Najhojniej nagradzanym zagranicznym filmem kręconym w Polsce była "Lista Schindlera" Stevena Spielberga wyróżniona aż siedmioma Oscarami (w tym za zdjęcia dla Janusza Kamińskiego oraz za scenografię dla Ewy Braun i Allana Starskiego). Utrzymane w czerni i bieli monumentalne dzieło ukazujące grozę Holocaustu, dramat krakowskich Żydów oraz przemianę tytułowego Oskara Schindlera z playboya w wybawcę ponad 1100 ludzi kręcono w Krakowie i okolicach. Zdjęcia powstawały m.in. w Fabryce Naczyń Emaliowanych Oskara Schindlera, na krakowskim Rynku, moście Piłsudskiego, dworcu kolejowym Kraków Główny, ulicy Szerokiej na krakowskim Kazimierzu, w kamienicy przy ul. Józefa 12, w dzielnicy Płaszów, a także w Niepołomicach oraz po zewnętrznej stronie muru obozu Auschwitz-Birkenau. Istotnym obiektem była również replika obozu pracy w Płaszowie wybudowana pod kierownictwem Allana Starskiego na terenie podgórskiego kamieniołomu Liban na Krzemionkach. Na podstawie oryginalnych planów postawiono 34 baraki, 11 wież strażniczych oraz odtworzono wyłożoną żydowskimi nagrobkami drogę prowadzącą do obozu, co kosztowało 600 tys. dolarów.
Wielką polsko-niemiecko-francusko-brytyjską koprodukcję doceniono na całym świecie. Historia Władysława Szpilmana, znakomitego żydowskiego pianisty i kompozytora, który podczas wojny przeżywa pasmo upokorzeń, śmierć rodziny, a także niespodziewanie otrzymuje pomoc od niemieckiego kapitana, została uhonorowana m.in. Złotą Palmą MFF w Cannes oraz trzema Oscarami (w tym dla Romana Polańskiego jako najlepszego reżysera). Zdjęcia powstawały w studiach wytwórni Babelsberg w Poczdamie pod Berlinem, w Beelitz, Jüterbogu oraz w Kobyłce, Rembertowie i Warszawie. Ujęcia getta kręcono wśród kamienic stołecznej Pragi, na ulicach Konopackiej, Małej, Stalowej i Ząbkowskiej. Na Stalowej położono nawet linię tramwajową, po której jeździły cztery zabytkowe wagony. Restauracja w hotelu Saskim została ukazana jako żydowska knajpa w getcie, a na terenie byłej fabryki Norblina przy ul. Żelaznej na Woli zaaranżowano warsztat szewski oraz noclegownię. Kręcono także na ulicach Instalatorów (filmowy Umschlagplatz), Koziej oraz na Krakowskim Przedmieściu. Nad scenografią czuwał Allan Starski, a Paweł Edelman był nominowany do Oscara za najlepsze zdjęcia.
Kolejnym oscarowym filmem (pięć nominacji, lecz tylko jedna statuetka - dla Kate Winslet za pierwszoplanową rolę kobiecą) kręconym częściowo w Polsce był "Lektor" Stephena Daldry'ego na podstawie powieści Bernharda Schlinka "Der Vorleser" (polskie wyd. "Lektor"). Historia 15-letniego Michaela Berga nawiązującego romans ze znacznie starszą od siebie kobietą, która pewnego dnia znika bez śladu, to poruszający melodramat rozgrywający się współcześnie oraz w latach 50. i 60. XX wieku w Niemczech. W związku z tym większość zdjęć powstała u naszych zachodnich sąsiadów, jednak sekwencje z obozu koncentracyjnego zrealizowano na Majdanku w Lublinie.
Częściowo w Polsce kręcono dwie pierwsze części "Opowieści z Narnii" w reżyserii Andrew Adamsona - "Lew, Czarownica i stara szafa" oraz "Książę Kaspian". Pierwsza ekranizacja klasycznej pozycji fantasy Clive'a Staplesa Lewisa o walce dobra ze złem w krainie, do której bramą jest szafa w posiadłości ekscentrycznego profesora, była nominowana do Oscarów w trzech kategoriach i otrzymała statuetkę za najlepszą charakteryzację. Znalazła się w niej zrealizowana na zamarzniętym jeziorze Siemianówka - na północ od Puszczy Białowieskiej - scena ucieczki dzieci przed Białą Czarownicą oraz niektóre krajobrazy Gór Stołowych sfotografowane i dokładnie odtworzone w nowozelandzkim studiu, gdzie powstawała większość filmu. W drugiej części twórcy zdecydowanie chętniej korzystali z polskich plenerów. Zdjęcia powstały w Górach Stołowych, m.in. w okolicach Kudowy-Zdroju i Szklarskiej Poręby, w naturalnym labiryncie zwanym Błędne Skały oraz przy najwyższym po polskiej stronie Sudetów Wodospadzie Kamieńczyka. Podczas realizacji filmu w 2007 roku zamknięto turystom dostęp do tego obiektu do końca lipca, nie bacząc na letni szczyt sezonu. W zamian filmowcy zobowiązali się sfinansować Karkonoskiemu Parkowi Narodowemu siatki zabezpieczające teren wokół wodospadu.
Polskie plenery odegrały istotną rolę również w nagrodzonym Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny oraz wyróżnionym na MFF W Cannes "Blaszanym bębenku" Volkera Schlöndorffa. Adaptacja powieści Güntera Grassa przedstawia Wolne Miasto Gdańsk widziane oczami małego Oskara, który na znak protestu przeciw otaczającej go rzeczywistości w dniu swoich trzecich urodzin zdecydował, że nie będzie dalej rosnąć. Biało-czerwony bębenek oraz wrzask wykorzystuje zaś do komentowania obserwowanych wydarzeń. Zdjęcia do filmu powstawały w Calvados we Francji oraz w Paryżu, Berlinie, Zagrzebiu i oczywiście w Gdańsku. Na ekranie zobaczyć można m.in. Katownię przy Targu Węglowym 26, Złotą Bramę przy ul. Długiej czy ratusz. Można także obejrzeć Gdańsk-Wrzeszcz z kościołem Najświętszego Serca Pana Jezusa, gdzie noblista został ochrzczony, a także dom przy ul. Lendziona 5a, gdzie mieszkali jego rodzice. Natomiast przy ul. Pestalozziego 7/9 znajduje się ławeczka z altanką, na której przesiadywał Oskar. W filmie wystąpiło wielu polskich aktorów, m.in. Daniel Olbrychski, Marek Walczewski, Wojciech Pszoniak, Mieczysław Czechowicz i Zygmunt Hübner. Na polskie ekrany obraz Schlöndorffa trafił dopiero 13 lat po światowej premierze, ponieważ cenzura PRL nie akceptowała m.in. sceny, w której czerwonoarmista gwałci Niemkę w gdańskiej piwnicy.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze