9 grudnia 1688 r. Koniec króla Jakuba
Jakub II Stuart (1633-1701) Wikipedia Commons
Wojska katolickiego króla Anglii i Szkocji Jakuba II Stuarta przegrały bitwę pod Reading z siłami Wilhelma Orańskiego, protestanckiego władcy Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów (Holandii) i zięcia Jakuba. Do starcia doszło w czasie tzw. chwalebnej rewolucji, podczas której parlament postanowił usunąć z tronu Jakuba, który wcześniej forsował prawa podważające prymat Kościoła anglikańskiego. Po porażce Jakub II za zgodą zięcia udał się do Francji. Parlament ofiarował koronę jego córce Marii Stuart, a Wilhelm miał być u jej boku jedynie księciem małżonkiem. Nie zgodził się jednak na to i ostatecznie parlament zaproponował koronę obojgu małżonkom.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Czy ktoś podmienił dziecko Jakuba II?
9 grudnia 1922 r. Pierwszy prezydent RP
Materiał telewizyjny z okazji 90. rocznicy śmierci Gabriela Narutowicza
Zgromadzenie Narodowe wybierało prezydenta spośród pięciu kandydatów: socjalisty Ignacego Daszyńskiego, popieranego przez mniejszości narodowe Jana Baudouina de Courtenay, Stanisława Wojciechowskiego, wspieranego m.in. przez PSL "Piast", hr. Maurycego Zamoyskiego, proponowanego przez endecję, i Gabriela Narutowicza, szefa MSZ wspieranego przez PSL "Wyzwolenie". Do piątej, decydującej tury głosowań weszli Narutowicz i Zamoyski, największy posiadacz ziemski w Polsce - nie do zaakceptowania dla żądającego reformy rolnej prawicowego "Piasta". Ku wściekłości endeków Narutowicz, ateusz i przyjaciel Piłsudskiego, dostał 289 głosów, a Zamoyski 227. Okrzyknięty żydowskim prezydentem Narutowicz (głosowali na niego posłowie mniejszości) 16 grudnia zginął od kul Eligiusza Niewiadomskiego.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Narutowicza trzeba by w łeb palnąć!
9 grudnia 1946 r. Proces lekarzy
Norymberga, 19 sierpnia 1947 r. Karl Brandt słucha wyroku amerykańskiego trybunału wojskowego - za kierowanie akcją eutanazji i eksperymenty na więźniach dostał karę śmierci. Bezskutecznie domagał się, by go nie wieszać, lecz poddać eksperymentom medycznym, aby "mógł przysłużyć się nauce". Wyrok wykonano 2 czerwca 1948 r. Fot. Wikipedia
Przed amerykańskim trybunałem wojskowym w Norymberdze rozpoczął się tzw. proces lekarzy - 23 zbrodniarzy wojennych oskarżonych o prowadzenie eksperymentów pseudomedycznych na więźniach obozów koncentracyjnych, które - jak twierdzi prokurator - "nie miały sensu medycznego, a ich cel był stricte zbrodniczy". Na ławie oskarżonych zasiadł m.in. dr Karl Brandt (na zdjęciu) i dr Karl Gebhardt - lekarze Adolfa Hitlera i szefa SS Heinricha Himmlera. Osiem osób otrzymało karę śmierci (m.in. Brandt i Gebhardt), pięć dożywocie. Sprawa lekarzy była pierwszym z 12 procesów hitlerowskich zbrodniarzy, które odbyły się po osądzeniu przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy przywódców III Rzeszy.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Jedynym skazanym, który na szafot poszedł bez duchownego, był Karl Brandt, lekarz Hitlera
9 grudnia 1952 r. Zabójczy smog nad Londynem
Kolumna Nelsona podczas wielkiego smogu z 1952 r. Londyn wikipedia
Wieczorny wiatr rozwiał wreszcie gęsty smog utrzymujący się od pięciu dni nad Londynem. Widoczność spadła do kilku metrów, karetki nie mogły dojechać do duszących się ludzi. Od 5 grudnia z powodu niewydolności płuc i niedotlenienia w mieście zmarło aż 4 tys. osób. W kolejnych tygodniach liczba ofiar wzrosła do 12 tys. Smog powstał, gdy zrobiło się zimno i w mieście rozpoczęło się grzanie, głównie węglem kiepskiej jakości. Doszło do inwersji temperatury - nad warstwą zimnego powietrza utrzymywały się ciepłe masy, dlatego gazy wytwarzane w domowych piecach i przez elektrownie węglowe nie miały jak uchodzić.
9 grudnia 1975 r. Nobel dla Sacharowa
Jelena Bonner z Andriejem Sacharowem i prawniczką rosyjskich dysydentów Zofią Kalistratową. Zdjęcie z 1986 roku fot. M.A.Kallistratova/ Wikimedia Commons
Zamiast wybitnego fizyka w Oslo jest jego żona Jelena Bonner, lekarka i działaczka na rzecz obrony praw człowieka. I to ona odbiera Pokojową Nagrodę Nobla przyznaną mężowi, Andriejowi Sacharowowi. W latach 40. i 50. był szefem radzieckiego programu nuklearnego i współtwórcą bomby wodorowej - władze ZSRR nie pozwoliły mu przyjechać do Oslo. Od lat jest ostrym krytykiem komunistów, a na dodatek postuluje wprowadzenie zakazu prób jądrowych. Sowieci pozbawili go tytułów i stanowisk, a prasa w ZSRR pisze o nim per "zdrajca ojczyzny". W 1980 r. po skrytykowaniu interwencji w Afganistanie zostanie zesłany do Gorkiego (dziś Niżny Nowogród). Do Moskwy wróci dopiero w 1986 r., już podczas rządów Michaiła Gorbaczowa.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Kto chciał wymienić Sacharowa na Mandelę?
Wypróbuj prenumeratę cyfrową Wyborczej
Nieograniczony dostęp do serwisów informacyjnych, biznesowych,
lokalnych i wszystkich magazynów Wyborczej.
