O ESG i ESRS mówi Marek Rębisz, Dyrektor ds. Raportowania ESG i Zrównoważonego Rozwoju Master of ESRS, www.esgraportowanie.pl

W obliczu rosnącej świadomości społecznej i środowiskowej, koncepcje ESG (Environmental, Social, Governance) oraz ESRS (European Sustainability Reporting Standards) zyskują na znaczeniu w strategiach biznesowych na całym świecie. Firmy nie tylko dążą do generowania zysków, ale także muszą odpowiedzialnie zarządzać swoim wpływem na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Zmiana ta odzwierciedla rosnące oczekiwania interesariuszy – od inwestorów po konsumentów, którzy coraz częściej wymagają od firm transparentności i odpowiedzialności w kwestiach zrównoważonego rozwoju.

Firmy nie tylko dążą do generowania zysków, ale także muszą odpowiedzialnie zarządzać swoim wpływem na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Zmiana ta odzwierciedla rosnące oczekiwania interesariuszy – od inwestorów po konsumentów, którzy coraz częściej wymagają od firm transparentności i odpowiedzialności w kwestiach zrównoważonego rozwoju.

Fundamenty ESG i ESRS

ESG to akronim oznaczający Environmental (środowisko), Social (społeczeństwo) i Governance (ład korporacyjny). Koncepcja ta obejmuje szerokie spektrum czynników pozafinansowych, które mają istotny wpływ na długoterminową wartość i zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa.

Environmental koncentruje się na wpływie firmy na środowisko naturalne. Obejmuje to emisje gazów cieplarnianych, zużycie energii, gospodarkę odpadami, wykorzystanie zasobów naturalnych, ochronę bioróżnorodności oraz adaptację do zmian klimatycznych. Firmy są oceniane pod kątem wysiłków w minimalizowaniu negatywnego wpływu na środowisko oraz innowacji w zakresie zrównoważonych technologii i praktyk biznesowych.

Social dotyczy relacji firmy z pracownikami, klientami, dostawcami i społecznościami lokalnymi. Kluczowe kwestie obejmują prawa człowieka, warunki pracy, bezpieczeństwo i higienę pracy, różnorodność i inkluzywność, rozwój kapitału ludzkiego oraz wpływ produktów i usług firmy na społeczeństwo. Coraz większą wagę przykłada się do odpowiedzialności firm w łańcuchu dostaw i ich roli w rozwiązywaniu globalnych wyzwań społecznych.

Governance odnosi się do struktury zarządzania firmą, etyki biznesowej, przejrzystości i odpowiedzialności. Obejmuje skład i niezależność zarządu, politykę wynagradzania kadry zarządzającej, prawa akcjonariuszy, przeciwdziałanie korupcji i łapówkarstwu oraz zarządzanie ryzykiem. Dobre praktyki w zakresie ładu korporacyjnego są kluczowe dla budowania zaufania inwestorów i innych interesariuszy.

ESRS to Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju. Są to wytyczne opracowane przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) w ramach Dyrektywy o Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju Przedsiębiorstw (CSRD). Standardy te mają na celu ujednolicenie i zwiększenie porównywalności raportowania niefinansowego w Unii Europejskiej, odpowiadając na rosnące zapotrzebowanie na standaryzowane, wiarygodne i porównywalne informacje o zrównoważonym rozwoju firm.

Praktyczne wdrażanie standardów ESRS

Implementacja ESRS wymaga systematycznego podejścia i zaangażowania całej organizacji. To proces, który często wymaga znaczących zmian w kulturze organizacyjnej i sposobie myślenia o biznesie. Kluczowe kroki obejmują analizę luk, zaangażowanie interesariuszy, gromadzenie danych, integrację z procesami biznesowymi, szkolenia i budowanie świadomości oraz ciągłe doskonalenie.

Analiza luk to pierwszy krok, który polega na przeprowadzeniu dogłębnej analizy obecnych praktyk raportowania i porównaniu ich z wymaganiami ESRS. Pozwala to zidentyfikować obszary wymagające poprawy i określić priorytety działań.

Analiza i ocena podwójnej istotności (double materiality) to podejście, które pozwala firmom uwzględnić dwa aspekty wpływu ESG: istotność finansową oraz istotność środowiskową i społeczną.

Istotność finansowa odnosi się do wpływu czynników ESG na wyniki finansowe i wartość przedsiębiorstwa. Chodzi o zrozumienie, jak kwestie zrównoważonego rozwoju mogą wpływać na kondycję finansową firmy.

Istotność środowiskowa i społeczna, w kontekście działalności gospodarczej ocenia, jak działalność firmy wpływa na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę. Obejmuje to analizę, w jaki sposób firma oddziałuje na swoje otoczenie i interesariuszy.

Podejście to pozwala firmom na , lepsze zarządzanie ryzykami oraz identyfikowanie szans biznesowych, co jest kluczowe dla skutecznego raportowania ESG zgodnie z ESRS.

