- Nie dziwi mnie ten wynik. Generalnie rzecz biorąc, jeśli ktoś jest wolny, to nie przywiązuje do tej wartości większej wagi. W "Diagnozie społecznej" widać, że w systemie wartości wolność i swoboda są zaledwie dla kilku procent Polaków ważnym warunkiem udanego życia. A to przecież nie jest prawda. To jest jak u Jana Kochanowskiego we fraszce "Na zdrowie": "Ślachetne zdrowie, Nikt się nie dowie, Jako smakujesz, Aż się zepsujesz". Dopóki mamy silne przekonanie, że wolno nam różne rzeczy robić, że nikt nam nie dyktuje, jak mamy żyć - poza niektórymi politykami, których się nie słuchamy, czy poza niektórymi hierarchami Kościoła katolickiego, których też większość Polaków się nie słucha - to nie mamy świadomości, że wolność to jest coś, na co powinniśmy zwracać uwagę, czego powinniśmy pilnować, przed utratą czego się powinniśmy zabezpieczyć.
- Ale nie wiadomo, czy to są różnice pokoleniowe, czy związane z wiekiem. Trudno powiedzieć, czy wolność dla młodszych jest ważniejsza niż wolność dla starszych, dlatego że są młodsi. Czy też dlatego, że są przedstawicielami innego już pokolenia, w którym obowiązują inne normy, inny sposób patrzenia na świat, inne potrzeby. To będziemy wiedzieć za lat 40, kiedy młodsi trafią na emeryturę.
- Tam, gdzie to od nas zależało, sprawdziliśmy się, a tam, gdzie od polityków - w większości spraw zawiedli.
- Nie, nie chcę go w żadnym parlamencie. On jednak pokazuje, że można bez pieniędzy i to w dodatku publicznych, podbić ileś polskich serc, bo te 3-4 proc. w sondażach ma. Tego mu gratuluję, chociaż nie chciałbym go nigdzie widzieć.
* prof. Janusz Czapiński - 63 lata, psycholog społeczny, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i prorektor Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. Jest szefem badań panelowych "Diagnoza społeczna", projektu, który od 2000 r. analizuje warunki i jakość życia Polaków
Badanie "TNS Polska na 25-lecie wolności" zrealizowano na reprezentatywnej próbie 1000 Polaków w wieku 15 i więcej lat techniką wywiadu wspomaganego komputerowo w dniach 11-16 kwietnia 2014 roku.