Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Ale Historia

    Stutthof. W Chorabiu odsłonięto obelisk upamiętniający Żydówki zamordowane przez hitlerowców [ZDJĘCIA]

    Ale Historia
    irk
    W Chorabiu w powiecie toruńskim został odsłonięty obelisk pamięci Żydówek, zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof.
    W Chorabiu w powiecie toruńskim został odsłonięty obelisk pamięci Żydówek, zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    1 z 25

    W Chorabiu w powiecie toruńskim został odsłonięty obelisk pamięci Żydówek, zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof.
    Założony we wrześniu 1939 roku niemiecki obóz koncentracyjny KL Stutthof był początkowo miejscem kaźni i planowej eksterminacji mieszkańców Pomorza - Polaków i Żydów.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    2 z 25

    Założony we wrześniu 1939 roku niemiecki obóz koncentracyjny KL Stutthof był początkowo miejscem kaźni i planowej eksterminacji mieszkańców Pomorza - Polaków i Żydów.
    Pierwszy transport więźniów trafił tu już 2 września z terenu Wolnego Miasta Gdańska. Od 1942 roku przywożono tu także ofiary niemieckiej polityki eksterminacyjnej z innych regionów Polski i innych okupowanych przez Niemcy krajów Europy.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    3 z 25

    Pierwszy transport więźniów trafił tu już 2 września z terenu Wolnego Miasta Gdańska. Od 1942 roku przywożono tu także ofiary niemieckiej polityki eksterminacyjnej z innych regionów Polski i innych okupowanych przez Niemcy krajów Europy.
    W uroczystości uczestniczył marszałek Piotr Całbecki.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    4 z 25

    W uroczystości uczestniczył marszałek Piotr Całbecki.
    Jednostka w Chorabiu, do której skierowano tysiąc siedemset kobiet, należała do podobozu o nazwie Baukommando Weichsel, powstałego jesienią 1944 roku, kiedy losy wojny były już właściwie przesądzone.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    5 z 25

    Jednostka w Chorabiu, do której skierowano tysiąc siedemset kobiet, należała do podobozu o nazwie Baukommando Weichsel, powstałego jesienią 1944 roku, kiedy losy wojny były już właściwie przesądzone.
    Przetrzymywane tu do 20 stycznia 1945 roku, w nieludzkich warunkach, zmuszane do ciężkiej fizycznej pracy, głodzone i brutalnie bite Żydówki z Polski, Węgier, Czech, Słowacji, Rumunii i krajów nadbałtyckich budowały umocnienia wojskowe wokół Torunia.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    6 z 25

    Przetrzymywane tu do 20 stycznia 1945 roku, w nieludzkich warunkach, zmuszane do ciężkiej fizycznej pracy, głodzone i brutalnie bite Żydówki z Polski, Węgier, Czech, Słowacji, Rumunii i krajów nadbałtyckich budowały umocnienia wojskowe wokół Torunia.
    Wiele z nich zmarło w wyniku wycieńczenia i chorób, inne zostały bestialsko zamordowane przed pośpieszną ewakuacją podobozu w obliczu ofensywy armii radzieckiej, jeszcze inne zginęły podczas marszu śmierci.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    7 z 25

    Wiele z nich zmarło w wyniku wycieńczenia i chorób, inne zostały bestialsko zamordowane przed pośpieszną ewakuacją podobozu w obliczu ofensywy armii radzieckiej, jeszcze inne zginęły podczas marszu śmierci.
    - Ten skromny w formie pomnik, praca artysty, piękny i bardzo wymowny, to symbol naszej pamięci o niewinnych ofiarach tamtego strasznego czasu, ofiarach ludobójstwa, zbrodniczego systemu przemocy. Jako ludzie musimy uczynić wszystko, co w naszej mocy, by podobne tragedie nigdy i nigdzie się nie powtórzyły - podkreślił w swoim wystąpieniu marszałek Piotr Całbecki.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    8 z 25

    - Ten skromny w formie pomnik, praca artysty, piękny i bardzo wymowny, to symbol naszej pamięci o niewinnych ofiarach tamtego strasznego czasu, ofiarach ludobójstwa, zbrodniczego systemu przemocy. Jako ludzie musimy uczynić wszystko, co w naszej mocy, by podobne tragedie nigdy i nigdzie się nie powtórzyły - podkreślił w swoim wystąpieniu marszałek Piotr Całbecki.
    - Pamiętając o wszystkich, żydowskich i nieżydowskich, ofiarach tamtej wojny pragnę zapewnić, iż nigdy również nie zapomnimy o tysiącach wspaniałych i odważnych kobiet i mężczyzn, którzy tu, na okupowanej polskiej ziemi, spieszyli z pomocą prześladowanym Żydom - napisała w liście do gospodarza województwa ambasador Izraela Anna Azari.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    9 z 25

    - Pamiętając o wszystkich, żydowskich i nieżydowskich, ofiarach tamtej wojny pragnę zapewnić, iż nigdy również nie zapomnimy o tysiącach wspaniałych i odważnych kobiet i mężczyzn, którzy tu, na okupowanej polskiej ziemi, spieszyli z pomocą prześladowanym Żydom - napisała w liście do gospodarza województwa ambasador Izraela Anna Azari.
    Podwójny obelisk nawiązuje kształtem do macewy, tradycyjnego żydowskiego nagrobka. Umieszczone na nim motto, po polsku i po hebrajsku, to słowa ze Starego Testamentu: 'Czyż może niewiasta zapomnieć o swym niemowlęciu,/ ta, która kocha syna swego łona?/ A nawet, gdyby ona zapomniała,/ Ja nie zapomnę o tobie' ( Iz 49, 15).
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    10 z 25

    Podwójny obelisk nawiązuje kształtem do macewy, tradycyjnego żydowskiego nagrobka. Umieszczone na nim motto, po polsku i po hebrajsku, to słowa ze Starego Testamentu: 'Czyż może niewiasta zapomnieć o swym niemowlęciu,/ ta, która kocha syna swego łona?/ A nawet, gdyby ona zapomniała,/ Ja nie zapomnę o tobie' ( Iz 49, 15).
    Poniżej, także w dwóch językach, znajduje się informacja, że pomnik ufundowała społeczność województwa kujawsko-pomorskiego. Obok postawiono tablicę z notą historyczną, przygotowaną przez dr hab. Sylwię Grochowinę z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, autorkę książki 'Toruński Holocaust. Losy Żydówek z podobozu KL Stutthof o nazwie Baukommando Weichsel w świetle relacji i wspomnień ocalałych ofiar i świadków'.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    11 z 25

    Poniżej, także w dwóch językach, znajduje się informacja, że pomnik ufundowała społeczność województwa kujawsko-pomorskiego. Obok postawiono tablicę z notą historyczną, przygotowaną przez dr hab. Sylwię Grochowinę z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, autorkę książki 'Toruński Holocaust. Losy Żydówek z podobozu KL Stutthof o nazwie Baukommando Weichsel w świetle relacji i wspomnień ocalałych ofiar i świadków'.
    W uroczystości, której gospodarzami były samorząd województwa kujawsko-pomorskiego, gmina Łysomice i Nadleśnictwo Toruń, uczestniczyli także m. in. konsul generalna Niemiec w Gdańsku Cornelia Pieper, prezydent Torunia Michał Zaleski, przedstawiciele duchowieństwa, przedstawiciele społeczności żydowskiej w Polsce, reprezentanci lokalnej społeczności i harcerze.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    12 z 25

    W uroczystości, której gospodarzami były samorząd województwa kujawsko-pomorskiego, gmina Łysomice i Nadleśnictwo Toruń, uczestniczyli także m. in. konsul generalna Niemiec w Gdańsku Cornelia Pieper, prezydent Torunia Michał Zaleski, przedstawiciele duchowieństwa, przedstawiciele społeczności żydowskiej w Polsce, reprezentanci lokalnej społeczności i harcerze.
    Po oficjalnych wystąpieniach odmówiono modlitwę ekumeniczną. Uczniowie Szkoły Podstawowej w pobliskich Świerczynkach i młodzież z Zespołu Szkół nr 1 w Toruniu oraz harcerze z kujawsko-pomorskich chorągwi Związku Harcerstwa Polskiego i Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej zasadzili w pobliżu symboliczny dąb pamięci.
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    13 z 25

    Po oficjalnych wystąpieniach odmówiono modlitwę ekumeniczną. Uczniowie Szkoły Podstawowej w pobliskich Świerczynkach i młodzież z Zespołu Szkół nr 1 w Toruniu oraz harcerze z kujawsko-pomorskich chorągwi Związku Harcerstwa Polskiego i Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej zasadzili w pobliżu symboliczny dąb pamięci.
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    14 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    15 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    16 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    17 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    18 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    19 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    20 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    21 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    22 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    23 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    24 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof
    Mikołaj Kuras/Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
    25 z 25

    Odsłonięcie w Chorabiu (pow. toruński) obelisku pamięci Żydówek zamordowanych w mieszczącej się tu pod koniec drugiej wojny światowej filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof

    Przydatne linki

    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Zostań naszym prenumeratorem