Zaangażowanie interesariuszy jest kluczowe. Firmy muszą zidentyfikować i zrozumieć oczekiwania różnych grup interesariuszy, takich jak inwestorzy, pracownicy, klienci, dostawcy, regulatorzy i społeczności lokalne. Dialog z interesariuszami pomaga określić, które kwestie ESG są najbardziej istotne dla firmy.

Gromadzenie danych to rozwój solidnych systemów do zbierania i weryfikacji danych ESG. Wymaga to często inwestycji w nowe technologie i procesy oraz szkolenia pracowników w zakresie gromadzenia i raportowania danych ESG.

Integracja zasad ESG z codziennymi operacjami i procesami decyzyjnymi firmy jest niezbędna. Zasady te nie powinny być traktowane jako oddzielna inicjatywa, ale jako integralna część strategii biznesowej.

Szkolenia i budowanie świadomości wśród pracowników na wszystkich szczeblach organizacji są kluczowe. Pracownicy powinni rozumieć znaczenie ESG i swoją rolę w realizacji celów zrównoważonego rozwoju firmy.

Ciągłe doskonalenie jest niezbędne, ponieważ wdrażanie ESRS to proces ciągły. Firmy powinny regularnie oceniać swoje postępy, dostosowywać strategie w oparciu o zmieniające się wymagania i najlepsze praktyki oraz dążyć do ciągłej poprawy wyników w zakresie ESG.

Korzyści z wdrażania ESRS są znaczące i obejmują lepszą reputację i zaufanie interesariuszy, zwiększoną atrakcyjność dla inwestorów, poprawę efektywności operacyjnej i redukcję kosztów, lepsze zarządzanie ryzykiem oraz zwiększoną innowacyjność i konkurencyjność.

Skuteczne raportowanie działań ESG

Efektywne raportowanie ESG wymaga strategicznego podejścia i zrozumienia, że nie chodzi tylko o spełnienie wymogów regulacyjnych, ale o dostarczenie wartościowych informacji wpływających na decyzje biznesowe. Kluczowe elementy skutecznego raportowania ESG to istotność, przejrzystość, spójność, mierzalność, porównywalność i weryfikacja.

Istotność oznacza koncentrację na kwestiach najbardziej znaczących dla branży i modelu biznesowego firmy. Wymaga to przeprowadzenia analizy i oceny podwójnej istotności, aby zidentyfikować kluczowe tematy ESG dla firmy i jej interesariuszy.

Przejrzystość polega na otwartym komunikowaniu zarówno sukcesów, jak i wyzwań w obszarze ESG. Firmy powinny być gotowe do dzielenia się nie tylko pozytywnymi osiągnięciami, ale także obszarami wymagającymi poprawy.

Spójność to zapewnienie zgodności między raportowaniem ESG a ogólną strategią i komunikacją firmy. Raportowanie ESG nie powinno być odizolowane od innych form komunikacji korporacyjnej.

Mierzalność oznacza wykorzystanie konkretnych, mierzalnych wskaźników KPI do śledzenia postępów w realizacji celów ESG. Wskaźniki te powinny być odpowiednie dla danej branży i umożliwiać śledzenie postępów w czasie.

Porównywalność wymaga stosowania standardowych ram raportowania, takich jak ESRS, GRI czy SASB, aby umożliwić porównania między firmami i w czasie. Ułatwia to inwestorom i innym interesariuszom ocenę wyników firmy w kontekście branży i rynku.

Weryfikacja polega na poddawaniu raportów ESG niezależnej weryfikacji, aby zwiększyć ich wiarygodność. Coraz więcej firm decyduje się na zewnętrzny audyt swoich raportów ESG, podobnie jak ma to miejsce w przypadku sprawozdań finansowych.

Wpływ raportowania ESG na decyzje biznesowe jest wielowymiarowy. Dane ESG mogą wpływać na długoterminową strategię firmy, identyfikując nowe możliwości rynkowe i potencjalne ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem. Firmy mogą priorytetyzować inwestycje w obszary, które poprawiają ich wyniki ESG, takie jak efektywność energetyczna, innowacje w zakresie zrównoważonych produktów czy programy rozwoju pracowników.

Raportowanie ESG może prowadzić do bardziej rygorystycznej oceny dostawców i partnerów biznesowych pod kątem ich praktyk zrównoważonego rozwoju, co może prowadzić do zmian w łańcuchu dostaw. Zrozumienie oczekiwań interesariuszy w zakresie ESG może stymulować rozwój bardziej zrównoważonych produktów i usług, otwierając nowe możliwości rynkowe. Kompleksowe raportowanie ESG pomaga w identyfikacji i zarządzaniu ryzykami związanymi ze zmianami klimatycznymi, prawami człowieka czy governance, co może mieć istotny wpływ na długoterminową stabilność i sukces firmy.

Aktualne trendy i kierunki rozwoju w ESG

Dziedzina ESG dynamicznie się rozwija, a firmy i inwestorzy muszą być na bieżąco z najnowszymi trendami. Kluczowe kierunki rozwoju to rosnące znaczenie zrównoważonych finansów, innowacje technologiczne, współpraca międzysektorowa, ochrona bioróżnorodności, cyfryzacja oraz zintegrowane raportowanie.

