Rzecznik patentowy jest specjalistą w zakresie ochrony własności intelektualnej, wspiera przedsiębiorców z różnych sektorów gospodarki we wszystkich sprawach dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych, praw autorskich oraz zwalczania czynów nieuczciwej konkurencji.
Mówiąc w skrócie, rzecznik patentowy to profesjonalny pełnomocnik w sprawach własności intelektualnej, ale jest to także – a może przede wszystkim – doradca biznesowy, który pomaga przedsiębiorcom wykorzystać ich innowacyjny i kreatywny potencjał.
W Polsce zawód rzecznika patentowego wykonuje około 1000 osób. Na pierwszy rzut oka liczba ta nie jest przesadnie duża, ale należy pamiętać, że jest to zawód wysoce wyspecjalizowany. Jeśli porównamy te liczby do liczby rzeczników patentowych we Francji, gdzie zawód ten wykonuje około 1100 osób, to wypadamy bardzo dobrze.
– Oczywiście cały czas staramy się przyciągnąć do zawodu więcej osób, w naszej opinii rośnie bowiem znaczenie roli własności intelektualnej w Polsce, a tym samym rośnie i będzie rosnąć zapotrzebowanie na specjalistów zajmujących się tymi tematami – informują w Polskiej Izbie Rzeczników Patentowych.
Dorota Rzążewska, prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych: W Polsce nadal mamy dość niską świadomość społeczną tego zjawiska. Wraz ze wzrostem świadomości o potrzebie ochrony własności intelektualnej rośnie jednak zainteresowanie zawodem rzecznika patentowego.
Rzecznik patentowy to bowiem kluczowy specjalista dla innowacyjnej gospodarki. Tylko dobrze chronione rozwiązania, technologie czy oznaczenia mają szansę przebić się na rynkach zagranicznych i odnieść sukces rynkowy. Między innymi właśnie dlatego, że tam ochrona własności intelektualnej jest dużo bardziej powszechna. W krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej właściwie każdy, kto bierze udział w procesie twórczym lub prowadzi biznes, wie, że rzecznik patentowy jest potrzebny, by chronić efekty pracy. Podejmujemy działania, aby było tak również w Polsce.
– Współpraca z rzecznikiem patentowym staje się coraz istotniejsza w związku z rozwojem nowych technologii, ale także ze względu na intensywne działania marketingowe wielu przedsiębiorców. Obecnie nie wystarczy już proste zabezpieczenie nazwy czy logo przedsiębiorstwa, ale musimy zastanowić się, w jakich krajach wystąpić o ochronę czy chronić nasz znak towarowy również w zakresie dóbr wirtualnych, jak zminimalizować ryzyko naruszenia i czy nie być błędnie kojarzonym z konkurencją. W przypadku rozwiązań technicznych to już na etapie rozpoczęcia prac rzecznik patentowy wyjaśni, czemu tak ważne jest nieujawnianie rozwiązania, co zrobić, aby nie stracić szans na ochronę i płynący z niej monopol i szansę na komercjalizację. Praca z rzecznikiem patentowym często jest potrzebna podczas występowania o dofinansowanie na innowacyjne rozwiązania, kiedy trzeba zbadać istniejące już rozwiązania.
– Obecnie na aplikacji przygotowującej do wykonywania zawodu mamy 150 osób, co pokazuje, iż młodzi ludzie są zainteresowani tym zawodem. Zawód rzecznika patentowego łączy wiedzę z zakresu prawa, biznesu, nowych technologii, języków obcych oraz nauk przyrodniczych. Dlatego odnajdą się w nim zarówno absolwenci kierunków studiów technicznych, biologiczno-przyrodniczych, medycznych, prawniczych, administracyjnych czy ekonomicznych. Polscy rzecznicy patentowi mogą także występować przed międzynarodowymi organami własności intelektualnej, np. przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Alicante czy Światową Organizacją Własności Intelektualnej w Genewie. Otwiera to szerokie możliwości pracy nie tylko w Polsce, ale także za granicą.
Jest to z pewnością zawód niezwykle ciekawy, w którym ciągle mamy do czynienia z nowinkami technologicznymi i innowacjami. Rzecznik patentowy jest bowiem jedną z pierwszych osób, która dowiaduje się o nowych produktach, markach czy rozwiązaniach technicznych, zanim pojawią się one na rynku. Jest więc to na pewno zawód dla osób ciekawych świata, które lubią się ciągle rozwijać.
– Dostęp do zawodu rzecznika patentowego jest większy, niż się wielu osobom wydaje. Przepisy mówią, że rzecznikiem patentowym może zostać osoba, która ukończyła studia magisterskie przydatne do wykonywania zawodu. Choć najczęściej rzecznikami patentowymi zostają inżynierowie oraz prawnicy, to nic nie stoi na przeszkodzie absolwentom innych kierunków, np. administracji, medycyny, ekonomii czy socjologii – dodają specjaliści.
Zawód rzecznika patentowego jest zawodem interdyscyplinarnym, jest więc z pewnością zawodem dla osób kreatywnych i ciekawych świata, lubiących stale rozszerzać swoją wiedzę, bo pozwala na stały kontakt z dynamicznie dziś rozwijającą się nauką i technologią. Jest tu także przestrzeń zawodowa dla osób o zacięciu analitycznym – wszelkie rodzaje badań, które prowadzą rzecznicy patentowi, nie tylko pozwalają ustalić, czy i gdzie możliwe jest uzyskanie potrzebnej przedsiębiorcom ochrony, ale także czy będzie można bezpiecznie wejść na nowy rynek.
Osoba, która zdecyduje się na aplikację rzecznikowską, musi zdać egzamin wstępny, składający się z testu, który sprawdza przede wszystkim: podstawową znajomość techniki, podstawową wiedzę w zakresie prawa ustrojowego, Konstytucji, podstawowe przepisy prawa dotyczące własności intelektualnej, a także znajomości języka obcego. Sama aplikacja rzecznikowska trwa trzy lata, a zajęcia organizowane są w weekendy. Istotną częścią aplikacji są także praktyki w Urzędzie Patentowym RP oraz szkolenie praktycznie pod okiem patrona. Aplikacja kończy się egzaminem kwalifikacyjnym, który jest jednocześnie egzaminem państwowym, w trakcie którego kandydat musi przygotować m.in. opis patentowy.
* Świadczy bezpośrednie doradztwo prawne na rzecz przedsiębiorcy oraz zastępstwo procesowe w sprawach toczących się przed polskimi sądami powszechnymi, Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, polskimi sądami administracyjnymi, organami celnymi, a także przed innymi przedsiębiorcami.
* Świadczy również doradztwo w zakresie wynalazków.
* Doradzi, jak chronić nazwę przedsiębiorstwa czy produktu, a także sam wygląd produktu lub jego techniczne aspekty.
* Podpowie, jak wstępnie zabezpieczyć innowacyjne pomysły oraz jak i gdzie szukać wsparcia w ich komercjalizacji. Dlatego tak ważne, aby spotkać się z nim przed upublicznieniem rozwiązania i wejściem na rynek.
* Wykona badanie opakowania produktu oraz oznaczenia i zasugeruje, jak można je chronić, aby osiągnąć przewagę konkurencyjną. Doradzi także, jak działać, aby uchronić się przed zarzutami naruszenia cudzych praw, i jak chronić się przed naruszeniami podmiotów trzecich.
* Przygotuje wszelką niezbędną dokumentację (tj. umowy, oświadczenia, zasady bezpieczeństwa), która zabezpieczy innowacje przed nieuczciwymi praktykami.
* Dokona w imieniu przedsiębiorcy zgłoszenia w celu uzyskania praw własności przemysłowej, w szczególności znaku towarowego, wzoru przemysłowego, oznaczenia geograficznego, wzoru użytkowego czy wynalazku, aby nie trzeba było przejmować się formalnościami. Dzięki wiedzy i doświadczeniu rzecznik patentowy pomoże w przygotowaniu zgłoszeń, tak aby zapewnić maksimum korzyści płynących z ochrony.
* Rzecznik patentowy zastąpi przedsiębiorcę lub wynalazcę we wszelkich postępowaniach sądowych, administracyjnych oraz celnych, związanych z prawami własności intelektualnej. Dopilnuje ważnych terminów, pomoże w zebraniu odpowiedniego materiału dowodowego, przygotuje wszelkie pisma procesowe oraz wystąpi w imieniu zlecającego na rozprawie.
* Posiada także uprawnienia do występowania we wszystkich sprawach jako zawodowy pełnomocnik przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej, w którym polski przedsiębiorca może zgłosić znak towarowy lub wzór przemysłowy, który w przypadku rejestracji chroniony będzie na terytorium całej Unii Europejskiej.
*Wielu polskich rzeczników patentowych posiada również uprawnienia europejskiego rzecznika patentowego, dzięki czemu mogą reprezentować swoich klientów przed Europejskim Urzędem Patentowym i doradzać im w zakresie patentów europejskich.
* Dzięki kontaktom, współpracy międzynarodowej oraz znajomościom języków obcych rzecznik patentowy doradzi, jak chronić twoją własność intelektualną w innych krajach.
* Jako jedyny zawód zaufania publicznego rzecznik patentowy dokona zgłoszenia do ochrony wynalazku, produktu leczniczego, produktu ochrony roślin, wzoru użytkowego oraz topografii układów scalonych.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)