II RP Gazeta Wyborcza

Pierwszy w historii prezes NBP by� uosobieniem niezale�no�ci, Glapi�ski to symbol s�u�alstwa

II RP

Tomasz Na��cz

Dzi�ki twardemu charakterowi Stanis�awa Karpi�skiego utworzony sto lat temu Bank Polski opar� si� politycznym naciskom.
12.04.2024 | 06:55

Adam Glapi�ski

finanse

NBP

pieni�dze
Cesia by�a polsk� patriotk� m�wi�c� po hebrajsku. Do pewnego momentu to nie by� problem

ksi��ki

Anna Bikont

Marzy�oby si�, by ka�de polskie miasto, kt�re straci�o swoich �ydowskich mieszka�c�w, natrafi�o na tak dociekliw� i empatyczn� badaczk� jak Agnieszka Wierzcholska, kt�ra opisa�a Tarn�w.
16.03.2024 | 06:00

hebrajski

II RP

Tarn�w

�ydzi
Przyda�by si� Polsce taki prezydent jak przed wojn�, ale na razie mo�na o tym pomarzy�

II RP

Tomasz Na��cz

Stanis�aw Wojciechowski narazi� si� pi�sudczykom, do kt�rych by�o mu najbli�ej. Dawni przyjaciele zarzucali mu, �e nie robi nic, by Marsza�ek wr�ci� do czynnej s�u�by ze swojej samotni w Sulej�wku.
15.03.2024 | 06:00

prezydent Polski

Stanis�aw Wojciechowski
Polscy komuni�ci czekali na rewolucj�. Gdyby do niej dosz�o, Moskwa przesta�aby by� centrum komunizmu

ksi��ki

Andrzej Brzeziecki

Prof. Andrzej Friszke: Nie przecz�, �e polscy komuni�ci byli narz�dziem Moskwy, ale w subiektywnym odczuciu zachowywali szlachetno�� intencji i wierzyli w mo�liwo�� stworzenia ustroju bez n�dzy
08.03.2024 | 11:00

II RP

komunizm

komuni�ci

KPP
Wielki strajk ch�opski. Rolnicy w prote�cie przestali dostarcza� jedzenie do miast

ch�opi

Witold Gadomski

Gdy wie� "wysz�a na ulic�", w�adza si� z ni� nie patyczkowa�a: uzbrojeni policjanci demolowali ch�opskie domy, wysypywali plony, a nawet dr�gami i kolbami karabin�w �amali koniom i byd�u nogi.
27.02.2024 | 13:00

II RP

strajk ch�opski
Druh Mietek i Druhna Hania. Wystawa ku pami�ci Edmunda Osma�czyka i Heleny Lehr

Wiadomo�ci Opole

Piotr Zapotoczny

W Opolu zorganizowano dzi� obchody 101. rocznicy powstania Dzielnicy I Zwi�zku Polak�w w Niemczech. Otwarto te� wystaw� pt. "Druh Mietek i Druhna Hania. Dzia�alno�� Edmunda Osma�czyka i Heleny Lehr w Zwi�zku Harcerstwa Polskiego w Niemczech w latach...
18.02.2024 | 18:49

II RP

Opole

Polacy w Niemczech

wystawa
Ch�op, kt�ry zosta� premierem. "W Polsce demokratycznej nie mo�e by� elity panuj�cej i niewolnik�w"

II RP

J�zef Krzyk

Zamiast koszuli prosta bluza bez krawata. Zamiast lakierk�w buty z cholewami. Wielu Polak�w do dzi� widzi w Wincencie Witosie wy��cznie ch�opa, a powinni widzie� m�a stanu.
19.01.2024 | 06:00

ch�opi

Polska

PSL

rocznica urodzin
100 lat temu ruszy� pierwszy wielki remont odrodzonej Polski

II RP

Tomasz Na��cz

Po expos� W�adys�awa Grabskiego wyg�oszonym w Sejmie 20 grudnia 1923 r. miliony Polak�w nowy rok wita�y z wielk� nadziej�.
29.12.2023 | 06:00