W obliczu globalnego kryzysu klimatycznego firmy są pod coraz większą presją, aby dostarczać szczegółowych informacji o swoim wpływie na klimat, w tym emisji gazów cieplarnianych. Ochrona bioróżnorodności staje się coraz ważniejszym aspektem strategii ESG, a inicjatywy takie jak Task Force on Nature-related Financial Disclosures (TNFD) zyskują na znaczeniu.

Społeczna odpowiedzialność i prawa człowieka, w tym równość płci, różnorodność i inkluzywność, a także przestrzeganie praw człowieka w łańcuchach dostaw, zyskują na znaczeniu. Firmy są coraz częściej rozliczane z ich wpływu społecznego zarówno w kontekście lokalnym, jak i globalnym.

Rola zrównoważonych finansów w strategii ESG obejmuje instrumenty finansowe powiązane z celami zrównoważonego rozwoju, takie jak green bonds i sustainability-linked bonds, oraz uwzględnianie czynników ESG w ocenach kredytowych.

Warto również mieć na uwadze nowe wymogi i r. Integracja tych regulacji z polityką ESG może przyczynić się do kompleksowego wzmocnienia bezpieczeństwa i stabilności organizacji w dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym.

Aktualne regulacje prawne dotyczące ESG i ESRS

W zakresie regulacji prawnych firmy działające w Unii Europejskiej muszą przestrzegać dyrektywy o sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju korporacyjnego (CSRD), która zastąpiła wcześniejszą dyrektywę o sprawozdawczości niefinansowej (NFRD). CSRD wprowadza bardziej szczegółowe i rozbudowane wymagania dotyczące raportowania ESG.

Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) znacznie rozszerza zakres i szczegółowość wymagań dotyczących raportowania niefinansowego. Obejmuje znacznie szerszą grupę firm.

European Sustainability Reporting Standards (ESRS), opracowane przez EFRAG, są integralną częścią CSRD i określają szczegółowe wymagania dotyczące raportowania ESG.

Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) wymaga od firm z sektora finansowego ujawniania informacji o tym, jak uwzględniają ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem w swoich decyzjach inwestycyjnych.

EU Taxonomy to system klasyfikacji określający, które działalności gospodarcze można uznać za zrównoważone środowiskowo, mający kluczowe znaczenie dla firm i inwestorów w kontekście zielonych inwestycji.

Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) ma na celu wprowadzenie obowiązku due diligence w zakresie praw człowieka i środowiska w łańcuchach dostaw firm.

Ramy regulacyjne ESG i ESRS szybko ewoluują, szczególnie w Unii Europejskiej. Firmy muszą być świadome, że te regulacje nie są statyczne i będą ewoluować w odpowiedzi na zmieniające się wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem i potrzeby rynku.

ESG i ESRS to nie tylko wymogi regulacyjne, ale fundamentalne elementy nowoczesnego odpowiedzialnego biznesu. Firmy, które skutecznie integrują te zasady ze swoją strategią, nie tylko spełniają oczekiwania interesariuszy, ale także budują długoterminową odporność i konkurencyjność. W miarę jak świat zmierza w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki, umiejętność efektywnego zarządzania i raportowania kwestii ESG staje się kluczowym czynnikiem sukcesu dla przedsiębiorstw każdej wielkości i w każdym sektorze. Firmy, które przyjmą proaktywne podejście do ESG, będą lepiej przygotowane na wyzwania przyszłości i zdolne do tworzenia trwałej wartości dla wszystkich interesariuszy.

Dlaczego warto już teraz rozpocząć przygotowania do wdrożenia ESG i ESRS

Rozpoczęcie przygotowań do wdrożenia ESG i pierwszych standardów ESRS już teraz jest kluczowe dla firm pragnących sprostać nadchodzącym wymogom. Proces ten wymaga zaangażowania zarówno pracowników, jak i całej organizacji. Przeprowadzenie analizy luk, gromadzenie i weryfikacja danych ESG oraz integracja nowych standardów z codziennymi operacjami biznesowymi to zadania, które nie mogą być odkładane na później. Ponadto, szkolenie pracowników i budowanie ich świadomości na temat ESG są niezbędne dla skutecznego wdrożenia tych standardów.

Firmy doradcze mogą odgrywać ważną rolę, wspierając organizacje w tym procesie poprzez dostarczanie specjalistycznej wiedzy i narzędzi. Wczesne rozpoczęcie przygotowań pozwala na płynne przejście do nowych wymogów, minimalizując ryzyko sankcji i poprawiając zgodność z przepisami. Dzięki temu firmy mogą zyskać przewagę konkurencyjną, poprawić swoją reputację i zbudować trwałe relacje z interesariuszami. Co więcej, wdrożenie ESG i ESRS pozwala na wzmocnienie modelu biznesowego oraz zwiększenie odporności we wszystkich obszarach działalności firmy.

Komentarze