Faworytem jest Peter Higgs, którego imieniem ochrzczono ?boską cząstkę", odkrytą w tym roku w ośrodku CERN pod Genewą. Agencja Thomson Reuters stawia jednak na inne odkrycia - m.in. kwantową teleportację. My trzymamy kciuki za odkrywcę pierwszych planet poza Układem Słonecznym - Aleksandra Wolszczana.

Peter Higgs wydaje się żelaznym kandydatem do Nobla, jest najwyżej w typowaniach bukmacherów, na przykład w zakładach prowadzonych przez Australijczyka Toma Waterhousa. Ale w tej sprawie jest kilka znaków zapytania.

Po pierwsze CERN poinformował o odkryciu nowej cząstki dopiero latem tego roku, a kandydatury zgłasza się do lutego.

Po drugie, wciąż nie ma pewności, że odkryta cząstka to bozon Higgsa, a więc długo poszukiwana "boska cząstka". Kluczowa i już ostatnia, której brakowało w obowiązującej teorii budowy materii, tzw. Modelu Standardowym. Cząstka Higgsa w tym modelu nadaje innym cząstkom masę - bez niej wszystkie byłyby nieważkie, tak jak kwant światła (foton), a to byłoby sprzeczne z tym, jaki świat jest naprawdę.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Michał Olszewski poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    Mam nadzieję, że Nobel będzie dla Pana Aleksandra Wolszczana. Przede wszystkim za jego odkrycia i dorobek naukowy (bo to jest istota przyznania tej nagrody), ale trochę też dlatego by zagrać na nosie tym wszystkim zawistnym "geniuszom moralnym" i miernotom naukowym z UMK w Toruniu. Ja życzę Panu Aleksandrowi Wolszczanowi sukcesów. Fizyk z Torunia
    @ekran32 Żal to czytać, o miernotach naukowych, które Wolszczanowi tak zazdroszczą sukcesu, że go wyrzuciły z UMK. Usunięcie ze stanowiska profesora wcale nie jest prostą procedura, to wymagałoby rozwiązania stosunku pracy przez rektora w trybie nagłym - a media tylko na to czekały i już zacierały ręce, jaka będzie zadyma. Krótko po tej aferze wyciągnięto podobne sprawy wobec kilku innych astronomów z dawnego instytutu Wolszczana. Rektor UMK nikogo nie zwolnił, ani nawet nie ,,zdegradował'' - pomimo, że jedna z tych osób zajmowała stanowisko kierownicze. Sprawa'' Wolszczana miała bardo medialny charakter, bo niestety on sam bardzo przyczynił się do wykreowania w Polsce na celebrytę. Nie było sposobu, aby to załatwić bez rozgłosu. W Polsce przez lata nie miałby spokoju, zresztą widać to tu najlepiej: na hasło Nobel dla Wolszczana pojawia się dyskusja o IPN i nędzy nauki polskiej.
    już oceniałe(a)ś
    4
    4
    Odkrycie planet poza układem słonecznym nie ma wpływu na rozwój fizyki. To oczywiście odkrycie o dużym znaczeniu (chodź głównie symbolicznym, bo trudno będzie to praktycznie wykorzystać ;-) ) dla ludzkości, ale Nobel z FIZYKI byłby tu nie na miejscu.
    ale Nobel z astronomii i owszem
    już oceniałe(a)ś
    8
    4
    @tea_fighter Akurat odkrycie Wolszczana - czyli planety wokół pulsara - może mieć, wbrew pozorom duże znaczenie dla fizyki. To dzięki m.in. pulsarom wykorzystuje się tzw. soczewkowanie grawitacyjne, a badania pulsarów oraz ich ew. układów mogą doprowadzić do zaobserwowania np. fal grawitacyjnych, czyli obecnego gorącego tematu w fizyce.
    już oceniałe(a)ś
    3
    0
    @antey te badania są prowadzone od dość dawna i żadna planeta nie jest do tego potrzebna. Pozdrawiam Losiu
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Po tytule sądziłem, że na Wolszczana stawiają ludzie dobrze poinformowani. Zamiast tego zostałem oszukany przez głupka, który pisze, że światło leci 300 tys. km na godzinę.
    @kadykianus na Wolszczana już przed laty mocno stawiał m.in. śp. prof. Paczyński - trudno o nim powiedzieć, by był źle poinformowany :P
    już oceniałe(a)ś
    7
    24
    @pioc2 No, wreszcie poprawił jednostki, Misio :) Swoją drogą z tą cząstką diabelską może być dziwnie, bo Higgs ma swoje lata już i czekanie z Noblem na krótszą kolejkę może się skończyć opuszczeniem kolejki przez samego Higgsa :) Jak zasłużył, to trzeba dawać. Poza tym, ta idea jest na tyle mocna i ładna, że chyba nie trzeba czekać latami na potwierdzenie.
    już oceniałe(a)ś
    7
    1
