Zależność między poglądami politycznymi a antysemityzmem to skomplikowana mozaika uwarunkowań. Niektóre brakujące elementy układanki uzupełniają niedawne badania.

Tekst pierwotnie ukazał się 10 listopada 2023 r.

____________________

Antysemityzm w różnej formie jest od dawna obecny. Wolnomyśliciel Giordano Bruno przyrównywał Żydów do „rasy działającą na podobieństwo dżumy i cholery, rasy dla ogółu tak niebezpiecznej, że zasłużyła na wytępienie, zanim się jeszcze zrodziła". Podobnie myślał Karol Marks, który twierdził, że „(…) w tej obecnej zaś skrajnej postaci element ten musi nieuchronnie ulec likwidacji". Z kolei Marcin Luter nakazywał „przepędzenie ich jak dzikie psy".

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Anna Gamdzyk-Chełmińska poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    Polacy mają z tym potężny problem: wciąż nie mogą zdecydować, czy bardziej nienawidzą Żydów, czy może jeszcze bardziej boją się Arabów.
    @hubba_hubba
    no jak przystało na katolików nienawidzić inne wiary
    już oceniałe(a)ś
    7
    1
    @hubba_hubba

    Uogólniając Polaków zachowujesz się jak antysemita.

    Osobiście nie mam problemu ani z nienawiścią do Żydów, ani strachem przed Arabami. Mam przyjaciół po obu stronach. Jestem też Polakiem.

    Nie zgadzam się z nielegalnym osadnictwem Izraela poza granicami Izraela. Czy jestem antysemitą?
    już oceniałe(a)ś
    5
    3
    @hubba_hubba
    To prawdziwy dylemat.
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @65+

    "no jak przystało na katolików nienawidzić inne wiary"

    Wymień "katolików" na "judaistów" i co wychodzi? Ewidentnie nie brakuje ludzi z ograniczonym zrozumieniem tolerancji po obu stronach.
    już oceniałe(a)ś
    2
    2
    @cjk
    Nie jesteś antysemitą, jesteś wrażliwym na krzywdę Palestyńczyków, myślącym człowiekiem.
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    @Didzej007

    Dzięki. A jednak przynajmniej trzy osoby (na podstawie nie-lajków) nie zgadzają się. Taki mamy świat.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @Didzej007
    Jest ukrytym antysemita ktory udaje wrazliwosc na krzywde Palestynczykow.
    Jest myslacym czlowiekiem?
    bylbym ostrozny z tak pochopna opinia.
    już oceniałe(a)ś
    0
    3
    @lemberg
    Tak dobrze ukrywam ten antysemityzm że nie potrafisz znaleźć żadnego dowodu na Twoje pomówienia. Ostrożnie.

    "Jest myslacym czlowiekiem?" ... to są właśnie argumenty na Twoim poziomie.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    Stwierdzenie, ze Polacy ssia antysemityzm z mlekiem matek jest oczywiscie uogolnieniem. Nie wszyscy Polacy sa antysemitami, ba przypuszczam, ze tacy sa w mniejszosci. Tyle, ze tak jak rozjazgotane dwa kojoty sprawiaja wrazenie, ze jest ich tam wielkie stado, tak garstka antysemitow potrafi przyprawic zntysemicka morde calemu narodowi. Niemniej istotnie antysemickie charaktery nie bora sie z nikad, lecz sa produktem wplywu rodzicow. W Polsce bez Zydow antysemici nie maja prawa rodzic sie w naturalny sposob, czyli wskutek wzajemnych relacji z Zydami. Sa owocem antysemickiej trucizny saczonej dzieciom przez ich rodzicow.
    @duszpastuszek
    Brawo, w punkt
    już oceniałe(a)ś
    3
    2
    @duszpastuszek
    i przede wszystkim kościół katolicki wpoił nam antysemityzm na zasadzie miłuj bliźniego itd znam to z autopsji
    już oceniałe(a)ś
    10
    2
    @duszpastuszek
    trucizny sączonej a raczej wlewanej przez KK
    już oceniałe(a)ś
    6
    2
    @duszpastuszek
    Bo tak naprawdę tu nie chodzi o Żydów. Większość antysemitów to miernoty potrzebujące wroga, którego mogą oskarżyć o to, że są miernotami. No bo dlaczego oni, tacy piękni, mądrzy i pracowici, nigdy nie osiągają prawdziwych sukcesów? Wiadomo, Żydzi winni! Gdyby nie Żydzi, to już by oni pokazali, że ho ho!
    A reszta to cwani złodzieje, którzy dzięki tym miernotom żyją.
    już oceniałe(a)ś
    14
    1
    @duszpastuszek
    "niecałe 40 proc. osób w Polsce byłoby skłonnych zaakceptować osobę pochodzenia żydowskiego jako członka rodziny" - to świadczy raczej o tym, że antysemityzm w Polsce nie jest zjawiskiem marginalnym, jak sugerujesz.
    już oceniałe(a)ś
    6
    1
    @duszpastuszek

    "Sa owocem antysemickiej trucizny saczonej dzieciom przez ich rodzicow."

