Można spotkać się z opinią, że istnienie spalarni powoduje spadki poziomów recyklingu. Dlaczego? Bo ludzie myślą: "po co mam sortować, i tak to spalą". Sprawdźmy to na liczbach

Od razu można powiedzieć, na podstawie danych Eurostatu, że w tych krajach, w których jest najwięcej spalarni odpadów komunalnych, są jednocześnie najwyższe poziomy recyklingu, a ilość odpadów kierowanych na składowiska jest najmniejsza.

Recykling. Jak to robią w Europie

Tak to wygląda np. w Niemczech, gdzie poziom recyklingu wynosi 69 proc., 30 proc. odpadów jest termicznie przekształcanych z odzyskiem energii, a tylko 1 proc. trafia na składowiska jest składowanych. To wynik najlepszy w Europie (dane za 2022 rok).

Jak na tym tle wygląda Polska? Poziom recyklingu wynosi u nas 41 proc. To zbyt mało w kontekście unijnej dyrektywy dotyczącej gospodarowania odpadami (nr 2018/851). W przyszłym roku ilość odpadów oddanych do recyklingu powinna wynieść wagowo 55 proc., w 2030 roku 60 proc., a pięć lat później już 65 proc.

W naszym kraju 38 proc. wytworzonych odpadów komunalnych jest składowanych. Dotyczy to również dużych ilości odpadów, których zgodnie z prawem (już od roku 2016) nie można składować, ze względu na ich zbyt wysoką kaloryczność. Teraz zdarza się, że w sposób niekontrolowany płoną, a nieraz tworzą nielegalne wysypiska.

To dość dużo, chociaż nie jesteśmy najgorsi. Z zestawienia przygotowanego przez CEWEP (Confederation of European Waste-to-Energy Plants) wynika, że 10 państw składuje ponad 50 proc. odpadów komunalnych w Europie. Należą do tej grupy: Portugalia, Hiszpania, Łotwa, Węgry, Chorwacja, Bułgaria, Rumunia, Grecja, Cypr i Malta.

Recykling. Odzysk energii

Wróćmy jednak na nasze podwórko. W spalarniach z odzyskiem energii (ITPOK – instalacje termicznego przekształcania odpadów komunalnych), w 2022 roku, przekształconych zostało w Polsce ok. 21 proc. odpadów.

– W ITPOK-ach produkujemy energię elektryczną i cieplną z bezużytecznych odpadów, które nie nadają się do recyklingu – mówi Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii w Gdańsku.

I wyjaśnia: – Wytwarzane ciepło i energia są o wiele korzystniejsze dla środowiska – pochodzą z innych źródeł niż paliwa kopalne, a wysokosprawne systemy oczyszczania spalin, zgodne z najnowszymi wytycznymi BAT (najlepszymi dostępnymi technikami) powodują, że oddziaływanie tych instalacji na środowisko jest znikome. Najwyższe standardy środowiskowe powodują, że ITPOK zastępując tradycyjne elektrociepłownie węglowe w produkcji ciepła i energii elektrycznej w procesie wysokosprawnej kogeneracji, wpływają na poprawę jakości powietrza w regionie. W Porcie Czystej Energii możemy pochwalić się jedynym najbardziej rozbudowanych w Europie systemów oczyszczania spalin, w tym podwójnym system redukcji tlenków azotu – opowiada.

Recykling. Mniejsze opłaty

Jego zdaniem, z ekonomicznego punktu widzenia działanie spalarni odpadów komunalnych przekłada się m.in. na stabilizację opłat uiszczanych przez mieszkańców za gospodarowanie odpadami komunalnymi ze względu na optymalizacje? i przewidywalność kosztów ich zagospodarowania: – Pamiętajmy również, że elektrociepłownie z odzyskiem energii z odpadów są najtańszym źródłem ciepła systemowego – podsumowuje.

Kluczowe jest planowanie budowy ITPOK zgodnie z regionalnymi potrzebami, tzw. „szycie na miarę". Bo chodzi o to, żeby odpady do spalenia nie jeździły po kraju. W Polsce działa obecnie osiem instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Warszawie, Białymstoku, Rzeszowie, Krakowie, Koninie, Poznaniu, Bydgoszczy i Szczecinie. Na ostatnim etapie gorących rozruchów są dwie – w Olsztynie i Gdańsku. Dodatkowo odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych mogą być termicznie przekształcane we współspalarniach, np. w cementowniach.

Komentarze