W�adys�aw Grabski
Na tropach gdy�skich �wi�ty� motoryzacyjnych - ci�g dalszy

Motoryzacja

Bartosz Gondek

Odkrywanie gdy�skiej motoryzacji z czas�w II RP to dla wielu pasjonat�w ogromna przygoda. Dzi�ki temu po ponad 80 latach wiemy o niej ponownie coraz wi�cej. Tym razem o Chevrolecie i angielskich motocyklach.
14.12.2023 | 06:11

Automobilklub Morski

Bartosz Gondek

BSA

chevrolet
Osuszenie mokrade� na Polesiu mia�o wiele zalet i powa�n� wad�: grozi�o katastrof� ekologiczn�

Igor Rakowski-K�os

Sanacja i endecja zgadza�y si�, �e trzeba zagospodarowa� Polesie. Wzorem mia�y by� faszystowskie W�ochy, kt�re osuszy�y B�ota Pontyjskie
09.12.2023 | 14:00

II RP

katastrofa ekologiczna

ksi��ki

mokrad�a
Najgor�tsza jesie� II RP. I nie chodzi o klimat

wojna domowa

Tomasz Na��cz

Bieda w domach, krew na ulicach. Jesieni� 1923 r. Polska stan�a u progu wojny domowej.
30.11.2023 | 06:00

1923

II RP

jesie�

Krak�w
Polesie nie mog�o by� drug� Gdyni�

Andrzej Wielowieyski

"Pi�skie b�ota" zdoby�y Nagrod� Historyczn� m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Dla mnie szczeg�lnie wa�ne s� jeszcze dwie nominowane ksi��ki.
28.11.2023 | 22:30

Gdynia

II RP

III RP

Krzysztof Koz�owski
Katastrofa ekologiczna w II RP. Nagroda Moczarskiego dla S�awomira �otysza za "Pi�skie b�ota"

ksi��ki

Igor Rakowski-K�os

Prof. S�awomir �otysz to laureat Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. W niedziel� wieczorem w Bibliotece Narodowej w Warszawie nagroda zosta�a przyznana po raz 15.
26.11.2023 | 20:50

II RP

katastrofa ekologiczna

Nagroda Moczarskiego

Polesie
100 lat temu prezydent Polski wys�a� depesz� do prezydenta USA. By�o to mo�liwe dzi�ki centrali, kt�ra by�a dum� II RP

historia

Micha� Wojtczuk

To by�a najwi�ksza radiokomunikacyjna inwestycja II Rzeczpospolitej. Dzi�ki niej prezydent Polski Stanis�aw Wojciechowski r�wno 100 lat temu wys�a� pierwszy bezpo�redni telegram za ocean, do prezydenta USA Calvina Coolidge'a. Przy okazji budowy...
17.11.2023 | 20:20

Bemowo

II RP

varsaviana
"Halo, tu m�wi Polska!". Najwi�ksze osi�gni�cie technologiczne II RP

Ale Historia

Przemys�aw Urba�czyk, Jaros�aw Chrapek

Sto lat temu rozpocz�a prac� najnowocze�niejsza w Europie stacja nadawcza. Prawdopodobnie za po�rednictwem Radiostacji Babice �wiat dowiedzia� si� o wybuchu II wojny �wiatowej.
17.11.2023 | 06:00

II RP

Radiostacja Babice

Stare Babice

Transatlantycka Centrala Radiotelegraficzna
Niepodleg�o�� ju� jest. Mamy wszystko, czego zazdro�cili�my innym: �apownictwo, afery i maj�tki

�wi�to Niepodleg�o�ci

Tomasz Na��cz

Bohater "Romansu Teresy Hennert" Zofii Na�kowskiej: "Niepodleg�o�� ju� jest. S� i granice. Mamy wszystko to, co jest gdzie indziej, czego�my innym zazdro�cili. Jest �apownictwo rodzime, prywata, protekcja, wielkie afery, wielkie maj�tki, interes,...
10.11.2023 | 06:00

11 listopada 1918

II RP
"Niech podpisze albo niech ust�pi". A Pi�sudski nie podpisa� i nie ust�pi�

II RP

J�zef Krzyk

"Niech podpisze albo niech ust�pi" - krzycza� z balkonu jednego z warszawskich budynk�w endecki publicysta Stanis�aw Stro�ski. Okrzyk podchwyci� t�um.
10.11.2023 | 06:00

