Pompa ciepła sposobem na tanie i ekologiczne ogrzewanie

Załóżmy, że nasz dom ma 100 m kw. powierzchni. Jak wybrać odpowiednie urządzenie do nowego domu, a jak do remontowanego?

– Przede wszystkim trzeba pamiętać, aby w przypadku domów remontowanych zachować prawidłową kolejność – najpierw wymiana okien i drzwi, potem izolacja dachu oraz ścian, a na koniec wymiana źródła ciepła. Dobór urządzenia, zarówno do nowego domu, jak i do remontowanego, będzie zależeć od technologii danego producenta. Niektórzy producenci oferują technologię, która pozwala na użycie pomp ciepła o mniejszej mocy w stosunku do innych producentów na rynku, ze względu na unikalne cechy ich konstrukcji. Na pewno typ pompy ciepła determinuje rodzaj odbiorników ciepła, które są przewidziane lub zamontowane w budynku. Jeżeli będą to grzejniki starego typu przystosowane do kotła węglowego, olejowego lub gazowego, wtedy należy wybrać pompę wysokotemperaturową, wytwarzającą temperaturę wody na zasilaniu minimum 55 st. C przy -15 st. C na zewnątrz. W przypadku grzejników nowego typu, czyli płytowych, dobranych na niższy parametr, można będzie zastosować pompę ciepła niskotemperaturową, która będzie wytwarzała wodę o temperaturze 45 st. C przy -15 st. C na zewnątrz. Jeżeli chodzi o nowe domy, to w większości przypadków właściciele budynków decydują się na ogrzewanie płaszczyznowe (powszechnie zwane podłogówką), które jest odbiornikiem niskotemperaturowym i tu można zastosować praktycznie każdy typ pompy ciepła dostępnej na rynku. Sam dobór mocy urządzenia powinien przeprowadzić projektant lub instalator, na podstawie audytu energetycznego oraz typu odbiorników ciepła, zastosowanych w danym budynku. Niektórzy producenci oferują narzędzia do doboru mocy pompy ciepła do danego budynku, które są pomocne w tym procesie.

Jakie będą koszty ogrzewania domu pompą ciepła?

– Koszt ogrzewania domu pompą ciepła będzie różny w zależności od technologii, w jakiej dom został zbudowany, czyli jakie dom ma zapotrzebowanie na energię cieplną. Jeżeli dom będzie niezaizolowany, to koszty ogrzewania takiego domu pompą ciepła będą wysokie. W takim przypadku koszt ogrzewania tego domu każdym innym źródłem ciepła również będzie wysoki, ponieważ dom ma bardzo duże straty cieplne i wymaga ciągłego dostarczania ciepła. W przypadku domów zbudowanych już zgodnie z WT2017 (warunki techniczne 2017 r.), można dosyć precyzyjnie obliczyć koszty ogrzewania pompą ciepła. Jest dostępnych wiele kalkulatorów, przy pomocy których można skalkulować swoje rachunki za ogrzewanie pompą ciepła oraz innymi źródłami ciepła. W mojej ocenie najbardziej wiarygodny jest kalkulator POBE (Porozumienie Branżowe Na Rzecz Efektywności Energetycznej), w którym możemy skalkulować koszty ogrzewania różnymi źródłami ciepła w oparciu o różne odbiorniki ciepła, zamontowane w naszym budynku.

A ile kosztuje montaż takiego urządzenia?

– Jeżeli chodzi o koszt montażu pompy ciepła, to w zależności od producenta, mocy urządzenia oraz od tego, czy jest to nowo budowany, czy termomodernizowany budynek, będzie się on wahał od 30 do nawet 60 tys. zł.

Czy pompę ciepła można polecić osobom ogrzewającym swój dom za pomocą pieca na węgiel?

– Tak, pompę można podłączyć do istniejącej instalacji, ale tak jak wspominałem już wcześniej, należy najpierw określić, jaki typ odbiorników ciepła posiadamy w domu i adekwatnie do niego dobrać typ pompy ciepła. Należy również pamiętać, iż zasobnik ciepłej wody użytkowej, który mieliśmy połączony ze starym źródłem ciepła, powinien być wymieniony na nowy, przystosowany do współpracy z pompą ciepła.

Dziś funkcjonują dwa programy wsparcia finansowego dla osób, które chciałyby zamontować pompę ciepła. Na jakie pieniądze można liczyć?

– Program „Moje ciepło" jest dedykowany dla nowo budowanych domów jednorodzinnych i w ramach tego programu możemy uzyskać dofinansowanie do 7 tys. zł. Drugim programem, w ramach którego można uzyskać wsparcie finansowe, jest program „Czyste powietrze" i jest on dedykowany dla domów istniejących, z założeniem wymiany istniejącego źródła ciepła na niskoemisyjne, czyli również pompy ciepła. W ramach programu można uzyskać dofinansowanie na montaż pompy ciepła do 25 tys. zł w zależności od zarobków wnioskującego. Oprócz programów rządowych są jeszcze dostępne rozmaite programy lokalne na poziomie województw lub gmin, które można łączyć z dotacją z „Czystego powietrza". Montując pompę ciepła w miejsce wysokoemisyjnego źródła ciepła, możemy również odliczać koszt od podatku w ramach ulgi termomodernizacyjnej do 53 tys. zł.

Dziś często montuje się pompę ciepła i panele fotowoltaiczne. Jak wyglądają koszty ogrzewania wyprodukowanego w taki sposób?

– W mojej ocenie pompa ciepła jest praktycznie jedynym urządzeniem w domu, dla którego warto zamontować instalację fotowoltaiczną. Z każdej kilowatogodziny energii elektrycznej, wyprodukowanej przez panele, pompa ciepła średnio wyprodukuje 4 kWh ciepła. Nie ma drugiego tak sprawnego źródła ciepła na rynku. Większość pomp na rynku posiada rozwiązania dedykowane do współpracy z fotowoltaiką, aby mogły wykorzystać jak najbardziej efektywnie energię produkowaną przez panele fotowoltaiczne. Dodatkowo, w przypadku programu „Czyste powietrze", jeżeli z pompą ciepła ma współpracować fotowoltaika, maksymalna wysokość dotacji wzrasta z 25 do 30 tys. zł.

Sam montaż pompy ciepła do współpracy z fotowoltaiką nie różni się od montażu pompy ciepła bez fotowoltaiki. Warto jednak przemyśleć kwestię zwiększenia zasobnika ciepłej wody użytkowej, aby móc podgrzewać go w godzinach, kiedy jest największa wydajność fotowoltaiki. W ten sposób ciepła woda zgromadzona w zasobniku wystarczy dla rodziny na cały dzień bez konieczności dogrzewania jej w godzinach wieczornych.