Wellbeing pracowników ma ogromne znacznie i dla kondycji kadry, i dla wyników firmy. Można go mierzyć i na tej podstawie wprowadzać adekwatne działania(DK_2020 / AI / Adobe Stock)
Praca ma coraz większy wpływ na nasze samopoczucie - niestety coraz częściej negatywny. Pracownicy w złej kondycji psychicznej są mniej produktywni, częściej biorą zwolnienia, trudniej im też pracować zespołowo. Wellbeing kadry można jednak poprawić, stosując skuteczne sposoby jego pomiaru, a następnie wdrażając dopasowane rozwiązania.
Przed polskimi pracodawcami ogromne wyzwanie zarządzania dobrostanem pracowniczek i pracowników. Na jakich obszarach w tym kontekście powinny skoncentrować się organizacje? W jaki sposób mierzyć poziom dobrostanu kadry? Opowie nam o tym Joanna Kotzian, ekspertka w badaniu wellbeingu pracowników i budowaniu strategii dobrostanu, współzałożycielka Well.hr.
Joanna Kotzian
Czy dobrostan pracowników da się w ogóle mierzyć?
Da się, dysponując odpowiednią metodologią. Dzięki Wellbeing@Work Index można nawet porównać samopoczucie pracowników konkretnej organizacji z samopoczuciem innych pracujących Polaków. To coś, czego brakowało na rynku, dlatego stworzyłyśmy odpowiednie narzędzie od podstaw. Do tematu podeszłyśmy holistycznie. Nie ograniczałyśmy się, jak w większości tego typu badań do wellbeingu psychicznego albo fizycznego. Postanowiłyśmy, że nasza metodologia musi badać całokształt rzeczywistości, która ma wpływ na wellbeing w pracy, bo samopoczucie pracownika jest przecież pojęciem wielowymiarowym.
Co przede wszystkim wpływa na wellbeing w pracy?
Wytypowałyśmy siedem kluczowych wskaźników dobrostanu, które mają wpływ na samopoczucie w pracy. Są to kondycja fizyczna, kondycja psychiczna, rozwój i poczucie sensu, środowisko pracy, kultura organizacyjna, bezpieczeństwo oraz relacje międzyludzkie. W każdym z tych obszarów określone też zostały czynniki dobrostanu, np. w obszarze kultury organizacyjnej są to wartości, przywództwo, zaufanie, poczucie przynależności, docenienie i otwarta komunikacja. Ankieta badawcza składa się z pytań o konkretne czynniki dobrostanu, a wnioski z pierwszej edycji badania znalazły się właśnie w raporcie Wellbeing@Work Index.
Jak wygląda poziom dobrostanu polskich pracowników?
Wyniki badania pozwoliły ustalić wskaźnik wellbeingu w pracy dla ogółu badanych. Jego wartość wyniosła 60,6 pkt – uplasowała się zatem powyżej środka 100-punktowej skali. To ważny sygnał dla pracodawców, że wciąż pozostaje im spora przestrzeń do poprawy.
Na tle badanej populacji nieco lepiej oceniają swój wellbeing w pracy ludzie młodzi, kobiety i menedżerowie.
Wśród badanych obszarów najwyżej ocenione zostały relacje międzyludzkie oraz środowisko pracy, najniżej natomiast czynniki mające wpływ na kondycję psychiczną i fizyczną. Nasz raport to konkretne dane na temat dobrostanu pracowników różnej płci, w różnym wieku, zajmujących różne stanowiska, pracujących w ramach różnych umów, wykonujących pracę o zróżnicowanym charakterze. To cenne źródło wiedzy o zaspokojonych i, co bardzo istotne, o niezaspokojonych potrzebach pracowników.
Które potrzeby polskich pracowników są niezaspokojone?
Niezaspokojone potrzeby pracowników, czyli tzw. wellbeing gap, to bardzo ważna informacja dla pracodawców, którym zależy na trafionych inwestycjach w wellbeing. To na nich powinni się skupić, tworząc programy wellbeingowe. Pytałyśmy respondentów o to, czego im brakuje w firmie, co pracodawca mógłby jeszcze zaoferować. W zestawieniu pojawiły się bardzo ciekawe odpowiedzi, obnażono obszary z wyraźnym deficytem. Po pierwsze, jest to kwestia docenienia, bo jedynie połowa pracowników czuje się doceniana w pracy.
Niedoceniani czują się zwłaszcza pracownicy w wieku 45-65 lat. To ważny komunikat dla pracodawców, bo przecież docenianie nie generuje dodatkowych kosztów, ale jest ściśle związane z kulturą organizacyjną.
Respondenci pytani o potrzebne działania wymieniają też zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa finansowego. Poczucie bezpieczeństwa finansowego jest teraz taką podstawową potrzebą, co ma związek z sytuacją gospodarczą. Na liście potrzeb do zaspokojenia pojawiło się także wspieranie pracownika w trudnej sytuacji życiowej oraz wspieranie rodzin pracownika. Warto wspomnieć, że wśród działań z nieco mniejszą liczbą wskazań, największy wellbeing gap dotyczył inicjatyw związanych ze zdrowiem psychicznym - profilaktyki wypalenia zawodowego, profilaktyki stresu oraz dostępu do specjalistów zdrowia psychicznego. To jest wyraźny obszar do zagospodarowania, zaopiekowania przez pracodawców.
