Workation, czyli połączenie pracy z wakacjami, brzmi jak benefit idealny. Ma swoje zalety, ale ma też swoje wady. Workation to jednak trend, który staje się coraz bardziej popularny w nowoczesnych, stawiających na wellbeing firmach. Może to być najbardziej pożądany przez pracowników benefit 2023 roku.

Czy na rajskiej plaży można pracować efektywnie? Jakie są najlepsze kraje do pracy zdalnej? Jak benefit pozapłacowy w formie workation wygląda w praktyce? Na te pytania znajdziecie odpowiedź w tym tekście. Dowiecie się też, dlaczego warto połączyć workation z prenumeratą "Wyborczej".

Workation, czyli benefit marzeń - czym jest?

Pod pojęciem „workation", będącym zlepkiem słów „work" i „vacation", rozumiemy benefit pozapłacowy, który pozwala łączyć pracę zdalną z wakacjami. Pracownik korzystający z workation wykonuje swoje obowiązki z miejsc, które kojarzą się raczej z wypoczynkiem. Mogą to być zagraniczne kurorty czy też domek w Bieszczadach - to już od pracodawcy zależy, jakie lokalizacje zaproponuje w ramach tego benefitu. Co najważniejsze, pracownik na workation nie musi brać urlopu, a całe koszty wyjazdu pokrywa pracodawca.  

Przed pandemią workation wydawało się opcją dostępną wyłącznie dla freelancerów. Cyfrowi nomadzi (ang. digital nomads) nie od dziś pracują zdalnie, zmieniając miejsce pobytu i zwiedzając w ten sposób świat. Oni robią to jednak na swój koszt, a nie na koszt pracodawcy. Workation to modny benefit testowany w wielu nowoczesnych firmach, szczególnie tych dbających o work-life balance oraz wellbeing swoich pracowników.

Z workation jako benefitu korzystali jako pierwsi pracownicy największych firm technologicznych, takich jak Netflix, Facebook, Apple - pionierów innowacyjnych benefitów pracowniczych. 

Z badania sondażowego przeprowadzonego przez Grant Thornton (2021) wynika, że aż trzech na czterech polskich pracowników chce łączyć pracę z wypoczynkiem. Workation ma zapewnić dodatkową dozę wypoczynku poza zwykłymi dniami urlopowymi. Praca zdalna z innego miejsca może także umożliwiać rozwój osobisty, rozwój kompetencji oraz poznawanie nowych kultur i naukę języków obcych. Workation stanowi bardzo atrakcyjne remedium na rutynę pracy w domu czy pracy w biurze. Dzień na takim wyjeździe dzieli się na dwie części – jedną wypełnioną pracą, drugą natomiast spędzoną na zwiedzaniu nowych miejsc i korzystaniu z lokalnych atrakcji. Z workation mogą korzystać pracownicy indywidualni lub nawet całe zespoły. Taki wyjazd sprzyja integracji, szczególnie jeśli pracownicy pracują zdalnie i spotykają się tylko online. Workation pozwala wykorzystać czas na team building bez konieczności odrywania się od bieżących obowiązków.  

Workation jako benefit postpandemiczny

Workation to kolejny benefit pozapłacowy, który stał się popularny po pandemii koronawirusa. Po ponad półtorarocznym przymusowym home office pracownicy czuli się już zmęczeni izolacją, pracą we własnych domach, przebywaniem ciągle w tym samym otoczeniu. Praca zdalna przestała być benefitem, a stała się postpandemiczną rzeczywistością. Jak pokazały liczne badania, wielu pracowników zdalnych pracowało w czasie pandemii w nadgodzinach i wielu zatraciło równowagę między pracą a odpoczynkiem. Wypalenie zawodowe stało się chorobą cywilizacyjną, która zaczęła zbierać swoje żniwo także wśród młodych osób, z krótszym stażem pracy.

Zmniejszona efektywność pracy, absencja chorobowa pracowników, a nawet rezygnacja z zatrudnienia - to tylko kilka skutków wypalenia zawodowego.

Nie dziwi więc, że firmy zaczęły szukać benefitów wpływających pozytywnie na kondycję psychiczną pracowników, pozwalających „naładować baterie".

Najlepsze kraje do pracy zdalnej na świecie

Hotele w Polsce i za granicą, a także właściciele apartamentów dostosowują swoją ofertę do nowych trendów w benefitach pozapłacowych. Proponują vouchery przeznaczone dla klientów korporacyjnych, apartamenty mające wszelkie wyposażenie potrzebne do pracy zdalnej czy strefy coworkingowe. Co istotne, vouchery do wybranych hoteli na terenie Polski mogą stanowić benefit finansowany z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS).

Ułatwione zadanie mają korporacje posiadające swoje oddziały w różnych częściach świata. Wymiany pracowników pomiędzy krajami mogą być właśnie formą korzystania z workation.