J�zef Pi�sudski

Stanis�aw Stro�ski
Pierwszy pogrom kielecki. Ofiary obwinione, sprawcy bezkarni, milczenie powszechne

11 listopada 1918

Bogdan Bia�ek

W Kielcach na rynku przed magistratem na oczach prezydenta miasta zabito jednego �yda i zraniono wielu. Radni Polacy odm�wili interwencji. Po pogromie zapad�o wieloletnie milczenie.
10.11.2023 | 06:00

II RP

Kielce

pogrom kielecki
Polska wybuch�a niepodleg�o�ci�. Wreszcie wolni od pijawek, z�odziei i rabusi�w

11 listopada 1918

Beata Maciejewska

- Kto tych kr�tkich dni nie prze�y�, kto nie szala� z rado�ci w tym czasie wraz z ca�ym narodem, ten nie dozna w swoim �yciu najwy�szej rado�ci - pisa� J�drzej Moraczewski o odzyskaniu niepodleg�o�ci
10.11.2023 | 06:00

II RP

�wi�to Niepodleg�o�ci
W spadku po II RP pozosta�y dwa odmienne style sprawowania prezydentury

II RP

Tomasz Na��cz

"Tyle znacy co Ignacy, a Ignacy g...o znacy" - tak drwiono z prezydenta Ignacego Mo�cickiego.
13.10.2023 | 06:00

Ignacy Mo�cicki

Stanis�aw Wojciechowski
Po co prawa wyborcze, nie wystarcz� k�ka r�a�cowe? Episkopat nie chcia� r�wnouprawnienia kobiet

Katarzyna W�yk

Nikt Polkom nie da� prawa wyborczego: same go za��da�y. A potem dopilnowa�y, by m�ode pa�stwo polskie zapisa�o je w konstytucji - m�wi Olga Wiechnik, dziennikarka, publicystka, autorka ksi��ek "Pose�ki. Osiem pierwszych kobiet" i "Plater�wki? Bo�e...
09.10.2023 | 05:58

feminatywy

II RP

J�zef Pi�sudski

Katarzyna W�yk
Korfanty zagra�a� Pi�sudskiemu, wi�c Polacy mieli uwierzy�, �e jest niemieckim agentem

G�rny �l�sk

Tomasz Na��cz

Pochodz�ca sprzed blisko stu lat pr�ba oplucia przez rz�dz�cych Wojciecha Korfantego, najgro�niejszego przeciwnika J�zefa Pi�sudskiego, dzi� kojarzy si� jednoznacznie.
21.09.2023 | 13:00

II RP

J�zef Pi�sudski

Wojciech Korfanty
To nie knowania Kaczy�skiego podzieli�y Polak�w, tylko ich postawy w obliczu modernizacji

Wolna Sobota

Jaros�aw Bratkiewicz

W PRL ludno�ci interioru nie doskwiera� brak wolno�ci, tylko podejrzenie, �e w�adza dzieli niesprawiedliwie, bo za wszystkim stoi jaka� przez Boga wykl�ta �ydokomuna. "Adam MIchnik poleca".
09.09.2023 | 04:00

II RP

modernizacja

Niemcy

Prawo i Sprawiedliwo��
Przed wybuchem wojny by�y dwie Polski: metropolia kartelowo-urz�dnicza i szara kolonia ch�opska

II RP

Ignacy Matuszewski

Przed wybuchem wojny istnia�y dwa �wiaty �yj�ce na r�nych poziomach: �wiat urz�dniczo-miejski, gdzie 50-grosz�wk� dawa�o si� str�owi za otwarcie bramy - i pe�ne bezczynnych r�k pola, gdzie za p� z�otego mo�na by�o mie� ca�y dzie� roboczy.
01.09.2023 | 12:00