    @kadykianus także moim zdaniem nie trzeba czekać, bo ta idea była motorem do badań w fizyce cząstek elementarnych w ostatnich 40 latach. Ciekawe jest to, że poważnie sie mówi o tym, iż po raz pierwszy w noblach naukowych szansę na nagrodę ma cała instytucja - CERN. Ponoć regulamin to dopuszcza. To byłby chyba dobry sposób na wybrnięcie z coraz częściej zdarzających się sytuacji, kiedy odkryć dokonują zespoły wielusetosobowe
    już oceniałe(a)ś
    9
    0
    @pioc2 Gdzie te czasy, kiedy Albert Einstein publikował sam, cytował tylko jedną pracę i w dodatku była to jego własna :) A. Enistein. Czy bezwładność ciała zależy od zawartej w nim energii? Annalen der Physik, t.18, 1905, str. 639-641. <a href="http://www.physik.uni-augsburg.de/annalen/history/einstein-papers/1905_18_639-641.pdf" target="_blank" rel="nofollow">www.physik.uni-augsburg.de/annalen/history/einstein-papers/1905_18_639-641.pdf</a>
    już oceniałe(a)ś
    15
    0
    @kadykianus to nie są jakieś tam czasy. To Einstein i rewolucja w nauce. Po drugie dziś wszystko jest bardziej zbiorowe, a przez to bardziej wydajne. Dzięki temu mamy pbowiem pod artykułem w sieci setkę komentarzy i większość niewiele wnosi, ale niektóre korygują błędy, albo rozszerzają zagadnienie, dzieki czemu czytelnik ma większe możliwości.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @kadykianus Albert cytowal co najmniej paru... z tym, ze nie mial na tyle przyzwoitosci by podac ich nazwisk :-)
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Myślę że Nobla powinien dostać dr Binienda. Za stworzenie całkiem nowej fizyki. Fizyki smoleńskiej.
    już oceniałe(a)ś
    39
    7
    Wolszczana, przy pomocy pisowskiego IPN, wygryźli zazdrosni pseudouczeni.Teraz z powodzeniem pracuje w USA / Tam nikogo ipeenowsko-pisowskie bzdury nie interesują. Na pisomaryjnych intrygach tylko traci polska nauka.
    @amaz47 Wolszczana, przy pomocy pisowskiego IPN, wygryźli zazdrosni pseudouczeni. raczej zapracował sobie na pozwolenie na wyjazd intensywnym kapowaniem na kolegów - naukowców. Za granicą na stałe jest bodajze od 1982. O IPNie nikt wtedy nie słyszał, a mało kto na swiecie podejrzewał ze za kilka lat komuna w kształcie jakim ja znano zacznie sie sypac.. Pozdrawiam Losiu
    już oceniałe(a)ś
    3
    8
    "Cząstka Higgsa w tym modelu nadaje innym cząstkom masę - bez niej wszystkie byłyby nieważkie, tak jak kwant światła (foton), a to byłoby sprzeczne z tym, jaki świat jest naprawdę. " Często powtarzana nieścisłość. Rzeczywiście ze stanem pola Higgsa we Wszechświecie (jego tzw. wartość oczekiwana, która jest różna od zera także tam, gdzie skądinąd mówimy o próżni) związane są niezerowe masy leptonów i kwarków. Ale już nukleony (w szczególności proton i neutron) jakieś 2-3% swej masy zawdzięczają masie kwarków u i d (pochodzącej z oddziaływania z Higgsem) a reszta to w większości energia kinetyczna owych kwarków uwięzionych w obszarze o rozmiarach nukleonu. Kładąc formalnie masą kwarków u i d = 0 chromodynamika kwantowa reprodukuje prawie całą masę nukleonów. Istnienie tej masy nukleonów nie pochodzącej od oddziaływania z polem Higgsa nie oznacza iż model standardowy bez owego bozonu opisywałby materię podobną do naszej i umożliwiał powstanie życia. Ale gwoli ścisłości trzeba przypominać iż nie wszystkie masy pochodzą od bozonu Higgsa.
    @wj_2000 święta racja, choć największy problem z brakiem Higgsa byłby z zerową masą wszystkich bozonów i wynikającym stąd nieskończonym zasięgiem oddziaływań jądrowych.
    już oceniałe(a)ś
    5
    0
    Nasze "elity naukowe" zapewne wznoszą modły żeby tylko nie Wolszczan. Bo jak to zwykle u nas - wyrastał ponad poziom to zniszczyli chłopa. A jakby co to byłby wstyd. Jakie to nasze, polskie i obrzydliwe !
    @ksks3 tu ani Polacy nie mają nic do gadania, ani nawet Czerska. Decyduje pewien komitet raczej luźno z Polską zwiazany. W tym przypadku nasza gazeta kochana pompuje balonik tak jak swego czasu czyniła to z Balcerkiem co to również Nobla miał dostać. Z ekonomii, hłehłehłe. A teraz widocznie ałtoryteta-kapusia chce sobie wyhodować . Ani chybi znowu idzie na wybielanie szmacianych życiorysów. Pozdrawiam Losiiu
    już oceniałe(a)ś
    2
    16
    PISiarstwo zaraz go wyklnie bo przecież Wolszczan był TW. Jakby to miało znaczenie.
    już oceniałe(a)ś
    40
    29