Dla wyjazdów zagranicznych na workation powstają nawet rankingi najlepszych miejsc do pracy zdalnej. Jeden z nich stworzyła firma Kayak, będąca częścią Booking Holding. Eksperci przyjrzeli się 111 krajom z całego świata i ocenili je pod kątem „warunków do pracy zdalnej i możliwości przeżycia w nich niesamowitych podróżniczych przygód". Tworząc listę, brali pod lupę kilkadziesiąt czynników, podzielonych na sześć kategorii - między innymi zdrowie, bezpieczeństwo czy ceny. Top 10 krajów idealnych jako sceneria home office to, według Kayak:

  • Portugalia
  • Hiszpania
  • Rumunia
  • Mauritius
  • Japonia
  • Malta
  • Kostaryka
  • Panama
  • Czechy
  • Niemcy

Portugalia została uznana za najlepszy kraj do pracy zdalnej na świecie między innymi z uwagi na idealną pogodę, dużą liczbę miejsc rozrywkowych, niski poziom przestępczości oraz stosunkowo niskie koszty życia. Kraj ten oferuje również wizy dla cyfrowych nomadów. Do tego wielu Portugalczyków mówi dobrze w języku angielskim. Polska zajęła 34. pozycję w globalnym rankingu i 11. miejsce wśród krajów europejskich.

Do mocnych stron Polski w kontekście workation można zaliczyć np. wysoką prędkość internetu, przystępne ceny zakwaterowania i wynajmu samochodów oraz stosunkowo niskie koszty życia.

Workation jako benefit - zalety i wady

Workation jako benefit ma bez wątpienia wiele zalet. Zerwanie z rutyną oraz możliwość nabrania pozytywnego dystansu do swojej pracy to główne korzyści workation. Bonus w postaci workation przekłada się na większe zaangażowanie pracowników. Dla zespołu przebywającego na workation wspólna praca w pięknym miejscu jest okazją do zacieśniania kontaktów i zbierania zawodowych oraz prywatnych doświadczeń.

Taki wyjazd na pewno pobudza kreatywność, pozwala zmienić podejście do wykonywanych obowiązków, poznać współpracowników z innej strony.

Możliwość zwiedzania, plażowania i dobrej zabawy tuż po zakończeniu pracy z pewnością wyzwala endorfiny, uszczęśliwia i podnosi morale. Dla pracodawcy workation może stać się bonusem pozapłacowym przyciągającym najlepszych kandydatów oraz utrzymującym pracowników, których firma nie chce stracić. Firmy oferujące jako benefit elastyczność, dające przestrzeń do work-life balance będą mieć przewagę w oczach potencjalnych pracowników i na rynku pracy.

Benefit w postaci workation ma też swoje wady. Nie jest to rozwiązanie idealne dla każdego. Wymaga samodyscypliny i umiejętności motywowania się do pracy. Ciężko zająć się obowiązkami, patrząc na przykład na plażę za oknem. Workation może sprzyjać więc odkładaniu zadań na później. Jeśli praca zdalna odbywa się za granicą, problemem mogą się też okazać różne strefy czasowe. Warto wziąć to pod uwagę na etapie planowania workation.

Workation - benefit w praktyce

Podczas pandemii okazało się, że w wielu firmach pracownicy mogą pracować efektywnie i zespołowo niezależnie od tego, gdzie się znajdują. Przykładem jest poznańska firma informatyczna Netguru, która przez pół roku testowała benefit pozapłacowy w formie workation. Firma wynajęła dwa domy na Mazurach i w Borach Tucholskich. Każdy z pracowników może tam przez tydzień mieszkać i łączyć pracę z np. wycieczkami po okolicy. Z takiej możliwości skorzystało już około 300 pracowników.

Firma planuje kontynuować tę inicjatywę w przyszłym roku.

Firma Blurank pozwoliła zaś wybrać swoim pracownikom, gdzie chcą pracować – w Grecji, Hiszpanii, Turcji lub w Maroku. Cały zespół, liczący prawie 120 osób, otrzymał możliwość pracy przez tydzień "na wakacjach" w wymienionych krajach. Workation przetestowali w kwietniu i maju 2022 roku. Eksperyment się powiódł. Firma opisała go na swojej stronie: „Po workation jesteśmy bogatsi o nowe doświadczenia, nowych-starych dobrych znajomych z pracy i garść wspomnień. Wiemy też, że zmiana warunków pracy na te inne, nowe nie wpływa na jakość wykonywanych zadań i nasze zaangażowanie" - czytamy.

Workation to trend przyjmowany z wielkim entuzjazmem przez pracowników, a z dozą ostrożności przez pracodawców. Nie ulega jednak wątpliwości, że włączenie workation w koncepcję i praktykę pracowniczego wellbeingu powinno stać się celem firm chcących zaoferować najbardziej pożądane benefity w 2023 roku. Wymaga to na pewno wyjścia pracodawców ze swojej strefy komfortu i udzielenia pracownikom większego kredytu zaufania.

Jak pokazują jednak doświadczenia firm, które już przetestowały workation, ten benefit może przynieść obu stronom wiele wymiernych korzyści.

Prenumerata "Wyborczej" i workation - benefit idealny

Będąc na workation, warto znać najnowsze informacje z Polski i ze świata, a przy okazji mieć możliwość poczytania inspirujących wywiadów, reportaży, felietonów. Prenumerata "Wyborczej" to także dostęp do webinarów z udziałem ekspertów oraz podcastów, kursów i warsztatów o różnej tematyce. Połączenie workation i cyfrowej prenumeraty Wyborczej to benefit idealny. Zapraszamy do testowania. Więcej na temat subskrypcji "Wyborczej" jako benefitu TUTAJ.