    Może i prawda że antysemici tak powstają - przynajmniej częściowo. Z tym, że mówimy o antysemityźmie #1 według tego artykułu "Antysemityzmie judeofobicznym - stare postawy antysemickie."

    Ten artykuł, natomiast, podkreśla nową formę antysemityzmu #2, która nie ma nic wspólnego z "trucizną sączoną dzieciom przez ich rodziców":

    "Antysemityzm antysyjonistyczny - nowe postawy antysemickie - skrajne i irracjonalne postawy antyizraelskie, które stanowią formę ukrytego antysemityzmu."

    Ten artykuł efektywnie sugeruje że _każda_ krytyka Izraela to nowa forma antysemityzmu. Artykuł celowo nie wspomina że dla wielu osób krytyka Izraela wiąże się z faktem że Izrael konsekwentnie dąży do etnicznej czystki Palestyńczyków przez drapieżne osadnictwo poza granicami Izraela.

    Co myślisz o takiej krytyce Izraela? Czy to jest antysemityzm?
    już oceniałe(a)ś
    2
    2
    @duszpastuszek

    Jeszcze jedno pytanie. Ostatnio czytałem takie słowa:

    "To najbardziej konserwatywny rząd w historii Izraela. Rząd, który wszystko utrudnia, bo nie chce rozwiązania konfliktu polegającego na utworzeniu dwóch państw"

    Czy to też antysemityzm?
    już oceniałe(a)ś
    0
    1
    @65+
    A kto nam zabił pana J.??!
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @duszpastuszek
    dziś w dobie informatyzacji i globalizacji nie trzeba znać żadnego Żyda żeby być antysemitą, nie musi być to też wcale wpojone przez rodziców.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Co nasila? Popatrzcie na skład tych demonstracji? Arabski import w ramach multi-kulti - to nasila.
    @nagilumsinistrophobicum
    To Braun jest jeszcze w dodatku Arabem?!
    już oceniałe(a)ś
    6
    1
    @nagilumsinistrophobicum

    "Co nasila?"

    Nie mogę wypowiadać się za wszystkich, ale dla mnie kluczowym faktem jest osadnictwo Izraela poza swoimi granicami. To potwierdza intencje Izraela oraz określa Izrael jako konsekwentny agresor.

    Czy popierasz osadnictwo Izraela?
    już oceniałe(a)ś
    2
    4
    @a.r.c.o
    Z hamasu hhhhh
    już oceniałe(a)ś
    2
    1
    @a.r.c.o
    A dlaczego nie :) Można się zdziwić badając własne DNA :):)
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    @nagilumsinistrophobicum
    Wielokulturowość nie jest problemem, ale rozwiązaniem antysemityzmu. Jeśli kilka kultur istnieje obok siebie, ludzie rozumieją, że ich sąsiad (kolega, zięć, współobywatel) nie powinien być oceniany na podstawie pochodzenia, religii czy narodowości, ale na podstawie tego, co mówi i robi.

    Jeśli wielu Arabów jest antysemitami, to powinniśmy ich potępiać. Ale nie dlatego, że są Arabami, tylko dlatego, że są antysemitami. Pan wrzuca wszystkich Arabów do jednego worka i dlatego jest Pan niewiele lepszy od antysemitów.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Polacy to dziwny naród, nienawidzą Żydów, ale ich królową ogłosili Żydowkę. Piegnolnięcia level: hard!
    @peteroski
    A 1 stycznia biegną do kościołów świętować obrzezanie syna tej Żydówki. O czym zresztą jakieś 95% tych świętujących nie ma pojęcia, bo przecież 12 lat nauki religii w szkołach to za mało, żeby mogli się dowiedzieć, co i dlaczego świętują.
    już oceniałe(a)ś
    5
    3
    "Tylko w XIX wieku w Rosji tysiące Żydów padło ofiarą pogromów"

    To była tylko jedna z wielu zbrodni, której dopuściła się Rosja w XIX wieku i to nie najbardziej okrutna. Ale, Rosja akurat za ekscesy antysemickie była ówcześnie piętnowana przez nie tylko opinię publiczną, ale i inne rządy.