Czy zajmowane stanowisko, forma zatrudnienia wpływają znacząco na dobrostan?
Widać, że wynagrodzenie i stanowisko mają wpływ. Menedżerowie mają najwyższy poziom wellbeingu. To wynika z pewnością z poczucia wpływu na pracę własną i podwładnych, lepszego dostępu do informacji i wyższych dochodów. To, że ten wellbeing menedżerów został tak wysoko oceniony, jest jednak dla mnie niespodzianką, bo pamiętam, jak na początku pandemii dużo mówiło się o tym, że menedżerowie nie dbają o siebie, pracują za dużo, nie korzystają ze zwolnień lekarskich. Teraz widzę, że to nasze badanie przynosi ciekawe, odmienne informacje. Nastąpiła jakaś zmiana w świadomości. Jeśli chodzi o formę zatrudnienia, to osoby prowadzące własną działalność gospodarczą wyraźnie lepiej oceniają swoją sytuację niż zatrudnieni na etacie. Wysoka ocena dobrostanu w pracy w ich przypadku może wynikać z poczucia sprawczości i kontroli nad wykonywaną pracą.
Z kolei najniższe oceny pojawiły się w grupie osób zatrudnionych na umowy cywilno-prawne, które rzadziej zapewniają bezpieczeństwo zatrudnienia, wysokie dochody i poczucie sprawczości niż umowa o pracę czy kontrakt.
Jakie można podać argumenty za inwestowaniem w wellbeing kadry?
Jest mnóstwo powodów. Zaczynając od najprostszych, wysoki poziom dobrostanu przekłada się na retencję. W naszym badaniu pytałyśmy o skłonność do polecania pracodawcy i wiązania losów z firmą na dłużej.
Okazało się, że ponad 70 proc. osób, które oceniają swój wellbeing powyżej przeciętnej, wiąże swoje plany na przyszłość z obecnym miejscem pracy i jest chętnych do polecania swojego pracodawcy.
Dobrostan przekłada się też na lepsze zdrowie pracowników, a co za tym idzie, mniejszą absencję chorobową. Poczucie dobrostanu pracowników ma także wpływ na efektywność zespołów, na atmosferę w pracy i jest bardzo dużo badań, które to potwierdzają. Firma, która prowadzi skuteczne programy wellbeingowe, dba o pracowników, przyciąga też kandydatów do pracy, a to przekłada się na niższe koszty rekrutacji.
Czy pracodawcy mają coraz większą świadomość znaczenia dobrostanu pracowników?
Wellbeing był na topie już przed pandemią, mieliśmy rynek pracownika, a dobrostan to był temat numer jeden dla działów HR. Odbywało się to jednak trochę na zasadzie takiego zrywu. Organizowane były jakieś działania, na przykład piknik dla pracowników, pojawiał się dodatkowy benefit pozapłacowy.
Po doświadczeniu pandemii rynek zaczął się profesjonalizować. Dziś coraz więcej firm bada poziom dobrostanu pracowników, tworzy strategie wellbeingowe, co więcej, powstają nawet strategie dedykowane konkretnym obszarom wellbeingu, czyli na przykład mental health.
W wielu organizacjach pojawia się także stanowisko eksperta, menedżera ds. wellbeingu. Istnieją kursy, a nawet kierunki studiów dotyczące pozytywnej organizacji.Wzrost świadomości pracodawców w obszarze wellbeingu pracowników z pewnością cieszy. Coraz więcej miejsc pracy zmienia się na lepsze.
O badaniu
Badanie Wellbeing@Work Index zostało przeprowadzone przez firmę Well.hr w IV kwartale 2022 r. na reprezentatywnej próbie Polaków (n=1011) wykonujących pracę na rzecz jednego pracodawcy. Raport z badania jest dostępny nieodpłatnie TUTAJ
Prenumerata cyfrowa Wyborcza.pl jako benefit zwiększający dobrostan
Jedynie połowa pracowników czuje się doceniana w pracy, jak wynika z Wellbeing@Work Index oraz wielu innych badań. Warto więc inwestować w takie benefity, które są formą doceniania i wspierania pracowników w ich rozwoju osobistym. Oferta prenumeraty cyfrowej „Wyborczej" jako benefitu może być elementem skutecznej strategii wellbeingowej i pozytywnie wpływać na dobrostan pracowników. To inwestycja w ich rozwój zawodowy, osobisty oraz dobrostan psychiczny i społeczny. Treści, podcasty, webinary i kursy poruszają tematy m.in.:
Prenumerata cyfrowej "Wyborczej" jako benefitu pozapłacowego to także gotowa odpowiedź na potrzeby tych pracowników, którzy oczekują od swojego pracodawcy wsparcia związanego z dbaniem o ich kondycję psychiczną. Nad jakością materiałów czuwają zewnętrzni ambasadorzy, którzy wzbogacają treści o użyteczne, eksperckie porady i informacje.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