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego
      Dlaczego nie mozna wstawic komentarzy o smierci obywatela austrii na komendzie policji? Ce zura wyborczej?
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Dlaczego piszecie hitlerowcy? Piszcie po prostu Niemcy.
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (1)
      @paulus99 A Austriacy nie? Ukraińcy? Łotysze? Walonowie? Szwedzi?
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      pan hosjan ma rację!
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      haniebne sa glosy protestujace przeciw okreslaniu zbrodniarzy 2 wojny NAZISTAMI ! Ci ludzie boja sie , ze ktos odkryje podobienstwa IDEOLOGII NAZIZMU do idei polskich narodowcow . I slusznie sie boja !! Te ideologie sa blizniacze . Nie trzeba wcale byc Niemcem aby zostac NAZISTA czyli narodowym-socjalista . Czas wojny pokazal to wyraznie . Okrutnie udowodnili to nazisci belgijscy czy francuscy , nie gorsi od nich byli ukrainscy i lotewscy nazistowscy bandyci , austryjaccy czy szwedzcy . Nie bylo ich wcale malo . Gdyby teoria o szczegolnych wlasciwosciach wynikajacych z pochodzenia etnicznego byla sensowna to dlaczego niemieccy oficerowie zbuntowali sie przeciwko Hitlerowi ? TO NIE NIEMCY --- TO NAZISCI z roznych panstw i roznych nacji okazali sie bandytami . NIE WOLNO winic NARODU za przewiny konkretnych osobnikow wyznajacych konkretna ideologie . Oczywiscie ze ma to przelozenie na oskarzanie polskich narodowcow o sianie nienawisci , o agresywna postawe , agresywne slowa i czyny ---- zgodnie z nazistowskimi ideami . To jest wlasnie wspolne . Wspolne sa tez hasla i wspolnych maja wrogow . To wlasnie demaskuje strach tych ludzi ----- CI SAMI WROGOWIE !!! Wspolczesni , polscy narodowcy uwazaja za swoich wrogow tych samych ludzi ktorych za wrogow uwazali NAZISCI przed i w czasie wojny !!!!!
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Nie hitlerowski ,tylko N I E M I E C K I N I E M C Y mordowali ,przez N I E M C O W
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (6)
      @andy999kkk ŚWIĘTA PRAWDA- POWTARZAĆ DO BÓLU!!!!!!!!!
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @andy999kkk Ani hitlerowcy, ani naziści- NIEMCY
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @leprof "leprow" to trędowaty Ruski, jak sama ksywa wskazuje?
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @andy999kkk boicie sie ze ktos postawi znak rownosci pomiedzy niemieckimi nazistami a polskimi nazistami ?? Zaboli ? Rzecz przeciez w tym ze to nie cechy NARODOWE , NIE POCHODZENIE ETNICZNE czynia z czlowieka potwora albo cud , lecz IDEOLOGIA przyjeta przez tych osobnikow . Wiadomo doskonale o okrutnych nazistach belgijskich czy francuzkich , wiadomo o wloskich faszystach , wiadomo o nieslychanie morderczych nazistach estonskich , lotewskich jak i ukrainskich . CO LACZYLO TYCH POTWOROW ???? CO ? IDEOLOGIA , WYCHOWANIE w pewnych IDEACH , WIARA w pewne idee ...... Gdyby "niemieckosc " byla winna zbrodni to dlaczego nie wszyscy Niemcy byli przyjmowani do SS ? Dlaczego niemieccy oficerowie zorganizowali wielki bunt przeciw Hitlerowi ??? Dlaczego teraz Niemcy nie sa NAZISTOWSKIE ??? Czyli nrodowo-socjalistyczne ????
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @andy999kkk ca 40 % aparatu okupacyjnego na ziemiach polskich stanowili mieszkańcy tzw "Donaugaue". zgadnij, króliczku, jak dziś nazywają się ich wnuki?( i to nie ja liczyłem - powtarzam po prof. Chlebowczyku)
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @andy999kkk Polacy-ponad 60 (sześćdziesiąt) tysięcy szmalcowników
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Dołącz do dyskusji
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Tak blisko byl koniec wojny...strasznie bolesne wspomnienie tych nieszczęśnic :(
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu internetowego korzystając z uprawnienia, przyznanego przez art. 4 ust. 3 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 130, str. 92) nie wyraża zgody na zwielokrotnianie, wykorzystywanie lub przechowywanie jakichkolwiek treści w postaci tekstów i danych oraz programów komputerowych i baz danych dostępnych w serwisie internetowym, w celu ich eksploracji polegającej na analizie, również przy zastosowaniu zautomatyzowanych technik, dążącej do wygenerowania informacji obejmujących w szczególności wzorce, tendencje i korelacje. Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy eksploracji treści dokonywanej w celu umieszczania stron internetowych w ramach wyników wyszukiwania, jak też nie ma na celu i nie może być interpretowane jako wyłączenie lub ograniczenie uprawnień konsumentów do korzystania z treści w ramach udzielonego zezwolenia lub dozwolonego użytku. Uzyskaj więcej informacji w Zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych