęga
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @starzec63 sądzisz zatem,że Kościuszko pasowałby do Twojego Ruchu....?
    już oceniałe(a)ś
    0
    1
    @wolny.kan.gur To typowy argument katoli.
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    @jozef.ok Jeżeli przyjęła (kłamstwo) to dlatego że "Wiosną 1581 roku stanął w Polsce przedstawiciel papieża Grzegorza XIII, jezuita Antoni Possevino. Zmierzał do Moskwy rozmawiać o pojednaniu kościołów oraz o lidze narodów przeciwko Turkom. Misja jego była rezultatem zabiegów Groźnego, który aż do Rzymu sięgnął przez bojarzyna Szczewrygina. Ten przedstawiciel papieża pozbawił Rzeczpospolitą owoców jej zwycięstw".
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @starzec63 Utrata Kresów zaczęła się gdy Aleksander Macedoński pomaszerował na Persję zamiast nad Dniepr. Nie pamiętacie już tego, staruszku? Uczyli tego na Uniwersytecie im. Łysenki.
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    Sorry, ale tytuł powinie brzmieć: "Koniec świata polskich KOLONII" Bo to były kolonie. Czy się to komuś podoba czy nie. Dopóki tego Polacy nie zrozumieją, dopóty będą się błąkać w sentymentach, pretensjach i roszczeniach.
    @amorvertical A ty lietuviska ku... zamknij swój faszystowski pysk.
    już oceniałe(a)ś
    1
    5
    @amorvertical W rzeczy samej! Doskonała i wybitnie celna puenta! W zaledwie dwóch, trzech zdaniach zamknięta cała prawda o wschodnich województwach II RP.
    już oceniałe(a)ś
    5
    2
    @wrolo Trudno rozmawiać z ludźmi znającymi historię z Sienkiewicza.
    już oceniałe(a)ś
    5
    1
    @amorvertical Dupku to nie były kolonie, pomiocie ukraiński to wy stworzyliście mitologie kolonii tych terenów.
    już oceniałe(a)ś
    3
    5
    @wrolo A ty co jeszcze robisz w Polsce parszywcu?!
    już oceniałe(a)ś
    2
    5
    @amorvertical A ty na czym uczyłeś się historii? Pochwal się.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    @amorvertical Kresy wasn't Polish colony. It's simply impossible. Majority of population in Kresy were Polish.
    już oceniałe(a)ś
    1
    4
    @amorvertical kolega by sobie definicję słowa kolonia poczytał. Może by coś zrozumiał...?
    już oceniałe(a)ś
    0
    2
    @amorvertical
    Głupi jesteś jak but
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    Nacjonalisci - najgorsza zaraza ludzkosci zaraz po religii
    @tatarak99 zapomniałes o komunistach stalinowskich bolszewikach...rzekomo internacjonalistach,tak jak dzisiejsi brukselczycy
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    A pomysleliscie, komu ci wszyscy biedni ludzie zawdzieczali te poniewierke i okrutna smierc? te matki z gnijacymi im na rekach trupami dzieci? Komu my, Polacy zawdzieczamy powojenna okupacje Polski? Pomysleliscie, czemu pakt Ribentropp-Molotow stal sie faktem? Pomysleliscie? Czemu stanelismy samotnie do walki z dwoma najwiekszymi mocarstwami XX wieku/ Niemcami, na ktore musial caly swiat ruszyc aby je pokonac i Rosja Sowiecka, przyszlym supermocarstwem, kreslacym w 45 roku mape Europy i swiata? Czemu zostalismy sami? Kto temu winien? Jak nie wiecie to pomyslcie, kto w Polsce wladze sprawowal pzred 39 rokiem, a potem zwial "na uchodzctwo" zostawiajac Narod na rzez? Pomyslcie bez emocji, bo historia sie powtarza na Waszych oczach. WY jestescie nastepni w kolejce do rzezni.
    @semigetuza taka byla polityka Becka. Ale ona miala aplauz ulicy. Tradycyjnie myslenie nie jest mozna strona polakow a potem wiecznie zdziwieni jestesmy rozwojen wydarzen.
    już oceniałe(a)ś
    0
    1
    @semigetuza Dopisz jeszcze do tej listy naszych "sojuszników", czyli Anglię i Francję "prosimy nie strzelać. My nie strzelamy".
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    @semigetuza Naprawdę podziwiam majstersztyk kłamstwa. Nie jest winny ten kto strzela ale kto nie staje w obronie. Rosjanie nie są niewinni bo oni tylko strzelali. Winni są ci co co nie włączyli się do walki. Myśl godna lenina i ławrowa. To wy kacapy razem z Niemcami wywołaliście II WŚ. Różnica między wami a Niemcami jest taka, że Niemcy się przyznali w wy ciągle twierdzicie że "wyzwalaliście" i "chroniliście". Dopóki się nie przyznacie przed Bałtami, Polakami, Słowakami, Ukraińcami, Białorusinami a nawet Niemcami wszyscy będziemy was szczerze nienawidzić i pogardzać wami, cebulo i słoninożercy.
    już oceniałe(a)ś
    3
    2
    Dziś, gdy Putin zapowiada, że - jeśli zechce, to - w 2 tygodnie zajmie Ukrainę, a potem państwa bałtyckie i Polskę - dobrze sobie przypomnieć los Polaków pod poprzednią ruską okupacją.
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    Mialem okazje byc 17 wrzesnia 1987 roku w Stanislawowie (Iwanofrankowsku). W samo poludnie byl wiec, an ktorym jakis stary zakapior wychwalal pod niebiosa wyzwolenie Zachodniej Ukrainy spod wladzy bialych Polakow.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    Powinniście dziękować Stalinowi,Churchilowi i Roosveltowi,że pomogli wam pozbyć się kresów,tej dzikiej ziemi zamieszkałej przez kilka narodowości. Dzięki temu mamy jednonarodowe państwo i znaczne zdobycze na zachodzie (poniemieckie). Wymienieni politycy,podjęli istotną dla nas decyzję,zastępując naszych skłóconych politykierów,nazywających się rządem londyńskim. Dzięki ich dalekowzrocznej decyzji,mamy dziś państwo bez problemów etnicznych,co jest wartością,w obliczu aktualnych separatyzmów. Tak się składa,że wszystkie korzystne dla Polski decyzje,podejmowali nie- Polacy. Aktualnie-decyzję o zmianie premiera i rządu.(UE) Co do tego Piłsudski miał rację.
    już oceniałe(a)ś
    6
    5
    No cóż? Wygrała na tym dziś hołubiona Ukraina i mniej lubiana Białoruś......
    @korcia2000 Niby w jaki to sposób wygrała ? Że była okupowana przez Rosjan ? A może się zamieńcie. Niech teraz Ukraina zacznie okupować Rosję.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0