    Na Zachodzie zaś w XIX wieku antysemityzm był pewnym marginesem, dopóki Żydzi żyli w swoich zamkniętych. religijnych wspólnotach. Problem pojawił się, gdy część Żydów uległa zachodnim ideom asymilacji, socjalizmu i nacjonalizmu i zaczęła się aktywnie udzielać w swoich krajach, zajmując ważne i wpływowe miejsca w życiu gospodarczym i politycznym. Wywołało to falę wrogości autochtonów do Żydów i dało początek nowoczesnemu antysemityzmowi. Im bardziej w danym kraju zrobiono dla równouprawnienia Żydów, tym wrogość do nich była większa. Np. najlepsze było położenie Żydów przed I wojną światową w Austrii, gdzie w końcu lat 30-tych doszło do niebywałej eksplozji antysemityzmu. Mówiono wtedy, że Żydom było znacznie bezpieczniej żyć w Berlinie niż w Wiedniu.

    Nota bene, w krajach muzułmańskich przed wiekiem XX antysemityzm był zupełnym marginesem i wyznawcy judaizmu żyli tam całkowicie bezpiecznie. Uległo to zmianie dopiero wtedy, gdy w Palestynie pojawili się syjoniści, potem wzrosło, gdy stworzyli grupy zbrojne, a jeszcze bardziej, gdy powstał Izrael. Obecnie nie ma chyba kraju muzułmańskiego, gdzie by swobodnie i jawnie działały wspólnoty żydowskie.

    A co do stawiania znaku równości między antysyjonizmem, a antysemityzmem, to pod takie równanie podpada także liczna grupa Żydów ortodoksów, tzw. chareddim. Oni uważają, że prawdziwy Izrael będzie stworzony przez Mesjasza, a ten obecny, to tylko diabelska parodia boskiego planu, której realnym efektem jest ściągnięcie nienawiści i zniszczenie wspólnot żydowskich w krajach, gdzie nierzadko działały nieprzerwanie od 2500 lat (Irak).
    @JimmyDore
    Po czym oczywiście zaprosili ich z powrotem, jak każdy kraj, który ich wyrzucał w czasie trwania diaspory. Tyle, że nie wszędzie im się chciało wracać, na przykład paręset tysięcy Żydów z krajów arabskich już się nie wybiera tam z powrotem.
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    @niedobitek
    "Zgadza sie. Tacy znajda sie w kazdym kraju i narodzie."

    Ot kolejny przykład szantażu emocjonalnego - jak wyznajesz judaizm to musisz być syjonistą. Tymczasem charedim podkreślają, że do czasu pojawienia się syjonizmu Żydzi żyli znacznie spokojniej i bezpieczniej niż obecnie.
    już oceniałe(a)ś
    2
    3
    @niedobitek
    Skoro mówisz "ten wasz" to sam się czynisz nie nasz
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @niedobitek
    "Cos w tym jest. Super spokojnie bylo w Treblince. A takze w Sobiborze, w Chelmnie i w Belzcu."

    Daty ci się pokręciły, syjonizm został bowiem stworzony pół wieku wcześniej. Jak podaje Wiki: "Słowo „syjonizm” zostało użyte po raz pierwszy przez Birnbauma w jednym z pierwszych numerów wydawanego przez niego w języku niemieckim czasopisma „Selbstemanzipation” w 1890. Sam Birnbaum później odwrócił się od syjonizmu, przez pewien czas był zwolennikiem autonomizmu, aż w końcu został sekretarzem generalnym antysyjonistycznego religijnego ruchu Agudat Israel"

    Czyli proklamator syjonizmu stał się antysyjonistą. Ok. Dalej Wiki podaje: "W sierpniu 1897 na I Światowym Kongresie Syjonistycznym w Bazylei (Szwajcaria) powstała Światowa Organizacja Syjonistyczna. Ruch wysunął hasło: Ziemia bez ludu, dla ludu bez ziemi"

    "A teraz jest bardziej pod gorke."

    Raczej odwrotnie - bowiem wspólnoty żydowskie coraz szybciej zanikają w wielu krajach świata. Już po proklamowaniu państwa Izrael praktycznie znikły ze wszystkich krajów islamskich, a teraz zanikają w zachodnioeuropejskich. Aż 1/3 ankietowanych Żydów zachodnioeuropejskich rozważa emigrację, z powodu nasilających się tendencji antysemickich.
    już oceniałe(a)ś
    1
    1
    @niedobitek
    "takie fest pogromy urzadzano chocby w waszej stolicy (1881) - a teraz nie ma kogo gromic."