II wojna �wiatowa
Wojna polsko-bolszewicka. Rok 1920: Polak�w b�j o wszystko

wojna polsko-bolszewicka

Adam Leszczy�ski

Kiedy J�zef Pi�sudski wprowadzi� szefa Sztabu Generalnego gen. Tadeusza Rozwadowskiego w plan ofensywy znad Wieprza, ten momentalnie go zrozumia�. Lecz gdy Rozwadowski t�umaczy� go potem Francuzom, ci uznali, �e nie mo�na go zrealizowa�. Okaza�o si�...
15.08.2023 | 06:00

bitwa warszawska

historia polski

ii rp

j�zef pi�sudski
Lepiej rz�dzi� Wiede� uroczych ludzi ni� Warszawa dyletant�w

II RP

J�zef Krzyk

Okre�lenie "wiede�ska mentalno��" w II Rzeczypospolitej najpierw by�o inwektyw�, ale potem stopniowo stawa�o si� powodem do dumy.
11.08.2023 | 17:30

arystokracja

Austria

austro-w�gry

Galicja
Po wojnie z bolszewikami Pi�sudski musia� stoczy� jeszcze jedn�

II RP

Tomasz Na��cz

Wydawa�oby si�, �e z tak zabagnion� hipotek� J�zef Pi�sudski nie mia� czego szuka� na polu dziejowej zas�ugi.
11.08.2023 | 14:00

J�zef Pi�sudski

polityka historyczna
Wi�kszo�� yd�w w II RP mia�a dwie drogi. T� drug� by� komunizm

Ale Historia

Andrzej Brzeziecki, Stanis�aw Brejdygant

Stanis�aw Brejdygant: W latach 30. dla kogo� ambitnego droga do roli polskiego patrioty by�a zamkni�ta. Andrzej Brzeziecki: Stanis�aw Brejdygant niechc�cy umacnia stereotyp �ydokomuny.
07.07.2023 | 06:00

II RP

komunizm

syjonizm

�ydzi
Uk�ad II RP. Nie trzeba zna� prawa, trzeba mie� znajomych

Ale Historia

Andrzej Brzeziecki

W II RP w�adz� przej�li ludzie przekonani o tym, �e skoro oni wygrali dla Polski niepodleg�o��, to maj� wy��czne prawo, aby decydowa� o tym, w jaki spos�b ocali� j� dla przysz�ych pokole�. Powsta� system pozbawiony naturalnych mechanizm�w...
07.07.2023 | 06:00

II RP

J�zef Pi�sudski

Tylko na Wyborcza.pl

zamach majowy
Polakom si� uda�o, bo mieli takiego wielkiego Litwina

ksi��ki

Agnieszka Stawiarska

J�zef Pi�sudski o Polakach w chwilach z�o�ci mawia� "oni".
23.06.2023 | 16:30

II RP

J�zef Pi�sudski

Litwa
Szko�a bez siedziby i podr�cznik�w. W �awkach siedzieli obro�cy Lwowa, powsta�cy �l�scy i wielkopolscy

II RP

Beata Maciejewska

Do Szko�y Morskiej w Tczewie uczniowie przyjechali z trzech zabor�w i ze �wiata. Podobnie jak ich wyk�adowcy, wi�c na akademiach mo�na by�o us�ysze� zaskakuj�ce mowy patriotyczne.
16.06.2023 | 06:00
W czerwcu opozycja zapowiedzia�a zwyci�stwo. We wrze�niu jej liderzy ju� siedzieli

II RP

Andrzej Brzeziecki

To by� zamach na pa�stwo prawa. Los 30 milion�w ludzi le�a� w r�kach jednego cz�owieka. A najwi�ksz� ofiar� p�niejszego procesu brzeskiego okaza� si� wymiar sprawiedliwo�ci, kt�remu przetr�cono kr�gos�up.
09.06.2023 | 12:00

proces brzeski
Chjena podnios�a �eb. Inspiratorzy zab�jstwa prezydenta si�gn�li po w�adz� w Polsce

II RP

Tomasz Na��cz

Urzeczony ponownym premierostwem Wincenty Witos porzuci� zahamowania moralne i zawar� sojusz z inspiratorami mordu w Zach�cie.
26.05.2023 | 06:00

Gabriel Narutowicz

prezydent Polski
S�d Najwy�szy ostatecznie uniewinni� Wincentego Witosa i innych skazanych w procesie brzeskim

II RP

Jakub Wencel, �ukasz Wo�nicki

Po 90 latach S�d Najwy�szy uniewinni� Wincentego Witosa i dziewi�ciu historycznych lider�w Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, kt�rzy w latach 1932-33 zostali skazani w tzw. procesie brzeskim.
25.05.2023 | 15:56

J�zef Pi�sudski

PPS

proces brzeski

PSL
Dwa spojrzenia na zamach majowy. Bunt przeciw w�adzy czy zwyci�stwo przewagi moralnej?