    W 1881 w Warszawie rządzili Rosjanie, którzy mordowali i gromili ówcześnie znacznie mocniej Polaków niż Żydów - tych z kolei na masową skalę osiedlali nad Wisłą (tak zwanych Litwaków).

    "Za to w Nielegalnie Istniejacym Syjonistycznym Tworze (tak bedzie dobrze?) juz siedem i pol miliona "pejsatych". Licze na to, ze Palestynscy Demonstranci w Londynie, w Paryzu i w Berlinie zadzialaja z werwa - nic tak dobrze nie wplywa na imigracje do tego "Syjonistycznego Tworu" jak solidne "wydarzenia"."

    A z kolei w samym Egipcie mieszka 107 mln ludzi. W Iranie zaś 81 mln. I tak dalej. Ma to znaczenie o tyle, że koniec końców liczby mają znaczenie w sytuacji, gdy nie ma się z sąsiadami normalnych relacji. A Izrael uważa, że z sąsiadami rozmawia się przy pomocy pałki. Doprowadziło to do sytuacji, gdy nawet Jordania ogłosiła kilka dni temu, że gotowa jest rozpocząć wojnę z Izraelem.

    "Oczywiscie ten "Nielegalnie Istniejacy Twor" jest skazany na zaglade. Slysze to od was, odkad po swiecie chodze. Juz w maju 67-go "kazdy wiedzial" ze z "pejsatymi" zaraz bedzie szlus i kaput."

    No cóż, syjonizm i sam Izrael, co by nie mówić, są dziećmi XIX wiecznej kolonialnej myśli zachodniej, gdzie uzasadniano podbijanie dzikusów i zabieranie ich ziemi, barbarzyństwem miejscowych i cywilizowaniem rzekomo bezpańskiej ziemi. To takie projekty jak USA czy RPA. W jednym wypadku projekt przetrwał, bo wytępiono tubylców, w drugim z hukiem się zawalił. W każdym razie, nic nie trwa wiecznie. Poprzedni zachodni projekt kolonialny w Palestynie - Królestwo Jerozolimskie, przetrwał 180 lat ...
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    @niedobitek
    "Wyglada na to, ze mordow.. sorki, _likwidowanie_ Zydow bylo kiedys nader popularna zabawa"

    Podałeś przykłady z Rosji, która ówcześnie mordowała rozmaitych ludzi, w tym i Polaków, na dowód zachodniego antysemityzmu? Rosja ZAWSZE stosowała metodą napuszczania jednych nacji na drugie, aby te mordowały się wzajemnie i Moskwa mogła udawać bezstronnego arbitra. Służyć temu miały także pogromy, które wypędzały ludność do innych miejsc aby je destabilizować. W tym celu właśnie komuniści w Polsce zorganizowali pogrom kielecki w 1946, aby zmotywować Żydów z Europy wschodniej do wyjazdu do Palestyny, aby tam podminować angielskie rządy.
    już oceniałe(a)ś
    1
    2
    @Azzo
    "... dało początek nowoczesnemu antysemityzmowi." Oświeconemu.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Czytałem opinie A. Holland na temat konfliktu i na tej podstawie mogę stwierdzić, że antysemityzm zasila premier Izraela i działania armii izraelskiej.
    @welarg2
    Bardzo możliwe, że jeden wywiad z jedną panią to może być trochę zbyt skromna porcja wiedzy do wyrabiania sobie poglądu na temat antysemityzmu i konfliktu na Bliskim Wschodzie.
    już oceniałe(a)ś
    8
    2
    Nie skomentuje artykułu, ale zdjęcia do tegoż: czy autor zdaje sobie sprawę, czego dotyczy napis "AJ" na krakowskich ulicach? Podpowiedź: ma to coś wspólnego z piłką nożną.
    @Majkel_S
    To "anty jude" na zdjęciu to też piłka?
    już oceniałe(a)ś
    2
    3
    @niedobitek
    Bardzo niestosowny styl. To ironizowanie jest pogardą dla tych Żydówek.
    Proszę przemyśleć.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Antysemityzm nasila nadużywanie tego słowa.
    @niedobitek
    No i nich mi ktoś powie, że nie jesteś monotematyczny i nawiedzony !
    już oceniałe(a)ś
    2
    2