II RP

Miros�aw Maciorowski

W�adys�aw Konopczy�ski uwa�a� zamach majowy za rokosz. W�adys�aw Pob�g-Malinowski podchodzi� do niego ze zrozumieniem, jak do czego� nieuchronnego.
12.05.2023 | 06:00

dwug�os

J�zef Pi�sudski

zamach majowy
Wojciech Korfanty poprowadzi� �l�sk do zwyci�skich powsta�, by potem sta� si� wrogiem ludu

II RP

J�zef Krzyk

Wojciech Korfanty, niezniszczalny wr�g wszystkich. 150. rocznica urodzin polskiego przyw�dcy narodowego G�rnego �l�ska.
20.04.2023 | 16:55

powstania �l�skie

Tylko na Wyborcza.pl

Wojciech Korfanty

�l�sk
Sukces dyplomatyczny mia� by� plastrem na k�opoty wewn�trzne II RP

polityka zagraniczna

Tomasz Na��cz

Wszystkie karty znakomicie rozegra� minister Aleksander Skrzy�ski, za�atwiaj�c to, z czym przez dwa lata nie radzili sobie poprzedni szefowie MSZ.
17.03.2023 | 19:00

dyplomacja

II RP
"Wprowadzaj� komunizm! Wszyscy zdrajcy tak zgin�". Morderstwo w urz�dzie miasta

Tylko na Wyborcza.pl

Przemys�aw J. �aski

Kiedy urz�dnik Kazimierz St�pie� otworzy� drzwi do gabinetu prezydenta Piotrkowa, us�ysza�: - Uciekaj pan! Gdy je zamkn��, z drugiej strony pad� strza�.
17.03.2023 | 16:30

II RP

Piotrk�w Trybunalski
Ministerstwo m�drych krok�w. Zapomniany sukces polskiej dyplomacji

granice polski

Jan Pisuli�ski

15 marca 1923 r. Rada Ambasador�w uzna�a wschodnie granice Polski. Prasa francuska na og� wyra�a�a rado��, a brytyjska narzeka�a, �e Litwin�w i Ukrai�c�w pozostawiono na �asce Polak�w.
10.03.2023 | 15:00

II RP

Litwini

polska dyplomacja

Tylko na Wyborcza.pl
Zas�u�y� si� Polsce, a p�niej zdradzi� wolno�ciowe idea�y

II RP

Tomasz Na��cz

Podwile�skie Bezdany i Berez� Kartusk� ko�o Brze�cia dzieli 300 km. W historii Polski to oddalenie urasta jednak do wymiar�w mi�dzyplanetarnych.
25.02.2023 | 13:00

PPS

Walery S�awek

1 2 3 ... Nast�pna

W�a�ciciel niniejszego serwisu internetowego korzystaj�c z uprawnienia, przyznanego przez art. 4 ust. 3 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 130, str. 92) nie wyra�a zgody na zwielokrotnianie, wykorzystywanie lub przechowywanie jakichkolwiek tre�ci w postaci tekst�w i danych oraz program�w komputerowych i baz danych dost�pnych w serwisie internetowym, w celu ich eksploracji polegaj�cej na analizie, r�wnie� przy zastosowaniu zautomatyzowanych technik, d��cej do wygenerowania informacji obejmuj�cych w szczeg�lno�ci wzorce, tendencje i korelacje. Powy�sze zastrze�enie nie dotyczy eksploracji tre�ci dokonywanej w celu umieszczania stron internetowych w ramach wynik�w wyszukiwania, jak te� nie ma na celu i nie mo�e by� interpretowane jako wy��czenie lub ograniczenie uprawnie� konsument�w do korzystania z tre�ci w ramach udzielonego zezwolenia lub dozwolonego u�ytku. Uzyskaj wi�cej informacji w Zastrze�eniu dot. eksploracji tekst�w i danych